Υπερχρεωμένα νοικοκυριά (νόμος Κατσέλη, νόμος 3869/2010) - Μη υποχρέωση της οφειλέτριας για γνωστοποίηση ετησίου εισοδήματος 200 ευρώ διότι αυτό είναι μηδαμινό κι ως εκ τούτου δε μπορεί να θεωρηθεί ως απόκρυψη οικονομικών στοιχείων (Ειρηνοδικείο Νίκαιας, αριθμός απόφασης 28/2012).
Περίληψη: Υπερχρεωμένα νοικοκυριά - Ν. 3869/2010. Μόνιμη και διαρκής αδυναμία πληρωμής των ληξιπροθέσμων χρηματικών οφειλών της αιτούσας, άνεργης, της οποίας ο σύζυγος απολύθηκε ένα μήνα πριν τη συζήτηση της αιτήσεως. Τα χρέη θεωρούνται ληξιπρόθεσμα από την κοινοποίηση της αίτησης. Μη υποχρέωση της οφειλέτριας για γνωστοποίηση του ετησίου εισοδήματος των 200,00 ευρώ, το οποίο φέρεται να λαμβάνει από τον αδερφό της. Το εισόδημα αυτό είναι μηδαμινό κι ως εκ τούτου δεν μπορεί να θεωρηθεί ως απόκρυψη οικονομικών στοιχείων παρά το αντίθετο από την πιστώτρια ισχυριζόμενο. Εξαίρεση από την εκποίηση ακινήτου της οφειλέτριας, το οποίο μπορεί στο μέλλον να αποτελέσει την κύρια (πρώτη) κατοικία της αιτούσας.
[...] Με την κρινόμενη αίτηση, κατ` ορθή εκτίμηση του δικογράφου, η αιτούσα, επικαλούμενη έλλειψη πτωχευτικής ικανότητας και μόνιμη αδυναμία πληρωμής της ληξιπρόθεσμης χρηματικής οφειλής της προς την πιστώτρια της, που αναφέρεται στην περιεχόμενη στην αίτηση κατάσταση, ζητά, όπως συνάγεται από το όλο περιεχόμενο της αίτησης, τη ρύθμιση των χρεών της, σύμφωνα με το σχέδιο διευθέτησης (αρχικό και τροποποιημένο) που υποβάλλει και αφού ληφθούν υπόψη η περιουσιακή και οικογενειακή της κατάσταση που εκθέτει, με σκοπό την απαλλαγή της από αυτά. Με τέτοιο περιεχόμενο και αίτημα η κρινόμενη αίτηση, αρμόδια και παραδεκτά εισάγεται προς συζήτηση ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου της περιφέρειας της κατοικίας της αιτούσας κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας (άρθρο 3 Ν 3869/2010). Για το παραδεκτό της έχει προσκομισθεί νομίμως η βεβαίωση η προβλεπόμενη από το άρθρο 2 παρ. 2 του Ν 3869/2010 περί αποτυχίας της απόπειρας εξωδίκου συμβιβασμού (βλ. την από 30.3.2011 βεβαίωση...) καθώς και η από 30.3.2011 υπεύθυνη δήλωση της αιτούσας για την ορθότητα και πληρότητα των καταστάσεων: α) της περιουσίας της και των εισοδημάτων της ίδιας και του συζύγου της, β) των πιστωτών της και των απαιτήσεων τους κατά κεφάλαιο, τόκους και έξοδα, καθώς και της υπάρξεως μεταβιβάσεων εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί ακινήτων της κατά την τελευταία τριετία. Περαιτέρω, από την αυτεπάγγελτη έρευνα του δικαστηρίου στα τηρούμενα αρχεία, προέκυψε ότι δεν εκκρεμεί άλλη αίτηση της αιτούσας, ούτε έχει εκδοθεί απόφαση για τη διευθέτηση των οφειλών της με απαλλαγή της από υπόλοιπο χρεών (άρθρο 13 παρ. 2 Ν 3869/2010). Η αίτηση, στην οποία περιλαμβάνονται και τα στοιχεία του άρθρου 4 παρ. 1 Ν 3869/2010, είναι επαρκώς ορισμένη παρά τα αντίθετα από την καθ` ής ισχυριζόμενα και νόμιμη, στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 1,4,8,9 και 11 του Ν 3869/2010 και πρέπει να ερευνηθεί ως προς την ουσιαστική βασιμότητα, μετά την καταβολή των νομίμων για τη συζήτηση της τελών και εφόσον δεν επιτεύχθηκε δικαστικός συμβιβασμός μεταξύ της αιτούσας και της καθ` ής- πιστώτριας. Από την ένορκη κατάθεση της μάρτυρα της αιτούσας στο ακροατήριο, που περιλαμβάνεται στα ταυτάριθμα με την παρούσα απόφαση πρακτικά, καθώς και από τα έγγραφα που προσκομίζουν οι διάδικοι, αποδείχθηκαν τα ακόλουθα: Η αιτούσα..., κάτοικος Νίκαιας, είναι άνεργη και έγγαμη με τον... Σε χρόνο προγενέστερο του έτους από την κατάθεση της κρινόμενης αίτησης, η αιτούσα είχε αναλάβει το παρακάτω χρέος, το οποίο με την κοινοποίηση της αίτησης θεωρείται ληξιπρόθεσμο και υπολογίζεται με την τρέχουσα αξία του κατά το χρόνο κοινοποιήσεως αυτής (βλ. σχ. Κρητικό, «Ρύθμιση των οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων» σελ. 98 επ.) ήτοι οφειλή προς την καθ` ής από την υπ` αριθμ.... σύμβαση καταναλωτικού δανείου, 14.535,52 ευρώ μαζί με τους τόκους έως τις 29.12.2011. Η μηνιαία δόση του δανείου αυτού που ανελήφθη σε χρόνο προγενέστερο του έτους δεν αναφέρεται και δεν προσδιορίζεται επακριβώς για την πιστώτρια τράπεζα. Την περιουσιακή κατάσταση της αιτούσας αποτελούν το 25% εξ αδιαιρέτου ενός ισογείου διαμερίσματος, κείμενου στη Νίκαια, επί της οδού ..., εμβαδού 74,15 τ.μ., το οποίο αποτελεί την κατοικία της μητέρας, του αδερφού και της γιαγιάς της, καθώς επίσης το ίδιο ποσοστό ιδιοκτησίας στο υπόγειο εμβαδού 85,04 τ.μ. της παραπάνω οικοδομής. Η αιτούσα έχει περιέλθει σε μόνιμη και διαρκή αδυναμία να πληρώνει τις ληξιπρόθεσμες χρηματικές οφειλές της, η δε αδυναμία της αυτή, συνεκτιμώντας το ύψος των εισοδημάτων της (μηδενικό), του συζύγου της, ο οποίος είναι σήμερα άνεργος (βλ. σχ. την από 30.11.2011 καταγγελία σύμβασης εργασίας και την κατάθεση της μάρτυρας της), το κόστος διαβίωσης της με τον σύζυγο και τα ανήλικα τέκνα τους, ηλικίας τριάμιση και δυόμιση ετών, δεν οφείλεται σε δόλο, ο οποίος άλλωστε δεν αποδείχθηκε. Επίσης, δεν μπορεί να θεωρηθεί ως απόκρυψη οικονομικών στοιχείων το μηδαμινό ετήσιο εισόδημα των 200 ευρώ, που φέρεται να λαμβάνει από την παραχώρηση χρήσεως στον αδελφό της του ποσοστού του παραπάνω ακινήτου. Με βάση τα ανωτέρω συντρέχουν στο πρόσωπο της αιτούσας οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή της στη ρύθμιση του Ν 3869/2010 και ειδικότερα αυτή του άρθρου 8 παρ. 2. Συνεπώς, η ρύθμιση των χρεών της θα γίνει με μηνιαίες καταβολές απευθείας στην πιο πάνω πιστώτρια της από τα εισοδήματα της επί τετραετία, (άρθρο 8 παρ. 2 Ν 3869/2010). Οσον αφορά το ειδικότερο περιεχόμενο της ρύθμισης αυτής, το προς διάθεση ποσό στην πιστώτρια της, λαμβανομένων υπόψη των βασικών προσωπικών και οικογενειακών της αναγκών, της έλλειψης .άλλων οικονομικών πόρων και της ευρύτερης δυσμενούς οικονομικής συγκυρίας στην αγορά εργασίας, ανέρχεται σε 71 ευρώ το μήνα (η ίδια με το τροποποιημένο σχέδιο διευθέτησης των οφειλών της προσφέρεται στην καταβολή του ποσού αυτού 71 ευρώ), ποσό, που βρίσκεται μέσα στις οικονομικές της δυνατότητες, όπως προκύπτει από την κατάθεση της μάρτυρα της στο ακροατήριο.
Ειδικότερα, η αιτούσα θα πρέπει να καταβάλει μηνιαίως για χρονικό διάστημα τεσσάρων (4) ετών στην τραπεζική εταιρία με την επωνυμία ... το ποσό των 71 ευρώ. Το συνολικό ποσό που θα καταβάλει με την ανωτέρω ρύθμιση η αιτούσα ανέρχεται σε 3.408 ευρώ. Η απαλλαγή της αιτούσας από κάθε τυχόν υφιστάμενο υπόλοιπο χρεών της έναντι των πιστωτών της θα επέλθει σύμφωνα με το νόμο (άρθροί 1 Ν 3869/2010) μετά την εκτέλεση των υποχρεώσεων που της επιβάλλονται με την παρούσα, με την επιφύλαξη τυχόν τροποποίησης της ρυθμίσεως. Η παραπάνω πρώτη ρύθμιση θα συνδυαστεί με την προβλεπόμενη από τη διάταξη του άρθρου 9 παρ. 2 Ν 3869/2010, εφόσον με τις καταβολές επί 4ετία της πρώτης ρύθμισης δεν επέρχεται πλήρης εξόφληση της απαίτησης της πιστώτριας της αιτούσας και προβάλλεται αίτημα εξαίρεσης του μοναδικού περιουσιακού της στοιχείου από τη ρευστοποίηση. Το διαμέρισμα αυτό, που στο μέλλον μπορεί να χρησιμεύει για την κύρια (πρώτη) κατοικία της αιτούσας, έχει εμπορική αξία 40.000 ευρώ, το δε ποσοστό συνιδιοκτησίας 25% ανέρχεται στα 10.000 ευρώ και δεν υπερβαίνει το προβλεπόμενο όριο απόκτησης πρώτης κατοικίας κατά τις διατάξεις του άρθρου 1 παρ. 1 και 2 περ. α` του Ν 1078/1980, όπως ισχύουν μετά την αντικατάσταση τους από το άρθρο 21 παρ. 1 του Ν 3842/2010 (200.000 ευρώ για άγαμο και 275.000 ευρώ για έγγαμο με τέκνο), προσαυξημένο κατά 50%. Από τις μηνιαίες καταβολές της αιτούσας για μία τετραετία, όπως αναφέρονται παραπάνω, θα καλυφθεί μόνο ένα μέρος των οφειλών της και συγκεκριμένα 3.408 ευρώ επί συνόλου οφειλών 14.535,52 ευρώ, δηλαδή απομένει υπόλοιπο 11.127,52 ευρώ. Η ικανοποίηση της υπόλοιπης απαιτήσεως της καθ` ής πιστώτριας, με περαιτέρω καταβολές προς διάσωση του ποσοστού της πρώτης κατοικίας της αιτούσας, σύμφωνα με το νόμο θα ανέλθει μέχρι το 85% της εμπορικής αξίας του ακινήτου, δηλαδή μέχρι 8.500 ευρώ. Η αποπληρωμή του ποσού αυτού θα γίνει εντόκως, χωρίς ανατοκισμό, με το μέσο επιτόκιο στεγαστικού δανείου με το κυμαινόμενο επιτόκιο, που θα ισχύει κατά το χρόνο της αποπληρωμής, σύμφωνα με το στατιστικό δελτίο της Τράπεζας της Ελλάδος. Θα ξεκινήσει τέσσερα χρόνια μετά τη δημοσίευση της παρούσας απόφασης, ο δε χρόνος τοκοχρεωλυτικής εξόφλησης του ποσού αυτού, πρέπει να οριστεί σε 10 χρόνια, λαμβανομένων υπόψη του συνόλου των χρεών της αιτούσας, της οικονομικής της δυνατότητας και της ηλικίας της. Η μηνιαία δόση, που θα καταβάλει η αιτούσα στο πλαίσιο της ρύθμισης αυτής, θα ανέρχεται στο ποσό των 70,83 ευρώ (8.500 ευρώ συνολικό καταβλητέο ποσό/120 μήνες). Κατ` ακολουθία των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση θα πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή ως ουσιαστικά βάσιμη και να ρυθμιστούν τα χρέη της αιτούσας, εξαιρουμένης της εκποίησης του ως άνω περιουσιακού στοιχείου που ενδέχεται να αποτελέσει στο μέλλον την κύρια κατοικία της, σύμφωνα με όσα ειδικότερα ορίζονται στο διατακτικό. Δικαστική δαπάνη δεν επιδικάζεται σύμφωνα με το άρθρο 8 παρ. 6 του Ν 3869/2010.
πηγή: lawdb.intrasoftnet.com/nomos
Δημήτριος Χ. Καραγιάννης και Συνεργάτες, Δικηγορικό Γραφείο, Θεσσαλονίκη - Αθήνα.