Υπερχρεωμένα νοικοκυριά (νόμος 3869/2010, νόμος Κατσέλη) - Αναστολή αναγκαστικής εκτέλεσης - Ανακοπή - Ρευστοποίηση κύριας κατοικίας - Επέκταση ρυθμίσεων ν.3869/2010 και σε πρόσωπα με πτωχευτική ικανότητα (Μονομελές Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης, αριθμός απόφασης 5469/2012)

Περίληψη: Υπερχρεωμένα νοικοκυριά - Αναστολή αναγκαστικής εκτέλεσης - Ανακοπή - Ρευστοποίηση κύριας κατοικίας - Επέκταση ρυθμίσεων ν.3869/2010 και σε πρόσωπα με πτωχευτική ικανότητα. Στα δικόγραφα ανακοπή και αίτηση αναστολής πρέπει για το νόμιμο του οικείου λόγου, να εκθέτει τα πραγματικά περιστατικά που απαιτούνται για την υπαγωγή του στις διατάξεις του ως άνω νόμου Ν. 3869/2010, όπως ισχύει με την τροποποίηση που επέφερε ο Ν. 3986/2011 (χρονική επιμήκυνση της απαγόρευσης πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας και επέκταση αυτής και σε άτομα που έχουν πτωχευτική ικανότητα). Πρέπει, δηλαδή, να επικαλείται την ιδιότητα του ακινήτου που πρόκειται να εκπλειστηριαστεί ως πρώτης κατοικίας του με την αναφορά και της αξίας της, ότι ο ίδιος (οφειλέτης) περιήλθε σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής των ληξιπρόθεσμων χρηματικών οφειλών του χωρίς δόλο, ότι η απαίτηση για την οποία επισπεύδεται αναγκαστική εκτέλεση δεν έχει αναληφθεί το τελευταίο έτος, δεν προήλθε από αδικοπραξία εκ δόλου τελεσθείσα και δεν αφορά σε διοικητικά πρόστιμα, χρηματικές ποινές, φόρους, εισφορές σε οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης και τέλη προς το Δημόσιο, τους ΟΤΑ και ΝΠΔΔ. Τούτο δε καθόσον, με τον νέο νόμο 3986/2011 και σύμφωνα με τους ως άνω ορισμούς του, δεν θεσπίζεται καθολική απαγόρευση πλειστηριασμού μέχρι 31.12.2011 και ήδη μετά την έκδοση της ΠΝΠ 16/2011 (ΦΕΚ Α262/2011) μέχρι 31.12.2012, κάθε ακινήτου που χρησιμεύει ως πρώτη κατοικία του οφειλέτη, αλλά έχουν απλώς επεκταθεί μέχρι την προαναφερόμενη ημερομηνία, οι ρυθμίσεις του Ν. 3869/2010 και σε πρόσωπα με πτωχευτική ικανότητα, αλλά πάντα υπό την ισχύ των, από τον ίδιο νόμο, ορισθεισών προϋποθέσεων που προαναφέρθηκαν. Απόρριψη αιτήσεως ως αβάσιμης.

[...] Με την κρινόμενη αίτηση ο αιτών ζητά να ανασταλεί, σύμφωνα με το άρθρο 938 του ΚΠολΔ, η διαδικασία της αναγκαστικής εκτέλεσης που επισπεύδεται σε βάρος του, σε εκτέλεση της υπ’ αριθμ. 1295/2010 διαταγής πληρωμής του Δικαστή του Μονομελούς Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης, δυνάμει της υπ’ αριθμ. 29296/31.5.2010 δήλωσης συνέχισης πλειστηριασμού ακίνητης περιουσίας της Συμβολαιογράφου Θεσσαλονίκης Ι. Μ. Ά. και της υπ’ αριθμ. 2797/16.1.2012 Δ΄ επαναληπτικής περίληψης αυτής του δικαστικού επιμελητή του Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης Α. Π., μέχρι να εκδοθεί τελεσίδικη απόφαση επί της ανακοπής που νομότυπα και εμπρόθεσμα άσκησε κατά των άνω πράξεων της εκτέλεσης, για τους λόγους που αναφέρει στην ανακοπή του, καθόσον είναι βέβαιο ότι θα γίνει δεκτή η ανακοπή του, ενώ η εκτέλεση θα επιφέρει σ΄ αυτόν ανεπανόρθωτη βλάβη. Η αίτηση που έχει ασκηθεί εμπροθέσμως είναι νόμιμη, στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 933, 934 και 938 ΚΠολΔ. Πρέπει δε να εξετασθεί περαιτέρω, για να κριθεί αν είναι βάσιμη και από ουσιαστική άποψη, κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων (άρθρα 686 επ. του ίδιου Κώδικα).

Από την ένορκη κατάθεση του μάρτυρα της καθ’ ης Α. Π. (ο αιτών δεν εξέτασε μάρτυρα) την ανωμοτί κατάθεση του αιτούντος, όλα τα έγγραφα που προσκόμισαν οι διάδικοι, αυτά που ανέπτυξαν προφορικά και με τα σημειώματά τους οι πληρεξούσιες δικηγόροι τους και γενικά από την όλη συζήτηση της υποθέσεως, πιθανολογήθηκαν τα εξής: Η καθ’ ης η ένδικη αίτηση, δυνάμει της υπ’ αριθμ. 1295/2010 διαταγής πληρωμής του Δικαστή του Μονομελούς Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης και για την ικανοποίηση της επιδικασθείσης απαιτήσεώς της ύψους 26.540,40 ευρώ, επισπεύδει σε βάρος του αιτούντος αναγκαστική εκτέλεση. Ειδικότερα, η ακίνητη περιουσία του οφειλέτη είχε κατασχεθεί εκ μέρους της επισπεύδουσας εταιρίας «Αφοι Κ. ΟΕ», δυνάμει της υπ’ αριθμ. 8322/2.2.2009 κατασχετήριας έκθεσης του δικαστικού επιμελητή στο Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης, Χ. Ρ. και συγκεκριμένα κατασχέθηκε το ½ εξ’ αδιαιρέτου, από το με αριθμό (4) οικόπεδο του με αριθμό .... Ο.Τ., του αγροκτήματος Ρετζικίου και ήδη του Δήμου Πεύκων, εκτάσεως 517,018 τμ, συνορευόμενο γύρωθεν με δρόμο, με τα με αριθμούς 2 και 5 οικόπεδα και με πεζόδρομο. Το οικόπεδο αυτό προέκυψε μαζί με το με αριθμό ... οικόπεδο, εκτάσεως 496,20 τμ, στο με αριθμό .... οικοδομικό τετράγωνο, από το υπ’ αριθμ. .... Δ΄ κατηγορίας κληροτεμάχιο, αγρού κειμένου στην εποικισθείσα περιοχή του αγροκτήματος Ρετζικίου, ήδη Δήμου Πεύκων εκτάσεως 1500 τμ. Επί του με αριθμό .... οικοπέδου του με αριθμό .... οικοδομικού τετραγώνου, του αγροκτήματος Ρετζικίου εκτάσεως 517,018 τμ, έχει ανεγερθεί μία οικοδομή αποτελούμενη από υπόγειο, ισόγειο και έναν όροφο σε εσοχή και στέγη. Το υπόγειο περιλαμβάνει επτά αποθηκευτικούς χώρους και 2 χώρους στάθμευσης, έχει εμβαδόν 181,41 τμ, ισόγειο το οποίο περιλαμβάνει διαμέρισμα το οποίο καταλαμβάνει ολόκληρο τον όροφο, αποτελείται από 2 υπνοδωμάτια, ένα λουτροαποχωρητήριο, αποχωρητήριο, χώρο εργασίας, αποθηκευτικό χώρο, κουζίνα, τραπεζαρία-καθημερινό-χωλ (ενιαίος χώρος) και έχει εμβαδόν 181,75 τμ και ο όροφος περιλαμβάνει, ένα διαμέρισμα το οποίο καταλαμβάνει ολόκληρο τον όροφο, αποτελείται από 2 δωμάτια, λουτροαποχωρητήριο, κουζίνα, τραπεζαρία-καθημερινό-χωλ (ενιαίος χώρος) και έχει εμβαδόν 105,03 τμ. Το ακίνητο αυτό περιήλθε στην κατά το ½ εξ’ αδιαιρέτου κυριότητα του αιτούντος με το υπ’ αριθμ.19588/1994 συμβόλαιο διανομής της Συμβολαιογράφου Θεσσαλονίκης, Α. Α.-Κ., που μεταγράφηκε νόμιμα στα βιβλία μεταγραφών του Υποθηκοφυλακείου Θεσσαλονίκης στον τόμο ... και με αριθμό ... με ΚΑΕΚ στο Κτηματολογικό Γραφείο Νεάπολης ..../.../.... Το ως άνω ακίνητο εκτιμήθηκε από τον κατασχόντα δικαστικό επιμελητή στο ποσό των 350.000,00 ευρώ και ορίστηκε ως τιμή πρώτης προσφοράς το ποσό των 235.000,00 ευρώ. Δυνάμει της με αριθμό 29296/31.5.2010 δήλωσης συνέχισης πλειστηριασμού ακίνητης περιουσίας της Συμβολαιογράφου Θεσσαλονίκης Μ. Ά. η καθ’ ης η ανακοπή υπεισήλθε στην θέση της αρχικής επισπεύδουσας και ήδη δυνάμει της 2797/16.1.2012 Δ΄ επαναληπτικής περίληψης αυτής, του δικαστικού επιμελητή Α. Π., ορίστηκε ως ημερομηνία πλειστηριασμού η 29η Φεβρουαρίου 2012. Κατά των πράξεων αυτών αναγκαστικής εκτελέσεως άσκησε ο αιτών νόμιμα και εμπρόθεσμα ανακοπή ενώπιον του δικαστηρίου αυτού, με την οποία ζητά την ακύρωσή τους, ισχυριζόμενος, με τον πρώτο λόγο της ανακοπής του, ότι ο πλειστηριασμός του ανωτέρω ακινήτου (ήτοι του ποσοστού συγκυριότητάς του επ’ αυτού), που αποτελεί την πρώτη κατοικία του έχει απαγορευτεί (τουλάχιστον μέχρι την 31.12.2012) από τον Ν. 3869/2010, όπως εν συνεχεία τροποποιήθηκε με την διάταξη του αρθ. 46 του Ν. 3986/2011 και την ΠΝΠ 16/2011 (ΦΕΚ Α262/2011).

Επί του προκειμένου λεκτέα είναι τα εξής: Κατά τη διάταξη του άρθρου 1 του Ν. 3869/2010 "Ρύθμιση οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων και άλλες διατάξεις" ορίζεται ότι "1. Φυσικά πρόσωπα που δεν έχουν πτωχευτική ικανότητα και έχουν περιέλθει, χωρίς δόλο, σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής ληξιπρόθεσμων χρηματικών οφειλών τους (εφεξής οφειλέτες) δικαιούνται να υποβάλουν στο αρμόδιο δικαστήριο την αίτηση που προβλέπεται στην παράγραφο 1 του άρθρου 4 για τη ρύθμιση των οφειλών αυτών και απαλλαγή. Την ύπαρξη δόλου αποδεικνύει ο πιστωτής. 2. Δεν επιτρέπεται η ρύθμιση οφειλών που: α) έχουν αναληφθεί το τελευταίο έτος πριν την υποβολή της αίτησης για την έναρξη διαδικασίας κατά την παράγραφο 1 του άρθρου 4 του παρόντος νόμου και β) που προέκυψαν από αδικοπραξία που διαπράχθηκε με δόλο, διοικητικά πρόστιμα, χρηματικές ποινές, φόρους και τέλη προς το Δημόσιο και τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρώτου και δευτέρου βαθμού, τέλη προς Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου και εισφορές προς οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης. 3. Απαλλαγή του οφειλέτη από τα χρέη του σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου μπορεί να γίνει μόνο μία φορά". Ακολούθως στις διατάξεις των άρθρων 2, 3 και 4 του ίδιου νόμου, γίνεται αναφορά στη διαδικασία εξωδικαστικού συμβιβασμού, το αρμόδιο δικαστήριο και ακολούθως την κατάθεση των εγγράφων στη γραμματεία του δικαστηρίου και ιδίως της αίτησης, για την έναρξη της διαδικασίας ενώπιον αυτού. Εξάλλου, η εισοδηματική στενότητα, τα υψηλά επιτόκια στο χώρο ιδίως της καταναλωτικής πίστης, οι επιθετικές πρακτικές προώθησης των πιστώσεων, ατυχείς προγραμματισμοί, απρόβλεπτα γεγονότα στη ζωή των δανειοληπτών (απώλεια εργασίας κ.α.), αποτέλεσαν παράγοντες που, δρώντας υπό την απουσία θεσμών συμβουλευτικής υποστήριξης των καταναλωτών σε θέματα υπερχρέωσης, συνέβαλαν ανενόχλητα στην αυξανόμενη υπερχρέωση νοικοκυριών που, αδυνατώντας εν συνεχεία να αποπληρώσουν τα χρέη τους, υπέστησαν και υφίστανται, τις αλυσιδωτά επερχόμενες καταστροφικές συνέπειές της, προκειμένου δε να αντιμετωπιστεί το πραγματικό, ιδιαίτερα μεγάλο και οξυμένο πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας κατά τρόπο ουσιαστικό, σύγχρονο, θεσμικό, εναρμονισμένο με τις επιταγές ενός σύγχρονου κοινωνικού κράτους δικαίου, οδήγησαν στη θέσπιση των διατάξεων αυτών του νόμου, με τους όρους και τις προϋποθέσεις που θέτει (βλ. Αιτιολογική Έκθεση και ΜονΠρΑθ 1795/2011 ΤρΝομΠλ Νόμος, ΜονΠρΑθ 8326/2010, 7794/2010 ΤρΝομΠλ Νόμος). Περαιτέρω, κατά τη διάταξη του άρθρου 9 του ιδίου νόμου, ορίζεται η διαδικασία ρευστοποίησης της περιουσίας και προστασίας της κύριας κατοικίας και ειδικότερα: "1. Εφόσον υπάρχει ρευστοποιήσιμη περιουσία, η εκποίηση της οποίας κρίνεται απαραίτητη για την ικανοποίηση των πιστωτών, ή όταν το δικαστήριο κρίνει αναγκαίο να παρακολουθήσει και να υποβοηθήσει την εκτέλεση των όρων ρύθμισης των οφειλών για την απαλλαγή του οφειλέτη από τα χρέη ή την εξασφάλιση των συμφερόντων των πιστωτών, ορίζεται εκκαθαριστής. Εκκαθαριστής μπορεί να ορίζεται το πρόσωπο που προτείνουν πιστωτές οι οποίοι αντιπροσωπεύουν την πλειοψηφία των πιστώσεων ή πρόσωπο από τον κατάλογο των πραγματογνωμόνων που προβλέπεται στο άρθρο 371 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας. Έργο του εκκαθαριστή είναι αυτό που προσδιορίζεται ειδικά με την απόφαση του διορισμού του και, σε κάθε περίπτωση, η διαχείριση της περιουσίας του οφειλέτη, η διασφάλισή της σε όλο το νόμιμο ύψος της χάριν των πιστωτών, η πρόσφορη εκποίησή της, η προνομιακή ικανοποίηση των πιστωτών που έχουν εμπράγματη ασφάλεια στο εκποιούμενο πράγμα και η σύμμετρη ικανοποίηση των ανέγγυων πιστωτών. Οι διατάξεις του Πτωχευτικού Κώδικα περί συνδίκου εφαρμόζονται αναλόγως και στον εκκαθαριστή. 2. Ο οφειλέτης μπορεί να υποβάλει στο δικαστήριο πρόταση εκκαθάρισης ζητώντας να εξαιρεθεί από την εκποίηση βεβαρημένο ή μη με εμπράγματη ασφάλεια ακίνητο, που χρησιμεύει ως κύρια κατοικία του, εφόσον τούτο δεν υπερβαίνει το προβλεπόμενο από τις ισχύουσες διατάξεις όριο αφορολόγητης απόκτησης πρώτης κατοικίας, προσαυξημένο κατά πενήντα τοις εκατό. Στην περίπτωση αυτή το δικαστήριο ρυθμίζει την ικανοποίηση απαιτήσεων των πιστωτών μέχρι συνολικό ποσό που ανέρχεται στο ογδόντα πέντε τοις εκατό της εμπορικής αξίας του ακινήτου της κύριας κατοικίας, όπως αυτή αποτιμάται από το δικαστήριο. Η ρύθμιση μπορεί να προβλέπει και περίοδο χάριτος. Η εξυπηρέτηση της οφειλής γίνεται με επιτόκιο που δεν υπερβαίνει αυτό της ενήμερης οφειλής ή το μέσο επιτόκιο στεγαστικού δανείου με κυμαινόμενο επιτόκιο που ίσχυε σύμφωνα με το στατιστικό δελτίο της Τράπεζας της Ελλάδος κατά τον τελευταίο μήνα για τον οποίο υφίσταται μέτρηση, αναπροσαρμοζόμενο με επιτόκιο αναφοράς αυτό των Πράξεων Κύριας Αναχρηματοδότησης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, και χωρίς ανατοκισμό. Οι απαιτήσεις των πιστωτών που έχουν εμπράγματη ασφάλεια στο ακίνητο ικανοποιούνται προνομιακά από τις καταβολές του οφειλέτη με βάση την παρούσα παράγραφο. Για τον προσδιορισμό της περιόδου τοκοχρεολυτικής εξόφλησης της οριζόμενης συνολικής οφειλής λαμβάνεται υπόψη η διάρκεια των συμβάσεων δυνάμει των οποίων χορηγήθηκαν πιστώσεις στον οφειλέτη. Η περίοδος πάντως αυτή δεν μπορεί, να υπερβαίνει τα είκοσι έτη. Η μη τήρηση από τον οφειλέτη των υποχρεώσεων που επιβάλλονται κατ’ εφαρμογή της παραγράφου αυτής, επιτρέπει στον πιστωτή να κινήσει διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης κατά του οφειλέτη και της μοναδικής κατοικίας του. Δεν επιτρέπεται η καταγγελία της ρύθμισης της παρούσας παραγράφου αν δεν υπάρχει καθυστέρηση τεσσάρων τουλάχιστον μηνιαίων δόσεων. Αν ο οφειλέτης κατοικεί ή διαμένει σε ξένο ακίνητο και ο σύζυγος αυτού δεν διαθέτει ακίνητο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως κατοικία, τότε οι διατάξεις της παρούσας παραγράφου εφαρμόζονται και για το μοναδικό ακίνητο του οφειλέτη που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως κατοικία. Εξάλλου, κατ` άρθρο 19 §1 του ίδιου νόμου, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 36 του Ν. 3910/2011 (Φ.Ε.Κ. Α` 11/08.02.20 1): "Από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου και μέχρι την 30η Ιουνίου 2011 απαγορεύεται ο πλειστηριασμός του ακινήτου της παραγράφου 2 του άρθρου 9". Τέλος, κατά την παρ. 2 του ίδιου άρθρου: "Αιτήσεις που προβλέπονται στο άρθρο 4 υποβάλλονται μετά την πάροδο πέντε μηνών από τη δημοσίευση του νόμου αυτού στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως", η οποία δημοσίευση έγινε στις 03.08.2010. Δικαιοπολιτική επιλογή του Έλληνα νομοθέτη με τις αναγκαστικού δικαίου διατάξεις του Ν. 3869/2010 είναι η παροχή προστασίας στον καλόπιστο υπερχρεωμένο οφειλέτη με σκοπό την επανένταξή του στην οικονομική και κοινωνική ζωή, με την επανάκτηση της οικονομικής του ελευθερίας που συνεπάγεται η ρύθμιση και η απαλλαγή των χρεών του (βλ. αιτιολογική έκθεση του νόμου).

Με βάση τις επιταγές του ανωτέρω νόμου, φυσικά πρόσωπα που δεν έχουν πτωχευτική ικανότητα και έχουν περιέλθει χωρίς δόλο σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής ληξιπρόθεσμων χρηματικών οφειλών τους, δικαιούνται να υποβάλουν στο αρμόδιο δικαστήριο την αίτηση για τη ρύθμιση των οφειλών αυτών και απαλλαγή. Κατά συνέπεια, καθίσταται πλέον σαφές ότι ο νόμος αυτός αφορά σε μη εμπόρους φυσικά πρόσωπα, ανεξαρτήτως του χαρακτήρα και της προέλευσης του χρέους, με την έννοια ότι χρέη που προέρχονται από περιορισμένη σε έκταση επαγγελματική δραστηριότητα, που δεν προσδίδει στον οφειλέτη την εμπορική ιδιότητα, μπορούν ομοίως να υπαχθούν στη διαδικασία του ως άνω νόμου (βλ. σχ. Μακρή Λ., Κατ` άρθρο ερμηνεία του Ν. 3869/2010 για τη ρύθμιση των οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων, 2010, σελ, 18, ΜονΠρΑθ 1795/2011 ό.π., Μον ΠρΚαβ 745/2011 αδημ.). Περαιτέρω με την διάταξη του άρθρου 46 του Ν. 3986/2011 ορίζεται στην παρ. 1 ότι «Αναστέλλονται από την 1η Ιουλίου 2011 έως την 31η Δεκεμβρίου 2011 οι πλειστηριασμοί, οι οποίοι επισπεύδονται για την ικανοποίηση χρηματικών απαιτήσεων που δεν υπερβαίνουν το ποσό των 200.000,00 ευρώ από πιστωτικά ιδρύματα, εταιρίες παροχής πιστώσεων και από τους εκδοχείς των απαιτήσεων αυτών», στην δε παράγραφο 2 ορίζεται ότι «στην παρ. 1 του αρθ. 19 του Ν. 3869/2010, όπως ισχύει, η φράση «μέχρι την 30η Ιουνίου 2011» αντικαθίσταται από τη φράση «μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2011» και στο τέλος της παραγράφου προστίθεται το ακόλουθο εδάφιο: «Η διάταξη εφαρμόζεται για κάθε φυσικό πρόσωπο ανεξαρτήτως αν στερείται πτωχευτικής περιουσίας». Ήδη με την ΠΝΠ 16/2011 (ΦΕΚ Α262/2011) παρατάθηκε με την παρ. 1 του αρθ. 1 η αναστολή πλειστηριασμών μέχρι την 31.12.2012 και με την παρ. 2 αντικαταστάθηκε στην παρ. 1 του αρθ. 19 του Ν 3869/2010 η φράση «μέχρι την 31 Δεκεμβρίου 2011» με την φράση «μέχρι την 31 Δεκεμβρίου 2012». Επομένως, με την ανωτέρω τροποποίηση οι προαναφερόμενες διατάξεις του Ν. 3869/2010, εφαρμόζονται και στην περίπτωση προσώπου που έχει πτωχευτική ικανότητα, ήτοι επεκτάθηκε η εφαρμογή του νόμου αυτού και σε πρόσωπα που είναι έμποροι. Ως εκ τούτου και για τα πρόσωπα αυτά ισχύει η ανωτέρω εξαίρεση που αφορά στην πρώτη κατοικία, αλλά με τις τεθείσες από τον ίδιο νόμο προϋποθέσεις. Ακόμη δε και πριν την υποβολή της αίτησης ρύθμισης των οφειλών του στο αρμόδιο Ειρηνοδικείο, ο κατά τα ανωτέρω οφειλέτης, αυτός δηλαδή που χωρίς δόλο έχει περιέλθει σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής των ληξιπρόθεσμων χρηματικών οφειλών του, μπορεί να επιτύχει την προστασία της κύριας κατοικίας του, της οποίας η αξία δεν υπερβαίνει το προβλεπόμενο όριο αφορολόγητης απόκτησης πρώτης κατοικίας προσαυξημένο κατά πενήντα τοις εκατό, όταν επίκειται ο πλειστηριασμός της από τρίτο δανειστή, για ικανοποίηση απαίτησης που δεν υπάγεται στις περιπτώσεις της παρ. 2 του αρθ. 1 του Ν. 3869/2010 ώστε να μην καταστεί κενή περιεχομένου η ρύθμιση του αρθ. 19 στην παρ. 1 που απαγορεύει τον πλειστηριασμό του ακινήτου που αποτελεί την πρώτη κατοικία του ανωτέρω οφειλέτη μέχρι το συγκεκριμένο χρονικό όριο (όπως ισχύει ήδη). Ήτοι δύναται ο οφειλέτης να προστατευτεί δια της ανακοπής του 933 ΚΠολΔ και της αιτήσεως αναστολής κατ’ άρθρο 938 ΚΠολΔ. Στα εν λόγω δικόγραφα (ανακοπή και αίτηση αναστολής) πρέπει για το νόμιμο του οικείου λόγου, να εκθέτει τα πραγματικά περιστατικά που απαιτούνται για την υπαγωγή του στις διατάξεις του ως άνω νόμου Ν. 3869/2010, όπως ισχύει με την τροποποίηση που επέφερε ο Ν. 3986/2011 (χρονική επιμήκυνση της απαγόρευσης πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας και επέκταση αυτής και σε άτομα που έχουν πτωχευτική ικανότητα). Πρέπει, δηλαδή, να επικαλείται την ιδιότητα του ακινήτου που πρόκειται να εκπλειστηριαστεί ως πρώτης κατοικίας του με την αναφορά και της αξίας της, ότι ο ίδιος (οφειλέτης) περιήλθε σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής των ληξιπρόθεσμων χρηματικών οφειλών του χωρίς δόλο, ότι η απαίτηση για την οποία επισπεύδεται αναγκαστική εκτέλεση δεν έχει αναληφθεί το τελευταίο έτος, δεν προήλθε από αδικοπραξία εκ δόλου τελεσθείσα και δεν αφορά σε διοικητικά πρόστιμα, χρηματικές ποινές, φόρους, εισφορές σε οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης και τέλη προς το Δημόσιο, τους ΟΤΑ και ΝΠΔΔ. Τούτο δε καθόσον, με τον νέο νόμο 3986/2011 και σύμφωνα με τους ως άνω ορισμούς του, δεν θεσπίζεται καθολική απαγόρευση πλειστηριασμού μέχρι 31.12.2011 και ήδη μετά την έκδοση της ΠΝΠ 16/2011 (ΦΕΚ Α262/2011) μέχρι 31.12.2012, κάθε ακινήτου που χρησιμεύει ως πρώτη κατοικία του οφειλέτη, αλλά έχουν απλώς επεκταθεί μέχρι την προαναφερόμενη ημερομηνία, οι ρυθμίσεις του Ν. 3869/2010 και σε πρόσωπα με πτωχευτική ικανότητα, αλλά πάντα υπό την ισχύ των, από τον ίδιο νόμο, ορισθεισών προϋποθέσεων που προαναφέρθηκαν (πρβλ ΜονΠρωτΘεσ. 30418/2011 αδημ.). Σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στην αμέσως ανωτέρω νομική σκέψη, ο πρώτος λόγος της ασκηθείσης ανακοπής του αιτούντος, πιθανολογείται ότι θα απορριφθεί ως μη νόμιμος, αφού αυτός (αιτών-ανακόπτων), δεν επικαλείται για την εδραίωσή του στις πιο πάνω διατάξεις, τις ως άνω τεθείσες προϋποθέσεις του Ν. 3869/2010 και ιδίως ότι α) ο ίδιος έχει περιέλθει σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής χωρίς δόλο, β) η οφειλή του (και αντίστοιχη απαίτηση της καθ’ ης) δεν έχει αναληφθεί εντός του τελευταίου έτους, γ) η οφειλή δεν προήλθε από αδικοπραξία εκ δόλου τελεσθείσα και δεν αφορά σε διοικητικά πρόστιμα, χρηματικές ποινές, φόρους, εισφορές σε οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης και τέλη προς το Δημόσιο, τους ΟΤΑ και ΝΠΔΔ. Με τον δεύτερο λόγο της ανακοπής του ο αιτών ισχυρίζεται, ότι η σε βάρος του αναγκαστική εκτέλεση αντιβαίνει στη διάταξη του ΑΚ 281, δοθέντος ότι ο ίδιος, από την σε βάρος του επισπευδομένη αναγκαστική εκτέλεση, θα υποστεί δυσανάλογα μεγάλη ζημία, δεδομένης της αξίας της κατασχεθείσης κατοικίας του σε σχέση με το ύψος της απαίτησης της επισπεύδουσας καθ’ ης, ανεξαρτήτως του ότι δεν υφίσταται άλλη περιουσία στο όνομά του, στην οποία θα μπορούσε η αντίδικός του να επιβάλλει κατάσχεση. Ο ισχυρισμός αυτός επίσης πιθανολογείται ότι θα απορριφθεί ως ουσία αβάσιμος, αφού το ύψος της απαιτήσεως της επισπεύδουσας ουδόλως ευκαταφρόνητο είναι, ούτως ώστε να καθιστά καταχρηστική την αναγκαστική εκτέλεση σε βάρος της περιουσίας του αιτούντος, που αποτελεί και το μοναδικό του ακίνητο. Υπό τα δεδομένα αυτά, αφού δεν πιθανολογείται η ευδοκίμηση αμφοτέρων των λόγων της ανακοπής που άσκησε ο αιτών κατά των άνω πράξεων αναγκαστικής εκτελέσεως, πρέπει να απορριφθεί η κρινόμενη αίτηση ως ουσία αβάσιμη και να επιβληθούν τα δικαστικά έξοδα της καθ’ ης σε βάρος του αιτούντος (άρθρα 178 παρ. 3 του ΝΔ 3026/ 1954 "περί του κώδικος των δικηγόρων" και 176 ΚΠολΔ).

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ: ΔΙΚΑΖΕΙ αντιμωλία των διαδίκων. ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ την αίτηση. ΕΠΙΒΑΛΛΕΙ σε βάρος του αιτούντος τα δικαστικά έξοδα της καθ’ ης η αίτηση, τα οποία ορίζει συνολικά στο ποσό των διακοσίων (200,00) ευρώ.

πηγή: dsanet.gr

Δικηγορικό Γραφείο «Δημήτριος Χ. Καραγιάννης», Θεσσαλονίκη - Αθήνα