Υπερχρεωμένα Νοικοκυριά (νόμος Κατσέλη) - Απόρριψη του αιτήματος για εξαίρεση από την εκποίση κατοικίας - Δεν μπορεί να θεωρηθεί ως κύρια κατοικία διότι δεν έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή της (Ειρηνοδικείο Θήβας, αριθμός απόφασης 2/2011)

Ρυθμίσεις οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων. Υπαγωγή στο ν. 3869/2010. Προϋποθέσεις. [...] Με το άρθρο 1 του Ν. 3869/3-8-2010 που αφορά στη «Ρύθμιση οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων και άλλες διατάξεις» ορίζονται τα εξής: «1. φυσικά πρόσωπα που δεν έχουν πτωχευτική ικανότητα και έχουν περιέλθει χωρίς δόλο σε μόνιμη αδυναμία πληρωμών ληξιπρόθεσμων χρηματικών οφειλών τους δικαιούνται να υποβάλλουν στο αρμόδιο δικαστήριο την αίτηση που προβλέπεται στην παρ. 1 του άρθρου 4 για τη ρύθμιση των οφειλών και απαλλαγή. Την ύπαρξη δόλου αποδεικνύει ο πιστωτής. 2. Δεν επιτρέπεται η ρύθμιση οφειλών του που α) έχουν αναληφθεί το τελευταίο έτος πριν την υποβολή της αίτησης για την έναρξη της διαδικασίας κατά την παρ. 1 του άρθρου 4 του παρόντος νόμου και β) που προέκυψαν από αδικοπραξία που διαπράχθηκε με δόλο, διοικητικά πρόστιμα, χρηματικές ποινές, φόρους και τέλη προς το Δημόσιο και τους Ο.Τ.Α., τέλη προς τα Ν.Π.Δ.Δ. και εισφορές προς Οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης. 3. Απαλλαγή του οφειλέτη από τα χρέη του μπορεί να γίνει μόνο μία φορά». Στις διατάξεις του άρθρου 9 του ίδιου νόμου ορίζεται η διαδικασία ρευστοποίησης της περιουσίας και προστασίας της κύριας κατοικίας και ειδικότερα ορίζεται στην παρ. 2 ότι ο οφειλέτης μπορεί να υποβάλει στο δικαστήριο πρόταση εκκαθάρισης, ζητώντας να εξαιρεθεί από την εκποίηση βεβαρημένο ή μη με εμπράγματη ασφάλεια ακίνητο που χρησιμεύει ως κύρια κατοικία του, εφόσον τούτο δεν υπερβαίνει το προβλεπόμενο από τις ισχύουσες διατάξεις όριο αφορολόγητου απόκτησης πρώτης κατοικίας, προσαυξημένο κατά 50%. Στην υπό κρίση αίτηση ο αιτών εκθέτει ότι έχει περιέλθει άνευ δόλου σε μόνιμη αδυναμία πληρωμών των ληξιπρόθεσμων οφειλών του προς τους πιστωτές του και ζητεί να υπαχθεί στις διατάξεις του Ν. 3869/2010. Η αίτηση αρμοδίως και παραδεκτώς φέρεται προς συζήτηση ενώπιον αυτού του δικαστηρίου της περιφέρειας της κατοικίας του αιτούντος κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας (άρθρο 3 ν. 3869/2010). Για το παραδεκτό της έχει προσκομισθεί νομίμως η βεβαίωση η προβλεπόμενη από το άρθρο 2 παρ. 2 του ν.3869/2010 περί αποτυχίας της απόπειρας εξώδικου συμβιβασμού (βλ. την από 4-2-2011 βεβαίωση της δικηγόρου Θηβών Γεωργίας Κατσαρά) και την από 4-2-2011 υπεύθυνη δήλωση του αιτούντος για την ορθότητα και πληρότητα της περιουσιακής και οικονομικής του κατάστασης καθώς και για τις μεταβιβάσεις επί εμπράγματων δικαιωμάτων επί ακινήτων του κατά την τελευταία τριετία. Εξάλλου, από την αυτεπάγγελτη έρευνα του δικαστηρίου στα τηρούμενα αρχεία, προέκυψε ότι δεν εκκρεμεί άλλη σχετική αίτηση του αιτούντος, ούτε έχει εκδοθεί προγενέστερα απόφαση για τη διευθέτηση των οφειλών του με απαλλαγή από τις οφειλές του. Περαιτέρω, η υπό κρίση αίτηση είναι ορισμένη και νόμιμη, στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 1, 4, 8, 9 και 11 του ν. 3869/2010 και πρέπει να ερευνηθεί ως προς την ουσιαστική της βασιμότητα, εφόσον δεν επιτεύχθηκε δικαστικός συμβιβασμός μεταξύ του αιτούντος και των πιστωτών του. Ο ισχυρισμός των πιστωτών ότι η αίτηση είναι απαράδεκτη διότι δεν τους έχουν επιδοθεί από τον οφειλέτη τα προβλεπόμενα από το νόμο κατάσταση της περιουσίας του οφειλέτη και σχέδιο διευθέτησης των οφειλών του δεν είναι βάσιμος, εφόσον οι πιστωτές έχουν λάβει θέση επί του σχεδίου διευθέτησης (βλ. τις από 1-4-2011 έγγραφες παρατηρήσεις της ..........................και τις από 28-3-2011 έγγραφες παρατηρήσεις της «................................» περί μη αποδοχής του προτεινόμενου από τον οφειλέτη σχεδίου διευθέτησης), πρέπει να θεωρηθεί ότι η επίδοση έγινε κανονικά και συνεπώς πληρούται ο σκοπός του νόμου για τη γνώση τω πιστωτών αναφορικά με την περιουσία του οφειλέτη και το σχέδιο διευθέτησης. Ο ισχυρισμός των πιστωτών ότι η αίτηση είναι αόριστη και ανεπίδεκτη δικαστικής εκτίμησης, διότι δεν περιέχει τα στοιχεία που ορίζονται στο άρθρο 4 του ν. 3869/2010, πρέπει να απορριφθεί διότι τόσο η κατάσταση περιουσίας του οφειλέτη και της εν διαστάσει συζύγου του και της τωρινής συντρόφου του όσο και το σχέδιο διευθέτησης έχουν ενσωματωθεί στην υπό κρίση αίτηση. Επίσης ο ισχυρισμός τους ότι το αίτημα του αιτούντος είναι αόριστο διότι απλώς ζητεί την υπαγωγή του στις ρυθμίσεις του παραπάνω νόμου χωρίς να αναφέρει τα πραγματικά γεγονότα που τον οδήγησαν σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής των οφειλών του χωρίς δική του υπαιτιότητα, πρέπει να απορριφθεί διότι ο νόμος δεν ορίζει το περιεχόμενο του αιτήματος, σύμφωνα δε με το άρθρο 1 του ιδίου νόμου σκοπός του οφειλέτη είναι η ρύθμιση των οφειλών του, αυτός ο σκοπός καθίσταται σαφής στο αίτημα του αιτούντος με την παραπάνω διατύπωση. Εξάλλου, στην υπό κρίση αίτηση ο αιτών αναφέρει ότι η αδυναμία του να ανταποκριθεί στις οφειλές του έναντι των πιστωτών του προέκυψε από τον Μάρτιο του 2009 όπου ο ίδιος ήταν προσωρινά κρατούμενος στις φυλακές της Κω. Από την ανωμοτί εξέταση του αιτούντος που εξετάστηκε στο ακροατήριο και περιέχεται στα ταυτάριθμα με την παρούσα πρακτικά και από το σύνολο των εγγράφων που προσκομίζουν και επικαλούνται οι διάδικοι, αποδείχθηκαν τα ακόλουθα: Ο αιτών .............................κάτοικος Θηβών, εργάτης έχει περιέλθει σε μόνιμη και διαρκή αδυναμία να πληρώσει τις ληξιπρόθεσμες χρηματικές οφειλές του. Πιστωτές του είναι: 1) ...............από πιστωτική κάρτα, για συνολική απαίτηση 12.913,14 ευρώ (κεφάλαιο 9.9691 ,0 ευρώ και τόκοι 3.222,05ευρώ), 2)...............από καταναλωτικό δάνειο, για συνολική απαίτηση 2.717,51 ευρώ (κεφάλαιο 2.311,26 ευρώ και τόκοι 406,25ευρώ), 3).............από πιστωτική κάρτα, για συνολική απαίτηση 11.537,67 ευρώ (κεφάλαιο 8.472,62ευρώ και τόκοι 3.065,05ευρώ), 4) ..............από καταναλωτικό δάνειο, για συνολική απαίτηση 11.831,32ευρώ (κεφάλαιο 9.329,20ευρώ και τόκοι 2.502,12ευρώ), 5) ...................από καταναλωτικό δάνειο, για συνολική απαίτηση 13.112,88 ευρώ (κεφάλαιο 11.401,92ευρώ κα τόκοι 1.710,96ευρώ), 6) ......................από στεγαστικό δάνειο, για συνολική απαίτηση 237,304,90ευρώ (κεφάλαιο 220,191,10ευρώ και τόκοι 14.253,04ευρώ), 7) ...............από πιστωτική κάρτα, για συνολική απαίτηση 5.904,90 ευρώ (κεφάλαιο 5.067,76ευρώ και τόκοι 136,46ευρώ) και 8) .................από πιστωτική κάρτα, για συνολική απαίτηση 597,44ευρώ (κεφάλαιο 556,44ευρώ και τόκοι 40,52 ευρώ), ήτοι το συνολικό ύψος των οφειλών του προς αυτούς ανέρχεται στο ποσό των 295.919,79 ευρώ. Ο αιτών εργάζεται ως εργάτης στο πρατήριο υγρών καυσίμων του ...................και τα εισοδήματα του από την εργασία του ανέρχονται στο ποσό των 1.020,00ευρώ μικτά, μηνιαίως (βλ. την από 10-2-2011 βεβαίωση εργασίας του εργοδότη του.....................). Βρίσκεται σε διάσταση με τη σύζυγο του ......................με την οποία έχει αποκτήσει τρία τέκνα, ηλικίας 11,8 και 7 ετών. Η εν διαστάσει σύζυγος του είναι άνεργη και δεν έχει περιουσιακά στοιχεία και δεν μπορεί να συνεισφέρει στις βιοτικές ανάγκες των τέκνων τους , για την κάλυψη των οποίων απαιτείται κατά μέσο όρο το ποσό των 1.000,00ευρώ μηνιαίως. Επιπλέον, ο αιτών έχει αποκτήσει με τη τωρινή σύντροφο του - η οποία είναι άνεργη και χωρίς περιουσιακά στοιχεία - άλλο ένα τέκνο ηλικίας 2 ετών όπου για την κάλυψη των βιοτικών του αναγκών απαιτείται κατά μέσο όρο το ποσό των 300,00 ευρώ μηνιαίως. Ο ισχυρισμός των πιστωτών ότι ο αιτών εκ δόλου περιήλθε σε αδυναμία πληρωμών είναι αόριστος καθότι δεν εξειδικεύουν ποιες ήταν οι συγκεκριμένες ενέργειες με τις οποίες ο αιτών απέκρυψε από τους πιστωτές του την οικονομική του κατάσταση, προκειμένου να τύχει δανεισμού δεδομένου ότι οι Τράπεζες έχουν την δυνατότητα να εξακριβώσουν την οικονομική συμπεριφορά και τις λοιπές δανειακές υποχρεώσεις των υποψηφίων πελατών τους. Εξάλλου, δεν νοείται δολιότητα του δανειολήπτη με μόνη την ανάληψη δανειακής υποχρέωσης της οποίας η εξυπηρέτηση είναι επισφαλής, αλλά απαιτείται και η από τον δανειολήπτη πρόκληση άγνοιας της επισφάλειας στους πιστωτές. Λαμβανομένων υπόψη των περιουσιακών στοιχείων και εισοδημάτων του αιτούντος, της εν διαστάσει συζύγου του, της μητέρας του 4ου τέκνου του, των βιοτικών αναγκών των τέκνων του και το ύψος των ληξιπρόθεσμων οφειλών του αιτούντος προς τους πιστωτές του, κατά την κρίση του Δικαστηρίου πρέπει να γίνει ρύθμιση των μηνιαίων καταβολών από τα εισοδήματα του για χρονικό διάστημα τεσσάρων ετών προς μερική εξόφληση των οφειλών του. Η κάθε μηνιαία καταβολή πρέπει να ορισθεί στο ποσό των 380,00 ευρώ, συμμέτρως διανεμόμενο μεταξύ των πιστωτών του σε 48 μηνιαία άτοκα ποσά (άρθρο 6 παρ. 3 ). Ειδικότερα, ο αιτών θα είναι υποχρεωμένος να καταβάλει μηνιαίως για χρονικό διάστημα στην .....................για την 1η απαίτηση όπως αναλύεται παραπάνω το ποσό των 50,00ευρώ, για τη 2η απαίτηση το ποσό των 20,00ευρώ, για τη 3η απαίτηση το ποσό των 50,00ευρώ, ήτοι συνολικά το ποσό των 120,00ευρώ, στην..........................για την 1η απαίτηση το ποσό των 40,00ευρώ, για τη 2η απαίτηση το ποσό των 40,00ευρώ, για τη 3η απαίτηση το ποσό των 150,00ευρώ, για την 4η απαίτηση το ποσό των 20,00 ευρώ και για την 5η απαίτηση το ποσό των 10,00 ευρώ, ήτοι συνολικά το ποσό των 260,00 ευρώ. Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι ο αιτών είναι κύριος μίας οριζόντιας ιδιοκτησίας (διαμέρισμα) Α` ορόφου, επιφανείας 80,74τ.μ. με ποσοστό συνιδιοκτησίας 375/1000 εξ αδιαιρέτου στο όλο οικόπεδο και μίας οριζόντιας ιδιοκτησίας (διαμέρισμα) Β` ορόφου, επιφανείας 47,06τ.μ. με ποσοστό συνιδιοκτησίας 250/1000 εξ αδιαιρέτου επί του όλου οικοπέδου που βρίσκονται σε τριώροφη οικοδομή που έχει ανεγερθεί σε οικόπεδο που βρίσκεται εντός του εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου της πόλης της Θήβας , στη θέση «...................» της συνοικίας Αγίων Θεοδώρων στο με αριθμό .... Ο.Τ. Όπως δε προκύπτει από την εξέταση του αιτούντος στο ακροατήριο (βλ. οικεία πρακτικά) και οι δύο ανωτέρω ιδιοκτησίες είναι σε ημιτελή κατάσταση και μάλιστα στο αρχικό στάδιο ( βλ. οικεία πρακτικά «...βρίσκονται στα τούβλα, θέλουν πόρτες, ντουλάπια...»), ως εκ τούτου δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την διαμονή του ιδίου και των τέκνων του. Ο ίδιος ο αιτών μισθώνει άλλο διαμέρισμα στο οποίο διαμένει με την τωρινή σύντροφο του και το τέκνο τους. Ο ισχυρισμός του αιτούντος ότι το πρώτο διαμέρισμα επιφανείας 80,75τ.μ. αποτελεί την κύρια κατοικία του και ακολούθως το αίτημα του περί εξαίρεσης εκποίησης αυτού, πρέπει να απορριφθεί αφού προϋπόθεση εφαρμογής του άρθρου 9 του ν. 3869/2010 είναι η πραγματική χρησιμοποίηση του ακινήτου ως κύριας κατοικίας, πλην όμως το συγκεκριμένο ακίνητο δεν μπορεί να θεωρηθεί ως κύρια κατοικία διότι δεν έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή του. Συνεπώς, κρίνεται απαραίτητη η εκποίηση των δύο παραπάνω ακινήτων, για αυτό πρέπει να ορισθεί εκκαθαριστής από τον κατάλογο των πραγματογνωμόνων τον προβλεπόμενο στο άρθρο 371ΚΠολΔ κατά το διατακτικό, το έργο του οποίου θα συνίσταται , πέραν των προβλεπόμενων από το νόμο γενικών καθηκόντων του (άρθρο 9 παρ. 1, εδ. 3 ν. 3869/20100 στην εκποίηση αυτών , εντός ενός έτους από τη δημοσίευση της απόφασης, αφού λάβει υπόψη του την εμπορική αξία των λοιπών παρόμοιων ακινήτων της περιοχής που βρίσκονται τα εκποιηθέντα, με ενδεικτική δε εμπορική αξία ποσού 50.000,00ευρώ για το πρώτο διαμέρισμα και ποσού 25.000,00ευρώ για το δεύτερο διαμέρισμα. Το ποσό που θα επιτευχθεί από την εκποίηση θα διανεμηθεί στους πιστωτές του αιτούντος, βάσει πίνακα διανομής που θα συντάξει ο εκκαθαριστής, λαμβάνοντας υπόψη τυχόν προνόμια πιστωτών και αν το εισπραχθέν τίμημα επαρκεί μετά την ικανοποίηση των εχόντων εμπράγματη ασφάλεια αυτό θα διατεθεί για τη σύμμετρη ικανοποίηση των ανέγγυων πιστωτών. Περαιτέρω, κρίνεται σκόπιμο ο διοριζόμενος εκκαθαριστής να ενημερώνει το φάκελο του αιτούντος που τηρείται στο Ειρηνοδικείο σχετικά με την πορεία της εκποίησης (αναλογική εφαρμογή του άρθρου 69 του ΠτΚ).Κατόπιν όλων αυτών η υπό κρίση αίτηση πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή και ως κατ` ουσία βάσιμη και να ρυθμισθούν οι οφειλές του αιτούντος κατά το διατακτικό . Η απαλλαγή του από κάθε τυχόν υφιστάμενο υπόλοιπο χρεών του έναντι των δανειστών, που περιλαμβάνονται στην εμπεριεχόμενη στην αίτηση του κατάσταση, θα επέλθει κατά νόμο (άρθρο 11 παρ. 1 ν. 3869/2010) υπό τον όρο της κανονικής εκτέλεσης των υποχρεώσεων του, οι οποίες προβλέπονται από τη ρύθμιση για μηνιαίες καταβολές επί μία τετραετία, με την επιφύλαξη όμως της εκποίησης των παραπάνω περιουσιακών του στοιχείων καθώς και με την επιφύλαξη της τυχόν τροποποίησης της παρούσας ρύθμισης. Δικαστική δαπάνη δεν επιδικάζεται κατά το άρθρο 8 παρ. 6 του ν. 3869/2010. ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ Δικάζοντας αντιμωλία των διαδίκων. Δέχεται εν μέρει την αίτηση. Καθορίζει τις μηνιαίες επί μία τετραετία καταβολές του αιτούντος προς τους πιστωτές του σε 380,00 ευρώ συνολικά, διανεμόμενες μεταξύ τους όπως ειδικότερα προσδιορίζεται στο σκεπτικό, οι οποίες θα καταβάλλονται μέσα στο πρώτο τριήμερο κάθε μηνός, αρχής γενομένης από το πρώτο μετά τη δημοσίευση της απόφασης μήνα. Ορίζει ως εκκαθαριστή της περιουσίας του αιτούντος τον δικηγόρο Θηβών Δημήτριο Μπάκα, οδός ....................., το έργο του οποίου θα είναι η εντός έξι (6) μηνών από τη δημοσίευση της απόφασης πρόσφορη εκποίηση των δύο ακινήτων του αιτούντος που περιγράφονται στο σκεπτικό της απόφασης με ενδεικτική τιμή ποσού 50.000 ευρώ για το πρώτο και ποσού 25.000ευρώ για το δεύτερο εξ αυτών , όπως ειδικότερα αναφέρεται στο σκεπτικό και τη σύμμετρη ικανοποίηση των πιστωτών.

πηγή: nomos

Δημήτριος Χ. Καραγιάννης, δικηγόρος, Θεσσαλονίκη - Αθήνα