Πρώην έμπορος που έπαυσε τις πληρωμές των οφειλών του κατά το χρόνο που ήταν έμπορος έχει πτωχευτική ικανότητα και δεν υπάγεται στο νόμο 3869/2010 για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά - νόμος Κατσέλη (Ειρηνοδικείο Θεσσαλονίκης - Αριθμός απόφασης 5106/2011)

Περίληψη: Ρυθμίσεις οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων. Διαδικασία υπαγωγής στο ν. 3869/2010. Δικονομικά θέματα. Στοιχεία για το ορισμένο της αίτησης. Δεν απαιτείται να αναφέρεται πόσα ήταν τα εισοδήματα της αιτούσας όταν λάμβανε τα δάνεια. Υποβολή αιτήματος της εξαίρεσης της πρώτης κατοικίας από την εκποίηση με την καταβολή ποσοστού 15%της εμπορικής αξίας. Στη ρύθμιση μπορούν να υπαχθούν και μη ληξιπρόθεσμες οφειλές. Προϋποθέσεις υπαγωγής στο ν.3869/10. Ελλειψη πτωχευτικής ικανότητας. Εμπορική ιδιότητα-τεκμήριο εμπορικότητας συναλλαγών. Πτωχευτική ικανότητα στο πρόσωπο της αιτούσας, καθότι αυτή το χρονικό διάστημα που έπαυσε τις πληρωμές της είχε την εμπορική ιδιότητα, τα δε χρέη της αναλήφθησαν κατ΄αυτό το χρονικό διάστημα και τεκμαίρεται ότι έγιναν χάριν της εμπορίας της. Απορρίπτει την αίτηση.

[...] Με την κρινόμενη αίτησή της, η αιτούσα, επικαλούμενη έλλειψη πτωχευτικής ικανότητας και μόνιμη αδυναμία των ληξιπρόθεσμων χρηματικών οφειλών της προς τις πιστώτριες, που αναφέρονται στην περιεχόμενη στην αίτηση αναλυτική κατάσταση, ζητά, όπως σαφώς συνάγεται από όλο το περιεχόμενο της αίτησης, τη ρύθμιση τόσο των ληξιπρόθεσμων οφειλών της όσο και μιας μη ληξιπρόθεσμης, η οποία αναφέρεται εκτενώς, την οποία εξυπηρετεί κανονικά, με την εξαίρεση της κύριας κατοικίας της, σύμφωνα με το σχέδιο διευθέτησης που υποβάλλει και αφού ληφθούν υπόψη η περιουσιακή και οικογενειακή της κατάσταση που εκθέτει αναλυτικά, με σκοπό την εν μέρει απαλλαγή της απ΄ αυτά. Η πληρεξούσια δικηγόρος της τρίτης καθ` ης με δήλωσή της στα ταυτάριθμα με την παρούσα πρακτικά συζήτησης δίκης υπέβαλε την ένσταση περί αοριστίας της ένδικης αίτησης, διότι δεν αναφέρεται σ΄ αυτή πόσα ήταν τα εισοδήματα της αιτούσας όταν λάμβανε τα δάνεια, ώστε να προκύπτει η μεταβολή των συνθηκών. Ο εν λόγω ισχυρισμός είναι απορριπτέος καθότι τα παραπάνω στοιχεία δεν είναι από τα απαραίτητα στοιχεία που πρέπει να διαλαμβάνονται σ΄ αυτή (αίτηση) (βλ. Κρητικός ρύθμιση ν.3869/2010 σελ. 64 και Ε. Κιουπτσίδου Αρμ. 64 Ανάτυπο σελ. 1477). Με το παραπάνω περιεχόμενο η αίτηση αρμόδια φέρεται για συζήτηση στο Δικαστήριο αυτό, κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας των άρθρων 741 επ. ΚΠολ.Δ. (άρθρο 3 ν.3869/2010), εφόσον για το παραδεκτό της α) τηρήθηκε η προδικασία του εξωδικαστικού συμβιβασμού με τη διαμεσολάβηση προσώπου απ` αυτά που έχουν σχετική εξουσία από το νόμο (βλ. άρθρο 2 ν. 3869/ 2010), ο οποίος απέτυχε, όπως βεβαιώνεται από τη διαμεσολαβήτρια δικηγόρο Θεσ/νίκης Αικατερίνη Γκαγκάλη, β) κατατέθηκε μέσα στην εξάμηνη προθεσμία του άρθρου 2 παρ.1 ν.3869/2010 από την αποτυχία του εξωδικαστικού συμβιβασμού και γ) δεν εκκρεμεί άλλη αίτηση της αιτούσας για ρύθμιση των χρεών του στο Δικαστήριο αυτό ή άλλο Ειρηνοδικείο της χώρας, ούτε έχει απορριφθεί προγενέστερη αίτησή της για ουσιαστικούς λόγους, όπως διαπιστώθηκε μετά από αυτεπάγγελτο έλεγχο κατ΄ άρθρο 13 παρ.2 του ν. 3869/2010 (βλ. σχετ. βεβαιώσεις των Γραμματέων του Δικαστηρίου αυτού και του Ειρηνοδικείου Αθηνών). Παραδεκτά εισάγεται για συζήτηση μετά: α) την εμπρόθεσμη και νομότυπη κλήτευση των μετεχόντων πιστωτριών και επίδοση σ΄ αυτές των εγγράφων του άρθρου 5 παρ.1 ν. 3869/2010, β) την εμπρόθεσμη κατάθεση στη γραμματεία του Δικαστηρίου αυτού των εγγράφων του άρθρου 4 παρ. 2 και 4 του ν. 3869/2010 (βεβαίωση αποτυχίας του εξωδικαστικού συμβιβασμού, υπεύθυνης δήλωσης για την ορθότητα και πληρότητα των καταστάσεων κ.λ.π.) και γ) την αποτυχία του δικαστικού συμβιβασμού (βλ. την υπ΄ αρθμ.26/2011 έκθεση του Ειρηνοδίκη του παρόντος Ειρηνοδικείου). Περαιτέρω η αίτηση είναι νόμιμη στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 1, 4, 5, 6 παρ. 3, 8 και 9 του ν. 3869/2010. Όσον αφορά τον πρώτο ισχυρισμό της πρώτης των καθ΄ ων ότι το αίτημα περί εξαίρεσης της πρώτης κατοικίας είναι μη νόμιμο, καθότι η αιτούσα αιτείται την εξαίρεση της πρώτης κατοικίας με την καταβολή ποσοστού 15% της εμπορικής αξίας αυτής και όχι 85%, τούτος στερείται βασιμότητας, καθότι, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 9 του ν. 3869/2010, το εν λόγω ποσοστό μπορεί να ανέλθει μέχρι το 85%. Επίσης και ο δεύτερος ισχυρισμός της ίδιας καθ΄ ης, ότι δεν δύναται να συμπεριληφθεί στην υπό κρίση ρύθμιση μη ληξιπρόθεσμο χρέος της αιτούσας, το οποίο εξυπηρετεί κανονικά, στερείται βασιμότητας, καθότι, ναι μεν από το γράμμα της τελευταίας περικοπής του εδ. α΄ της παρ.1 του άρθρου 1 του ν. 3869/2010 φαίνεται να προκύπτει ότι στη ρύθμιση του νόμου υπάγονται μόνο ληξιπρόθεσμες οφειλές. Η εν λόγω λύση ικανοποιεί την ανάγκη της ρυθμίσεως του συνόλου των οφειλών, και αποφεύγει τις δυνάμενες να εμφανιστούν περιπλοκές. Τούτο γιατί ο οφειλέτης κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων θα ήταν αναγκασμένος σε μεταγενέστερο χρόνο να προσφύγει στη ρύθμιση του νόμου και γι΄ αυτές. Τότε όμως θα εδημιουργείτο το φαινόμενο δύο διαδοχικών διαδικασιών και ο οφειλέτης θα αντιμετώπιζε τον κίνδυνο να έλθει αντιμέτωπος με την παρ.3 του άρθρου 1 του ν.3869/2010 (άπαξ μόνο απαλλαγή από τα χρέη) (βλ. Κρητικός ρύθμιση υπερχρεωμένων προσώπων σελ. 42). Επομένως πρέπει η αίτηση να ερευνηθεί περαιτέρω και ως προς την ουσιαστική βασιμότητά της. Στο άρθρο 1 παρ.1 του ν. 3869/2010 ορίζεται ότι αίτηση για ρύθμιση οφειλών και απαλλαγή έχουν την δυνατότητα να υποβάλουν φυσικά πρόσωπα, που δεν έχουν πτωχευτική ικανότητα. Η προϋπόθεση της έλλειψης πτωχευτικής ικανότητας διατυπώνεται από το νομοθέτη αρνητικά. Το σχετικό αρνητικό γεγονός δεν είναι κατ΄ αρχήν απαραίτητο να διαλαμβάνεται στην αίτηση ως στοιχείο ενεργητικής νομιμοποίησης. Η εμπορική ιδιότητα, είτε υφιστάμενη, είτε αναγόμενη στο παρελθόν κατά το χρονικό όμως σημείο κατά το οποίο έπαυσαν οι πληρωμές, είναι η προϋπόθεση που προσδίδει πτωχευτική ικανότητα στο φυσικό πρόσωπο, αποκλείοντας την υπαγωγή του στο πεδίο εφαρμογής του νόμου. Συχνά η πτωχευτική ικανότητα, υπό τη θετική της εκδοχή, θα προβάλλεται από τους πιστωτές του αιτούντα κατ΄ ένσταση. Η απόδειξη των σχετικών ισχυρισμών τους θα έχει ως συνέπεια την απόρριψη της αίτησης, όχι πλέον λόγω ελλείψεως ενεργητικής νομιμοποίησης, αλλά κατ΄ ουσία λόγω μη συνδρομής ουσιαστικής προϋποθέσεως (Ε. Κιουπτσίδου - Αρμενόπουλος 64- Ανάτυπο σελ. 1475 και 1476). Περαιτέρω σύμφωνα με το άρθρο 1 του Εμπ.Ν και τη διδασκαλία του εμπορικού δικαίου έμπορος είναι ο κατά σύνηθες επάγγελμα ασκών εμπορικές πράξεις και βάση του άρθρου 8 παρ.2 του διατάγματος περί αρμοδιότητος των εμποροδικείων ισχύει το τεκμήριο της εμπορικότητας, σύμφωνα με το οποίο όλες οι συναλλαγές που γίνονται από τον έμπορο τεκμαίρεται ότι γίνονται χάριν της εμπορίας του. Η πληρεξούσια δικηγόρος της δεύτερης των καθ΄ ων με δήλωσή της στα ταυτάριθμα με την παρούσα πρακτικά συζήτησης δίκης και τις εμπρόθεσμα και νομότυπα κατατεθείσες προτάσεις της πρότεινε την ένσταση ελλείψεως ενεργητικής νομιμοποίησης, για το λόγο ότι η αιτούσα από την 30/8/1993 έως και την 31/8/2010 είχε ως κύρια δραστηριότητά της και πηγή εισοδήματος το λιανικό εμπόριο εγχώριων υφαντών και τον Αύγουστο του 2010, οπότε και διέκοψε τις εργασίες της, είχε παύσει τις πληρωμές προς αυτή, καθότι οι οφειλές της είχαν ήδη καταστεί ληξιπρόθεσμες. Η ένσταση αυτή είναι νόμιμη σύμφωνα με τα προεκτεθέντα στη μείζονα νομική σκέψη ερειδόμενη στη διάταξη του άρθρου 1 παρ.1 του ν. 3869/2010 και πρέπει να ερευνηθεί περαιτέρω και ως προς την ουσιαστική της βασιμότητα. Από την εκτίμηση της ένορκης κατάθεσης του μάρτυρα απόδειξης, ο οποίος εξετάστηκε στο ακροατήριο και του οποίου η κατάθεση εμπεριέχεται στα ταυτάριθμα με την παρούσα πρακτικά συζήτησης δίκης, τα έγγραφα που παραδεκτά και νόμιμα προσκομίζουν οι διάδικοι, από τις ομολογίες που συνάγονται από τους ισχυρισμούς των διαδίκων (άρθρο 261 Κ.Πολ.Δ) και απ΄ όλη γενικά τη διαδικασία αποδείχτηκαν τα ακόλουθα: Η αιτούσα …………………………, κάτοικος Ν. Ευκαρπίας Θεσσαλονίκης, …………….., ηλικίας 55 ετών, από τις 30/8/1993 διατηρούσε επί της οδού …………………της Πολίχνης Θεσσαλονίκης επιχείρηση λιανικού εμπορίου εγχωρίων υφαντών. Επίσης καθ΄ ο χρόνο λειτουργούσε το παραπάνω κατάστημα είχε αναλάβει τα παρακάτω χρέη: Α) Από την πρώτη των καθ΄ ων 1) Με την υπ΄ αριθμ. 125408660001 σύμβαση ένα καταναλωτικό δάνειο, του οποίου εγγυήθηκε την εκπλήρωση των όρων του, από το οποίο οφείλεται το ποσό των 723,83 ευρώ μέχρι την κοινοποίηση της αίτησης τις 14-2-2011 και το οποίο κατέστη ληξιπρόθεσμο, 2) Με την υπ΄ αριθμ. 5397310166160112 σύμβαση μία πιστωτική κάρτα, από την οποία οφείλει το ποσό των 5.280,83 ευρώ μέχρι την κοινοποίηση της αίτησης στις 14-2-2011 και το οποίο κατέστη ληξιπρόθεσμο, 3) Με την υπ΄ αριθμ. 60119760900232138 σύμβαση επίσης πιστωτική κάρτα, από την οποία οφείλει το ποσό των 5.027,48 ευρώ μέχρι την κοινοποίηση της αίτησης την 14-2-2011 και το οποίο κατέστη ληξιπρόθεσμο, 4) Με την υπ΄ αριθμ. 002601250300035276 σύμβαση καταναλωτικό δάνειο, από το οποίο οφείλει το ποσό των 7.100,94 ευρώ μέχρι την κοινοποίηση της αίτησης την 14-2-2011 και το οποίο κατέστη ληξιπρόθεσμο, 5) Με την υπ΄ αριθμ. 4792730037065006 σύμβαση πιστωτική κάρτα, από την οποία οφείλει το ποσό των 9.775,53 ευρώ μέχρι την κοινοποίηση της αίτησης την 14-2-2011 και το οποίο κατέστη ληξιπρόθεσμο και 6) με την υπ΄ αριθμ. 0006500000520611 σύμβαση στεγαστικό δάνειο από το οποίο σήμερα οφείλει το ποσό των 57.719,36 ευρώ και το οποίο εξυπηρετεί κανονικά Β) Από την δεύτερη των καθ΄ ων 1) Με την υπ΄ αριθμ.696479 σύμβαση ένα δάνειο επιχειρηματικής πίστωσης, από το οποίο οφείλει το ποσό των 17.934,18 ευρώ μέχρι την κοινοποίηση της αίτησης την 14-2-2011 και το οποίο κατέστη ληξιπρόθεσμο, 2) Με την υπ΄ αριθμ. 200503100919000 σύμβαση μία πιστωτική κάρτα, από την οποία οφείλει το ποσό των 6.377,37 ευρώ μέχρι την κοινοποίηση της αίτησης την 14-2-2011 και το οποίο κατέστη ληξιπρόθεσμο, 3) Με την υπ΄ αριθμ. 200307240274000 σύμβαση μία πιστωτική κάρτα, από την οποία οφείλει το ποσό των 6.134,86 ευρώ μέχρι την κοινοποίηση της αίτησης την 14-2-2011 και το οποίο κατέστη ληξιπρόθεσμο και 4) Με την υπ΄ αριθμ. 200809245649000 σύμβαση δάνειο, από το οποίο οφείλει το ποσό των 1.425,68 ευρώ μέχρι την κοινοποίηση της αίτησης την 14-2-2011 και το οποίο κατέστη ληξιπρόθεσμο και Γ) Από την τρίτη των καθ΄ ων μία πιστωτική κάρτα από την οποία οφείλει το ποσό των 2.689,69 ευρώ μέχρι την κοινοποίηση της αίτησης την 14-2-2011 και το οποίο κατέστη ληξιπρόθεσμο. Η αιτούσα έπαυσε τις πληρωμές της προς τις παραπάνω πιστώτριες Τράπεζες αρχές του έτους 2010 (βλ. κατάθεση του μάρτυρα και συζύγου της αιτούσας). Στη συνέχεια στις 31/8/2010 προέβη στη διακοπή εργασιών της προαναφερομένης επιχείρησης (βλ. βεβαίωση της Δ.Ο.Υ Νεάπολης Θεσσαλονίκης). Ενόψει των παραπάνω πραγματικών περιστατικών και σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στη μείζονα νομική σκέψη, κατά παραδοχή ως ουσιαστικά βάσιμης της προαναφερθείσας ένστασης που υπεβλήθη από την δεύτερη των καθ΄ ών πρέπει η κρινόμενη αίτηση ν΄ απορριφθεί λόγω μη συνδρομής της ουσιαστικής προϋπόθεσης της έλλειψης πτωχευτικής ικανότητας στο πρόσωπο της αιτούσας, καθότι αυτή το χρονικό διάστημα που έπαυσε τις πληρωμές της (αρχές του έτους 2010) είχε την εμπορική ιδιότητα, καθότι έπαυσε να την έχει από τις 31/8/2010 και στο εξής. Επιπρόσθετα δε τα προαναφερθέντα χρέη, σύμφωνα επίσης με τα αναφερθέντα στη μείζονα νομική σκέψη, εφόσον αναλήφθησαν από την αιτούσα, όταν είχε την εμπορική ιδιότητα, τεκμαίρεται ότι αυτά έγιναν χάριν της εμπορίας της. Δικαστική δαπάνη δεν επιδικάζεται σύμφωνα με το άρθρο 8 παρ.6 του ν. 3869/2010. ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ ΔΙΚΑΖΕΙ αντιμωλία των διαδίκων. ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ την αίτηση

ΠΗΓΗ: NOMOS

Δημήτριος Χ. Καραγιάννης, δικηγόρος, Θεσσαλονίκη - Αθήνα.