Φρένο στην κατάχρηση της εκ περιτροπής εργασίας

Την ακύρωση απόφασης επιχείρησης να επιβάλλει την μετατροπή σύμβασης εργαζόμενης και να την αναγκάσει σε εκ περιτροπής εργασία – δίνοντας της μάλιστα περιθώριο λίγων ωρών να αποφασίσει – διέταξε το Μονομελές Πρωτοδικείο, επιβάλλοντας στους εργοδότες της να την απασχολούν με καθεστώς πλήρους απασχόλησης και βάζοντας «φρένο» στην κατάχρηση του σχετικού νόμου από τους εργοδότες. Η απόφαση αυτή κρίνεται κρίσιμη δεδομένης της κυριαρχίας των ελαστικών μορφών απασχόλησης ιδιαίτερα τον τελευταίο χρόνο εις βάρος της πλήρους απασχόλησης. Το Πρωτοδικείο τονίζει ότι οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή του νόμου είναι αυστηρές και σίγουρα δεν αρκεί απλή επίκληση οικονομικών δυσκολιών ή αρνητικής οικονομικής συγκυρίας. Ειδικότερα, με την απόφασή του, το δικαστήριο δέχεται την αίτηση εργαζόμενης, η οποία κλήθηκε, με επιστολή που της έστειλαν οι εργοδότες της, να εργαστεί εκ περιτροπής. Στην επιστολή, μάλιστα, η αιτούσα καλείτο να συναινέσει αυθημερόν στο νέο καθεστώς που αποφάσισε η εργοδοσία της εταιρίας οικοδομικών εργασιών. Το Πρωτοδικείο, με την απόφαση υπ’ αριθμ. 8606/2011, διατάσσει την ακύρωση της απόφασης της επιχείρησης να επιβάλλει την εκ περιτροπής εργασία, τονίζοντας πως οι προϋποθέσεις του νόμου για την εφαρμογή της είναι πολύ συγκεκριμένες. Έτσι επιβάλει στην εν λόγω επιχείρηση να απασχολεί την αιτούσα εργαζόμενη 30 ημέρες τον μήνα. Στο σκεπτικό της απόφασης αναφέρεται ότι, η εταιρεία δεν τήρησε τις προϋποθέσεις του νόμου 3846/2010, που προβλέπει την εκ περιτροπής εργασία και ειδικότερα στις πρόνοιες που θεσπίζονται και, για ευνόητους λόγους, επιβάλλουν προηγούμενη ενημέρωση του συνόλου των εργαζομένων και την υποχρέωση διαβούλευσης με το σύνολο του απασχολούμενου προσωπικού πριν από την επιβολή του συγκεκριμένου καθεστώτος. Όπως ανέφερε, στην αίτησή της η εργαζόμενη, στη συγκεκριμένη περίπτωση η εταιρεία τής απέστειλε επιστολή στην οποία αορίστως επικαλούνταν δυσκολίες, λόγω της οικονομικής συγκυρίας και της ζητούσε να συναινέσει -αυθημερόν – στην επιβαλλόμενη εκ περιτροπής εργασία. Το δικαστήριο, ερμηνεύοντας τον σχετικό νόμο, κρίνει πως, στους εργοδότες για πολύ ισχυρούς λόγους, δίνεται κατ’ εξαίρεση το δικαίωμα να υιοθετούν το επίμαχο καθεστώς εργασίας, επεμβαίνοντας στο περιεχόμενο των συμβάσεων και αλλάζοντας το κατά τρόπο επαχθή για τον εργαζόμενο. Τονίζει, ωστόσο, πως οι προϋποθέσεις που ορίζει ο νόμος είναι εξαιρετικά αυστηρές και όχι απλή επίκληση οικονομικών δυσκολιών. Επισημαίνει, μάλιστα, ότι βάσει του νόμου, η εκ περιτροπής εργασία εφαρμόζεται όταν απειλείται η βιωσιμότητα της επιχείρησης και τίθεται σοβαρό θέμα απώλειας θέσεων, και επομένως απολύσεων εργαζομένων. Θα πρέπει, επισημαίνεται στην απόφαση, «ο περιορισμός της οικονομικής δραστηριότητας της επιχείρησης να είναι σοβαρός και με μόνιμα χαρακτηριστικά, και όχι να γίνεται απλώς από τον εργοδότη η επίκληση της ταμειακής δυσχέρειας ή της άσχημης οικονομικής συγκυρίας». Επιπλέον το δικαστήριο έλαβε σοβαρά υπόψη του το γεγονός πως για την αιτούσα, όπως τόνισαν οι δικηγόροι της, ο μισθός της αποτελεί το μοναδικό βιοποριστικό μέσο για αυτή και η ενδεχόμενη μείωση των αποδοχών της θα την θέσει προ σοβαρών προβλημάτων επιβίωσης.