Αναγνώριση πατρότητας. Διαταγή για διεξαγωγή ιατρικής πραγματογνωμοσύνης και δη εξέτασης DNA (Άρειος Πάγος, αριθμός απόφασης 1334/2011)
Περίληψη: Αναγνώριση πατρότητας. Διαταγή για διεξαγωγή ιατρικής πραγματογνωμοσύνης και δη εξέτασης DNA. Δεκτή η αγωγή της μητέρας για την αναγνώριση της πατρότητας στο πρόσωπο του εναγομένου, ο οποίος αρνήθηκε να υποβληθεί στις πρόσφορες ιατρικές εξετάσεις και έτσι δεν διεξήχθη η πραγματογνωμοσύνη. Απορριπτέος ο λόγος με βάση τον οποίο υφίσταται απαράδεκτο συνισταμένο στο ότι δεν αξιολογήθηκαν, πριν την διαταγή για πραγματογνωμοσύνη, τα λοιπά αποδεικτικά στοιχεία, καθόσον κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται, ούτε είναι υποχρεωτικό. (Απορρίπτει αναίρεση κατά της υπ΄ αριθμ. 3290/2007 απόφασης ΕφΑθηνών).
[...] Με την από 8-2-2000 αγωγή της, η εδώ αναιρεσίβλητος ζητούσε να αναγνωρισθεί δικαστικώς, ότι η γεννηθείσα την 2-11-1997 θυγατέρα της έχει φυσικό πατέρα τον εναγόμενο και εδώ αναιρεσείοντα. Το Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών, με την 8189/2000 προδικαστική απόφασή του, αφού έκρινε παραδεκτή και νόμιμη την αγωγή, έταξε απόδειξη εις βάρος της εναγούσης, διέταξε δε συγχρόνως την διεξαγωγή πραγματογνωμοσύνης επί του θέματος "αν το γενετικό υλικό του τέκνου είναι συνδυασμός του γενετικού υλικού του εναγομένου και της ενάγουσας και σε ποιο ποσοστό αποκλείεται η πατρότητα του εναγομένου", ορίζοντας, ότι προς τούτο έπρεπε να "υποβληθούν οι διάδικοι και το τέκνο σε αιματολογικές και βιολογικές εξετάσεις με τη μέθοδο των αντιγόνων ιστοσυμβατότητας ΗL-Α, καθώς και την ανάλυση του DΝΑ και κάθε άλλη γενικώς αναγνωρισμένη ιατρική μέθοδο." Στη συνέχεια το αυτό δικαστήριο, με την 3655/2006 οριστική απόφαση του δέχθηκε την αγωγή ως βάσιμη. Το Εφετείο Αθηνών με την 3290/2007 απόφαση του απέρριψε ως αβάσιμη την έφεση του εναγομένου, κρίνοντας επίσης ουσιαστικά βάσιμη την αγωγή και εκτιμώντας προς τούτο τα οικεία αποδεικτικά μέσα και συνεκτιμώντας το γεγονός ότι ο εναγόμενος αρνήθηκε "να υποβληθεί στις πρόσφορες ιατρικές εξετάσεις που διατάχθηκαν ως αναγκαίες, για τη διαπίστωση της πατρότητας αυτού" και έτσι δεν διεξήχθη η διαταχθείσα πραγματογνωμοσύνη. Κατά της τελευταίας αυτής αποφάσεως παραπονείται ήδη ο εναγόμενος με την κρινόμενη αίτηση του. Από το συνδυασμό των άρθρων 615 παρ.1, 338, 339, 368 Κ.Πολ.Δ, και από την αντιδιαστολή αυτών προς το άρθρο 415 παρ.1 Κ.Πολ.Δ, προκύπτει, ότι το δικαστήριο δικαιούται να διατάξει την προβλεπόμενη από το πρώτο εξ αυτών ιατρική εξέταση, εάν κρίνει τούτο αναγκαίο για την διαπίστωση της αληθείας, χωρίς να υποχρεούται να ερευνήσει προηγουμένως τα τυχόν άλλα αποδεικτικά μέσα που προσκομίζουν και επικαλούνται οι διάδικοι. (πρβλ. σχετικώς: Καλλιρόης Παντελίδου, Η ιατρική πραγματογνωμοσύνη στις δίκες για την πατρότητα, Ελλ.Δικ. 2001 σελ.1484 επ.). Κατά συνέπεια, είναι αβάσιμος ο πρώτος λόγος του αναιρετηρίου, με τον οποίο αποδίδεται στην προσβαλλόμενη απόφαση η εκ του άρθρου 559 αριθμ.14 Κ.Πολ.Δ, πλημμέλεια και υποστηρίζεται ότι απαραδέκτως διατάχθηκε η ανωτέρω πραγματογνωμοσύνη "εξαρχής και χωρίς να έχουν αξιολογηθεί τα υπόλοιπα αποδεικτικά μέσα" και, επομένως, μη νόμιμα αξιολογήθηκε εις βάρος του αναιρεσείοντος η άρνηση αυτού να υποβληθεί σε ιατρικές εξετάσεις. Αβάσιμος είναι επίσης ο δεύτερος αναιρετικός λόγος, με τον οποίο αποδίδεται στο Εφετείο η εκ του άρθρου 559 αριθμ.19 Κ.Πολ.Δ πλημμέλεια και υποστηρίζεται ότι αυτό απέρριψε με αντιφατικές, άλλως ανεπαρκείς αιτιολογίες τον ισχυρισμό του αναιρεσείοντος, ότι η μη προσέλευση του για να υποβληθεί σε ιατρικές εξετάσεις οφειλόταν σε ανωτέρα βία και δη σε ασθένεια του. Τούτο δε, διότι -όπως προκύπτει από την προσβαλλόμενη απόφαση- το Εφετείο απέρριψε τον ρηθέντα ισχυρισμό του αναιρεσείοντος (και το συναφές αίτημα αυτού για "συμπληρωματικές αποδείξεις") με σαφείς, επαρκείς και καθόλου αντιφατικές αιτιολογίες, κρίνοντας (αναιρετικώς ανέλεγκτα) ότι ο ισχυρισμός "δεν αποδείχθηκε, γι` αυτό είναι απορριπτέος ως αβάσιμος" και ότι, αντιθέτως, "ο ενάγων εκ προθέσεως δεν προέβη στην διαταχθείσα αιματοδοσία για λόγους επιμηκύνσεως της διάρκειας της δίκης". Κατόπιν τούτων, η κρινόμενη αίτηση αναιρέσεως πρέπει να απορριφθεί.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Απορρίπτει την από 31-12-2007 αίτηση του Φ. Μ. για αναίρεση της 3290/2007 αποφάσεως του Εφετείου Αθηνών.
Επιβάλλει στον αναιρεσείοντα τα δικαστικά έξοδα της αναιρεσιβλήτου, τα οποία ορίζει σε δύο χιλιάδες επτακόσια (2.700) ευρώ.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 6 Ιουλίου 2011
Δημήτριος Χ. Καραγιάννης, Δικηγόρος, Θεσσαλονίκη - Αθήνα