Δικαστική συμπαράσταση. Αίτημα υποβολής ενηλίκου σε καθεστώς δικαστικής συμπαράστασης από τη μητέρα του. Βαριά νοητική καθυστέρηση του ενηλίκου και επιληψία (Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών, αριθμός απόφασης 850/2012)
Περίληψη: Δικαστική συμπαράσταση. Αίτημα υποβολής ενηλίκου σε καθεστώς δικαστικής συμπαράστασης από τη μητέρα του. Βαριά νοητική καθυστέρηση του ενηλίκου και επιληψία. Μόνιμη και ανίατη πάθηση. Πολιτική Δικονομία. Εκούσια δικαιοδοσία. Απόδειξη. Γνωμοδότηση Κοινωνικής Υπηρεσίας. Μη γνωμοδότηση της Κοινωνικής Υπηρεσίας δεν εμποδίζει την εκδίκαση της υπόθεσης, αφού, ούτως ή άλλως, δεν είναι δεσμευτική για το Δικαστήριο. Συζήτηση κεκλεισμένων των θυρών. Αυτοπρόσωπη εμφάνιση συμπαραστατούμενου. Δέχεται την αίτηση. Υποβάλλει τον καθ΄ου η αίτηση σε καθεστώς πλήρους στερητικής δικαστικής συμπαράστασης. Διορίζει προσωρινή δικαστική συμπαραστάτη την αιτούσα-μητέρα του μέχρι την τελεσιδικία της απόφασης. Διορίζει τριμελές εποπτικό συμβούλιο από το συγγενικό περιβάλλον του συμπαραστατέου.
[...] Η αιτούσα ζητεί να υποβληθεί σε καθεστώς πλήρους στερητικής δικαστικής συμπαράστασης, ο γιος της, ............. .............. , επειδή πάσχει από βαρεία νοητική καθυστέρηση (με δείκτη νοημοσύνης 34), με αποτέλεσμα να αδυνατεί παντελώς να επιμεληθεί του εαυτού του και των καθημερινών υποθέσεών του, να διοριστεί η ίδια προσωρινή (μέχρι την τελεσιδικία της εκδοθησόμενης απόφασης) και μετέπειτα οριστική δικαστική συμπαραστάτης και να οριστεί εποπτικό συμβούλιο, αποτελούμενο από τα αναφερόμενα στην κρινόμενη αίτηση πρόσωπα. Με το περιεχόμενο αυτό, η αίτηση αρμοδίως εισάγεται, καθ’ ύλην και κατά τόπον, προκειμένου να συζητηθεί ενώπιον του Δικαστηρίου, κατά την διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας (άρθρα 739, 740 παρ. 1, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 39 του ν. 2447/1996, και 801 παρ. 1 του ΚΠολΔ) και είναι ορισμένη (άρθρο 216 αρ. 1 ΚΠολΔ) και νόμιμη, στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 1666 παρ. 1 στοιχ. 1, 1667 παρ.1 εδ. α’, 1669, 1672, 1673, 1675, 1676, 1678, 1681, 1682 και 1684 του A.K., όπως ισχύουν μετά το ν. 2447/1996, 802 παρ. 1, 2 και 3, 804 και 805 παρ. 1, 2 και 5 του ΚΠολΔ, όπως αντικαταστάθηκαν με το άρθρο 44 του ν. 2447/1996. Επομένως, πρέπει να ερευνηθεί περαιτέρω και ως προς την ουσιαστική βασιμότητά της, δεδομένου ότι για το παραδεκτό της συζήτησης τηρήθηκε η προβλεπόμενη από τις διατάξεις των άρθρων 748 παρ. 2 και 802 παρ. 2 εδ. α’ του ΚΠολΔ προδικασία, με την επίδοση ακριβούς επικυρωμένου αντιγράφου της αίτησης στον αρμόδιο Εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών, στον συμπαραστατέο, καθώς και στην αρμόδια Κοινωνική Υπηρεσία, ήτοι στο Ψυχιατρικό Τμήμα του Γενικού Νοσοκομείου Ελευσίνας Αττικής «ΘΡΙΑΣΙΟ» (βλ. τις υπ’ αριθ. 7426β`/18-7-2011 και 7223β’/8-4-2011 εκθέσεις επίδοσης της δικαστικής επιμελήτριας της περιφέρειας του Πρωτοδικείου Αθηνών, Μελπομένης Σταμ. Πέππα, καθώς και την υπ’ αριθμ. 3153Β/15-3-2011 έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή της περιφέρειας του Πρωτοδικείου Πειραιά, Κωνσταντίνου Δ. Ζήση). Πρέπει να σημειωθεί ότι στην προκειμένη περίπτωση δεν έχει γνωμοδοτήσει σχετικά η προβλεπόμενη από το άρθρο 1674 του ΑΚ Κοινωνική Υπηρεσία, ωστόσο το Δικαστήριο θα προχωρήσει στην ουσιαστική έρευνα της αίτησης, χωρίς την έκθεση της Υπηρεσίας αυτής, καθόσον στο άρθρο 19 παρ. 4 του ν. 2521/1997 ορίζεται ότι, αν η έκθεση δεν υποβληθεί εμπρόθεσμα, το Δικαστήριο δικάζει χωρίς έκθεση, η οποία άλλωστε δεν είναι δεσμευτική, αλλά απλώς συνεκτιμάται και συνεπώς η παράλειψη προσκόμισης της έκθεσης δεν δημιουργεί τυπικό απαράδεκτο για τη συζήτηση της υπόθεσης και την έκδοση σχετικής απόφασης.
Από την ένορκη κατάθεση της μάρτυρος της αιτούσας, ήτοι της ....... .. , που δόθηκε νόμιμα στο ακροατήριο του Δικαστηρίου και περιέχεται στα πρακτικά δημόσιας συνεδρίασής του, καθώς και από όλα τα έγγραφα που προσκομίζει και επικαλείται η αιτούσα, αποδείχτηκαν, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Ο .......... ....... , ηλικίας σήμερα 21 ετών, πάσχει από βαρεία νοητική καθυστέρηση (με δείκτη νοημοσύνης 34) και επιληψία. Εμφανίζει μειωμένη αντίληψη για τα πράγματα και το περιβάλλον, υπανάπτυκτη ομιλία, αδυναμία επικοινωνίας και έλλειψη συνεργασίας, λαμβάνει φαρμακευτική αγωγή, ενώ αδυνατεί πλήρως να αυτοεξυπηρετηθεί ακόμη και στις απλούστερες λειτουργίες της καθημερινής ζωής (ένδυση, διατροφή, επιμέλεια σώματος), με αποτέλεσμα να χρειάζεται μόνιμη βοήθεια και διαρκή επιτήρηση. Η πάθηση του καθ’ ου είναι μόνιμη και ανίατη (βλ. το με αριθμ. πρωτ. 12305/19-4-2007 πιστοποιητικό του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής και τη με αριθμ. πρωτ. 32022/26-9-2011 βεβαίωση ψυχολογικής εξέτασης του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής). Η αδυναμία επικοινωνίας του καθ’ ου με το περιβάλλον διαπιστώθηκε και από το Δικαστήριο, με την υποβολή των κατάλληλων προς τούτο ερωτήσεων σε αυτόν. Επομένως, προκύπτει ότι ο καθ’ ου αδυνατεί πλήρως να επιμεληθεί των προσωπικών και περιουσιακών του υποθέσεων εφ’ όρου ζωής, λόγω μόνιμης αναπηρίας και δοθέντος ότι δεν μπορεί να ασκήσει βιοποριστικό επάγγελμα. Ενόψει των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση και ως ουσιαστικά βάσιμη, να υποβληθεί ο καθ’ ου σε καθεστώς πλήρους στερητικής δικαστικής συμπαράστασης και να διοριστεί προσωρινός δικαστικός συμπαραστάτης μέχρι την τελεσιδικία της παρούσας απόφασης και οριστικός για το χρόνο μετά την τελεσιδικία της, ο οποίος θα έχει και την επιμέλεια του προσώπου του.
Κατάλληλο πρόσωπο να ασκήσει αυτό το λειτούργημα, με αποκλειστικό γνώμονα το συμφέρον του συμπαραστατέου, όπως το καθορίζουν οι βιοτικές και ψυχικές ανάγκες του, κρίνεται η αιτούσα μητέρα του, η οποία παρέχει όλα τα εχέγγυα ότι θα ασκήσει με επάρκεια και συνέπεια το λειτούργημά της, θα μεριμνήσει όσο το δυνατό καλύτερα για την κάλυψη των ειδικών αναγκών του συμπαραστατέου γιου της και την εξασφάλιση του προσώπου και της περιουσίας του και ότι οι ενέργειές της θα αποβλέπουν αποκλειστικώς και μόνο στο συμφέρον του συμπαραστατέου, καθώς αντιλαμβάνεται απολύτως την κατάσταση της υγείας του και τις κάθε είδους ανάγκες του και εφόσον, λόγω της ηλικίας της και του μορφωτικού επιπέδου της, έχει τα σωματικά, πνευματικά και ψυχικά αποθέματα, προκειμένου να επιληφθεί του συνόλου των υποθέσεων του γιου της. Τέλος, κατάλληλα πρόσωπα για να διοριστούν ως μέλη του εποπτικού συμβουλίου (άρθρο 1682 του AK) είναι οι: 1) .... , αδελφός της αιτούσας και θείος του συμπαραστατέου, καθηγητής πληροφορικής μέσης εκπαίδευσης, γεννημένος το έτος 1967, κάτοικος Μεγάρων Αττικής (οδ. ...........), ως πρόεδρος του εποπτικού συμβουλίου, 2) ... ..... ..... .... και της ........, θεία του συμπαραστατέου, δημόσια υπάλληλος, γεννημένη το έτος 1956, κάτοικος Μεγάρων Αττικής (οδ. ..... ....) και 3) .... ........ , το γένος ........... , γεννημένη το έτος 1944, θεία του συμπαραστατέου, συνταξιούχος, κάτοικος Μεγάρων Αττικής (οδ. ........), ως μέλη του Εποπτικού Συμβουλίου. Τα πρόσωπα αυτά, τα οποία ανήκουν στο συγγενικό περιβάλλον του συμπαραστατέου, μπορούν να βοηθήσουν το έργο της δικαστικής συμπαραστάτη, ασκώντας αποτελεσματικά την εποπτεία της συμπαράστασης και κρίνονται κατάλληλα για το λειτούργημα αυτό. Ο Γραμματέας του Δικαστηρίου πρέπει να καταχωρήσει το διατακτικό της παρούσας στο ειδικό βιβλίο που τηρείται για το σκοπό αυτό στη Γραμματεία (άρθρο 1675 του Α.Κ.) και να επιμεληθεί την επίδοση αυτής στα πρόσωπα της παραγράφου 4 του άρθρου 802 του ΚΠολΔ, να παραληφθεί, όμως, η γνωστοποίηση αυτής στον συμπαραστατέο, λόγω της προφανούς αδυναμίας του να αντιλαμβάνεται και να επικοινωνεί με το περιβάλλον (άρθρο 802 παρ. 5 του ΚΠολΔ).
ΓΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ:
ΔEXETAI την αίτηση.
ΥΠΟΒΑΛΛΕΙ τον ........... , κάτοικο Μεγάρων Αττικής (οδ. .... αρ. ..), σε καθεστώς πλήρους στερητικής δικαστικής συμπαράστασης.
ΔΙΟΡΙΖΕΙ προσωρινή δικαστική συμπαραστάτη, για το χρονικό διάστημα από την έκδοση της παρούσας απόφασης μέχρι την τελεσιδικία της, και οριστική δικαστική συμπαραστάτη για τον μετέπειτα της τελεσιδικίας της παρούσας απόφασης χρόνο, την ....... .... και της ............ , κάτοικο Μεγάρων Αττικής (οδ. .......... αρ. ..).
ΔΙΟΡΙΖΕΙ τριμελές εποπτικό συμβούλιο αποτελούμενο από τους: 1) ...... , θείο του συμπαραστατέου, γεννημένο το έτος 1967, κάτοικο Μεγάρων Αττικής (οδ. .........), ως πρόεδρο του εποπτικού συμβουλίου, 2) .......... και της Παρασκευής, θεία του συμπαραστατέου, γεννημένη το έτος 1956, κάτοικο Μεγάρων Αττικής (οδ. ........) και 3) ........... , το γένος ..... , γεννημένη το έτος 1944, θεία του συμπαραστατέου, κάτοικο Μεγάρων Αττικής (οδ. ........), ως μέλη του Εποπτικού Συμβουλίου.
ΔΙΑΤΑΣΣΕΙ τη Γραμματεία του Δικαστηρίου αυτού να προβεί στην καταχώρηση του διατακτικού της παρούσας απόφασης στο ειδικό βιβλίο, που τηρείται για το σκοπό αυτό στη Γραμματεία του Δικαστηρίου και την επίδοσή της στα πρόσωπα της παραγράφου 4 του άρθρου 802 του ΚΠολΔ, πλην του συμπαραστατέου, λόγω της προφανούς αδυναμίας του να αντιλαμβάνεται και να επικοινωνεί με το περιβάλλον.
Καραγιάννης και Συνεργάτες, Δικηγορικό Γραφείο, Θεσσαλονίκη - Αθήνα
Δημήτριος Χ. Καραγιάννης, δικηγόρος