Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας - Τροχοπέδηση οχημάτων

Άρθρο 55. Τροχοπέδηση αυτοκινήτων οχημάτων εκτός μοτοσυκλετών. 1. Τα αυτοκίνητα οχήματα, εκτός από τις μοτοσυκλέτες, επιβάλλεται να είναι εφοδιασμένα με τα πιο κάτω συστήματα τροχοπέδησης τα οποία να μπορεί να χειρίζεται με ευχέρεια ο οδηγός από την θέση οδήγησης. α) Τροχοπέδη πορείας με την οποία επιβραδύνεται η κίνηση του οχήματος μέχρις ακινησίας, κατά τρόπο ασφαλή, ταχύ και αποτελεσματικό με οποιεσδήποτε συνθήκες φόρτωσής του και σε μέγιστη ανηφορική ή κατηφορική κλίση της οδού. β) Τροχοπέδη στάθμευσης, με την οποία παραμένει το όχημα ακίνητο με οποιεσδήποτε συνθήκες φόρτωσής του και σε ανηφορική ή κατηφορική κλίση 18%. Στα οχήματα που επιτρέπεται η σύζευξη ρυμουλκούμενου η διάταξη της τροχοπέδης στάθμευσης έλκοντος οχήματος πρέπει να μπορεί να συγκρατήσει το σύνολο σε στάση σε κλίση 12%. Οι επιφάνειες τριβής της τροχοπέδης αυτής διατηρούνται στη θέση πέδησης με συσκευή, η ενέργεια της οποίας, είναι καθαρά μηχανική. 2. Με απόφαση του Υπουργού Μεταφορών και Επικοινωνιών μπορεί να επιβάλλεται ο εφοδιασμός οχημάτων, εκτός των μοτοσυκλετών, με τροχοπέδη έκτακτης ανάγκης (δευτερεύουσα), με την οποία επιβραδύνεται η κίνηση του οχήματος μέχρις ακινησίας αυτού, με οποιεσδήποτε συνθήκες φόρτωσής του ακόμη και σε περίπτωση ανεπιτυχούς αποτελέσματος της τροχοπέδης πορείας. 3. Τα ως άνω συστήματα πέδησης είναι δυνατό να έχουν κοινά τμήματα, επιτρεπομένου του συνδυασμού αυτών (συστημάτων), υπό τον όρο ότι αυτά θα μπορούν να λειτουργήσουν με δύο τουλάχιστον ανεξάρτητους χειρισμούς. 4. Η τροχοπέδη πορείας πρέπει να επενεργεί επί όλων των τροχών του οχήματος. Σε περιπτώσεις οχημάτων τα οποία έχουν περισσότερους από δύο άξονες, επιτρέπεται οι τροχοί του ενός άξονα να μην έχουν τροχοπέδη. 5. Η τροχοπέδη στάθμευσης και έκτακτης ανάγκης πρέπει να επενεργεί επί δύο τουλάχιστον τροχών, που βρίσκονται στον κατά μήκος άξονα του οχήματος. 6. Οι επιφάνειες τριβής με τις οποίες ενεργεί η τροχοπέδη στάθμευσης πρέπει να είναι σταθερά συνδεδεμένη με το σύστημα των τροχών δια μέσου στοιχείων επαρκούς αντοχής. 7. Εάν η τροχοπέδη βρίσκεται σε κατάσταση πέδησης, οι επιφάνειες τριβής πρέπει να μην μπορούν ν' αποσυνδέονται. Η αποσύνδεση αυτή είναι δυνατή στη μεν τροχοπέδη στάθμευσης μόνο όταν επενεργήσει επ' αυτής ο οδηγός, στη δε τροχοπέδηση πορείας ή έκτακτης ανάγκης αν εξασφαλίζεται η αποτελεσματικότητα της πέδησης. 8. Αυτός που θέτει στην κυκλοφορία ως και αυτός που οδηγεί αυτοκίνητο όχημα όπως πιο πάνω που δεν είναι εφοδιασμένο με σύστημα τροχοπέδησης, το οποίο να λειτουργεί σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου αυτού, τιμωρείται με πρόστιμο "τριάντα επτά χιλιάδων (37.000)" δραχμών.

Άρθρο 56. Τροχοπέδηση ρυμουλκούμενων. 1.Με την επιφύλαξη της διάταξης του άρθρου 57 παρ. 1 περίπτωση γ' του παρόντος Κώδικα, τα ρυμουλκούμενα, εκτός από τα ελαφρά, επιβάλλεται να είναι εφοδιασμένα με τα ακόλουθα δύο συστήματα τροχοπέδησης. α) Τροχοπέδη πορείας, με την οποία επιβραδύνεται η κίνηση του οχήματος μέχρις ακινησίας αυτού κατά τρόπον ασφαλή, ταχύ και αποτελεσματικό, με οποιεσδήποτε συνθήκες φόρτωσής του, και σε μέγιστη ανηφορική ή κατηφορική κλίση της οδού επί της οποίας κινείται. β) Τροχοπέδη στάθμευσης με την οποία παραμένει το όχημα ακίνητο σε οποιεσδήποτε συνθήκες φόρτωσής του σε ανηφορική ή κατηφορική κλίση 18%. Οι επιφάνειες τριβής της τροχοπέδης αυτής διατηρούνται στη θέση πέδησης με συσκευή, η ενέργεια της οποίας είναι καθαρά μηχανική. Τα ανωτέρω δεν εφαρμόζονται στις περιπτώσεις ρυμουλκούμενων, τα οποία δεν μπορούν να αποσυνδεθούν από το έλκον όχημα χωρίς την χρήση εργαλείων και με την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι διατάξεις του παρόντος Κώδικα για την τροχοπέδη στάθμευσης συνδυασμού οχημάτων. 2. Τα συστήματα τροχοπέδησης που αναφέρονται στην προηγούμενη παράγραφο είναι δυνατό να έχουν κοινά τμήματα, επιτρεπομένου του συνδυασμού αυτών. 3. Η τροχοπέδη πορείας πρέπει να επενεργεί σε όλους τους τροχούς του ρυμουλκούμενου και να τίθεται σε ενέργεια από την θέση οδήγησης του έλκοντος οχήματος. Από την διάταξη αυτή εξαιρούνται τα ρυμουλκούμενα μέγιστου επιτρεπόμενου βάρους μέχρι 3.500 χιλιόγραμμων, η τροχοπέδη των οποίων μπορεί να είναι κατασκευασμένη ώστε να τίθεται σε ενέργεια αυτόματα όταν το ρυμουλκούμενο κινείται προς το επιβραδύνον έλκον όχημα. 4. Η τροχοπέδη πορείας και στάθμευσης πρέπει να επενεργεί επί επιφανειών πέδησης οι οποίες είναι σταθερά συνδεδεμένες με τους τροχούς δια μέσου στοιχείων επαρκούς αντοχής. 5. Η τροχοπέδη πορείας, σε περίπτωση απόσπασης του ρυμουλκούμενου, πρέπει να ακινητοποιεί αυτό αυτόματα. Της διάταξης αυτής εξαιρούνται, με τις πιο κάτω αναφερόμενες προϋποθέσεις, τα μονοαξονικά ρυμουλκούμενα και από τα διαξονικά, εκείνα των οποίων η απόσταση των αξόνων είναι μικρότερη του ενός μέτρου: α)αν το μέγιστο επιτρεπόμενο μεικτό βάρος αυτών δεν υπερβαίνει τα 1.500 χιλιόγραμμα, και β) όταν, εκτός των ημιρυμουλκουμένων, είναι εφοδιασμένα, πλην της κύριας συσκευής σύνδεσης και με δευτερεύουσα σύνδεση, όπως αυτή περιγράφεται στο άρθρο 81 παρ. 18 του παρόντος Κώδικα. 6. Αυτός που θέτει σε κυκλοφορία ως και αυτός που οδηγεί όχημα που έλκει ρυμουλκούμενο εκ των ανωτέρω, το οποίο δεν είναι εφοδιασμένο με σύστημα τροχοπέδησης που λειτουργεί σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου αυτού τιμωρείται με πρόστιμο "τριάντα επτά χιλιάδων (37.000)" δραχμών.

Άρθρο 57. Τροχοπέδηση συνδυασμών οχημάτων. 1. Τηρουμένων των διατάξεων των δύο προηγούμενων άρθρων, σε συνδυασμό οχημάτων επιβάλλεται: α) Τα συστήματα πέδησης καθενός εκ των συνδεομένων οχημάτων να συνδυάζονται μεταξύ τους. β) Η επενέργεια της τροχοπέδης πορείας να κατανέμεται κατάλληλα και να συγχρονίζεται μεταξύ των συνδεόμενων οχημάτων και γ) Το μέγιστο επιτρεπόμενο βάρος ρυμουλκούμενου, το οποίο, ενδεχομένως, δεν είναι εφοδιασμένο με τροχοπέδη πορείας, να μην υπερβαίνει το μισό του αθροίσματος του απόβαρου του έλκοντος οχήματος και του βάρους του οδηγού. 2. Αυτός που θέτει σε κυκλοφορία, ως και αυτός που οδηγεί, συνδυασμό οχημάτων που δεν είναι εφοδιασμένος με σύστημα τροχοπέδησης, το οποίο να λειτουργεί σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου αυτού, τιμωρείται με πρόστιμο "τριάντα επτά χιλιάδων (37.000)" δραχμών.

Άρθρο 58. Τροχοπέδηση μοτοσυκλετών και μοτοποδηλάτων. 1. Οι μοτοσυκλέτες και τα μοτοποδήλατα επιβάλλεται να είναι εφοδιασμένα με δύο συστήματα τροχοπέδησης, εκ των οποίων το μεν ένα θα επενεργεί τουλάχιστο στους πίσω τροχούς το δε άλλο τουλάχιστο στους μπροστινούς τροχούς. Επί προσαρμοσμένου σε μοτοσυκλέτα πλευρικού κανίστρου, δεν απαιτείται να υπάρχει σύστημα τροχοπέδησης στον τροχό του κανίστρου. 2. Τα συστήματα τροχοπέδησης μοτοσυκλετών και μοτοποδηλάτων πρέπει να επιβραδύνουν την κίνηση των οχημάτων αυτών μέχρις ακινησίας τους κατά τρόπο ασφαλή, ταχύ και αποτελεσματικό με οποιεσδήποτε συνθήκες φόρτωσής τους και σε μέγιστη κλίση της οδού επί της οποίας κινούνται. 3. Οι μοτοσυκλέτες, οι οποίες έχουν τρεις τροχούς συμμετρικά τοποθετημένους ως προς τον κατά μήκος άξονα αυτών, επιπλέον των στην προηγούμενη παράγραφο συστημάτων τροχοπέδησης, επιβάλλεται να είναι εφοδιασμένες και με τροχοπέδη στάθμευσης, η οποία να είναι σύμφωνη με τις προϋποθέσεις που καθορίζονται στο άρθρο 55 του παρόντος Κώδικα. 4. Αυτός που θέτει σε κυκλοφορία, ως και αυτός που οδηγεί, μοτοσυκλέτα που δεν είναι εφοδιασμένη με σύστημα τροχοπέδησης, που λειτουργεί σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο αυτό, τιμωρείται με πρόστιμο "δέκα πέντε χιλιάδων (15.000)" δραχμών. Αυτός δε που θέτει σε κυκλοφορία ως και αυτός που οδηγεί μοτοποδήλατο, που δεν είναι εφοδιασμένο με τέτοια συστήματα, τιμωρείται με πρόστιμο "οκτώ χιλιάδων (8.000)" δραχμών.

Άρθρο 59. Τροχοπέδηση ποδηλάτων. 1. Τα ποδήλατα επιβάλλεται να είναι εφοδιασμένα με δύο συστήματα τροχοπέδησης, ανεξάρτητα μεταξύ τους, άμεσης και αποτελεσματικής ενέργειας, εκ των οποίων το μεν ένα θα επενεργεί στον μπροστινό, το δε άλλο στον πίσω τροχό. 2. Αυτός που θέτει σε κυκλοφορία, ως και αυτός που οδηγεί ποδήλατο, που δεν είναι εφοδιασμένο με σύστημα τροχοπέδησης, το οποίο να λειτουργεί σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο αυτό, τιμωρείται με πρόστιμο "οκτώ χιλιάδων (8.000)" δραχμών.

Άρθρο 60. Τροχοπέδηση ζωηλάτων οχημάτων. 1. Με προεδρικό διάταγμα, το οποίο εκδίδεται ύστερα από πρόταση του Υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνιών, μπορεί να επιβληθεί σε ορισμένες κατηγορίες ζωηλάτων οχημάτων ο εφοδιασμός τους με σύστημα τροχοπέδησης εύχρηστο και αποτελεσματικό, που να επενεργεί στο όχημα και στο έδαφος. 2. Αυτός που θέτει σε κυκλοφορία, ως και αυτός που οδηγεί ζωήλατο όχημα, που δεν είναι εφοδιασμένο με σύστημα τροχοπέδησης, που λειτουργεί σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο αυτό, τιμωρείται με πρόστιμο "οκτώ χιλιάδων (8.000)" δραχμών.

Άρθρο 61. Τροχοπέδηση αγροτικών μηχανημάτων. 1. Αγροτικά μηχανήματα, τα οποία εκ κατασκευής μπορούν να αναπτύξουν ταχύτητα μεγαλύτερη των 30 χιλιομέτρων την ώρα, επιβάλλεται να είναι εφοδιασμένα με δύο ανεξάρτητα μεταξύ τους συστήματα τροχοπέδησης. Οι διατάξεις των περιπτώσεων α' και β' της παραγράφου 1 και της παραγράφου 3 του άρθρου 55 του Κ.Ο.Κ. εφαρμόζονται ανάλογα και στην προκείμενη περίπτωση. 2. Αγροτικά μηχανήματα, τα οποία εκ κατασκευής δεν μπορούν να αναπτύξουν ταχύτητα μεγαλύτερη των 30 χιλιομέτρων την ώρα, μπορεί να είναι εφοδιασμένα με ένα μόνο σύστημα τροχοπέδησης (τροχοπέδη πορείας), αν το σύστημα αυτό λειτουργεί και ως τροχοπέδη στάθμευσης. 3. Αυτός που θέτει σε κυκλοφορία, ως και αυτός που οδηγεί, αγροτικό μηχάνημα που δεν είναι εφοδιασμένο με το προβλεπόμενο πιο πάνω σύστημα τροχοπέδησης και δεν λειτουργεί σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου αυτού, τιμωρείται με πρόστιμο "τριάντα επτά χιλιάδων (37.000)" δραχμών.

Άρθρο 62. Τροχοπέδηση μηχανημάτων έργων. 1. Μηχανήματα έργων, τα οποία εκ κατασκευής μπορούν αν αναπτύξουν ταχύτητα μεγαλύτερη των 25 χιλιομέτρων την ώρα, επιβάλλεται να είναι εφοδιασμένα με δύο ανεξάρτητα μεταξύ τους συστήματα τροχοπέδησης. Οι διατάξεις των περιπτώσεων α' και β' της παραγράφου 1 και της παραγράφου 5 του άρθρου 55 του ΚΟΚ εφαρμόζονται ανάλογα και στην προκειμένη περίπτωση. 2. Μηχανήματα έργων, τα οποία εκ κατασκευής δεν μπορούν να αναπτύξουν ταχύτητα μεγαλύτερη των 25 χιλιομέτρων την ώρα, επιτρέπεται να είναι εφοδιασμένα με ένα μόνο σύστημα τροχοπέδησης, εάν το σύστημα αυτό λειτουργεί και ως τροχοπέδη στάθμευσης. 3. Αυτός που θέτει σε κυκλοφορία, ως και αυτός που οδηγεί μηχάνημα έργων, που δεν είναι εφοδιασμένο με το προβλεπόμενο σύστημα τροχοπέδησης που να λειτουργεί σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου αυτού, τιμωρείται με πρόστιμο "τριάντα επτά χιλιάδων (37.000)" δραχμών.

Δημήτριος Χ. Καραγιάννης, δικηγόρος, Θεσσαλονίκη - Αθήνα