Υπερχρεωμένα νοικοκυριά (νόμος 3869/2010, νόμος Κατσέλη) - Ο οφειλέτης έχει επαρκή περιουσιακά στοιχεία για την κάλυψη των υποχρεώσεών του - Διορισμός εκκαθαριστή (Ειρηνοδικείο Αθηνών, αριθμός απόφασης 66/2012)
Περίληψη: Υπερχρεωμένα φυσικά πρόσωπα. Πρόσφορη εκποίηση ακινήτου του οφειλέτη για την κάλυψη των υποχρεώσεών του έναντι των τραπεζών. Κρίση ότι ο οφειλέτης έχει επαρκή περιουσιακά στοιχεία για την κάλυψη των υποχρεώσεών του. Διορισμός εκκαθαριστή. Προϋποθέσεις και έργο αυτού. Μεταξύ των καθηκόντων του εκκαθαριστή είναι και η πρόσφορη εκποίηση του ακινήτου. Προνομιακή ικανοποίηση των ενυποθήκων δανειστών.
[...] Η αιτούσα, επικαλούμενη με την αίτηση της ότι λόγω μακροχρόνιας ανεργίας και των σοβαρών προβλημάτων υγείας που αντιμετωπίζει έχει περιέλθει σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής των χρηματικών οφειλών της και ζητεί την πλήρη απαλλαγή της απ` αυτές και συγχρόνως την μη εκποίηση των ακινήτων της. Με αυτό το περιεχόμενο και αίτημα η κρινόμενη αίτηση εισάγεται αρμόδια ενώπιον αυτού του Δικαστηρίου κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσι`ας (άρθρο 3 Ν 3869/2010). Πα το παραδεκτό της προσκομίζονται νόμιμα οι προβλεπόμενες από την παρ. 2 του άρθρου 4 του Ν 3869/2010 α) Βεβαίωση αποτυχίας του εξωδικαστικσύ συμβιβασμού (βλ. την από 10.3.2011 Βεβαίωση του δικηγόρου Αθηνών Γ.Α.) και β) υπεύθυνη δήλωση της αιτούσας με ημερομηνία κατάθεσης 5.4.2011 για την ορθότητα και πληρότητα των καταστάσεων της περιουσίας και των εισοδημάτων της, των πιστωτών της και των απαιτήσεων τους κατά κεφάλαιο, τόκους και έξοδα καθώς και για τις μεταβιβάσεις εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί ακινήτων της κατά την τελευταία τριετία Εξάλλου από την αυτεπάγγελτη έρευνα του Δικαστηρίου στα τηρούμενα αρχεία, προέκυψε ότι δεν εκκρεμεί άλλη σχετική αίτηση της αιτούσας, ούτε έχει εκδοθεί προγενεστέρως απόφαση για ρύθμιση και απαλλαγή από τις οφειλές της (άρθρο 13 παρ. 2 Ν 38769/2010). Η κρινόμενη αίτηση, στην οποία περιλαμβάνονται όλα τα απαραίτητα στοιχεία του άρθρου 4 παρ. 1 Ν 3869/2010, είναι επαρκώς ορισμένη, απορριπτόμενων των αντίθετων ισχυρισμών των καθών και είναι νόμιμη διότι στηρίζεται στις διατάξεις των άρθρων 1, 4, 8, 9 και 11 του ιδίου ως άνω νόμου. Εφόσον δεν επιτεύχθηκε δικαστικός συμβιβασμός μεταξύ της αιτούσας και των πιστωτών της, πρέπει η αίτηση να ερευνηθεί περαιτέρω και ως προς την ουσιαστική βασιμότητα της. Από την ένορκη κατάθεση του μάρτυρα της αιτούσας που δόθηκε στο ακροατήριο και περιλαμβάνεται στα με ίδιο αριθμό πρακτικά της παρούσας, το έγγραφα που προσκομίζουν και επικαλούνται οι διάδικοι, όσα επικαλέστηκαν προφορικά και γραπτά οι πληρεξούσιοι δικηγόροι τους και από τα διδάγματα της κοινής πείρας, αποδείχθηκαν, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, τα ακόλουθα: Η αιτούσα Μ.Π. του Γ., κάτοικος Γλυφάδας, στερείται πτωχευτικής ικανότητος αφού δεν έχει την εμπορική ιδιότητα. Έχει περιέλθει χωρίς δική της υπαιτιότητα σε μόνιμη και διαρκή αδυναμία να πληρώνει τις ληξιπρόθεσμες χρηματικές οφειλές της, οι οποίες δεν έχουν αναληφθεί το τελευταίο έτος πριν από την υποβολή της υπό κρίση αίτησης, θεωρούνται δε με την κοινοποίηση της αίτησης ληξιπρόθεσμες και υπολογίζονται με την τρέχουσα αξία τους κατά το χρόνο κοινοποίησης αυτής. Πιστωτές της είναι οι παρακάτω προς τους οποίους αυτή έχει τις εξής αντίστοιχα οφειλές: 1) Τράπεζα .............. AE: α) από τη με αριθμό ... σύμβαση πιστωτικού δανείου ποσό 8.503,13 ευρώ, β) από τη με αριθμό... σύμβαση πιστωτικής κάρτας ποσό 563,39 ευρώ, γ) από τη με αριθμό... σύμβαση πιστωτικής κάρτας ποσό 2.342,03 ευρώ και δ) από τη με αριθμό... σύμβαση πιστωτικής κάρτας ποσό 463,19 ευρώ, ήτοι συνολικά 11.871,74 ευρώ, 2) Τράπεζα .......... ΑΕ: α) από τη με αριθμό... σύμβαση πιστωτικού δανείου ποσό 9.746,02 ευρώ, β) από τη με αριθμό ... σύμβαση πιστωτικής κάρτας ποσό 2.077,05 ευρώ, γ) από τη με αριθμό... σύμβαση πιστωτικής κάρτας ποσό 1.862,84 ευρώ και δ) από τη με αριθμό... σύμβαση πιστωτικής κάρτας ποσό 226,78 ευρώ, ήτοι συνολικά 13.912,69 ευρώ, το οποίο κατά την 1.4.2011 (ημερομηνία επίδοσης της κρινόμενης αίτησης) ανέρχονταν στο ποσό των 14.806,94 ευρώ, 3) Τράπεζα .................. ΑΕ: α) από τη με αριθμό ... σύμβαση πιστωτικής κάρτας ποσό 2.265,43 ευρώ, β) από τη με αριθμό... σύμβαση πιστωτικής κάρτας ποσό 2.178,92 ευρώ, γ) από τη με αριθμό... σύμβαση καταναλωτικού δανείου ποσό 2.124,88 ευρώ, δ) από τη με αριθμό... σύμβαση στεγαστικού δανείου ποσό 33.265,13 ευρώ και ε) από τη με αριθμό... σύμβαση στεγαστικού δανείου ποσό 6.662,83 ευρώ, ήτοι συνολικά 46.497,19 ευρώ, το οποίο κατά την 1.4.2011 (ημερομηνία επίδοσης της κρινόμενης αίτησης) ανέρχονταν στο ποσό των 47.312,85 ευρώ, 4) Τράπεζα ................. ΑΕ από την με αριθμό ... σύμβαση πιστωτικής κάρτας ποσό 4.794,26 ευρώ, 5) Τράπεζα .......... ΑΕ: α) από την με αριθμό ... σύμβαση πιστωτικής κάρτας ποσό 2.973,13 ευρώ και β) από την με αριθμό ... σύμβαση πιστωτικής κάρτας ποσό 2.630,35 ευρώ, ήτοι συνολικά 5.603,48 ευρώ, 6) Τράπεζα ................... ΑΕ: α) από την με αριθμό ... σύμβαση καταναλωτικού δανείου ποσό 8.813,08 ευρώ και β) από την με αριθμό ... σύμβαση πιστωτικής κάρτας ποσό 1.945,82 ευρώ, ήτοι συνολικά 10.758,9 ευρώ το οποίο κατά την 6.4.2011 (ημερομηνία επίδοσης της κρινόμενης αίτησης) ανέρχονταν στο ποσό των 11.594,72 ευρώ, 7) Τράπεζα ................ ΑΕ από την με αριθμό ... σύμβαση πιστωτικής κάρτας ποσού 2.129,06 ευρώ, 8) Τράπεζα .................. ΑΕ από την με αριθμό ... σύμβαση πιστωτικής κάρτας ποσού 1.200,58 ευρώ, 9) Τράπεζα ............ΑΕ: α) από την με αριθμό... σύμβαση πιστωτικής κάρτας ποσό 5.826,22 ευρώ, β) από την με αριθμό... σύμβαση πιστωτικής κάρτας ποσό 1.741,24 ευρώ και γ) από την με αριθμό... σύμβαση πιστωτικής κάρτας ποσό 10,24 ευρώ, ήτοι συνολικά 7.577,7 ευρώ και 10) ανώνυμη εταιρία .............................................. από τη με αριθμό... σύμβαση πιστωτικής κάρτας ποσό 591,09 ευρώ.Έτοι οι συνολικές οφειλές της αιτούσας προς τους πιστωτές της ανέρχονται στο ποσό των 107.482,42 ευρώ Η αιτούσα είναι άνεργη τουλάχιστον από το 2009 όπως προκύπτει από τις σχετικές προσκομιζόμενες κάρτες ανεργίας του ΟΑΕΔ, πάσχει δε από το έτος 1996 από βαριά ψυχωτική κατάθλιψη, έχει νοσηλευθεί σε σχετικές κλινικές, λαμβάνει για χρόνια ισχυρά αντιψυχωσικά φάρμακα όπως rispefar, seropram, xanax, ladose και stilnox ενώ με την με αριθμ. πρωτ. .../2010 γνωμάτευση της Α/θμιας Υγειονομικής Επιτροπής Αθηνών κρίθηκε ότι έχει ποσοστό αναπηρίας 67% και είναι ανίκανη για εργασία για τρία χρόνια. Για το λόγο αυτό με την με αρ. πρωτ. .../18.2.2010 απόφαση της Δ/νσης Κοινωνικής Πρόνοιας Νομαρχίας Αθηνών αναγνωρίστηκε ότι η αιτούσα είναι δικαιούχος χρηματικού βοηθήματος 290 ευρώ το μήνα λόγω βαριάς αναπηρίας για χρονικό διάστημα από 18.2.2010 έως 16.2.2013. Το ανωτέρω δε ποσό αποτελεί τώρα και το μοναδικό της εισόδημα. Περαιτέρω η αιτούσα διαθέτει στην κυριότητα της τα παρακάτω περιουσιακά στοιχεία: δύο οριζόντιες ιδιοκτησίες που κείνται επί οικοπέδου κειμένου στη Γλυφάδα Αττικής στη θέση «Τερψιθέα - Άνω Γλυφάδας» επί της οδού ... αρ.... και ειδικότερα α) το υπό στοιχεία 1-1 διαμέρισμα του ισογείου, έκτασης 94,40 τ.μ., που η αξία του ανέρχεται στο ποσό των 128.524,42 ευρώ, σύμφωνα με το ΕΤΑΚ 2008 και β) το υπό στοιχεία Α-2 διαμέρισμα του πρώτου ορόφου, έκτασης 103,25 τ.μ., που η αξία του ανέρχεται στο ποσό των 158.834,61 ευρώ, σύμφωνα με το ΕΤΑΚ 2008, το οποίο χρησιμοποιεί ως κύρια κατοικία της ιδίας και των δύο ενήλικων τέκνων της. Επί των ανωτέρω ακινήτων έχει εγγραφεί προσημείωση υποθήκης τόσο υπέρ της ............... (3ης των καθών) για ποσό 65.394 ευρώ όσο και υπέρ της ............. (9ης των καθών) για ποσό 12.500 ευρώ. Από το άρθρο 8 παρ. 2 του Ν 3869/2010 προκύπτει ότι στη ρύθμιση των χρεών του οφειλέτη με μηνιαίες καταβολές από τα εισοδήματα του προχωρεί το δικαστήριο εάν τα περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη δεν επαρκούν για την κάλυψη των οφειλών του. Στην κρινόμενη υπόθεση η αιτούσα είναι κυρία ακινήτων που επαρκούν για την κάλυψη των οφειλών της προς τις πιστώτριες τράπεζες δίχως να είναι απαραίτητη η ρύθμιση των μηνιαίων καταβολών επί τετραετία. Πρέπει συνεπώς να οριστεί εκκαθαριστής από τον κατάλογο των πραγματογνωμόνων τον προβλεπόμενο στο άρθρο 371 ΚΠολΔ κατά το διατακτικό, το έργο του οποίου θα συνίσταται, στην πρόσφορη εκποίηση του υπό στοιχεία 1-1 διαμερίσματος του ισογείου, έκτασης 94,40 τ.μ., που η αξία του ανέρχεται στο ποσό των 128.524,42 ευρώ, σύμφωνα με το ΕΤΑΚ 2008, καθόσον κρίνεται, ενόψει και της πιο πάνω αξίας του, ότι μπορεί να αποφέρει τίμημα, για την ικανοποίηση των πιστωτών της αιτούσας (άρθρο 9 παρ. 1 του νόμου). Ο νόμος στη διάταξη του άρθρου 9 παρ. 1 εδ. 2 αναφέρει ρητά «πρόσφορη εκποίηση» και όχι διαδικασίες πλειστηριασμού δεδομένου ότι δεν θα μπορούν να ξεκινήσουν οι διαδικασίες αυτού αφού δεν θα είναι δυνατός ο καταλογισμός σε βάρος κάποιου των εξόδων της έναρξης της διαδικασίας του πλειστηριασμού (έξοδα δημοσιεύσεων), όπως αντίθετα προβλέπει το άρθρο 5 παρ. 4 του ΠτΚ αλλά και στη συνέχεια οι υπόλοιπες δαπάνες του πλειστηριασμού όπως τα έξοδα και η αμοιβή συμβολαιογράφου, έξοδα από τυχών ματαιώσεις των πλειστηριασμών, αμοιβές δικαστικών επιμελητών κ.λπ. θα βαρύνουν τον ήδη υπερχρεωμένο οφειλέτη, γεγονός που δεν εντάσσεται στο πνεύμα και στο σκοπό του νόμου. Η «πρόσφορη εκποίηση» σύμφωνα με το Ν 3869/2010 είναι μια sui genei σύμβαση η οποία θα περιλαμβάνει δύο διακριτές φάσεις μεταξύ τους εκείνης της εξέρευσης του καταλληλότερου για τον οφειλέτη και τους πιστωτές αγοραστή (η οποία θυμίζει διαδικασία πλειστηριασμού) και εκείνη της πώλησης (που θυμίζει πώληση του αστικού δικαίου). Πρόκειται συνεπώς για διαδικασία ανάμειξης μέσα από την «ελεύθερη πρόσφορη πώληση» ανάδειξης του ποσοτικά «καλύτερου» αγοραστή και όχι για διαδικασία που οδηγεί στη μεταβίβαση των εκπλειστηριαζομένων πραγμάτων. Εξάλλου, η αναλογική εφαρμογή του ΠτΚ έχει επιφυλαχθεί μόνο ως προς τις διατάξεις περί συνδίκου ενώ συνάγεται σαφώς και από τον ορισμό του νόμου όπου ορίζεται ρητά στο άρθρο 9 παρ. 1 εδ. 2 ως «εκποιούμενο πράγμα» και όχι για «πλειστηριασθέν πράγμα». Συνεπώς στα καθήκοντα του εκκαθαριστή περιλαμβάνεται η πρόσφορη εκποίηση του παραπάνω ακινήτου και η ακόλουθη καταβολή του ποσού από την εκποίηση στις καθών, ενώ θα ικανοποιηθούν προνομιακά οι απαιτήσεις των πιστωτριών ................. και ..........................., οι οποίες είναι εμπραγμάτως ασφαλισμένες. Επειδή το παραπάνω ποσό αναφέρεται στην αντικειμενική αξία του ακινήτου, σε περίπτωση που το εισπραχθέν τίμημα υπερβαίνει τις απαιτήσεις των καθών, ο εκκαθαριστής θα φροντίσει να καταβάλλει στην οφειλέτιδα το επιπλέον ποσό που εισπράχθηκε από την πρόσφορη εκποίηση. Πρέπει συνεπώς να γίνει δεκτή κατά ένα μέρος η αίτηση ως βάσιμη στην ουσία της, σύμφωνα με όσα ειδικότερα ορίζονται στο διατακτικό. Δικαστικά έξοδα δεν πρέπει να επιδικαστούν, κατ` ανάλογη εφαρμογή των άρθρων 7, παρ. 6 και 8 παρ. 6 του Ν 3869/2010. [...]
πηγή: http://lawdb.intrasoftnet.com
Δημήτριος Χ. Καραγιάννης, Δικηγόρος, Θεσσαλονίκη – Αθήνα