Υπερχρεωμένα νοικοκυριά (νόμος 3869/2010, νόμος Κατσέλη) - Απαιτείται η προσκόμιση βεβαίωσης αποτυχίας του εξωδικαστικού συμβιβασμού και υπεύθυνης δήλωσης του αιτούντος για την ορθότητα και πληρότητα των ισχυρισμών του (Ειρηνοδικείο Χανίων, αριθμός απόφασης 309/2011)

Περίληψη: Ρυθμίσεις οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων. Υπαγωγή στο ν. 3869/2010. Προϋποθέσεις. Απαιτείται η προσκόμιση βεβαίωσης αποτυχίας του εξωδικαστικού συμβιβασμού και υπεύθυνης δήλωσης του αιτούντος για την ορθότητα και πληρότητα των ισχυρισμών του. Καθήκον ειλικρινούς δηλώσεως των περιουσιακών στοιχείων. Προϋποθέσεις. Κυρώσεις. Για να επέλθουν οι δυσμενείς κυρώσεις σε βάρος του οφειλέτη θα πρέπει οι ατελείς δηλώσεις να είναι πρόσφορες να μειώσουν την ικανοποίηση των πιστωτών. Ο οφειλέτης υποχρεούται να περιγράψει στην αίτησή του μόνο τα εισοδήματα της συζύγου και όχι και τα περιουσιακά της στοιχεία. Απόρριψη ισχυρισμού της πιστώτριας για προσαύξηση της απαίτησης με τόκους μέχρι την ημέρα κοινοποίησης της επίδικης αίτησης. Η ένταξη της απαίτησης στη ρύθμιση γίνεται με τη μορφή και το ύψος που την εισφέρει ο οφειλέτης, χωρίς να υπάρχει δυνατότητα τροποποίησης του ύψους της ή των δεδουλευμένων τόκων από το δικαστήριο, λόγω της αμφισβήτησης του ύψους της απαίτησης από τον πιστωτή. Απόρριψη ένστασης δόλιας περιέλευσης του αιτούντος σε αδυναμία πληρωμής. Παθητική Ομοδικία. Η πιστώτρια τράπεζα που κλήθηκε νόμιμα και δεν παραστάθηκε δεν αντιπροσωπεύεται από τους λοιπούς παριστάμενους πιστωτές. Μη εφαρμογή του άρθρου 76 του ΚΠολΔ στον Ν. 3869/2010. Μόνιμη αδυναμία πληρωμής των οφειλών του αιτούντος, συνταξιούχου του Δημοσίου, με συνολικές μηνιαίες αποδοχές αυτού περίπου 1.180 €. Συνολικό ποσόν οφειλών περίπου 91.100 €. Ρύθμιση μηνιαίων καταβολών του αιτούντος στο ποσό των 600 €υρώ με βάση τα εισοδήματα και τις οικονομικές υποχρεώσεις του για μια τετραετία. Δέχεται εν μέρει την αίτηση.

[...] Οι διατάξεις περί ομοδικίας του ΚΠολΔ εφαρμόζονται και στη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας (ΚΠολΔ 741). Στη ρύθμιση οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων ο δεσμός που συνδέει τους πιστωτές του αιτούντος - οφειλέτη, ενόψει του ότι η ισχύς της αποφάσεως που θα εκδοθεί εκτείνεται σε όλους τους «μετέχοντες στη δίκη» πιστωτές, είναι αυτός της αναγκαστικής παθητικής ομοδικίας ( άρ. 76 παρ. 1 περ. β` του ΚΠολΔ ). Στην εκούσια δικαιοδοσία - κατά την ορθότερη γνώμη - δεν εφαρμόζεται - όπως στην αμφισβητούμενη - η διάταξη του άρθρου 76 παράγραφος 1 εδάφιο τελευταίο του ΚΠολΔ, κατά την οποία «οι ομόδικοι που μετέχουν νόμιμα στη δίκη ή έχουν προσεπικληθεί, αν δεν παραστούν, θεωρούνται ότι αντιπροσωπεύονται από εκείνους που παρίστανται». Και τούτο διότι η έκταση του επηρεασμού στις έννομες σχέσεις του αιτούντος και των άλλων ενδιαφερομένων είναι διάφορη (βλ. σχετ.Β. Βαθρακοκοίλης : «Ερμηνευτική - Νομολογιακή Ανάλυση του ΚΠολΔ», τ. Δ`, έκδοση 1996, άρ. 754 αριθ. Ια` ). Ειδικά, στο Ν. 3869/2010 - όπου συντρέχουν αντίθετα συμφέροντα των πιστωτών - δεν μπορεί να τύχει εφαρμογής η ανωτέρω διάταξη ( βλ. σχετ. Π. Αρβανιτάκης : «Η εκουσία δικαιοδοσία ως διαδικαστικό πλαίσιο του Ν. 3869/2010 για τη ρύθμιση οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων», περιθ. αριθ. 4.2, Γ. Ευστρατιάδης : «Ν. 3869/2010 ( Φ.Ε.Κ Α` 130/3 - 8 - 2010 ) : Ρύθμιση των οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων και άλλες διατάξεις», σελ. 6, σε σεμινάριο επιμορφώσεως Ειρηνοδικών στην Εθνική Σχολή δικαστικών Λειτουργών, κατά την 29" - 30η/9/2010. Πρβλ. και Α.Π. 98/2001, Τ.Ν.Π. ΝΟΜΟΣ).

Στην προκειμένη περίπτωση, από την υπ` αρ. 4807Δ`/ 6-4-2011 έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή, στο Πρωτοδικείο Αθηνών, ......................, που νόμιμα επικαλείται και προσκομίζει ο αιτών, προκύπτει ότι ακριβές επικυρωμένο αντίγραφο της κρινόμενης αίτησης, με πράξη ορισμού δικασίμου και κλήση προς συζήτηση για τη δικάσιμο που αναφέρεται στην αρχή της παρούσας επιδόθηκε -νομότυπα κι εμπρόθεσμα - στην πέμπτη πιστώτρια. Η τελευταία όμως - 227/2007, Αχ,Νομ. 2008/218, Εφ.Δωδ. 120/2004, Τ.Ν.Π ΝΟΜΟΣ Εφ,ΑΘ. 672/1993, Ελλ/Δνη. 34/1360, ΕφΛβ. 6043/1992, Δ 24/1302, Εφ Αθ 341/1991 Δ 22/847) - δεν παρέστη στη δικάσιμο αυτή κατά την οποία η υπόθεση εκφωνήθηκε από τη σειρά του πινακίου και συνεπώς - πρέπει να δικαστεί ερήμην. Το δικαστήριο - ωστόσο - πρέπει να προχωρήσει στη συζήτηση της υπόθεσης σα να ήταν παρόντες όλοι οι διάδικοι ( άρ. 754 παρ. 2 του ΚΠολΔ ), χωρίς η πιστώτρια αυτή να θεωρείται πως αντιπροσωπεύεται από τους λοιπούς παριστάμενους πιστωτές. Κατά τη διάταξη του άρθρου 1 του Ν. 3869/2010, που αφορά τη «Ρύθμιση οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων και άλλες διατάξεις», ορίζεται ότι : «1. Φυσικά πρόσωπα που δεν έχουν πτωχευτική ικανότητα κι έχουν περιέλθει, χωρίς δόλο, σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής ληξιπρόθεσμων χρηματικών οφειλών τους ( εφεξής οφειλέτες ) δικαιούνται να υποβάλουν στο αρμόδιο δικαστήριο την αίτηση που προβλέπεται στην παράγραφο 1 του άρθρου 4 για τη ρύθμιση των οφειλών αυτών και απαλλαγή. Την ύπαρξη δόλου αποδεικνύει ο πιστωτής. 2. Δεν επιτρέπεται η ρύθμιση οφειλών που : α ) έχουν αναληφθεί το τελευταίο έτος πριν την υποβολή της αίτησης για την έναρξη της διαδικασίας, κατά την παράγραφο 1 του άρθρου 4 του παρόντος νόμου και β) που προέκυψαν από αδικοπραξία που διαπράχθηκε με δόλο, διοικητικά πρόστιμα, χρηματικές ποινές, φόρους και τέλη προς το Δημόσιο και τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρώτου και δευτέρου βαθμού, τέλη προς Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου και εισφορές προς οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης. 3. Απαλλαγή του οφειλέτη από τα χρέη του σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου μπορεί να γίνει μόνο μία φορά». Ακολούθως, στις διατάξεις των άρθρων 2, 3 και 4 του ίδιου νόμου, γίνεται αναφορά στη διαδικασία εξωδικαστικού συμβιβασμού, στο αρμόδιο δικαστήριο και στην κατάθεση των εγγράφων στη γραμματεία του δικαστηρίου και ιδίως της αίτησης, για την έναρξη της. διαδικασίας ενώπιον αυτού. Εξάλλου, η εισοδηματική στενότητα, τα υψηλά επιτόκια στο χώρο ιδίως της καταναλωτικής πίστης, οι επιθετικές πρακτικές προώθησης των πιστώσεων, ατυχείς προγραμματισμοί, απρόβλεπτα γεγονότα στη ζωή των δανειοληπτών ( απώλεια εργασίας κ.ά.), αποτέλεσαν παράγοντες που - δρώντας υπό την απουσία θεσμών συμβουλευτικής υποστήριξης των καταναλωτών σε θέματα υπερχρέωσης - συνέβαλαν ανενόχλητα στην αυξανόμενη υπερχρέωση νοικοκυριών, τα οποία - αδυνατώντας στη συνέχεια να αποπληρώσουν τα χρέη τους - υπέστησαν και υφίστανται τις αλυσιδωτά επερχόμενες καταστροφικές συνέπειες της. Προκειμένου δε να αντιμετωπιστεί το πραγματικό - ιδιαίτερα μεγάλο και οξυμένο -πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας, κατά τρόπο ουσιαστικό, σύγχρονο, θεσμικό, εναρμονισμένο με τις επιταγές ενός σύγχρονου κοινωνικού κράτους δικαίου, θεσπίστηκαν οι διατάξεις αυτού του νόμου, με τους όρους και τις προϋποθέσεις που θέτει ( βλ. σχετ. Μ.Πρ.Αθ. 8326/2010, Μ.Πρ.Αθ. 7794/2010, T.N.Π ΝΟΜΟΣ ). Περαιτέρω, η αρχή της καλόπιστης εκτέλεσης των ενοχών, που καθιερώνεται από τη διάταξη του άρθρου 288 ΑΚ, στοχεύει στην οριοθέτηση της παροχής και στην επαναφορά της ισορροπίας των παροχών, που διαταράχθηκε από διάφορα περιστατικά - προβλεπτά ή απρόβλεπτα - με κριτήρια αντικειμενικά, για την ασφάλεια των συναλλαγών και γενικότερα του δικαίου ( βλ. σχετ, Β. Βαθρακοκοίλης ; - «Αναλυτική ερμηνεία - νομολογία του ΑΚ», τ. Ι, έκδοση 1994, άρ. 288, σελ. 423 ). Με το Ν.3869/2010 παρέχεται η δυνατότητα της ρύθμισης -για το φυσικό πρόσωπο - των χρεών του, με απαλλαγή από αυτά και βρίσκει τη νομιμοποίηση της ευθέως στο ίδιο το κοινωνικό κράτος δικαίου, που επιτάσσει να μην εγκαταλειφθεί ο πολίτης σε μία - χωρίς διέξοδο και προοπτική - κατάσταση, από την οποία - άλλωστε - και οι πιστωτές δεν μπορούν να αντλήσουν κανένα κέρδος. Μία τέτοια απαλλαγή χρεών δεν παύει όμως να εξυπηρετεί κι ευρύτερα το γενικό συμφέρον, καθώς οι πολίτες επανακτούν - μέσω των εν λόγω διαδικασιών την αγοραστική τους δύναμη, προάγοντας την οικονομική και κοινωνική δραστηριότητα. Από τα παραπάνω προκύπτει ότι ο Ν. 3869/2010 - εξειδικεύσντας τη διάταξη του άρθρου 288 ΑΚ - με τις διατάξεις του στοχεύει στην οριοθέτηση της παροχής του οφειλέτη, καθότι - με το πλαίσιο των διατάξεων του - καθορίζει τις προϋποθέσεις ρύθμισης των χρεών απαλλαγής από αυτά του οφειλέτη - φυσικού προσώπου, με σκοπό να επαναφέρει την ισορροπία των παροχών μεταξύ του οφειλέτη και των πιστωτών, που - κατά κύριο λόγο - είναι οι τράπεζες (βλ. σχετ. Ειρ. Θεσ. 5105/2011, Τ.Ν.Π. ΝΟΜΟΣ ).

Με την παρούσα αίτηση ( αρ.εκθ.κατ. 48/22 - 3 - 2011 ), ο αιτών - επικαλούμενος έλλειψη πτωχευτικής ικανότητας και μόνιμη αδυναμία πληρωμής των ληξιπρόθεσμων και μη χρηματικών οφειλών του προς τους πιστωτές, που αναφέρονται στην αναλυτική κατάσταση, η οποία περιέχεται στην αίτηση ζητεί τη ρύθμιση των χρεών του, με την εξαίρεση της κύριας κατοικίας της συζύγου του, σύμφωνα με το Σχέδιο διευθέτησης που υποβάλλει και αφού ληφθούν υπόψη η οικογενειακή και περιουσιακή του κατάσταση, την οποία αναλυτικά εκθέτει, με σκοπό την απαλλαγή του από αυτά, κατά ένα μέρος. Με το περιεχόμενο αυτό κι αίτημα, η ένδικη αίτηση, αρμοδίως εισάγεται προς συζήτηση ενώπιον του παρόντος δικαστηρίου, που είναι καθ` ύλην και κατά τόπον αρμόδιο να τη δικάσει ( άρ. 3 του Ν. 3869/2010 ), κατά την παρούσα διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας (άρ. 3 του Ν. 3869/2010,739 επ. του ΚΠολΔ ), εφόσον : α) τηρήθηκε η διαδικασία του εξωδικαστικού συμβιβασμού - με τη διαμεσολάβηση προσώπου, από αυτά που έχουν σχετική εξουσία από το νόμο (αρ. 2 του Ν 3869/2010 ) - ο οποίος όμως απέτυχε, όπως βεβαιώνεται απο τη μεσολαβήτρια Ένωση Προστασίας Καταναλωτών Ν Χανίων, β) κατατέθηκε μέοα στην εξάμηνη προθεσμία του άρθρου 2 παράγραφος 1 του Ν. 3869/2010 από την αποτυχία χου εξωδικασηκού συμβιβασμού και γ ) δεν εκκρεμεί άλλη αίτηση του αιτούντος, για ρύθμιση των χρεών του, στο δικαστήριο αυτό ή σε άλλο Ειρηνοδικείο της χώρας, ούτε έχει απορριφθεί προγενέστερη αίτηση του για ουσιαστικούς λόγους, όπως διαπιστώθηκε μετά από αυτεπάγγελτο έλεγχο, κατ` άρθρο 13 παράγραφος 2 του Ν. 3869/2010 ( βλ. σχετική βεβαίωση της Γραμματέα του δικαστηρίου αυτού). Η ανωτέρω αίτηση περιέχει όλα όσα ορίζονται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 του Ν. 3869/2010, ήτοι : α ) κατάσταση της περιουσίας και των εισοδημάτων του αιτούντος και της συζύγου του, β ) κατάσταση των πιστωτριών και των απαιτήσεων τους, κατά κεφάλαιο, τόκους κι έξοδα και γ ) σχέδιο διευθέτησης των οφειλών του ( χωρίς να απαιτείται επίδοση προς τις πιστώτριες ξεχωριστού εγγράφου Σχεδίου και χωριστής κατάστασης της περιουσίας και των εισοδημάτων του « αιτούντος, μετά την τροποποίηση του άρθρου 5 του Ν. 3869/2010 από το άρ. 85 παρ. 3 του Ν. 3996/2011). Προσκομίζονται δε από τον αιτούντα : α) οι υπ` αρ. 4814Δ/6-4-2011,4820Δ/8-4- 2011, 4809Δ/6 - 4 -2011, 4816Δ/7-4-2011, 4807Δ/6-4-2011 εκθέσεις επίδοσης του δικαστικού επιμελητή, στο Πρωτοδικείο Αθηνών,..............................., από τις οποίες προκύπτει η εμπρόθεσμη και νομότυπη κλήτευση των πιστωτριών και η επίδοση σε αυτές του εγγράφου του άρθρου 5 παράγραφος 1 του Ν. 3869/2010 ( όπως τροποποιήθηκε με το άρ. 85 παρ. 3 του Ν. 3996/2011 ), β ) τα έγγραφα, που προβλέπονται στο άρθρο 4 παράγραφοι 2 και 4 του Ν. 3869/2010 ( βεβαίωση αποτυχίας του εξωδικαστικού συμβιβασμού, υπεύθυνη δήλωση για την ορθότητα και πληρότητα των καταστάσεων της περιουσίας και των εισοδημάτων του αιτούντος, της κατάστασης των πιστωτριών και των απαιτήσεων τους, κατά κεφάλαιο, τόκους κι έξοδα, των μεταβιβάσεων εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί ακινήτων, στις οποίες αυτός προέβη την τελευταία τριετία, καθώς και άλλα έγγραφα, σχετικά με την περιουσία και τα εισοδήματα του, τους πιστωτές και τις απαιτήσεις τους ). Περαιτέρω, η εν λόγω αίτηση είναι ορισμένη και νόμιμη ( όσον αφορά τη ρύθμιση μηνιαίων καταβολών προς τις πιστώτριες από την περιουσία και τα εισοδήματα του αιτούντος, μόνο για το χρονικό διάστημα των τεσσάρων ετών ), παρά τους αντίθετους ισχυρισμούς των πιστωτριών ( για το ορισμένο της αίτησης, βλ. σχετ. Δ. Μακρης : «Κατ` άρθρο ερμηνεία του Ν. 3869/2010», έκδοση 2010, σελ. 78, Αθ. Γ. Κρητικός : «Ρύθμιση των οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων και άλλες διατάξεις», έκδοση 2010, σελ. 64, 66 ). Στηρίζεται στις διατάξεις των άρθρων 1, 4 παράγραφος 1, 6 παράγραφος 3, 8, 9 παράγραφος 1 και 11 του ίδου νόμου δεδομένου ότι - με βάση τα εκτιθέμενα σε αυτήν περιστατικά συντρέχουν οι προϋποθέσεις υπαγωγής του αιτούντος στη ρύθμιση του νόμου. Το αίτημα όμως να εξαιρεθεί από την εκποίηση η κατοικία της συζύγου του αιτούντος είναι μη νόμιμο, αφού αύτη ( κατοικία ) δεν ανήκει στην κυριότητα του αιτούντος - όπως απαιτεί ο νόμος ( άρ. 9 παρ. 2 του Ν. 3869/2010 ) - αλλά της συζύγου του. Συνεπώς, κατά τo μέρος που κρίθηκε νόμιμη, πρέπει να εξεταστεί, περαιτέρω και από ουσιαστική άποψη. Η πρώτη πιστώτρια - με τις Προτάσεις και με προφορική δήλωση, που καταχωρήθηκε στα ταυτάριθμα Πρακτικά - αρνήθηκε την υπό κρίση αίτηση. Περαιτέρω, ισχυρίστηκε ότι η κρινόμενη αίτηση ασκείται καταχρηστικά, επειδή ο αιτών ανέλαβε υπέρμετρες οικονομικές υποχρεώσεις, αν και γνώριζε τις οικονομικές του δυνατότητες, Η ένσταση αυτή πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη, διότι η απαγόρευση της άσκησης του δικαιώματος - που ορίζει το άρθρο 281 ΑΚ, με τους όρους που αυτό πρόβλεπα - είναι παραδεκτή μόνο για δικαίωμα, το οποίο απορρέει από διατάξεις ουσιαστικού νόμου και όχι από διατάξεις δικονομικές ( βλ. σχετ. Α.Π. 1006/1999, ΕλλΔνη. 40/1718, Α.Π. 392/1997, ΕλλΔνη. 38/1842, Εφ,Πειρ. 357/2005, Δ.Ε.Ε. 2005/1066, Εφ.Λαρ. 474/2005, Αρμ. 2005/1768, ΕφΠατρ. 964/2004, Αχ.Νομ. 2005/22, Εφ.Θεσ. 1729/2003, Αρμ. 2004/1401, Εφ.Θρ. 221/2000, DIGESTA 2003/36, Εφ.Δωδ. 280/1998, Ε.Εμπ.Δ. 1999/830, Εφ,Πειρ. 270/1996, Δ.Ε.Ε. 1996/706, ΕφΑθ. 9861/1995, ΕλλΔνη. 39/172, ΕφΑΘ. 6428/1994, Ελλ.Δνη. 36/1547, Εφ,Πειρ. 535/1994, Αρχ.Ν. 1995/415 ). Τέλος, ισχυρίστηκε ότι το ύψος των απαιτήσεων της έχει μεταβληθεί από τότε που χορήγησε στον αιτούντα αναλυτική κατάσταση των οφειλών του και συνεπώς η ρύθμιση πρέπει να περιλάβει τις απαιτήσεις της, όπως αυτές έχουν διαμορφωθεί μέχρι την επίδοση της αίτησης. Ο ισχυρισμός αυτός δεν είναι νόμιμος και πρέπει να απορριφθεί Τούτο, διότι -σύμφωνα με το άρθρο 8 παράγραφος 1 του Ν. 3869/2010 - το δικαστήριο - προκειμένου να προχωρήσει σε ρύθμιση - ελέγχει μόνο την ύπαρξη των αμφισβητούμενων απαιτήσεων. Κατά την έννοια της διάταξης αυτής και σε συνδυασμό με όσα αναφέρονται στην παράγραφο 2 του άρθρου 8 η ένταξη της απαιτήσεως στη ρύθμιση - η οποία είναι προσωρινή - θα γίνει με τη μορφή και το ύψος που την εισφέρει ο οφειλέτης, χωρίς να υπάρχει δυνατότητα τροποποίησης του ύψους της ή των δεδουλευμένων τόκων από το δικαστήριο, λόγω της αμφισβήτησης του ύψους της απαίτησης από τον πιστωτή ( βλ. σχετ. ΕιρΑθ, 15/2011, ΕφΑΔ. 2011/677). Η δεύτερη πιστώτρια - με τις Προτάσεις και με προφορική δήλωση, που καταχωρήθηκε στα ταυτάριθμα Πρακτικά - αρνήθηκε την υπό κρίση αίτηση, χωρίς να προτείνει - περαιτέρω - κάποιον ιδιαίτερο ισχυρισμό ή ένσταση. Η τρίτη πιστώτρια - με τις Προτάσεις και με προφορική δήλωση, που καταχωρήθηκε στα ταυτάριθμα Πρακτικά - αρνήθηκε την υπό κρίση αίτηση. Περαιτέρω, πρότεινε την ένσταση της δόλιας περιέλευσης του αιτούντος σε αδυναμία πληρωμής ( όπως εκτιμάται από το δικαστήριο ο ισχυρισμός της περί καταχρηστικής άσκησης της αίτησης ), διότι απέκρυπτε από τους δανειστές του την κακή οικονομική του κατάσταση και την αδυναμία του να ανταποκριθεί στις δανειακές του υποχρεώσεις, ενώ εξακολουθούσε να κάνει χρήση ανακυκλούμενης πίστωσης, για να εξασφαλίσει επίπεδο ζωής ανώτερου εκείνου που του επέτρεπε το εισόδημα του, αν και γνώριζε την αδυναμία κάλυψης της. Η ένσταση αυτή είναι αόριστη, διότι δε νοείται δολιότητα του δανειολήπτη με μόνη την ανάληψη δανειακής υποχρέωσης, της οποίας η εξυπηρέτηση είναι επισφαλής, αλλά απαιτείται και να προκάλεσε ο δανειολήπτης την άγνοια της επισφάλειας στους πιστωτές. Στην αίτηση λοιπόν δεν εξειδικεύονται οι συγκεκριμένες ενέργειες, με τις οποίες ο αιτών απέκρυψε από τους πιστωτές την οικονομική του κατάσταση και το σύνολο των δανειακών του υποχρεώσεων, προκειμένου να τύχει περαιτέρω δανεισμού, δεδομένου ότι οι πιστωτές ( στην προκειμένη περίπτωση, τράπεζες ) έχουν τη δυνατότητα να εξακριβώσουν την οικονομική συμπεριφορά και τις λοιπές δανειακές υποχρεώσεις των υποψηφίων πελατών τους και πολύ περισσότερο του αιτούντος, του οποίου οι οικονομικές συναλλαγές έγιναν με τις συγκεκριμένες Τράπεζες ( βλ. σχετ, Αθ. Γ. Κρητικός, ό.π., σελ. 44, Ειρ. Αθ. 15/2011, ό.π., Ειρ.Θεσ. 5074/2011, Τ.Ν.Π. ΝΟΜΟΣ). Με τη διάταξη της παραγράφου 1 του άρθρου 10 του Ν. 3869/2010 επιβάλλεται στον οφειλέτη το καθήκον για ειλικρινή δήλωση των περιουσιακών του στοιχείων και εισοδημάτων, για όλο το διάστημα της διαδικασίας της ρύθμισης, που αρχίζει με την κατάθεση της αίτησης του άρθρου 4 παράγραφος 1, αλλά και για την περίοδο της ρύθμισης των άρθρων 8 παράγραφος 2 και 9 παράγραφος 2 του νόμου. Ειδικότερες μορφές του καθήκοντος αυτού αποτελούν οι υποχρεώσεις για ακρίβεια των στοιχείων που περιέχονται στις καταστάσεις της παραγράφου 1 του άρθρου 4, για αλήθεια του περιεχομένου της δήλωσης της παραγράφου 2 περίπτωση β` του άρθρου 4. Η παράβαση των υποχρεώσεων του αυτών - εφόσον έγινε από δόλο ή βαριά αμέλεια - έχει ως συνέπεια την απόρριψη της αίτησης ρύθμισης ή την έκπτωση από τη ρύθμιση ή την έκπτωση από την απαλλαγή, που έχει ήδη αποφασιστεί και μέχρι δύο χρόνια μετά την επέλευση της, παράλληλα δε νέα αίτηση ρύθμισης μπορεί να υποβληθεί μετά την πάροδο δύο ετών από την τελεσίδικη απόρριψη της προηγούμενης αίτησης ή την τελεσιδικία της απόφασης περί έκπτωσης. Για να επέλθουν οι δυσμενείς αυτές κυρώσεις σε βάρος του οφειλέτη θα πρέπει οι ατελείς δηλώσεις του να είναι πρόσφορες να μειώσουν την ικανοποίηση των πιστωτών ( βλ. σχετ. Αθ, Γ. Κρητικός, ό.π.,. σελ. 157, Ειρ.Θεσ. 5105/2011, Ειρ,Πατρ. 2/2011, Τ.Ν.Π ΝΟΜΟΣ). Στην προκειμένη περίπτωση, η τρίτη πιστώτρια πρότεινε την ένσταση της ανειλικρινούς δήλωσης του αιτούντος ( όπως εκτιμάται ο ισχυρισμός της περί απαραδέκτου της αιτήσεως ), επειδή ο αιτών παρέλειψε να περιλάβει στην κατάσταση της περιουσίας και των εισοδημάτων του ένα ακίνητο, ιδιοκτησίας της συζύγου του. Η ένσταση αυτή είναι μη νόμιμη και πρέπει να απορριφθεί, αφού ο αιτών δεν υποχρεούται να περιγράψει τα περιουσιακά στοιχεία της συζύγου του, τα οποία αποτελούν ξένη περιουσία και δεν είναι υπέγγυα στους πιστωτές του. Μόνο τα εισοδήματα της συζύγου του υποχρεούται να περιλάβει ο αιτών στην κατάσταση του άρθρου 4 παράγραφος 1 του Ν. 3869/2010, τα οποία ενδιαφέρουν, προκειμένου να καθοριστεί η συνεισφορά της στις οικογενειακές δαπάνες, στα πλαίσια της υποχρέωσης της που απορρέει από τις διατάξεις των άρθρων 1389 και 1390 του ΑΚ ( βλ. σχετ. Ειρ.Πατρ. 2/2011, ό.π.). Η τέταρτη πιστώτρια - με τις Προτάσεις και με προφορική δήλωση, που καταχωρήθηκε στα ταυτάριθμα Πρακτικά - αρνήθηκε την υπό κρίση αίτηση. Περαιτέρω, πρότεινε την ένσταση της καταχρηστικής άσκησης δικαιώματος, ισχυριζόμενη ότι ο αιτών προσπαθεί να υπαχθεί στις διατάξεις του Ν. 3869/2010, χωρίς να το δικαιούται και να απαλλαγεί έτσι από μέρος των υποχρεώσεων του, καταβάλλοντας ελάχιστο αντάλλαγμα, Η ένσταση αυτή πρέπει να απορριφθεί ως μη νόμιμη, επειδή τα συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά - και αληθή υποτιθέμενα - δε συνιστούν καταχρηστική άσκηση δικαιώματος. Τέλος, ζήτησε την επικύρωση του σχεδίου αποπληρωμής οφειλών, που είχε προτείνει στον αιτούντα και είχε γίνει αποδεκτό από τον τελευταίο. Το αίτημα αυτό πρέπει να απορριφθεί ως μη νόμιμο, γιατί - κατά τη βούληση του νομοθέτη - στην επιθυμητή σύναψη του συμβιβασμού πρέπει να μετάσχουν όλοι οι πιστωτές και όχι μόνο ορισμένοι από αυτούς. Χωρίς τη σύμπραξη όλων ( είτε με τη μορφή της μη προβολής αντιρρήσεων είτε με τη μορφή της συγκατάθεσης ) δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό το Σχέδιο και στη συνέχεια να επικυρωθεί από το δικαστήριο ( άρ, 7 του Ν. 3869/2010 ), αποκτώντας δύναμη δικαστικού συμβιβασμού ( βλ, σχετ. Αθ. Γ. Κρητικός, ό.π., σελ. 107, 114 ).

Από την εκτίμηση της δίχως όρκο κατάθεσης του αιτούντος ( οι πιστώτριες δεν πρότειναν και δεν εξέτασαν μάρτυρα) - επιτρεπτής, κατ` άρθρο 417 παράγραφος 1 του ΚΠολΔ ) - που εξετάστηκε στο ακροατήριο και περιέχεται στα - ταυτάριθμα με την παρούσα - Πρακτικά δημόσιας συνεδρίασης και από όλα - δίχως εξαίρεση - τα έγγραφα, που οι διάδικοι νόμιμα επικαλούνται και προσκομίζουν, καθώς και από εκείνα, που απλώς προσκομίζονται στο δικαστήριο, χωρίς να γίνεται επίκληση τους - παραδεκτά, όπως προκύπτει από τα άρθρα 744 και 759 παράγραφος 3 του ΚΠολΔ ( βλ. σχετ. Β, Βαθρακοκοίλης, ό.π., άρ. 759 αριθ, 5, Α.Π. 174/1987, Ελλ. Δνη. 29/129 ) - αποδείχθηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά : Ο αιτών έχει γεννηθεί το έτος 1943, είναι παντρεμένος με τη ........................κι έχει αποκτήσει πέντε παιδιά. Είναι συνταξιούχος του Δημοσίου, πάσχει από καρδιολογικά προβλήματα, ενώ και η σύζυγος του έχει υποβληθεί σε αφαίρεση μέρους του παχέος εντέρου της, λόγω ανεύρεσης καρκινικών όγκων. Οι καθαρές αποδοχές του ανέρχονται στο ποσό των 1.175,64 ΕΥΡΩ μηνιαίως ( συμπεριλαμβανομένων των επιδομάτων εορτών και αδείας, καθώς και μίας επικουρικής σύνταξης, που αυτός λαμβάνει - ανά τρίμηνο - από το Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών Υπαλλήλων ). Το ποσό, που είναι αναγκαίο να δαπανάται μηνιαίως για την κάλυψη των βιοτικών αναγκών αυτού και της συζύγου του ( η οποία δεν εργάζεται, ούτε έχει άλλα εισοδήματα ), ανέρχεται σε 550 ΕΥΡΩ. Τα παιδιά του είναι ενήλικα. Για τα τέσσερα από αυτά δεν αποδείχθηκε οικονομική τους εξάρτηση, για κάποιο λόγο από τον ίδιο ( αιτούντα ). Το πέμπτο συγκατοικεί - μαζί με την οικογένεια του - με τους γονείς του, χωρίς όμως ο αιτών να έχει νόμιμη υποχρέωση να το διατρέφει ( ΑΚ 1491 ), καθότι τούτο είναι έγγαμο και νόμιμη υποχρέωση για διατροφή αυτού « έχει ο σύζυγος του, αφού δε γίνεται επίκληση κάποιας από τις εξαιρέσεις, που προβλέπονται στην ανωτέρω διάταξη ( ΑΚ 1491 ). Η οικονομική του αυτή κατάσταση είναι προσωρινή και οφείλεται στη δυσχερή οικονομική κατάσταση της χώρας την τρέχουσα περίοδο, που έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των αποδοχών και των συνταξιούχων. Σε χρόνο προγενέστερο του έτους - από την κατάθεση της ένδικης αίτησης - ο αιτών είχε αναλάβει τα παρακάτω χρέη προς ανέγγυους και προς ενέγγυους πιστωτές, τα οποία - κατά πλάσμα του νόμου - θεωρούνται -με την κοινοποίηση της αίτησης - ληξιπρόθεσμα και υπολογίζονται με την τρέχουσα αξία τους, κατά το χρόνο κοινοποίησης της αίτησης ( βλ. σχετ. Αθ. Γ. Κρητικός, ό.π., σελ. 99 ), με εξαίρεση τα παρακάτω ασφαλισμένα στεγαστικά δάνεια, των οποίων ο εκτοκισμός συνεχίζεται -με το επιτόκιο ενήμερης οφειλής - μέχρι το χρόνο έκδοσης της παρούσας απόφασης ( άρ. 6 παρ. 3 του Ν.3869/2010 ) ( βλ. σχετ. Αθ. Γ. Κρητικός, ό.π., σελ 100 ): Α ) Από την «............ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε.» έχουν χορηγηθεί στη σύζυγο του δύο στεγαστικά δάνεια, στα οποία αυτός επέχει θέση εγγυητή ( για την έκταση της ευθύνης του εγγυητή, βλ. ΑΚ 851 ). Το πρώτο με την υπ` αρ. .................. σύμβαση και το δεύτερο με την υπ` αρ. ................... σύμβαση. Οι απαιτήσεις της Τράπεζας από τα δάνεια αυτά είναι εξοπλισμένες με εμπράγματη ασφάλεια και - συγκεκριμένα - με προσημείωση στην κατοικία της συζύγου του ( για το ότι ο προσημειούχος δανειστής εξομοιώνεται πλήρως με τον ενυπόθηκο, με μόνη διαφορά ως προς τον τρόπο οριστικής ή τυχαίας κατάταξης, κατ` άρθρο 1007 παρ. 1 του ΚΠολΔ, βλ. σχετ. Α.Π. 31/2009, ΕφΑ,Δ. 2009/1394, Εφ.Θεσ. 4/2010, Ε.Δ.Πολ. 2010/749, Εφ,Αθ. 6959/2008, Ελλ.Δνη. 50/614 ). Η οφειλή του - από τα δάνεια αυτά - ανέρχονταν στα ποσά των 17.586,31 ΕΥΡΩ και 9.798,57 ΕΥΡΩ, αντίστοιχα. Από την ίδια ως άνω Τράπεζα έχει λάβει δύο καταναλωτικά δάνεια, δυνάμει των υπ` αρ............και ................... συμβάσεων, από τα οποία οφείλει - μαζί με τους τόκους - 14.267,12 ΕΥΡΩ και 2.600,61 ΕΥΡΩ αντίστοιχα, ενώ του έχουν χορηγηθεί και δύο πιστωτικές κάρτες, δυνάμει των υπ` αρ..........................και .................... συμβάσεων, από τις οποίες οφείλει - μαζί με τους τόκους και τα έξοδα - 8.899,03 ΕΥΡΩ και 7.966,16 ΕΥΡΩ. Συνολικά, οι απαιτήσεις της Τράπεζας αυτής ανέρχονται σε (17.586,31 + 9.798,57 + 14.267,12 + 2.600,61 + 7.826,18 + 6.988,65 ) 59.067,44 ΕΥΡΩ. Β ) Από τη «.................ΤΡΑΠΕΖΑ» του έχει χορηγηθεί ένα τοκοχρεωλυτικό δάνειο - δυνάμει της υπ` αρ. ................... σύμβασης - από το οποίο οφείλει - μαζί με τους τόκους - το ποσό των 14.739,86 ΕΥΡΩ. Γ ) Από την Τράπεζα «..................» του έχει χορηγηθεί μία πιστωτική κάρτα - δυνάμει της υπ` αρ. ...................... σύμβασης - από την οποία οφείλει - μαζί με τους τόκους - το ποσό των 7.339,79 ΕΥΡΩ. Δ ) Από την Τράπεζα «................» του έχει χορηγηθεί μία πιστωτική κάρτα - δυνάμει της υπ` αρ..........................σύμβασης - από την οποία οφείλει - μαζί με τους τόκους - το ποσό των 5.032,05 ΕΥΡΩ. Ε ) Από την «............................» του έχουν χορηγηθεί δύο πιστωτικές κάρτες - δυνάμει των υπ` αρ. ...................... και ........................... συμβάσεων, από τις οποίες οφείλει 1.894,64 ΕΥΡΩ και 1.907,19 ΕΥΡΩ και συνολικά το ποσό των ( 1.894,64 + 1.907,19 ) 3.801,83 ΕΥΡΩ. Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι ο αιτών - από το έτος 2010 - έχει περιέλθει σε μόνιμη και διαρκή αδυναμία να πληρώνει τις ληξιπρόθεσμες χρηματικές οφειλές του. Η αδυναμία του αυτή δεν οφείλεται σε δόλο. Διαθέτει ένα Ι.Χ.Ε. αυτοκίνητο, της πλήρους κυριότητας του, μάρκας FORD, τύπου FIESTA, 1.388 κ.εκ., που κυκλοφόρησε - το πρώτον - την 4η - 10 - 2004 (βλ. προσκομιζόμενη άδεια κυκλοφορίας ) και του οποίου η εμπορική αξία εκτιμάται σε 5.000 ΕΥΡΩ. Ενόψει της εμπορικής του αυτής αξίας, του τύπου και της παλαιότητας του, δεν κρίνεται πρόσφορο προς εκποίηση, γιατί δεν πρόκειται να προκαλέσει αγοραστικό ενδιαφέρον, αλλά ούτε και να αποφέρει κάποιο αξιόλογο τίμημα για την ικανοποίηση των πιστωτριών του αιτούντος, λαμβανομένων υπόψη και των εξόδων της διαδικασίας εκποίησης ( αμοιβή εκκαθαριστή, έξοδα δημοσιεύσεων κλπ. ). Επίσης - κατά τους ισχυρισμούς του - διαθέτει ένα μοτοποδήλατο, 150 κ.εκ., εμπορικής αξίας 600 ΕΥΡΩ. Δεδομένου όμως ότι δεν προσκομίζεται η άδεια κυκλοφορίας του εν λόγω οχήματος, το δικαστήριο δεν είναι σε θέση να εξακριβώσει το χρόνο της πρώτης κυκλοφορίας του κι εντεύθεν την παλαιότητα του και να εκτιμήσει την εμπορική του αξία. Άλλα περιουσιακά στοιχεία, που μπορούν να εκποιηθούν και να αποφέρουν κάποιο τίμημα, δεν έχει ο αιτών στην κυριότητα του. Ενόψει των ανωτέρω εκτεθέντων, τα περιουσιακά στοιχεία του αιτούντος δεν είναι επαρκή για την ικανοποίηση των πιστωτριών του και συντρέχουν στο πρόσωπο του οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή του στη ρύθμιση του Ν.3869/2010 και - ειδικότερα - στο άρθρο 8 παράγραφος 2. Έτσι, η ρύθμιση των χρεών του θα γίνει με μηνιαίες καταβολές απευθείας στις πιο πάνω πιστώτριες, από τα εισοδήματα του - για τέσσερα χρόνια - που θα αρχίζουν από την επίδοση σε αυτόν της απόφασης. Από τις καταβολές αυτές οι πιστώτριες θα ικανοποιηθούν συμμέτρως. Όσον αφορά το ειδικότερο περιεχόμενο της ρύθμισης αυτής, το ποσό - που θα διατεθεί στις πιστώτριες του - ανέρχεται σε 600 ΕΥΡΩ το μήνα, λαμβανομένων υπόψη των βασικών προσωπικών και οικογενειακών του αναγκών και το οποίο ( ποσό ) βρίσκεται μέσα στις οικονομικές του δυνατότητες. Το συνολικό ποσό των οφειλών του ανέρχεται σε 92.073,19 ΕΥΡΩ, το οποίο αναλύεται σε 61.159,66 ΕΥΡΩ συνολικά προς την «..................ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε.», 14.739,86 ΕΥΡΩ, προς τη «..............................ΤΡΑΠΕΖΑ», 7.339,79 ΕΥΡΩ, προς την Τράπεζα «..................K», 5.032,05 ΕΥΡΩ, προς την Τράπεζα «..................» και 3.801,83 ΕΥΡΩ συνολικά προς την «................................. ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε.». Συνεπώς, σε καθεμία από τις παραπάνω Τράπεζες αναλογεί μέρος μόνο από το ποσό των 600 ΕΥΡΩ. Έτσι, στην πρώτη αναλογεί το ποσό των ( 600 : 92.073,19 Χ61.159,66 ) 398,55 ΕΥΡΩ, στη δεύτερη το ποσό των ( 600 : 92.073,19 Χ 14.739,86 ) 96,053 ΕΥΡΩ, στην τρίτη το ποσό των ( 600 : 92.073,19 Χ 7.339,79 ) 47,83 ΕΥΡΩ, στην τέταρτη το ποσό των ( 600 : 92.073,19 Χ 5.032,05) 32,79 ΕΥΡΩ και στην πέμπτη το ποσό των ( 600 : 92.073,19 Χ 3,801,83 ) 24,77 ΕΥΡΩ, Μετά την ολοκλήρωση των καταβολών αυτών - στο τέλος της τετραετίας - κάθε πιστώτρια θα έχει λάβει τα εξής ποσά : 1 ) η «............. ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε.» ( 395,55 Χ 48 ) 19.130,4 ΕΥΡΩ, από τα οποία 8.565,84 ΕΥΡΩ αναλογούν στα στεγαστικά δάνεια, 5.289,23 ΕΥΡΩ αναλογούν στα καταναλωτικά δάνεια, 5.275,34 ΕΥΡΩ αναλογούν στις πιστωτικές κάρτες, 2 ) η «............ ΤΡΑΠΕΖΑ» ( 96,053 Χ 48 ) 4.610,54 ΕΥΡΩ, 3 ) η Τράπεζα «.............» ( 47,83 Χ 48 ) 2.295,84 ΕΥΡΩ, 4 ) η Τράπεζα «...........» ( 32,79 Χ 48 ) 1.573,92 ΕΥΡΩ και η «..................... ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α,Ε.» ( 24,77 Χ 48) 1.188,96 ΕΥΡΩ. Με βάση τις παραπάνω σκέψεις, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή και ως ουσιαστικά βάσιμη και να ρυθμιστούν οι οφειλές του αιτούντος, σύμφωνα με όσα ορίζονται - ειδικότερα - στο διατακτικό. Η απαλλαγή του από κάθε υφιστάμενο υπόλοιπο χρεών του έναντι των πιστωτριών του θα επέλθει κατά νόμο ( άρ. 11 παρ. 1 του Ν. 3869/2010 ), μετά την κανονική εκτέλεση των υποχρεώσεων που του επιβάλλονται με την απόφαση αυτή. Δικαστική δαπάνη δεν επιδικάζεται ( άρ. 8 παρ. 6 εδ. β` του Ν.3869/2010 ). Τέλος, παράβολο ερημοδικίας δεν ορίζεται, γιατί η απόφαση δεν υπόκειται σε ανακοπή ερημοδικίας ( άρ. 14 του Ν. 3869/2010 ). Άλλωστε, στη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας, το ένδικο αυτό μέσο επιτρέπεται - υπό τις προϋποθέσεις που ορίζονται στην ΚΠολΔ 764 παράγραφος 3 - μόνο κατά της απόφασης του Εφετείου, όταν τούτο δικάζει σε δεύτερο βαθμό τις υποθέσεις αυτές και ύστερα από άσκηση έφεσης εναντίον της πρωτόδικης απόφασης, εκτός από τις πτωχευτικές υποθέσεις, για τις οποίες επιτρέπεται η ανακοπή ερημοδικίας και στον πρώτο βαθμό δικαιοδοσίας ( άρ. 44 παρ. 2 του ΕισΝΚΠολΔ) (βλ. σχετ. Β. Βαθρακοκοίλης, ό.π., άρ. 754 αριθ. 6 και άρ. 764 αριθ. 7, τ. Η`, έκδοση 2006, άρ. 754 αριθ. 3, Εφ.Θεσ. 164/2010, Ε.Δ.Πολ. 2010/709, Εφ.Κερκ. 37/1999, ΔΕ.Ε. 1999/884, Εφ.Πατρ. 820/1996, Αρχ.Ν. 1997/639, Εφ.Πειρ. 1207/1996, Δ.Ε.Ε. 1997/372, Εφ,Πειρ. 853/1994, ΕλλΔνη. 36/1311, Εφ.Θεσ. 2056/1992, Αρμ. 1992/821, Εφ.Θεσ. 176/1991, Αρμ. 1992/813, Εφ.Θεσ. 516/1990, Ελλ.Δνη, 31/1330).

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ: Δικάζει ερήμην της πέμπτης πιστώτριας και με παρόντες τους λοιπούς διαδίκους. Δέχεται την παρούσα αίτηση ( αρ.εκθ.κατ.48/22 - 3 - 2011). Ρυθμίζει τα χρέη του αιτούντος με μηνιαίες καταβολές προς τις πιστώτριες του για τέσσερα χρόνια, οι οποίες θα αρχίζουν την πρώτη ημέρα του πρώτου μήνα, μετά την κοινοποίηση προς αυτόν της απόφασης και θα ανέρχονται στο ποσό των 398,55 ΕΥΡΩ, όσον αφορά την «....................ΤΡΑΠΕΖΑ Α.», στο ποσό των 96,053 ΕΥΡΩ, όσον αφορά τη «............... - ........................ ΤΡΑΠΕΖΑ», στο ποσό των 47,83 ΕΥΡΩ, όσον αφορά την Τράπεζα «................», στο ποσό των 32,79 ΕΥΡΩ, όσον αφορά την Τράπεζα «...............» και στο ποσό των 24,77 ΕΥΡΩ, όσον αφορά την «.......................ΤΡΑΠΕΖΑ ».

πηγή: http://lawdb.intrasoftnet.com/nomos

Δημήτριος Χ. Καραγιάννης, Δικηγόρος, Θεσσαλονίκη - Αθήνα