Υπερχρεωμένα Νοικοκυριά (νόμος Κατσέλη) - Ολοκλήρωση της προσπάθειας του δικαστικού συμβιβασμού και με το μηχανισμό της υποκατάστασης και η αποτυχία της ως προϋπόθεση της δικαστικής ρύθμισης (Ειρηνοδικείο Πατρών - αριθμός απόφασης 19/2012)
Περίληψη: Ρυθμίσεις οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων. Υπαγωγή στο ν.3869/2010. Προϋποθέσεις υπαγωγής. Παράλειψη ένταξης στο σχέδιο διευθέτησης πιστωτή - κοινοποίηση προς αυτόν της αίτησης ρύθμισης-απάντηση-συνέπειες. Η Ολοκλήρωση της προσπάθειας του δικαστικού συμβιβασμού και με το μηχανισμό της υποκατάστασης και η αποτυχία της ως προϋπόθεση της δικαστικής ρύθμισης.
[...] Με την κρινόμενη αίτηση ο αιτών επικαλούμενος έλλειψη πτωχευτικής ικανότητας και μόνιμη αδυναμία πληρωμής των ληξιπρόθεσμων χρηματικών οφειλών του προς τους πιστωτές, που αναφέρονται στην περιεχόμενη στην αίτηση αναλυτική κατάσταση, ζητά τη ρύθμιση των χρεών του, με την εξαίρεση από τη ρευστοποίηση της περιγραφόμενης κύριας κατοικίας του, ιδιοκτησίας του, σύμφωνα με το σχέδιο διευθέτησης που υποβάλλει και αφού ληφθούν υπόψη η περιουσιακή και οικογενειακή του κατάσταση που εκθέτει αναλυτικά, με σκοπό την απαλλαγή του απ’ αυτά. Στην περιεχόμενη στην αίτηση κατάσταση πιστωτών ο αιτών έχει συμπεριλάβει μεταξύ των άλλων πιστωτών του και την πρώτη πιο πάνω μετέχουσα «................ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε.», την οποία όμως δεν περιλαμβάνει στο σχέδιο διευθέτησης των χρεών του, επειδή, όπως αναφέρει, επήλθε μ’ αυτήν συμφωνία κατά το στάδιο του εξωδικαστικού συμβιβασμού, και υπογράφηκε μεταξύ τους η ................. σύμβαση, με την οποία ρυθμίστηκαν τα χρέη του με την καταβολή μηνιαίως του ποσού των 277,75 ευρώ. Επίσης στις από 16-9-11 αντιπροτάσεις-τροποποίηση του αρχικού σχεδίου διευθέτησης, αναφέρει ως προς τη μετέχουσα αυτή, ότι η σύμβαση αναχρηματοδότησης των χρεών του παραμένει ενεργή, και καταβάλει τις μηνιαίες δόσεις που συμφωνήθηκαν, και ότι από παραδρομής η τράπεζα αυτή απάντησε αρνητικά στο σχέδιό του, αφού δεν περιλαμβάνεται σ’ αυτό. Η μετέχουσα αυτή με τις από 7-9-11 παρατηρήσεις της, που κατατέθηκαν εμπρόθεσμα, αφού επισημαίνει τη μη ένταξή της στο σχέδιο, απάντησε αρνητικά επί των προτάσεων του αιτούντος. Με τη απάντησή της αυτή και με δεδομένο ότι της κοινοποιήθηκε η αίτηση με το σχέδιο, απέτρεψε τις δυσμενείς σε βάρος της συνέπειες που προβλέπονται από τη διάταξη του αρθ. 7 παρ. 5 του νόμου, σύμφωνα με την οποία η παραληφθείσα απαίτηση θεωρείται ότι αποσβέστηκε αν ο πιστωτής δεν λάβει εγγράφως θέση επί του σχεδίου μέσα στην προθεσμία που ορίζεται στην παρ. 1 του αρθ. 5 του νόμου. Το γεγονός όμως ότι έλαβε θέση επί του σχεδίου, δε συνεπάγεται και συμμετοχή της στο στάδιο του δικαστικού συμβιβασμού, αφού δεν περιλαμβάνεται στο σχέδιο διευθέτησης ρύθμιση και ως προς αυτήν, δηλαδή πρόταση του αιτούντος προς αυτήν για τη σύναψη συμβιβασμού, που αποτελεί βασικό στοιχείο της σύμβασης του συμβιβασμού, ώστε να τοποθετηθεί με την αποδοχή της ή μη. Εφόσον ήθελε γίνει δεκτό ότι τηρήθηκε και ως προς τη μετέχουσα αυτή η διαδικασία του δικαστικού συμβιβασμού και ότι νόμιμα συμμετέχει στη διαδικασία της δικαστικής ρύθμισης, τότε θα προκαλούνταν ακυρότητα της διαδικασίας του δικαστικού συμβιβασμού ως προς όλους τους πιστωτές, αφού διαμόρφωσαν τις θέσεις τους και απάντησαν επί του σχεδίου διευθέτησης με δεδομένη τη μη συμμετοχή στην προτεινόμενη ρύθμιση της πιστώτριας αυτής, η συμμετοχή της οποίας οπωσδήποτε θα τις οδηγούσε σε διαφορετικές εκτιμήσεις και θέσεις επί του σχεδίου. Έτσι και με δεδομένο ότι, σύμφωνα με τις συνδυασμένες διατάξεις των παρ. 1 και 6 του αρθ. 4 του νόμου εναπόκειται στη βούληση του οφειλέτη να επιλέξει και περιλάβει στο σχέδιο διευθέτησης των οφειλών τους πιστωτές εκείνους με τους οποίους επιθυμεί να συνδιαλλαγεί και να προχωρήσει στη ρύθμιση των χρεών του, ως προς τη μετέχουσα αυτή, είναι απαράδεκτη η συζήτηση της αίτησης λόγω μη τήρησης της προδικασίας του σταδίου του δικαστικού συμβιβασμού. Παραπέρα από το όλο περιεχόμενο των διατάξεων των αρθ. 2,4,5,7 και 8 ν.3869/10 προκύπτει ότι ο οφειλέτης που επιθυμεί τη ρύθμιση των χρεών του και την απαλλαγή του απ’ αυτά θα πρέπει να ακολουθήσει τα διαδοχικά στάδια που ορίζει ο νόμος, δηλαδή θα προηγηθεί η προσπάθεια του εξωδικαστικού συμβιβασμού, στη συνέχεια η προσπάθεια του δικαστικού συμβιβασμού και θα ακολουθήσει η διαδικασία της δικαστικής ρύθμισης. Η μετάβαση από το ένα στάδιο στο άλλο προϋποθέτει την τήρηση και αποτυχία του προηγούμενου και δεν επιτρέπεται η παράκαμψη κάποιου απ’ αυτά, διαφορετικά η αίτηση θα απορριφθεί ως απαράδεκτη. Έτσι βασική προϋπόθεση για την εφαρμογή των διατάξεων του αρθ. 8 του νόμου, της δικαστικής δηλαδή ρύθμισης των χρεών, είναι η τήρηση των διαδοχικών σταδίων του εξωδικαστικού και δικαστικού συμβιβασμού και η αποτυχία τους, ειδικά δε του τελευταίου με τη μη αποδοχή του σχεδίου διευθέτησης των χρεών από τους πιστωτές σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 2 του αρθ. 7 του νόμου και τη μη υποκατάσταση της συγκατάθεσης των πιστωτών που διατύπωσαν αντιρρήσεις σύμφωνα με την παρ. 3 του ίδιου άρθρου, δηλαδή θα πρέπει να προκύπτει ότι δεν κατέστη δυνατή η σύναψη δικαστικού συμβιβασμού έστω με το μηχανισμό της δικαστικής υποκατάστασης(βλ. και σε Κρητικό «Ρύθμιση των οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων» σελ. 22 και 128 επ.). Στην προκειμένη περίπτωση, κατά το στάδιο του δικαστικού συμβιβασμού, η 5η μετέχουσα τράπεζα «...............plc», δεν απάντησε μέσα στην αποκλειστική προθεσμία των 2 μηνών (αρθ. 5 παρ. 1) επί του σχεδίου διευθέτησης των οφειλών, παρά τη νομότυπη και εμπρόθεσμη προς αυτή επίδοση της αίτησης, λόγω δε την παράλειψή της αυτή επέρχεται η οριζόμενη από τη διάταξη του αρθ. 5 παρ. 2 έννομη συνέπεια της τεκμαιρόμενης συναίνεσής της στο σχέδιο. Παράλληλα κατά ίδιο αυτό προστάδιο η 4η μετέχουσα «ΤΡΑΠΕΖΑ ............ Α.Ε.», με τις παρατηρήσεις της που κατατέθηκαν μέσα στην προβλεπόμενη προθεσμία, ουσιαστικά συγκατατέθηκε στο σχέδιο διευθέτησης των χρεών του αιτούντος, αφού η αντιπρότασή της συμπίπτει μ’ αυτή του σχεδίου, όπως δέχεται και η ίδια με τις προτάσεις της. Οι απαιτήσεις της πιστώτριας αυτής, καθώς και η απαίτηση της ........................plc», από την ............................σύμβαση καταναλωτικού δανείου υπερβαίνουν το μισό του συνολικού ποσού των απαιτήσεων των μετεχουσών και συγκεκριμένα ανέρχονται στο 58,99% αυτών, συγχρόνως δε δεν υπάρχουν πιστωτές µε εµπραγµάτως εξασφαλιζόµενες απαιτήσεις ούτε πιστωτές με εργατικές απαιτήσεις. Συνεπώς συντρέχουν οι προϋποθέσεις του αρθ. 7 παρ. 3 του νόμου της σύναψης δικαστικού συμβιβασμού με το μηχανισμό της υποκατάστασης, με την οποία και μετά από αίτηση του οφειλέτη ή πιστωτή που συναινεί στο σχέδιο το δικαστήριο υποκαθιστά την έλλειψη συγκατάθεσης και επικυρώνει το συμβιβασμό. Στην προκειμένη περίπτωση δεν κινήθηκε η σχετική διαδικασία, παρότι ο αιτών στις από 16-9-11 αντιπροτάσεις-τροποποίηση του αρχικού σχεδίου διευθέτησης αναφέρεται στην πρόθεσή του να υποβάλλει σχετική αίτηση. Επομένως, εφόσον δεν επιδιώχθηκε η σύναψη δικαστικού συμβιβασμού με το μηχανισμό της υποκατάστασης παρότι συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις του νόμου, δεν μπορεί το δικαστήριο να προχωρήσει σε δικαστική ρύθμιση κατ’ εφαρμογή των διατάξεων των αρθ. 8 και 9 του νόμου, αφού δε συντρέχει η προϋπόθεση της αποτυχίας του δικαστικού συμβιβασμού, το προστάδιο του οποίου δεν ολοκληρώθηκε και πρέπει να κηρυχθεί απαράδεκτη η συζήτηση της αίτησης. Δικαστική δαπάνη δεν επιδικάζεται σύμφωνα με το άρθρο 8 παρ.6 του ν.3869/2010. ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ Δικάζει ερήμην της δεύτερης μετέχουσας κατ’ αντιμωλία των διαδίκων. Κηρύσσει απαράδεκτη τη συζήτηση της αίτησης.
πηγή: nomos
Δημήτριος Χ. Καραγιάννης, δικηγόρος, Θεσσαλονίκη - Αθήνα