Υπερχρεωμένα νοικοκυριά (νόμος 3869/2010, νόμος Κατσέλη) - Ρύθμιση οφειλών και απαλλαγή της πρώτης κατοικίας κομμωτή, ο οποίος δε θεωρείται έμπορος (Ειρηνοδικείο Ερινεου, αριθμός απόφασης 2/2012)
Περίληψη: Ρυθμίσεις οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων. Υπαγωγή στο ν.3869/2010. Προϋποθέσεις. Αίτηση εκ μέρους κομμωτή. Δεν θεωρείται έμπορος, εάν δεν υπάρχει στη δραστηριότητά του διαμεσολάβηση, ριψοκίνδυνη ανάληψη οικονομικού κινδύνου, ελπίδα κι όχι εξασφάλιση κέρδους. Ούτε και μικροέμπορος μπορεί να θεωρηθεί. Δεν αποδεικνύεται ο δόλος στο πρόσωπο του αιτούντος που επικαλείται ο δανειστής, επειδή απέκρυπτε την κακή του οικονομική κατάσταση, εφόσον δεν εξειδικεύονται οι συγκεκριμένες ενέργειες απόκρυψης εκ μέρους του οφειλέτη. Δεκτή η αίτηση, καθορισμός των δόσεων με βάση τα εισοδήματά του που είναι χαμηλά και τις οικογενειακές του υποχρεώσεις, ήτοι την υποχρέωση διατροφής της κόρης του, απαλλαγή της κύριας κατοικίας του.
[...] Με την κρινόμενη αίτηση, ο αιτών επικαλούμενος έλλειψη πτωχευτικής ικανότητας και μόνιμη αδυναμία πληρωμής των ληξιπρόθεσμων οφειλών του προς τους πιστωτές, που αναφέρονται στην περιεχόμενη στην αίτηση αναλυτική κατάσταση, ζητά τη ρύθμιση των χρεών του, με την εξαίρεση της κύριας κατοικίας του σύμφωνα με το σχέδιο διευθέτησης που υποβάλλει και αφού ληφθούν υπ` όψη η περιουσιακή και οικογενειακή του κατάσταση, που εκθέτει αναλυτικά, με σκοπό την απαλλαγή του απ` αυτά. Με το παραπάνω περιεχόμενο η αίτηση, η οποία είναι πλήρης ορισμένη, αρμόδια φέρεται για συζήτηση στο δικαστήριο αυτό, κατά τη διαδικασία της εκούσιας διαδικασίας των άρθρων 741 επ. ΚΠολΔ (αρθ. 3 ν.3869/2010), εφ` όσον για το παραδεκτό της α) τηρήθηκε η προδικασία του εξωδικαστικού συμβιβασμού με τη διαμεσολάβηση προσώπου απ` αυτά που έχουν σχετική εξουσία από το νόμο (βλ. αρθρ. 2 ν.3869/2010), ο οποίος απέτυχε, όπως βεβαιώνεται από το διαμεσολαβητή δικηγόρο Πατρών Δημήτρη Ρήγα), β) κατατέθηκε μέσα στην εξάμηνη προθεσμία του άρθ. 2 παρ. 1 ν.3869/2010 από την αποτυχία του εξωδικαστικού συμβιβασμού και γ) δεν εκκρεμεί άλλη αίτηση του αιτούντος για ρύθμιση χρεών τοϋ στο Δικαστήριο αυτό ή άλλο Ειρηνοδικείο της χώρας, όπως διαπιστώθηκε από αυτεπάγγελτο έλεγχο κατ` άρθρο 13 παρ. 2. Παραδεκτά εισάγεται προς συζήτηση μετά α) την εμπρόθεσμη και νομότυπη κλήτευση των μετεχόντων πιστωτών και επίδοση των εγγράφων του αρθρ. 5 παρ.1 ν.3869/2010, β) την εμπρόθεσμη κατάθεση στη γραμματεία του δικαστηρίου αυτού των εγγράφων του αρθρ. 4 §2 και 4 ν.3869/2010, (βεβαίωση αποτυχίας του δικαστικού συμβιβασμού, υπεύθυνης δήλωσης για την ορθότητα και πληρότητα των καταστάσεων κλπ), και γ) την αποτυχία του δικαστικού συμβιβασμού, δοθέντος ότι δεν έχει γίνει δεκτό το σχέδιο διευθέτησης οφειλών από του συμμετέχοντες πιστωτές (βλ. τις έγγραφες απαντήσεις τους). Ο ισχυρισμός της πρώτης μετέχουσας ότι η ένδικη αίτηση δεν υπάγεται στη ρύθμιση του νόμου διότι ο αιτών είναι έμπορος εφ` όσον είναι κομμωτής δεν είναι βάσιμος, καθ ότι δεν νοείται έμπορος αν δεν υπάρχει στη δραστηριότητα του διαμεσολάβηση, ριψοκίνδυνη ανάληψη οικονομικού κινδύνου από το πρόσωπο ελπίδα αλλά όχι εξασφάλιση του κέρδους: Σε μια τέτοια περίπτωση μπορεί κάποιο πρόσωπο αν και διενεργεί πράξεις εμπορικές να κριθεί ότι είναι μικρέμπορος και να μην εξαιρεθεί από την εφαρμογή του ν.3869/2010. Δεν είναι έμποροι αυτοί που ασκούν μικροεμπορία. Μικροεμπορία ασκούν πρόσωπα που διενεργούν εμπορικές πράξεις κατά το ΒΔ 1835 αλλά δεν δραστηριοποιούνται σε ριψοκίνδυνη κερδοσκοπική διαμεσολάβηση και κατ` ουσίαν παρέχουν προσωπική εργασία με αντίτιμο κάποια αμοιβή. Η με διαφορετική διατύπωση, είναι πρόσωπα που ασκούν εμπορικές πράξεις και αποκομίζουν από αυτές κέρδος, το οποίο όμως αποτελεί περισσότερο αμοιβή του σωματικού τους κόπου και μόχθου και όχι αποτέλεσμα κερδοσκοπικών συνδυασμών κ.λ.π. (βλ. Ιάκωβο Βενιέρη κ. Θεόδωρο Κατσά - Εφαρμογή του Ν.3869/2010). Επίσης ο ισχυρισμός της πρώτης μετέχουσας ότι ο αιτών εκ δόλου περιήλθε σε αδυναμία πληρωμής διότι απέκρυπτε από τους δανειστές του την κακή οικονομική του κατάσταση και την αδυναμία του να ανταποκριθεί στις δανειακές του υποχρεώσεις και εξακολουθούσε να κάνει χρήση ανακυκλούμενης πίστωσης για να εξασφαλίσει ανώτερο επίπεδο ζωής είναι αόριστος: Τούτο διότι δεν νοείται δολιότητα του δανειολήπτη με μόνη την ανάληψη διανειακής υποχρέωσης της οποίας η εξυπηρέτηση είναι επισφαλής αλλά απαιτείται και η από τον δανειολήπτη πρόκληση άγνοιας της επισφάλειας στου πιστωτές. Δεν εξειδικεύονται λοιπόν οι συγκεκριμένες ενέργειες, με τι οποίες ο αιτών απέκρυψε από τους πιστωτές την οικονομική του κατάσταση και το σύνολο των δανειακών του υποχρεώσεων, προκειμένου να τύχει περαιτέρω δανεισμού, δεδομένου ότι οι πιστωτές (Τράπεζες εν προκειμένω) έχουν τη δυνατότητα να εξακριβώσουν την οικονομική συμπεριφορά και τις λοιπές δανειακές υποχρεώσεις των υποψηφίων πελατών της (βλ. Ειρ. Αθ. 15/Φ1/2011 ΝΟΜΟΣ). Από την ένορκη κατάθεση του μάρτυρος του αιτούντος στο ακροατήριο του δικαστηρίου οι οποίες περιέχονται στα ταυτάριθμα πρακτικά και από όλα τα έγγραφα που προσκομίζουν οι διάδικοι, αποδείχτηκαν τα ακόλουθα: Ο αιτών είναι 45 ετών , διαζευγμένος και το εισόδημα του σήμερα ανέρχεται περίπου στα 500 ευρώ μηνιαίως από τα οποία 380 περίπου από την εργασία, 70 € επιπλέον χάριν της βοήθειας συγγενικών και φιλικών προσώπων και περί τα 30 ευρώ μηνιαίως από αγροτικά εισοδήματα. Όπως ειπώθηκε έχει μία κόρη δια την οποία έχει συμφωνήσει ως διατροφή της το ποσό των 250 ευρώ (βλ. σχ. από 10-2-2005 ιδιωτικό συμφωνητικό). Ο ίδιος εργάζεται προσωρινά ως κομμωτής στην Πάτρα, φιλοξενείται σε κατοικία του αδελφού του και για τα ατομικά του έξοδα κι αυτά της κόρης του απαιτούνται 380 ευρώ. Ο αιτών είναι κύριος ενός διαμερίσματος εμβαδού 83,00 τ.μ που βρίσκεται στο Νέο Ερινεό Αχαΐας εντός οικοπέδου 542,45 τ.μ με εκτιμώμενη εμπορική αξία όπως εκτιμάται από το μεσιτικό γραφείο της ................. ................. 70.000,00 ευρώ επί της οποίας έχει εγγραφεί προσημείωση υποθήκης προς την τράπεζα Πειραιώς (πρώτη μετέχουσα). Περαιτέρω συνομολογείτε ότι έχει ένα αυτοκίνητο Citroen C4 1.400 cc για τις ανάγκες του, του οποίου η εμπορική αξία δεν ξεπερνάει τις 3000 ευρώ και δεν κρίνεται πρόσφορο προς εκποίηση γιατί δεν πρόκειται να προκαλέσει αγοραστικό ενδιαφέρον ούτε να αποφέρει κάποιο αξιόλογο τίμημα για την ικανοποίηση των πιστωτριών του αιτούντος λαμβανομένου υπ` όψη και των εξόδων της διαδικασία εκποίησης (αμοιβή εκκαθαριστή, έξοδα δημοσιεύσεων κ.λ.π). Όπως προκύπτει από τα παραπάνω τα περιουσιακά στοιχεία του αιτούντος δεν είναι επαρκή για την ικανοποίηση των πιστωτριών και το δικαστήριο πρέπει να προβεί σε ρύθμιση μηνιαίων καταβολών από τα εισοδήματα του για χρονικό διάστημα τεσσάρων ετών προς μερική εξόφληση των οφειλών του. Πιστωτές του αιτούντος είναι οι παρακάτω προς τους οποίους αυτός έχει τις εξής αντίστοιχα οφειλές: 1) στην .................... ΑΕ 140.608 ευρώ από στεγαστικό δάνειο, 2) στην ................... 1.145,56 ευρώ από πιστωτική κάρτα, 3) στην .............. 18.222,91 ευρώ από καταναλωτικό δάνειο και πιστωτικές κάρτες και 4) στην ................... 7.028,54 € από καταναλωτικό δάνειο. Το σύνολο των δανειακών του υποχρεώσεων ανέρχεται στα 167.005,01 ευρώ. Αφού ληφθούν υπ` όψη όλα τα παραπάνω στοιχεία αλλά και το γεγονός ότι είναι νέος και υπάρχει προοπτική βελτίωσης της οικονομικής του κατάστασης: Το προς διάθεση ποσό από τα εισόδημα του προς τις πιστώτριες ανέρχεται στο ποσό των 180 ευρώ το οποίο είναι μέσα στις οικονομικές του δυνατότητες και θα καταβληθεί συμμετρικά κάθε μήνα επί μία τετραετία. Ήτοι στην πρώτη (..................) (180:167.005,01X140.608=) 151,55 € ,στη δεύτερη (.............) (180:167.005,01Χ1.145,56=) 1,23€, στην Τρίτη (.................) (180:167.005Χ18.222,91=)19,64€, στην τέταρτη (.............) (180:167.005,01Χ7.028,54=) 7,57 €. Το διαμέρισμα που διαθέτει ο αιτών και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως κύρια κατοικία του δεν υπερβαίνει το προβλεπόμενο από τις ισχύουσες διατάξεις όριο αφορολόγητης απόκτησης πρώτης κατοικίας, προσαυξανόμενο κατά 50% και αυτό πρέπει να εξαιρεθεί από την εκποίηση, μετά την υποβολής σχετικής πρότασης του αιτούντος. Το συγκεκριμένο ακίνητο αποκτήθηκε με δάνειο το οποίο δεν εξοφλήθηκε, ακόμη και είναι βεβαρημένο με εμπράγματη ασφάλεια υπέρ της πρώτης πιστώτριας και συγκεκριμένα με προσημείωση υποθήκης. Το υπόλοιπο των απαιτήσεων της ανωτέρω πιστώτριας (...............) που είναι ασφαλισμένες με εμπράγματων ασφάλεια στην κατοικία, μετά τις καταβολές επί 4ετία ανέρχεται σε(140.608 -7.274,40=) 133.333,6 €. Η προνομιακή ικανοποίηση της πιστώτριας αυτής θα γίνει μέχρι το ποσό των 59.500€, του 85% δηλαδή της αποδειχθείσας εμπορικής αξίας της κατοικίας του αιτούντος απαλλασσόμενου του υπολοίπου των χρεών του με την τήρηση και αυτής της ρύθμισης, με μηνιαίες καταβολές επί 20 έτη ποσού 247,91 € που θα αρχίσουν μετά την παρέλευση τριετίας από την δημοσίευση της παρούσας, καθ` όσον κρίνεται ότι στον αιτούντα πρέπει να παρασχεθεί περίοδος χάριτος διάρκειας τριών ετών. Η καταβολή των δόσεων αυτών θα γίνει χωρίς ανατοκισμό με το μέσο επιτόκιο στεγαστικού δανείου με κυμαινόμενο επιτόκιο, που θα ισχύει κατά το χρόνο της αποπληρωμής σύμφωνα με το στατιστικό δελτίο της Τράπεζας της Ελλάδος. Ως προς τις υπόλοιπες παραπάνω απαιτήσεις των πιστωτριών από καταναλωτικά δάνεια και πιστωτικές κάρτες κατά το μέρος που δεν καλύφθηκαν από τις 4ετείς καταβολές, μετά την εξόφληση του ποσού των 59.500 του 85% της κατοικίας για την προνομιακή ικανοποίηση των εμπραγμάτων ασφαλισμένων απαιτήσεων της .................., δεν μπορεί να ικανοποιηθούν και απαλλάσσεται ο αιτών. Σύμφωνα με όλα αυτά, η αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή ως βάσιμη και κατ` ουσίαν και να ρυθμιστούν οι οφειλές του αιτούντος κατά το διατακτικό. Η απαλλαγή του από κάθε υφιστάμενο υπόλοιπο χρεών του έναντι των δανειστών που περιλαμβάνονται στην εμπεριεχόμενη στην αίτηση κατάσταση θα επέλθει κατά νόμο (άρθρο 11 παρ. 1 ν.3869/2010) μετά την κανονική εκτέλεση των υποχρεώσεων που του επιβάλλονται με την απόφαση αυτή. Δικαστική δαπάνη δεν επιδικάζεται σύμφωνα με το άρθρο 8§6 του ν.3869/2010. ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ Δικάζει αντιμωλία των διαδίκων. Δέχεται την αίτηση. Καθορίζει τις μηνιαίες επί μια τετραετία καταβολές του αιτούντος προς τις πιστώτριες του σε εκατόν ογδόντα ευρώ (180) συνολικά διανεμόμενες μεταξύ τους όπως ειδικότερα προσδιορίζονται στο σκεπτικό} (151,55€ στην ........................., 1,23€ στην ............, 19,64€ στην ................. και 7,57€ στην .................), οι οποίες θα καταβάλλονται μέσα στο πρώτο τριήμερο κάθε μήνα αρχής γενομένης από τον πρώτο μετά την κοινοποίηση της απόφασης μήνα. Εξαιρεί από την εκποίηση την ευρισκόμενη στον Νέο Ερινεό Αχαΐας κατοικία του αιτούντος εμβαδού 83,00 τ.μ και εντός οικοπέδου 542,45 τ.μ. Επιβάλλει στον αιτούντα την υποχρέωση να καταβάλλει για τη διάσωση της κατοικίας του στην ................. το ποσό των διακοσίων σαράντα επτά ευρώ και ενενήντα ένα λεπτά (247,91€) μηνιαίως και επί είκοσι (20) χρόνια (240 μήνες). Η καταβολή των δόσεων αυτών θα αρχίσει από την παρέλευση τριών ετών από τη δημοσίευση της απόφασης αυτής και θα γίνει χωρίς χωρίς ανατοκισμό με το μέσο επιτόκιο στεγαστικού δανείου με κυμαινόμενο επιτόκιο, που θα ισχύει κατά το χρόνο της αποπληρωμής σύμφωνα με το στατιστικό δελτίο της Τράπεζας της Ελλάδος.
πηγή: http://lawdb.intrasoftnet.com
Δικηγορικό Γραφείο «Δημήτριος Χ. Καραγιάννης», Θεσσαλονίκη - Αθήνα