Οποιεσδήποτε συναλλαγές έγιναν κατά το χρονικό διάστημα άσκησης εμπορικής δραστηριότητας τεκμαίρεται ότι έγιναν χάριν της εμπορίας και δεν υπάγονται σε ρύθμιση κατά το νόμο 3869/2010 για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά - νόμος Κατσέλη (Ειρηνοδικείο Αθηνών - Αριθμός απόφασης: 17/2011)

Περίληψη: Ρυθμίσεις οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων. Προϋποθέσεις υπαγωγής στο ν. 3869/2010. Εξαίρεση προσώπων με πτωχευτική ικανότητα. Εμπορος που έχει προβεί σε διακοπή δραστηριότητας. Απόρριψη αίτησης διότι τα προς ρύθμιση χρέη χαρακτηρίζονται εμπορικά.

[...] Οι ανωτέρω αναφερόμενοι πιστωτές, προς τους οποίους η κρινόμενη αίτηση κοινοποιήθηκε, κατ` εφαρμογήν του άρθρου 5 του ν. 3869/2010, καθίστανται υποκείμενα της παρούσης δίκης, κατ` αρθρο 598 παρ. 2 ΚΠολΔ ανεξαρτήτως της συμμετοχής τους σ` αυτήν, κέκτηνται δε τα υπό του νόμου οριζόμενα δικαιώματα ενώ υπόκεινται στις επιβαλλόμενες υποχρεώσεις. (βλ. Π. Αρβανιτάκη. Η εκούσια δικαιοδοσία ως διαδικαστικό πλαίσιο του ν. 3869/2010 για τη ρύθμιση οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων). Όπως προκύπτει από την με αριθμ. 3.018γ/07-02-2011 έκθεοη επιδόσεως του Δικαστικού Επιμελητού του Πρωτοδικείου Αθηνών, Κωνσταντίνου Π. Παντουβέρη, που προσκομίζει η αιτούσα, αντίγραφο της αίτησης της, στην αποία εμπεριέχονται η κατάσταση η προβλεπόμενη στο άρθρο 5 παρ. 1 περ. β του ν. 3869/2010 και προτεινόμενο σχέδιο διευθέτησης των οφειλών της με την αναφερόμενη στο ίδιο άρθρα υπό στοιχείο γ` πρόσκληση, με πράξη ορισμού δικασίμου και κλήση προς συζήτηση, επιδόθηκε νόμιμα και εμπρόθεσμα στην περιλαμβανόμενη στην υποβληθείσα από αυτήν κατάσταση πιστώτριά της Τράπεζα με την επωνυμία «.................. . Επομένως, εφόσον αυτή δεν εμιφανίσθηκε κατά την παραπάνω δικάσιμο, όταν η υπόθεση εκφωνήθηκα με τη σειρά της από το πινάκιο, πρέπει να δικασθεί ερήμην, πλην όμως η συζήτηοη της υπόθεσης θα προχωρήσει σαν να ήταν όλοι οι διάδικοι παρόντες (αρθρ. 754 παρ. 2 παρ. 1 ΚΠολΔ). Η αιτούσα, επικαλούμενη με την αίτηση της ότι έχει περιέλθει σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής ληξιπρόθεσμων χρηματικών οφειλών της, ζητεί τη διευθέτησή τους από το δικαστήριο κατά το προτεινόμενο από αυτήν σχέδιο, ώστε να επέλθει η μερική απαλλαγή της από κάθε τυχόν υφιστάμενο υπόλοιπο των χρεών της έναντι τον πιστωτών της που περιλαμβάνονται στην υποβληθείσα από αυτήν κατάσταση. Με αυτό το περιεχόμενο και αίτημα η κρινομένη αίτηση, εισάγεται αρμοδίως και παραδεκτώς ενώπιον αυτού του δικαστηρίου της περιφέρειας της κατοικίας της αιτούσης κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας (άρθρ. 3 ν. 3869/2010). Για το παραδεκτό της έχει προσκομισθεί νομίμως η βεβαίωση η προβλεπόμενη από το άρθρο 2 παρ. 2 του ν, 3869/2010, περί αποτυχίας της απόπειρας εξωδίκου συμβιβασμού (βλ. την από 26-01-2011 βεβαίωση της δικηγόρου Αθηνών Αικατερίνης Πετροπούλου) καθώς και υπεύθυνη δήλωση της ιδίας (αιτούσας) για την ορθότητα και πληρότητα των καταστάσεων : α) της περιουσίας της και των εισοδημάτων της ιδίας και του συζύγου της, β) των πιστωτών και των απαιτήσεων τους κατά κεφάλαιο, τόκους και έξοδα καθώς και της μη υπάρξεως μεταβιβάσεων εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί ακινήτων της κατά την τελευταία τριετία. Περαιτέρω, από την αυτεπάγγελτη έρευνα του Δικαστηρίου και τηρούμενα αρχεία, προέκυψε ότι δεν εκκρεμεί άλλη σχετική αίτηση της αιτούσας, ούτε έχει εκδοθεί προγενεστέρως απόφαση για τη διευθέτηση των οφειλών της με απαλλαγή της από υπόλοιπα χρεών (άρθρ. 13 παρ. 2 ν. 3869/2010). Η αίτηση, στην οποία περιλαμβάνονται και τα στοιχεία του άρθρου 4 παρ. 1 ν. 3869/2010, είναι ορισμένη και νόμιμη, ερειδόμενη στις διατάξεις των άρθρων 1,4,8,9 και 11 του ιδίου νόμου. Εφόσον δεν επιτεύχθηκε δικαστικός συμβιβασμός μεταξύ της αιτούσας και των πιστωτών της, πρέπει η αίτηση να ερευνηθεί περαιτέρω και ως προς την ουσιαστική βασιμότητα της. Οι καθών η αίτηση- πιστώτριες τράπεζες, με προφορική δήλωση τους παυ καταχωρήθηκε στα πρακτικά αλλά και με τις προτάσεις τους, πρότειναν την ένσταση, ελλείψεως ενεργητικής νομιμοποίησης, για το λόγο ότι η αιτούσα διατηρεί την εμπορική της ιδιότητα. Η ένσταση αυτή τυγχάνει νόμιμη, ερειδομένη στις διατάξεις του άρθρου 1 παρ. 1 ν. 3869/2010 και πρέπει να ερευνηθεί περαιτέρω και ως προς την ουσιαστική της βασιμότητα. Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 1 παρ. 1 « Φυσικά πρόσωπα που δεν έχουν πτωχευτική ικανότητα και έχουν περιέλθει, χωρίς δόλο, σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής ληξιπρόθεσμων χρηματικών οφειλών τους (εφεξής οφειλέτες) δικαιούνται να υποβάλουν στο αρμόδιο δικαστήριο την αίτηση που προβλέπεται στην παράγραφο 1 του άρθρου 4 για τη ρύθμιση των οφειλών αυτών και απαλλαγή». Σύμφωνα με το σκοπό του νόμου, στη ρύθμιση του νάμου υπάγονται μόνο φυσικά πρόσωπα, και μάλιστα πρόσωπα που δεν ασκούν αυτοτελή αυτονομική δραστηριότητα, που να τους προσδίδει την ιδιότητα του εμπόρου. Προσθέτως, υπάγονται και όσοι ήταν έμποροι, έπαψαν όμως την εμπορία ή την οικονομική τους δραστηριότητα 3 χωρίς κατά την παύση αυτή να έχουν παύσει τις πληρωμές τους (άρθρ 2 παρ. 3 του ΠτΚ). Από τη ρύθμιση του νόμου αποκλείονται τα φυσικά πρόσωπα που έχουν πτωχευτική ικανότητα. Κατά τη διάταξη του άρθρου 2 παρ. 1 του ΠτΚ (Ν. 3588/2007.) τπωχευττκή ικανότητα έχουν οι έμποροι. Σύμφωνα με to αρθρ. 1 του ΕμπΝ και τη διδασκαλία του εμπορικού δικαίου έμπορος είναι ο κατά σύνηθες επάγγελμα ασκών εμπορικές πράξεις. Οι έμποροι επομένως για χους οποίους μάλιστα βάσει του άρθρου 8 παρ. 2 του Διατάγματος περί αρμοδιότητος των εμποροδικείων ισχύει το τεκμήριο της εμπορικότητας, σύμφωνα με το οποίο όλες οι συναλλαγές που γίνονται από τον έμπορο τεκμαίρεται ότι γίνονται χάριν της εμπορίας του αποκλείονται από την εφαρμογή του νόμου. Γι` αυτούς, σε περίπτωση αδυναμίας εκπληρώσεως των ληξιπρόθεσμων χρηματικών υποχρεώσεων τους κατά τρόπο γενικά και μόνιμο (παύση πληρωμών), ιαχύουν οι ρυθμίσεις του ΠτΚ και όχι αυτές του ν. 3869/2010. Επομένως, κρίσιμο διάστημα για την εφαρμογή ή μη του νόμου, αποτελεί η ιδιότητα του αιτούντος οφειλέτη ως εμπόρου ή μη, βασικά, κατά τον χρόνο υποβολής της αιτήσεως. ( Αθ. Κρητικός Ρύθμιση των οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων ν. 3869/2010 σελ. 39 ) Επειδή από την ένορκη κατάθεση του μάρτυρα της αιτούσας (οι καθών η αίτηση δεν εξέτασαν μάρτυρα), που δόθηκε ενώπιον του ακροατηρίου του Δικαστηρίου τούτου και περιέχεται στα ταυχάριθμα με την παρούσα πρακτικά, καθώς και από όλα τα έγγραφα που προσκομίζουν και επικαλούνται οι διάδικοι, αποδείχθηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά : Η αιτούσα .... , κάτοικος Αθηνών, έχει γεννηθεί το έτος 1964, είναι διαζευγμένη και διαμένει μαζί με τον υιό της ............. σε διαμέρισμα του τελευταίου. Η αιτούσα κατά το παρελθόν, διατηρούσε επιχείρηση φασάν επί της οδού ....... στην Αθήνα, από το έτος 1985 (ημερομηνία ενάρξεως επιχειρήσεως 11-01-1985) μέχρι την 2-12-2010, οπότε και, υπέβαλε δήλωση διακοπής εργασιών, όπως προκύπτει από την με ημερομηνία 2-12- 2010 βεβαίωση διακοπής εργασιών της αρμόδιας Δ.Ο.Υ (βλ. σχετ. έγγραφο), λόγω παύσης εργασιών. Παράλληλα, η αιτούσα διατηρούσε και επιχείρηση - λιανικό εμπόριο τυροπιτών και παρομοίων ειδών, επί της οδού ... στα Πατήσια την οποία αναγκάσθηκε να κλείσει σας 28-07-2009, όπως προκύπτει από την από 07-10-3009 βεβαίωση της αρμόδιας Δ.Ο.Υ Αθηνών. Κατά το χρονικό διάστημα που κατατέθηκε η κρινομένη αίτηση η αιτούσα δεν εργαζόταν πλην όμως βοηθούσε τον υιό της ........ , στο κρεοπωλείο που διατηρεί ο τελευταίος επί της οδού ... , σε μισθωμένο ισόγειο χώρο Πιστωτές της αιτούσας είναι οι: 1) ....... , με συνολική απαίτηση ύψους 4,152,07 ευρώ (συμπεριλαμβανομένων και των τάκων), που προέρχεται από πιστωτνκή κάρτα 2)...... , με συνολική απαίτηση ύψους 45.555,52 ευρώ (συμπεριλαμβανομένων και των τόκων), που προέρχεται από την με αριθμ .... / 13-04-2010 σύμβαση χορήγησης δανείου 3) .... ΤΡΑΠΕΖΑ, με συνολική απαίτηση ύψους 10,555,36 ευρώ, που προέρχεται από το με αριθμ. ... καταναλωτικό δάνειο 4) .... ΤΡΑΠΕΖΑ, με συνολική απαίτηση ύψους ευρώ, που προέρχεται από το με αριμ. ... στεγαστικό δάνειο 5) .... , με συνολική απαίτηση 37.297,38 ευρώ, που προέρχεται από την με αριθμ. .... 6) .... , με συνολική απαίτηοη ύψους 22.844,66 ευρώ, που προέρχεται από την με αριθμ. ... σύμβαση « δάνειο όλα σε ένα » 7) ... , με συνολική απαιτηοη ύψους 33.250,79 ευρώ, που προέρχεται από την με αριθμ. ... σύμβαση οτεγαστικού δανείου 8) .... , με συνολική απαίτηαη ύψους 13.261,83 ευρώ, που προέρχεται από την με αριθμ. ... σύμβαση στεγαστικού δανείου. Από τους ανώτερο πιστωτές, ενυπόθηκοι είναι η...ΤΡΑΠΕΖΑ και η ... , πλην όμως τα τρία στεγαστικά δάνεια (των προαναφερομένων πιστωτικών ιδρυμάτων) που φαίνεται να βαρύνουν την αιτούσα, κατά δήλωση της καταβάλλονται από τους ιδιοκτήτες των ακινήτων στους οποίους τα μεταβίβασε το έτος 2002 και συγκεκριμένα από τους αδελφούς της .... (προσκομίζονται τα σχετικά συμβόλαια). Επομένη το συνολικά ύφος των οφειλών της αιτούσας ανέρχεται σε 120.404.99 ευρώ ( 4.152,07 + 45.555,52 + 10.555,36+ 37.297,38 ·+ 22.844,66 ) , Περαιτέρω, σύμφωνα με το από 2-12-2010 έγγραφο της Δ.Ο.Υ Αθηνών, που αφορά τη βεβαίωση διακοπής εργασιών της αιτούσας, προκύπτει όη η τελευταία για χρονικό διάστημα 25 ετών είχε την εμπορική ιδιότητα, δεδομένου άτι διατηρούσε την επιχείρηση φασον επί της οδού ......... στην Αθήνα. Συνεπώς, κατά τα αναφερθέντα ανωτέρω, οι οποιεσδήποτε συναλλαγές της αιτούαας έγιναν κατά το χρονικό διάστημα από 11-1-1985 (ημερομηνία ενάρξεως επιχειρήσεως φασόν) έως 2-12-2010 (ημερομηνία διακοπής εργασιών της ως άνω επιχειρήσεως) τεκμαίρεται ότι έγιναν χάριν της εμπορίας της. Επιπλέον από τις προσκομιζόμενες και επικαλούμενες από την αιτούσα φορολογικές δηλώσεις των ετών 2008, 2009 και 2010 (βλ. σχετ. έγγραφα) προκύπτει ότι η αιτούσα 6ηλώνει ενσοδήματα από «εμπορικές επιχειρήσεις» . Συνεπώς τα προς ρύθμιαιν χρέη της χαρακτηρίζονται εμπορικά και ως εκ τούτου η αιτούσα, ως έχουσα την εμπορική ιδιότητα δεν υπάγεται στις διατάξεις του ν. 3869/2010. Κατ`ακαλαυθία των ανωτέρω, η κρινομένη αίτηση πρέπει να απορριφθεί ως κατ` ουσίαν αβάσιμη. Δικαστική δαπάνη δεν επιδικάζεται κατ` άρθρο 8 παρ. 6 του ν. 3869/2010. ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΕ ΑΥΤΟΥΣ Δικάζει ερήμην της δευτέρας των καθών, κατ` αντιμωλία δε των λοιπών διαδίκων. Απορρίπτει την αίτηση

πηγή: NOMOS

Δημήτριος Χ. Καραγιάννης, δικηγόρος, Θεσσαλονίκη - Αθήνα.