Υπερχρεωμένα νοικοκυριά (νόμος 3869/2010, νόμος Κατσέλη) - Ρύθμιση οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων - Διαδικασία υπαγωγής στο νόμο 3869/2010 (Ειρηνοδικείο Κορίνθου, αριθμός απόφασης 603/2012)

Περίληψη: Ρύθμιση οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων. Διαδικασία υπαγωγής στο ν.3869/2010. Περίπτωση οφειλέτριας η οποία δεν εργάζεται και στερείται παντελώς εισοδημάτων. Σύζυγος χωρίς μόνιμη εργασία. Προσδιορίζει προσωρινά μηδενική καταβολή και ορίζει νέα δικάσιμο για επαναπροσδιορισμό τους. Εξέταση παρεμπιπτόντως του ζητήματος της νομιμοποίησης των εταιρειών ενημέρωσης οφειλών για ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις.

[...] Όπως προκύπτει από την με αριθμό 2958Β`/12-9-2011 έκθεση επιδόσεως της δικαστικής επιμελήτριας του Πρωτοδικείου Αθηνών, ....................., που προσκομίζει και επικαλείται η αιτούσα, ακριβές επικυρωμένο αντίγραφο της υπό κρίση αιτήσεως με πράξη ορισμού δικασίμου και κλήση προς συζήτηση για την αναφερόμενη στην αρχή της παρούσας δικάσιμο, επιδόθηκε νόμιμα στην ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία «..................», εντός της προθεσμίας του ενός μηνός από την κατάθεση της αίτησης. Εφόσον, λοιπόν, η τελευταία δεν εμφανίστηκε κατά την εκφώνηση της υποθέσεως στο ακροατήριο από τη σειρά του πινακίου, θα δικαστεί σα να είναι παρούσα (άρθρο 754 § 2 ΚΠολΔ). Η αιτούσα, επικαλούμενη, με την αίτηση της, έλλειψη πτωχευτικής ικανότητας και μόνιμη αδυναμία πληρωμής ληξιπρόθεσμων χρηματικών οφειλών της, ζητεί να γίνει δεκτό το προτεινόμενο απ` αυτήν σχέδιο από τους πιστωτές της, διαφορετικά να ρυθμιστούν τα χρέη της, με την εξαίρεση της κύριας κατοικίας, ιδιοκτησίας του συζύγου της και αφού ληφθούν υπόψη η περιουσιακή και οικογενειακή της κατάσταση που εκθέτει αναλυτικά, με σκοπό την απαλλαγή της απ` αυτά. Με αυτό το περιεχόμενο και αίτημα, η κρινόμενη αίτηση, εισάγεται παραδεκτώς και αρμοδίως ενώπιον του δικαστηρίου τούτου, της περιφέρειας της κατοικίας της αιτούσας, κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας (αρθρ. 3 ν.3869/2010), εφόσον για το παραδεκτό της : α) τηρήθηκε η προδικασία του εξωδικαστικού συμβιβασμού με τη διαμεσολάβηση προσώπου απ` αυτά που έχουν σχετική εξουσία από το νόμο (βλ, άρθρο 2 ν. 3869/2010), ο οποίος απέτυχε, β) κατατέθηκε μέσα στην εξαμηνη προθεσμία του άρθρου 2 παρ. 1 ν. 3869/2010 από τη αποτυχία του εξωδικαστικού συμβιβασμού και γ) δεν εκκρεμεί άλλη αίτηση της αιτούσας για ρύθμιση των χρεών της στο Δικαστήριο αυτό ή άλλο Ειρηνοδικείο της χώρας, ούτε έχει απορριφθεί προγενέστερη αίτηση της για ουσιαστικούς λόγους, όπως διαπιστώθηκε μετά από αυτεπάγγελτο έλεγχο, κατ` άρθρο 13 παρ. 2 (βλ. και το υπ` αριθμ. 217γ/ 27-4-2012 έγγραφο του Ειρηνοδικείου Αθηνών). Παραδεκτά εισάγεται προς συζήτηση μετά : α) την εμπρόθεσμη και νομότυπη κλήτευση των μετεχόντων πιστωτών και επίδοση σ` αυτούς των εγγράφων του άρθρου 5 παρ. 1 ν.3869/2010, β) την εμπρόθεσμη κατάθεση στη γραμματεία του δικαστηρίου αυτού των εγγράφων του άρθρου 4 παρ. 2 και 4 ν. 3869/2010, (βεβαίωσης αποτυχίας του εξωδικασακού συμβιβασμού, υπεύθυνης δήλωσης για την ορθότητα και πληρότητα των καταστάσεων κλπ.) και γ) την αποτυχία του δικαστικού συμβιβασμού, δοθέντος ότι δεν έχει γίνει δεκτό το σχέδιο διευθέτησης οφειλών από όλους τους συμμετέχοντες πιστωτές (βλ. τις έγγραφες παρατηρήσεις της πρώτης και δεύτερης πιστώτριας, οι οποίες κατατέθηκαν εμπρόθεσμα). Ως προς τη δεύτερη καθ` ης εταιρεία, η οποία δεν υπέβαλε παρατηρήσεις που να προτείνουν τροποποιήσεις του σχεδίου εντός της προθεσμίας των δύο (2) μηνών του άρθρου 5 παρ. 2 εδ. γ`του Ν. 3869/2010, πρέπει να λεχθούν τα εξής : Από την τράπεζα με την επωνυμία «.............. ..........................», χορηγήθηκε στην αιτούσα η υπ` αριθμ..................................πιστωτική κάρτα ..........................., από την οποία οφείλει μαζί με τους τόκους το ποσό των 2.382,72 ευρώ και η υπ` αριθμ. .......................... πιστωτική κάρτα....................................., από την οποία οφείλει μαζί με τους τόκους το ποσό των 5.960,58 ευρώ. Οι απαιτήσεις αυτές έχουν εκχωρηθεί από την ως άνω τραπεζική εταιρεία στη δεύτερη καθ` ης εταιρία με την επωνυμία «...........................», όπως προκύπτει από τις σχετικές βεβαιώσεις οφειλών, σύμφωνα, όμως, με το άρθρο 9 παρ. 4 εδ. β` Ν.3758/2009 απαγορεύεται η εκχώρηση από τη δανείστρια τράπεζα ληξιπρόθεσμων οφειλών προς είσπραξη προς τις εταιρείες ενημέρωσης οφειλετών για ληξιπρόθεσμες οφειλές και επομένως, η σχετική εκχώρηση είναι άκυρη, ως αντιβαίνουσα στο Νόμο (άρθρο 175 ΑΚ) και επομένως, ως προς την εταιρεία αυτή, η ένδικη αίτηση, πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη λόγω έλλειψης παθητικής νομιμοποίησης. Περαιτέρω, η αίτηση είναι ορισμένη, αφού περιλαμβάνει όλα τα απαραίτητα στοιχεία, όπως α) κατάσταση της περιουσίας της αιτούσας, β) κατάσταση των πιστωτών της και των απαιτήσεων τους κατά κεφάλαιο, τόκους και έξοδα και γ) σχέδιο διευθέτησης οφειλών, στοιχεία που περιέχονται σ` αυτή (Κρητικός, ρύθμιση ν, 3869/2010 σελ.64 και Ε. Κιουπτσίδου Αρμεν./64-Ανάτυπο σελ. 1477) και ουδέν άλλο στοιχείο απαιτείται για την πληρότητα του ορισμένου της εν λόγω αίτησης, ενώ τα αναφερόμενα από τη συμμετέχουσα πιστώτρια στοιχεία θα αποτελέσουν θέματα της αποδεικτικής διαδικασίας. Είναι νόμιμη, στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 1, 4, 5, 6 παρ. 3, 8 και 11 του ν. 3869/2010, πλην του αιτήματος να εξαιρεθεί από την εκποίηση η κύρια κατοικία του συζύγου της αιτούσας, το οποίο είναι άνευ αντικειμένου, καθόσον αυτή δε δύναται να εκποιηθεί, αφού μόνο η περιουσία του οφειλέτη τίθεται στη διαδικασία ρευστοποίησης και ικανοποίησης των πιστωτών, περιουσία δε άλλου προσώπου δεν τίθεται προς ικανοποίηση των πιστωτών χου οφειλέτη ακόμα και αν το πρόσωπο αυτό είναι ο σύζυγος (Ιάκ. Βενιέρης-Θεόδ. Κατσάς, Εφαρμογή του Ν. 3869/2010 για τα Υπερχρεωμένα Φυσικά Πρόσωπα, σελ. 296). Εφόσον, λοιπόν, δεν επιτεύχθηκε δικαστικός συμβιβασμός μεταξύ της αιτούσας και των πιστωτών της, πρέπει η αίτηση να ερευνηθεί περαιτέρω ως προς την ουσιαστική της βασιμότητα. Περαιτέρω, η πρώτη των καθ` ων, προβάλλει τον ισχυρισμό ότι η ένδικη αίτηση πρέπει να απορριφθεί ως μη νόμιμη, καθόσον η αιτούσα δεν προσκομίζει αντίγραφα εισοδήματος των φορολογικών της δηλώσεων και των εντύπων Ε9 της τελευταίας πριν την αίτηση τριετίας, ισχυρισμός ο οποίος πρέπει να απορριφθεί ως μη νόμιμος και απορριπτέος, καθόσον δεν απαιτούνται τα παραπάνω στοιχεία για το παραδεκτό και το νόμιμο της κρινόμενης αίτησης.

Από την ένορκη κατάθεση του μάρτυρα της αιτούσας στο ακροατήριο, που περιλαμβάνεται στα ταυτάριθμα με την παρούσα πρακτικά συνεδρίασης, τα έγγραφα, που νόμιμα προσκομίζουν μετ` επικλήσεως οι διάδικοι, απ` όσα οι ίδιοι ρητώς ή εμμέσως συνομολογούν, από τα διδάγματα της κοινής πείρας που λαμβάνονται υπόψη από το Δικαστήριο και χωρίς απόδειξη και από τη διαδικασία γενικότερα, αποδείχτηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά : Η αιτούσα έχει γεννηθεί το έτος 1954, είναι έγγαμη με τον ................, με τον οποίο έχουν αποκτήσει ένα τέκνο, τη ......................., ηλικίας 24 ετών (βλ. το υπ` αριθμ. 17363/30-8-2011 πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης του Δήμου Συκυωνίων). Ασχολείται με τα οικιακά και ως εκ τούτου δεν εργάζεται για πολλά χρόνια, σήμερα δε λόγο της ηλικίας της και της έλλειψης εξειδίκευσης δεν μπορεί να εξεύρει εργασία και ως εκ τούτου στερείται παντελώς εισοδημάτων, όπως προκύπτει από το εκκαθαριστικό σημείωμα του οικονομικού έτους 2008, που προσκομίζει). Ο σύζυγος της εργαζόταν ως ναυτικός, σε διάφορες ναυτιλιακές εταιρείες με καθεστώς τρίμηνων συμβάσεων (βλ. αντίγραφο από το ναυτικό φυλλάδιο), με αμοιβή περί τις 14.600 ευρώ καθαρά ετησίως, ήτοι μηνιαίως το ποσό των 1.200 περίπου ευρώ, όπως προκύπτει από την από 11-4-2011 βεβαίωση της εταιρείας «.......................», τα τελευταία, όμως, τέσσερα (4) χρόνια είναι άνεργος για 8 με 9 μήνες το χρόνο, ενώ κατά τη συζήτηση της ένδικης αίτησης, ήταν ήδη οκτώ (8) μήνες άνεργος, από τις 25-8-2011 (βλ. το από 28-11-2011 δελτίο εγγραφής -Γραφείο ευρέσεως ναυτικής εργασίας), χωρίς να λαμβάνει ακόμα το σχετικό επίδομα. Η κόρη τους, φοιτά στο Τμήμα Τηλεπικοινωνιακών συστημάτων και δικτύων του παραρτήματος Ναυπάκτου του Τ.Ε.Ι. Μεσολογγίου και στις 24-5- 2011, βρισκόταν στο 7° εξάμηνο για το εαρινό εξάμηνο του σπουδαστικού έτους 2010-2011, ενώ η διάρκεια φοίτησης είναι οκτώ (8) εξάμηνα. Ήδη σήμερα, δεν έχει ολοκληρώσει τις σπουδές της και ο σύζυγος της αιτούσας και πατέρας της, αφού η αιτούσα στερείται εισοδημάτων, καταβάλει για ενοίκιο το μήνα 200 ευρώ, χωρίς να μπορεί να καλύψει και τη διατροφή του τέκνου του, το οποίο και απασχολείται στη βιβλιοθήκη της σχολής της προκειμένου να εξοικονομεί κάποια χρήματα, της τάξεως των 90 ευρώ. Άλλη πηγή εισοδήματος δεν διαθέτει η αιτούσα, η οικονομική της δε κατάσταση οφείλεται στη δυσχερή οικονομική κατάσταση της χώρας την τρέχουσα περίοδο, κατά την οποία έμεινε ο σύζυγος της χωρίς μόνιμη εργασία, οπότε μοναδικό εισόδημα της οικογένειας είναι τα μηδαμινά, αυτή τη στιγμή, εισοδήματα του συζύγου. Οι δαπάνες που απαιτούνται για ιην κάλυψη των βιοτικών της αναγκών και του προστατευόμενου μέλους της οικογένειας (όπως ένδυση, υπόδηση, διατροφή, μετακινήσεις, λογαριασμοί, υπολογιζόμενοι μαζί με τους νέους φόρους, ιατρική και φαρμακευτική περίθαλψη κλπ.), ανέρχονται στο συνολικό ποσό των 900 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του ενοικίου που καταβάλλουν για τη διαμονή τους, ποσού 370 ευρώ, στην .............(εκμισθώτρια), για μία οικία ευρισκόμενη στην Κόρινθο και επί της οδού ...........και του ποσού των 200 ευρώ, για το μίσθωμα της κόρης τους, δαπάνες οι οποίες αδυνατεί να καλύψει στοιχειωδώς και να διαβιώνει αξιοπρεπώς, όπως προκύπτει από τους λογαριασμούς της Δ.Ε.Η., όπου το Μάρτιο του 2012 είχε ανεξόφλητο λογαριασμό 812 ευρώ και από τον από 13-5- 2011 διακανονισμό οφειλής με τη ΔΕΥΑ Κορίνθου, λόγω αδυναμίας πληρωμής των λογαριασμών κατανάλωσης ύδατος, τα δε χρήματα που απομένουν για τη διατροφή της είναι μηδαμινά. Αποδείχτηκε δε ότι δεν είναι δυνατή η διαμονή στην οικία που διαθέτει ο σύζυγος της,................στο Κιάτο Κορινθίας, ούτε και η εκμετάλλευση αυτής, καθόσον αυτή είναι ημιτελής, με συνέπεια να απαιτούνται δαπάνες που υπερβαίνουν τις 25.000 ευρώ προκειμένου να καταστεί κατοικήσιμη, όπως προκύπτει από την σχετική εκτίμηση ακινήτου του κτηματομεσιτικού γραφείου ................που προσκομίζεται. Στην κάλυψη των ως άνω οικογενειακών της δαπανών, συνδράμουν οι γονείς της, ............................, από τις μικρές συντάξεις τους, ποσού 345,60 ευρώ και 480 ευρώ, αντίστοιχα. Σε χρόνο προγενέστερο του έτους από την κατάθεση της ένδικης αίτησης, η αιτούσα είχε αναλάβει τα παρακάτω χρέη, τα οποία τόσο αυτά προς τους ανέγγυους όσο και αυτά και προς τους ενέγγυους πιστωτές κατά πλάσμα του νόμου, θεωρούνται με την κοινοποίηση της αίτησης ληξιπρόθεσμα και υπολογίζονται με την τρέχουσα αξία τους κατά το χρόνο κοινοποίησης της αίτησης (βλ. σε Κρητικό «Ρύθμιση των οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων» σελ. 99), με εξαίρεση τα παρακάτω εμπράγματος ασφαλισμένα στεγαστικά δάνεια, των οποίων ο εκτοκισμός συνεχίζεται με χο επιτόκιο ενήμερης οφειλής μέχρι το χρόνο έκδοσης της απόφασης (άρθρο 6 παρ. 3 ν. 3869/10). Από την Τράπεζα με την επωνυμία «.........................................Α.Ε.», με την υπ` αριθμ. ....................... σύμβαση, έχει χορηγηθεί στο ..........................., καταναλωτικό δάνειο, χωρίς εξασφαλίσεις, από το οποίο η αιτούσα ενέχεται ως εγγυήτρια και οφείλει, μαζί με τους τόκους, χο ποσό των 7.167,03 ευρώ, με την υπ` αριθμ. ............ σύμβαση, της έχει χορηγηθεί καταναλωτικό δάνειο, από το οποίο οφείλει μαζί με τους τόκους το ποσό των 39.122,17 ευρώ, με την υπ` αριθμ...................σύμβαση έχει χορηγηθεί στεγαστικό δάνειο, από το οποίο η ίδια ενέχεται ως εγγυήτρια και οφείλει μαζί με χους τόκους το ποσό των 80.053,37 ευρώ και με την υπ` αριθμ. .............σύμβαση έχει χορηγηθεί στεγαστικό δάνειο, από το οποίο η ίδια ενέχεται ως εγγυήτρια και οφείλει μαζί με τους τόκους το ποσό των 77.453,12 ευρώ. Οι απαιτήσεις της πιστώτριας αυτής από τα τελευταία παραπάνω τρία (3) δάνεια είναι εξοπλισμένες με εμπράγματη ασφάλεια και συγκεκριμένα με προσημειώσεις σε ακίνητο του συζύγου της (βλ. τις ΑΠ 31/09 και ΕφΘεσσαλ/νικης 4/2010 ΤΝΠ-ΝΟΜΟΣ, σύμφωνα με τις οποίες εξομοιώνεται πλήρως ο ενυπόθηκος με τον προσημειούχο δανειστή, με μόνη την διαφορά ως προς τον τρόπο οριστικής ή τυχαίας κατάταξης κατ` άρθρο 1007 παρ. 1). Τα ως άνω χρέη, υπολογίζονται όπως αυτά εισφέρονται από την αιτούσα-οφειλέτρια, καθόσον, σύμφωνα και με τα στη μείζονα σκέψη εκτιθέμενα, η ένταξη της απαιτήσεως στη ρύθμιση, η οποία είναι προσωρινή, θα γίνει με τη μορφή και το ύφος, που την εισφέρει ο οφειλέτης, χωρίς να υπάρχει δυνατότητα τροποποίησης του ύψους της ή των δεδουλευμένων τόκων από το δικαστήριο, λόγω της αμφισβήτησης του ύψους της απαιτήσεως από τον πιστωτή. Περαιτέρω, από τις ίδιες ως άνω αποδείξεις, αποδείχτηκε ότι η αιτούσα, για περισσότερο από τρία (3) έτη, έχει περιέλθει σε μόνιμη και διαρκή αδυναμία να πληρώνει τις ληξιπρόθεσμες χρηματικές οφειλές της, η δε αδυναμία της αυτή δεν οφείλεται σε δόλο, καθόσον αποδείχτηκε ότι πράγματι εξυπηρετούσε τα δάνεια, όταν ο σύζυγος της εργαζόταν κανονικά. Σύμφωνα με τα προλεχθέντα, συντρέχουν στο πρόσωπο της αιτούσας εξαιρετικές περιπτώσεις και συγκεκριμένα χρόνια ανεργία και ανεπάρκεια εισοδήματος για την κάλυψη των βασικών βιοτικών αναγκών της. Γι` αυτό θα πρέπει, εφόσον διατυπώνεται και σχετικό αίτημα, με προφορική δήλωση στο ακροατήριο που καταχωρίστηκε στα πρακτικά, διορθώνοντας παραδεκτά την ένδικη αίτηση (άρθρα 744, 745, 751 ΚΠολΔ, Ιακ. Βενιέρης, ο.π., σελ. 251), αφού η εισοδηματική κατάσταση της έχει μεταβληθεί από την κατάθεση της ένδικης αίτησης μέχρι τη συζήτηση αυτής, με τη μεταβολή των εισοδημάτων του συζύγου της, κατ` εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 8 παρ. 5 ν.3869/10, να οριστούν μηδενικές καταβολές, συγχρόνως δε να οριστεί νέα δικάσιμος η 11- 3-2013, προκειμένου να ελεγχθεί η τυχόν μεταβολή της περιουσιακής της κατάστασης και των εισοδημάτων της ιδίας και του συζύγου της και να προσδιοριστούν ενδεχομένως μηνιαίες καταβολές επί τετραετία, αφού η ανεργία του τελευταίου δεν αποδείχτηκε ότι είναι μόνιμη και αναμένει και το σχετικό επίδομα ανεργίας και η ίδια μπορεί να εξεύρει κάποια εργασία, ενώ η κόρη τους να ολοκληρώσει τις σπουδές της και να εξοικονομήσει τα σχετικά χρήματα. Κατά συνέπεια των παραπάνω πρέπει να γίνει δεκτή εν μέρει η αίτηση ως βάσιμη και στην ουσία της και να ρυθμιστούν τα χρέη της αιτούσας, με μηδενικές καταβολές, μέχρι την τυχόν τροποποίηση της παρούσας ρύθμισης, Δικαστική δαπάνη δεν επιδικάζεται κατ` άρθρο 8 παρ.6 του ν.3869/2010. Εξάλλου, εφόσον, δεν προβλέπεται δυνατότητα άσκησης ανακοπής ερημοδικίας κατά της αποφάσεως αυτής (άρθρα 14 του ίδιου νόμου) δεν ορίζεται σχετικό παράβολο.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ Δικάζει ερήμην της δεύτερης των καθ` ων και αντιμωλία των λοιπών διαδίκων. Απορρίπτει την αίτηση ως προς την δεύτερη των καθ` ων. Δέχεται την αίτηση ως προς την πρώτη των καθ` ων. Ρυθμίζει τα χρέη της αιτούσας με χον οριομό μηδενικών καταβολών και ορίζει νέα δικάσιμο την 11-3-2013, προκειμένου να ελεγχθεί η τυχόν μεταβολή της περιουσιακής της κατάστασης και των εισοδημάτων της και να προσδιοριστούν ενδεχομένως μηνιαίες καταβολές επί τετραετία.

πηγή: http://lawdb.intrasoftnet.com/nomos

Δημήτριος Χ. Καραγιάννης, Δικηγόρος, Θεσσαλονίκη - Αθήνα