Κτήση της ελληνικής ιθαγένειας λόγω γέννησης ή φοίτησης σε σχολείο στην Ελλάδα (Νόμος 3838/2010)
1. Λόγω γέννησης - Ανήλικος: Άρθρο 1Α παρ. 1 Ν 3284/2004, όπως αυτό προστέθηκε με το άρθρο 1 παρ. 2 Ν 3838/2010
Προϋποθέσεις: α) Γέννηση και διαμονή ανηλίκου στην Ελλάδα. β) Πενταετής συνεχής, νόμιμη παραμονή των γονέων στη χώρα. γ) Οριστικός τίτλος νόμιμης διαμονής των γονέων σε ισχύ.
Απαιτούμενα δικαιολογητικά: α. Αίτηση και δήλωση εγγραφής του τέκνου στο δημοτολόγιο του δήμου της μόνιμης κατοικίας του, υπογεγραμμένη και υποβαλλόμενη από κοινού από τους γονείς του. β. Ληξιαρχική πράξη γέννησης του τέκνου, με καταχωρημένες στο περιθώριο αυτής οιεσδήποτε μεταβολές έχουν επέλθει, σύμφωνα με το άρθρο 14 του Ν 344/1976. γ. Ληξιαρχική πράξη ή πιστοποιητικό γάμου (επίσημα επικυρωμένο και επίσημα μεταφρασμένο), εφόσον υφίστανται. δ. Ακριβές αντίγραφο οριστικού τίτλου νόμιμης διαμονής των γονέων σε ισχύ. ε. Βεβαιώσεις χρόνου νόμιμης διαμονής των γονέων, που εκδίδουν οι κατά περίπτωση αρμόδιες υπηρεσίες (λ.χ. των Περιφερειών, της ΕΛΑΣ ή του ΟΑΕΔ) από τις οποίες να προκύπτει η συνεχής νόμιμη διαμονή και των δύο γονέων για τουλάχιστον πέντε έτη. στ. Ακριβές αντίγραφο ισχύοντος διαβατηρίου των γονέων ή ταξιδιωτικού εγγράφου αναγνωρισμένου από τη χώρα μας, με εξαίρεση τις περιπτώσεις που υπάγονται στις διατάξεις του τρίτου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 84 του Ν 3386/2005, όπως αρχικά τροποποιήθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 15 του Ν 3536/2007 και τελικά με την παρ. 2 του άρθρου 42 του Ν 3907/2011 (επίσημα μεταφρασμένο). ζ. Βεβαίωση μόνιμης κατοικίας των γονέων από το δήμο στο δημοτολόγιο του οποίου πρόκειται να γίνει η εγγραφή. Σε περίπτωση που ένας εκ των γονέων κατοικεί μόνιμα σε άλλο δήμο της χώρας, η κοινή αίτηση συνοδεύεται και από βεβαίωση μόνιμης κατοικίας που εκδίδει ο οικείος Δήμος. η. Αποδεικτικό είσπραξης παραβόλου τύπου Β’ ύψους 100 ευρώ από την ταμειακή υπηρεσία του οικείου δήμου.
2. Λόγω φοίτησης - Ανήλικος: Άρθρο 1Α παρ. 2 Ν 3284/2004, όπως αυτό προστέθηκε με το άρθρο 1 παρ. 2 Ν 3838/2010
Προϋποθέσεις: α) Συνεχής και επιτυχής φοίτηση ανηλίκου σε έξι τάξεις ελληνικού σχολείου. β) Οριστικός τίτλος νόμιμης διαμονής γονέων και τέκνου.
Απαιτούμενα δικαιολογητικά: α. Αίτηση και δήλωση εγγραφής του τέκνου στο δημοτολόγιο του δήμου της μόνιμης κατοικίας του, υπογεγραμμένη και υποβαλλόμενη από κοινού από τους γονείς του. β. Πιστοποιητικό γέννησης του τέκνου ή άλλο ισοδύναμο έγγραφο πιστοποίησης του ληξιαρχικού συμβάντος της γέννησής του, που εκδίδουν οι αρμόδιες αλλοδαπές αρχές του κράτους προέλευσής του (επίσημα επικυρωμένο και μεταφρασμένο). Αν το τέκνο είναι δικαιούχος διεθνούς προστασίας ως πολιτικός πρόσφυγας ή έχει υπαχθεί σε καθεστώς επικουρικής προστασίας ή είναι ανιθαγενές και αδυνατεί να προσκομιστεί πιστοποιητικό γέννησής του, αρκεί η πράξη αναγνώρισής του ως πολιτικού πρόσφυγα, υπαγωγής του στο καθεστώς επικουρικής προστασίας ή το οικείο δελτίο ανιθαγενούς, αντίστοιχα. Αν το τέκνο έχει γεννηθεί στην Ελλάδα, αρκεί η ληξιαρχική πράξη γέννησης. γ. Ληξιαρχική πράξη ή πιστοποιητικό γάμου των γονέων, εφόσον υφίσταται (επίσημα επικυρωμένο και μεταφρασμένο). Σε περίπτωση δε που το τέκνο έχει γεννηθεί πριν το γάμο, απαιτείται η υποβολή και των σχετικών αναγνωριστικών του τέκνου εγγράφων. δ. Ακριβές αντίγραφο οριστικού τίτλου νόμιμης διαμονής των γονέων σε ισχύ. ε. Ακριβές αντίγραφο ισχύοντος διαβατηρίου των γονέων ή ταξιδιωτικού εγγράφου αναγνωρισμένου από τη χώρα μας (επίσημα μεταφρασμένο), με εξαίρεση τις περιπτώσεις που υπάγονται στις διατάξεις του τρίτου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 84 του Ν 3386/2005, όπως αρχικά τροποποιήθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 15 του Ν 3536/2007 και τελικά με την παρ. 2 του άρθρου 42 του Ν 3907/2011. στ. Βεβαίωση φοίτησης, από την αρμόδια Περιφερειακή Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, σε ελληνικά σχολεία της ημεδαπής έξι τουλάχιστον ετών. ζ. Βεβαίωση μόνιμης κατοικίας των γονέων από τον Δήμο στο δημοτολόγιο του οποίου πρόκειται να γίνει η εγγραφή. Σε περίπτωση που ένας εκ των γονέων κατοικεί μόνιμα σε άλλο δήμο της χώρας, η κοινή αίτηση συνοδεύεται και από βεβαίωση μόνιμης κατοικίας που εκδίδει ο οικείος Δήμος. η. Αποδεικτικό είσπραξης παραβόλου τύπου Β’ ύψους 100 ευρώ από την ταμειακή υπηρεσία του οικείου Δήμου.
Λόγω φοίτησης ή γέννησης - Ενήλικος: Άρθρο 1Α παρ. 6 Ν 3284/2004, όπως αυτό προστέθηκε με το άρθρο 1 παρ. 2 Ν 3838/2010
Προϋποθέσεις: α) 18ο-21ο έτος. β) Γέννηση στην Ελλάδα ή εξαετής επιτυχής και συνεχής φοί- τηση σε ελληνικό σχολείο. γ) Ύπαρξη οριστικού νόμιμου τίτλου σε ισχύ. δ) Ανυπαρξία ποινικού κωλύματος κατά την περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου 5 ή λόγοι δημόσιας ή εθνικής ασφάλειας κατά το άρθρο 5Β του Ν 3284/2004, όπως το μεν πρώτο αντικαταστάθηκε από το άρθρο 2 του Ν 3838/2010, το δε δεύτερο προστέθηκε με το άρθρο 3 του Ν 3838/2010.
Απαιτούμενα δικαιολογητικά: α. Αν ο αιτών έχει γεννηθεί στην Ελλάδα, προσκομίζεται η σχετική ληξιαρχική πράξη γέννησής του. Σε περίπτωση που έχει γεννηθεί στην αλλοδαπή, απαιτείται πιστοποιητικό γέννησης ή άλλο ισοδύναμο έγγραφο πιστοποίησης του ληξιαρχικού συμβάντος της γέννησής του, που εκδίδουν οι αρμόδιες αλλοδαπές αρχές του κράτους προέλευσής του (νόμιμα επικυρωμένο και μεταφρασμένο). Αν ο αιτών αλλοδαπός είναι δικαιούχος διεθνούς προστασίας ως πολιτικός πρόσφυγας ή έχει υπαχθεί σε καθεστώς επικουρικής προστασίας ή είναι ανιθαγενής και αδυνατεί να προσκομίσει πιστοποιητικό γέννησής του, αρκεί η πράξη αναγνώρισής του ως πολιτικού πρόσφυγα, υπαγωγής του στο καθεστώς επικουρικής προστασίας ή το οικείο δελτίο ανιθαγενούς, αντίστοιχα. β. Ακριβές αντίγραφο οριστικού τίτλου νόμιμης διαμονής σε ισχύ. γ. Ακριβές αντίγραφο ισχύοντος διαβατηρίου ή ταξιδιωτικού εγγράφου αναγνωρισμένου από τη χώρα μας, (νόμιμα μεταφρασμένο) με εξαίρεση τις περιπτώσεις που υπάγονται στις διατάξεις του τρίτου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 84 του Ν 3386/2005, όπως αρχικά τροποποιήθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 15 του Ν 3536/2007 και τελικά με την παρ. 2 του άρθρου 42 του Ν 3907/2011 (επίσημα μεταφρασμένο). δ. Βεβαίωση μόνιμης κατοικίας του ενδιαφερόμενου από το δήμο, στο δημοτολόγιο του οποίου αυτός επιθυμεί να εγγραφεί. ε. Αποδεικτικό είσπραξης παραβόλου τύπου Β’ ύψους 100 ευρώ από την ταμειακή υπηρεσία του οικείου Δήμου. Επιπρόσθετα: στ. στην περίπτωση εφαρμογής των διατάξεων της παρ. 1 του άρθρου 1Α του Ν 3284/2004 (κτήση λόγω γέννησης στην Ελλάδα) απαιτείται και η υποβολή βεβαιώσεων χρόνου νόμιμης διαμονής των γονέων του αιτούντος, ζ. στην περίπτωση εφαρμογής των διατάξεων της παρ. 2 τ ου άρθρου 1Α του Ν 3284/2004 (κτήση λόγω φοίτησης σε ελληνικό σχολείο) απαιτείται και η υποβολή βεβαιώσεων φοίτησης σε ελληνικά σχολεία της ημεδαπής.
Υποσημειώσεις: 1. Η δήλωση μπορεί να υποβληθεί από κοινό αντιπρόσωπο των γονέων, εφόσον προσκομιστεί ειδικό για το σκοπό αυτό συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο. Τη δήλωση και αίτηση μπορεί να υποβάλει στην περίπτωση τέκνου μονογονεϊκής οικογένειας ή τέκνου δικαιούχου διεθνούς προστασίας (αναγνωρισμένου πρόσφυγα, προσώπου που έχει υπαχθεί σε καθεστώς επικουρικής προστασίας ή ανιθαγενούς), ο τυχόν εναπομείνας γονέας ή αυτός στον οποίο έχει ανατεθεί η γονική μέριμνα του ανηλίκου ή ασκεί αυτήν εν τοις πράγμασι κατ’ αποκλειστικότητα, εφόσον συντρέχουν στο πρόσωπό του οι λοιπές σχετικές προϋποθέσεις. Σε περιπτώσεις ασυνόδευτων ανηλίκων στους οποίους έχει χορηγηθεί καθεστώς διεθνούς προστασίας τη δήλωση και αίτηση υποβάλλει ο επίτροπος ή ο εκπρόσωπος του ανηλίκου που έχει ορισθεί σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 30 του ΠΔ 96/2008. 2. Πιστοποιητικά που εκδίδονται στις χώρες που έχουν προσχωρήσει στη σύμβαση της Χάγης, φέρουν την επισημείωση της Χάγης (apostille) από την αρμόδια αλλοδαπή αρχή. Πιστοποιητικά που εκδίδονται στις χώρες που έχουν προσχωρήσει στη σύμβαση της Χάγης, αλλά η χώρα μας έχει εγείρει αντιρρήσεις για την προσχώρησή τους, φέρουν επικύρωση των ελληνικών προξενικών αρχών στην αλλοδαπή, ως προς το γνήσιο της υπογραφής του αλλοδαπού οργάνου. Πιστοποιητικά που εκδίδονται στις χώρες που δεν έχουν προσχωρήσει στη σύμβαση της Χάγης φέρουν επικύρωση των ελληνικών προξενικών αρχών στην αλλοδαπή ή του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών, ως προς το γνήσιο της υπογραφής του αλλοδαπού οργάνου. 3. Επιπρόσθετα για τον σκοπό της πιστοποίησης του μονογονεϊκού χαρακτήρα της οικογένειας απαιτούνται: α. σε περίπτωση θανάτου ενός εκ των δύο γονέων, ληξιαρχική πράξη ή πιστοποιητικό θανάτου του αποβιώσαντος β. σε περίπτωση άσκησης της γονικής μέριμνας από τον έναν μόνο γονέα, η σχετική δικαστική απόφαση γ. σε περίπτωση άσκησης της γονικής μέριμνας εν τοις πράγμασι κατ’ αποκλειστικότητα από τον ένα γονέα, υπεύθυνη δήλωση για τα περιστατικά που τεκμηριώνουν την αδυναμία για πραγματικούς λόγους άσκησης της γονικής μέριμνας και από τον άλλο γονέα. 4. Ανήλικα τέκνα αλλοδαπών που έχουν γεννηθεί στην Ελλάδα, εφόσον κατά την ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου, δηλαδή στις 24.03.2010 η νόμιμη διαμονή ενός τουλάχιστον εκ των γονέων τους υπερβαίνει τα πέντε συνεχή έτη μπορούν να υπαχθούν στις ρυθμίσεις του νόμου (άρθρο 24 Ν 3838/2010). 5. ΓνωμΝΣΚ 271/2010, ΕΜΕΔ 2011,90. 6. Βλ. ανωτέρω υποσημ. 1. 7. Βλ. ανωτέρω υποσημ. 3. 8. Η άδεια διαμονής του ανήλικου τέκνου δεν αποτελεί υποχρεωτικό δικαιολογητικό για την υποβολή της αίτησης δήλωσης εγγραφής στο δημοτολόγιο. Ωστόσο, η νομιμότητα της διαμονής αποτελεί προϋπόθεση της κτήσης ιθαγένειας και θα πρέπει να εξετάζεται στο πλαίσιο αρμοδιότητας της αρμόδιας υπηρεσίας της Αποκεντρωμένης διοίκησης. 9. Αλλοδαποί που κατά την ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου, δηλαδή στις 24.03.2010, είχαν ήδη συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους μπορούν, εφόσον πληρούν τις λοιπές προϋπο- θέσεις να υποβάλουν τη σχετική αίτηση - δήλωση εντός τριών ετών από την ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου, δηλαδή έως την 24.3.2013 (άρθρο 24 Ν 3838/2010). Ο ενήλικος αλλοδαπός που επιθυμεί να αποκτήσει την ελληνική ιθαγένεια λόγω φοίτησης, θα πρέπει να έχει ολοκληρώσει επιτυχώς την εξαετή τουλάχιστον φοίτηση ενόσω ήταν ανήλικος, προσμετρούμενου ωστόσο και του τελευταίου (έκτου) σχολικού έτους κατά την ημεροχρονολογία έναρξης του οποίου ήταν ανήλικος και στη διάρκεια του οποίου ενηλικιώθηκε. 10. Η δήλωση και αίτηση εγγραφής σε Δημοτολόγιο μπορεί, προς επίσπευση της σχετικής διαδικασίας, να συνοδεύεται από ποινικό μητρώο του ενδιαφερομένου για δικαστική χρήση, προκειμένης της διερεύνησης της συνδρομής τυχόν ποινικών κωλυμάτων της περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου 5 του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας, όπως αυτό αντικαταστάθηκε από το άρθρο 2 του Ν 3838/2010.
πηγή: nb.org
Δημήτριος Χ. Καραγιάννης, δικηγόρος, Θεσσαλονίκη - Αθήνα