Υπερχρεωμένα Νοικοκυριά (νόμος Κατσέλη) - Ρυθμίσεις οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων (Ειρηνοδικείο Θεσσαλονίκης, αριθμός απόφασης 5175/2011)

Περίληψη: Υπερχρεωμένα φυσικά πρόσωπα. Προϋποθέσεις. Συνταξιούχος του Δημοσίου διαζευγμένη με σοβαρές δαπάνες για λόγους υγείας. Απορρίπτει ισχυρισμό δανειστριών τραπεζών ότι από δόλο περιέπεσε σε αδυναμία πληρωμής. Δυνατότητα των δανειστριών να ελέγξουν τα χρέη μέσω Τειρεσία. Οι οφειλές της ανέρχονται σε 202 χιλ. ευρώ δεν έχει ιδιόκτητη κατοικία αλλά μόνο ένα αυτοκίνητο ανευ ιδιαίτερης αξίας λόγω παλαιότητας. Εισόδημα 1850 ευρώ μηνιαίως. Ληξιπρόθεσμα χρέη. Δεκτή η αίτηση. Υποχρεώνει σε καταβολή μηνιαίων δόσεων για τέσσερα έτη ποσού 750 ευρώ που επιμερίζει στις δανείστριες. Απαλλαγή ως προς τις λοιπές απαιτήσεις που δεν καλύπτονται από τις άνω καταβολές. Δεν προβλέπεται άσκηση ανακοπής ερημοδικίας. Δεν ορίζεται παράβολο για την τράπεζα που δικάστηκε ερήμην.

[...] Όπως προκύπτει από την υπ` αριθμ. Δ/7032/1-3-2011 έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητού στο Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης..................., που προσκομίζει η αιτούσα, αντίγραφο της αίτησής της, στην οποία εμπεριέχονται και η κατάσταση η προβλεπόμενη στο άρθρο 5 παρ.1 παρ.β΄ του ν.3869/2010 και προτεινόμενο σχέδιο διευθέτησης των οφειλών της, με πράξη ορισμού δικασίμου και κλήση προς συζήτηση, επιδόθηκε νόμιμα και εμπρόθεσμα (εντός μηνός από την υποβολή της αίτησης) στην περιλαμβανόμενη στην υποβληθείσα από αυτήν κατάσταση πιστωτριών της «..........ΤΡΑΠΕΖΑ .....Α.Ε.». επομένως, εφόσον αυτή δεν εμφανίστηκε κατά την παραπάνω δικάσιμο, όταν η υπόθεση εκφωνήθηκε με τη σειρά της από το πινάκιο, πρέπει να δικαστεί ερήμην, να προχωρήσει δε η συζήτηση της υπόθεσης σαν να είχε εμφανιστεί (άρθρ. 754 παρ.2 ΚΠολΔ). Με την κρινόμενη αίτηση, η αιτούσα επικαλούμενη έλλειψη πτωχευτικής ικανότητας και μόνιμη αδυναμία πληρωμής ληξιπρόθεσμων χρηματικών οφειλών της, ζητεί τη διευθέτησή τους από το δικαστήριο κατά το προτεινόμενο από αυτήν σχέδιο, ώστε να επέλθει η μερική απαλλαγή της από κάθε τυχόν υφιστάμενο υπόλοιπο των χρεών της έναντι των πιστωτών της που περιλαμβάνονται στην υποβληθείσα από αυτήν κατάσταση. Η αίτηση εισάγεται αρμοδίως και παραδεκτώς ενώπιον αυτού του δικαστηρίου της περιφέρειας της κατοικίας της αιτούσας κατά τη διαδικασία της εκουσίας δικαιοδοσίας (άρθρο 3 ν. 3869/2010). Για το παραδεκτό της έχει προσκομισθεί νομίμως η βεβαίωση η προβλεπόμενη από το άρθρο 2 παρ.2 του νόμου 3869/2010 περί αποτυχίας της απόπειρας εξωδίκου συμβιβασμού (βλ. την από 14/1/2011 βεβαίωση του ΚΕ.Π.ΚΑ) και υπεύθυνη δήλωση της αιτούσας για την ορθότητα και πληρότητα των καταστάσεων: α) της περιουσίας και των εισοδημάτων της, β) των πιστωτών της και των απαιτήσεων τους κατά κεφάλαιο, τόκους και έξοδα, καθώς και για τις μεταβιβάσεις εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί ακινήτων της κατά την τελευταία τριετίας. Περαιτέρω, από την αυτεπάγγελτη έρευνα του δικαστηρίου στα τηρούμενα αρχεία, προέκυψε ότι δεν εκκρεμεί άλλη σχετική αίτηση της αιτούσας ούτε έχει εκδοθεί προγενέστερη απόφαση για τη διευθέτηση των οφειλών της με απαλλαγή της από υπόλοιπα χρεών (άρθρο 13 παρ.2 ν.3869/2010). Η αίτηση, στην οποία περιλαμβάνονται και τα στοιχεία του άρθρου 4 παρ.1 ν.3869/2010 είναι ορισμένη και νόμιμη, στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 1, 8, 9 και 11 του ίδιου νόμου. Εφόσον δε δεν επιτεύχθηκε δικαστικός συμβιβασμός μεταξύ της αιτούσας και των πιστωτριών της, πρέπει η αίτηση να ερευνηθεί και κατ` ουσίαν. Ο ισχυρισμός των τρίτης, τέταρτης, πέμπτης, έβδομης και όγδοης εκ των πιστωτριών ότι η αίτηση δεν είναι “παραδεκτή” και πρέπει να απορριφθεί διότι δεν έχουν επιδοθεί σ` αυτές μέσα σε ένα μήνα από την υποβολή της (αίτησης) τα προβλεπόμενα από το άρθρο 5 του Ν.3869/2010 έγγραφα (κατάσταση υπάρχουσας περιουσίας και εισοδημάτων της οφειλέτιδος και σχέδιο διευθέτησης των οφειλών με πρόσκληση να υποβάλλουν στη γραμματεία του δικαστηρίου εγγράφως τις παρατηρήσεις τους και να δηλώσουν αν συμφωνούν με το προτεινόμενο σχέδιο διευθέτησης των οφειλών μέσα σε αποκλειστική προθεσμία δύο μηνών από την υποβολή της αίτησης, δεν είναι βάσιμος και πρέπει να απορριφθεί διότι τόσο η κατάσταση περιουσίας όσο και το προτεινόμενο σχέδιο διευθέτησης των οφειλών της εμπεριέχονται στην αίτηση που νομίμως και εμπροσθέσμως έχει επιδοθεί σ` αυτές. Εξάλλου η μη νομότυπη κατ` άρθρο 5 παρ.1 ν.3869/2010 επίδοση των αναφερομένων στη διάταξη αυτή εγγράφων δεν καθιστά απαράδεκτη ή μη νόμιμη την αίτηση ρύθμισης, απλώς δεν επέρχονται οι έννομες συνέπειες που ορίζονται από τη διάταξη αυτή και συνδέονται με τη νομότυπη επίδοση, δηλαδή αυτή της τεκμαιρόμενης συναίνεσης του πιστωτή στο σχέδιο διευθέτησης από την παράλειψή του να απαντήσει μέσα στην αποκλειστική προθεσμία των 2 μηνών (βλ. Ειρ.Πα. 3/2011 ΝΟΜΟΣ). Τέτοιο όμως ζήτημα δεν τίθεται στην προκειμένη περίπτωση, καθόσον οι συγκεκριμένες πιστώτριες απάντησαν αρνητικά στο σχέδιο με παρατηρήσεις και προτάσεις που υπέβαλαν εμπρόθεσμα στη Γραμματεία του Δικαστηρίου αυτού (βλ. τα από 29/3/2011, 8/4/2011, 28/3/2011, 8/4/2011, 8/4/2011 έγγραφα αντίστοιχα των απαντήσεών τους). Από την εξέταση της αιτούσας στο ακροατήριο του δικαστηρίου και από όλα τα έγγραφα, που προσκομίζουν οι διάδικοι, αποδείχθηκαν τα ακόλουθα: Η αιτούσα………………….., κάτοικος Θεσσαλονίκης, 63 ετών, συνταξιούχος του Δημοσίου, έχει περιέλθει σε μόνιμη και διαρκή αδυναμία να πληρώσει τις ληξιπρόθεσμες χρηματικές οφειλές της. Σε χρόνο προγενέστερο του έτους από την κατάθεση της ένδικης αίτησης είχε αναλάβει τα παρακάτω χρέη, για τα οποία δεν υπάρχει εμπράγματη ασφάλεια και θεωρούνται, κατά πλάσμα του νόμου, σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ.3 ν. 3869/2010 με την κοινοποίηση της αίτησης ληξιπρόθεσμα, υπολογίζονται δε με την τρέχουσα αξία τους κατά το χρόνο αυτό (βλ. Κρητικό «Ρύθμιση των οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων», σελ.99) 1) Από την τράπεζα .................... της έχουν χορηγηθεί δύο πιστωτικές κάρτες με νούμερα λογαριασμών ...................και ............. από τις οποίες οφείλει μαζί με τους τόκους το ποσό των 32.328,58 ευρώ, 2) από την ........ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. της χορηγήθηκε πιστωτική κάρτα (Νο ............) από την οποία οφείλει μαζί με τους τόκους το ποσό των 3.065,77 ευρώ, 3) από την ΤΡΑΠΕΖΑ της χορηγήθηκαν δύο πιστωτικές κάρτες (..........και .............) από τις οποίες οφείλει μαζί με τους τόκους 28.912,24 ευρώ, 4) από την Τράπεζα ...... .........της χορηγήθηκαν πέντε πιστωτικές κάρτες (Νο ............ (δύο),.............., ..................., ..............), από τις οποίες οφείλει μαζί με τους τόκους το ποσό των 34.051,09 ευρώ, 5) από την ...... ΤΡΑΠΕΖΑ ........... της χορηγήθηκαν τρεις πιστωτικές κάρτες (Νο .............., ...........,..........) από τις οποίες οφείλει μαζί με τους τόκους μέχρι την κοινοποίηση της αίτησης το ποσό των 35.193,35 ευρώ, 6) από την ............ΤΡΑΠΕΖΑ της χορηγήθηκαν δύο πιστωτικές κάρτες (Νο .........................) από τις οποίες οφείλει το ποσό των 9.401,49 ευρώ μαζί με τους τόκους μέχρι την κοινοποίηση της αίτησης, 7) από την .............Α.Ε. της χορηγήθηκε μια πιστωτική κάρτα (Νο 2503831) από την οποία οφείλει το ποσό των 41.398,98 ευρώ μαζί με τους τόκους, 8) από την .......... ΤΡΑΠΕΖΑ Α.Ε. της χορηγήθηκαν ένα καταναλωτικό δάνειο (M ........... και μια πιστωτική κάρτα (Νο ........... ) από τα οποία οφείλει μαζί με τους τόκους μέχρι την κοινοποίηση της αίτησης το ποσό των 17.756 ευρώ. Επομένως το συνολικό ύψος των οφειλών της προς αυτές ανέρχεται σε 202.107,5 ευρώ. Ο ισχυρισμός δύο εκ των πιστωτριών (δ΄ και ζ΄) ότι η αιτούσα εκ δόλου περιήλθε σε αδυναμία πληρωμής, διότι απέκρυπτε από τους δανειστές της την κακή οικονομική της κατάσταση και την αδυναμία της να ανταποκριθεί στις δανειακές της υποχρεώσεις και εξακολουθούσε να κάνει χρήση ανακυκλούμενης πίστωσης για να εξασφαλίσει επίπεδο ζωής ανώτερο εκείνου που της επέτρεπε το εισόδημά της, είναι αόριστος. Τούτο διότι δεν νοείται δολιότητα του δανειολήπτη με μόνη την ανάληψη δανειακής υποχρεώσεως, της οποίας η εξυπηρέτηση είναι επισφαλής, αλλά απαιτείται και η από το δανειολήπτη πρόκληση άγνοιας της επισφάλειας στους πιστωτές. Δεν εξειδικεύονται όμως οι συγκεκριμένες ενέργειες, με τις οποίες η αιτούσα απέκρυψε από τους πιστωτές της την οικονομική της κατάσταση και το σύνολο των δανειακών της υποχρεώσεων, προκειμένου να τύχει περαιτέρω δανεισμού, δεδομένου ότι οι πιστωτές (τράπεζες εν προκειμένω) έχουν τη δυνατότητα εκτός από την έρευνα των οικονομικών δυνατοτήτων του αιτούμενου δάνειο (μέσω εκκαθαριστικού σημειώματος ή βεβαίωση αποδοχών) να διαπιστώσουν και τις λοιπές δανειακές υποχρεώσεις του (σε άλλα πιστωτικά ιδρύματα) ή την εν γένει οικονομική του συμπεριφορά μέσω του συστήματος «Τειρεσίας» (βλ. Δημήτρη Μακρή, Κατ` άρθρο ερμηνεία του Ν.3960/2010 σελ. 36, 37). Η αιτούσα είναι διαζευγμένη και η σύνταξή της, που αποτελεί το μοναδικό εισόδημά της είναι 1.850 ευρώ. Δεν έχει περιουσιακά στοιχεία ή καταθέσεις (το ποσό των 40.000 ευρώ που η αιτούσα έλαβε ως εφάπαξ, το έτος 2001, δαπανήθηκε εν μέρει για την εξόφληση προγενέστερων οφειλών και εν μέρει για την αντιμετώπιση επειγουσών βιοτικών αναγκών της) ενώ το Ι.Χ.Ε. αυτοκίνητο που η αιτούσα διαθέτει, μάρκας OPEL, τύπου 1199 κυβικών με έτος πρώτης κυκλοφορίας 2001 και του οποίου η εμπορική αξία εκτιμάται στο ποσό των 1.500 ευρώ, δεν κρίνεται, ενόψει της αξίας αυτής, πρόσφορο προς εκποίηση διότι δεν θα προκαλέσει αγοραστικό ενδιαφέρον αλλά ούτε και θα αποφέρει κάποιο αξιόλογο τίμημα για την ικανοποίηση των πιστωτών της αιτούσας λαμβανομένων υπόψη και των εξόδων της διαδικασίας εκποίησης και γι` αυτό κρίνεται ότι δεν πρέπει να διαταχθεί η κατ` άρθρο 9 παρ.1 ν.3869/2010 εκποίησή του. Το ποσό που είναι αναγκαίο να δαπανάται μηνιαίως για την κάλυψη των βιοτικών της αναγκών ανέρχεται σε 1.100 ευρώ, δεδομένου ότι δε διαθέτει ιδιόκτητη κατοικία (διαμένει σε μισθωμένο διαμέρισμα), αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα υγείας και είναι αναγκασμένη να καταβάλει εξ ιδίων σημαντικά ποσά για την αγορά φαρμάκων ως συμμετοχή, πέραν των ποσών που καλύπτονται από τον ασφαλιστικό της φορέα (ΔΗΜΟΣΙΟ). Όπως προκύπτει από τα παραπάνω η αιτούσα δεν διαθέτει περιουσιακά στοιχεία επαρκή για την ικανοποίηση των πιστωτών της, συνεπώς το δικαστήριο πρέπει να προβεί σε ρύθμιση μηνιαίων καταβολών από τα εισοδήματά της για χρονικό διάστημα τεσσάρων ετών προς μερική εξόφληση των οφειλών της. Η κάθε μηνιαία καταβολή πρέπει να οριστεί στο ποσό των 750 ευρώ, συμμέτρως διανεμόμενο μεταξύ των πιστωτών της. Ειδικότερα 1) στην ..........της οποίας η απαίτηση ανέρχεται σε ποσοστό 16 % επί του συνόλου των απαιτήσεων, η αιτούσα θα είναι υποχρεωμένη να καταβάλει μηνιαίως, για χρονικό διάστημα τεσσάρων ετών, το ποσό των 120 ευρώ, 2) στην ......... ΤΡΑΠΕΖΑ ........ της οποίας η απαίτηση ανέρχεται σε ποσοστό 1,52 % επί του συνόλου των απαιτήσεων, η αιτούσα θα είναι υποχρεωμένη να καταβάλει μηνιαίως, για χρονικό διάστημα τεσσάρων, ετών το ποσό των 11,4 ευρώ, 3) στην ΤΡΑΠΕΖΑ ........... της οποίας η απαίτηση ανέρχεται σε ποσοστό 14,30 % επί του συνόλου των απαιτήσεων, η αιτούσα θα είναι υποχρεωμένη να καταβάλει μηνιαίως για χρονικό διάστημα τεσσάρων ετών το ποσό των 107,25 ευρώ, 4) στην Τράπεζα ...... .............της οποίας η απαίτηση ανέρχεται σε ποσοστό 16,85 % επί του συνόλου των απαιτήσεων, η αιτούσα θα είναι υποχρεωμένη να καταβάλει μηνιαίως για χρονικό διάστημα τεσσάρων ετών το ποσό των 126,38 ευρώ, 5) στην ....... ΤΡΑΠΕΖΑ .......... της οποίας η απαίτηση ανέρχεται σε ποσοστό 17,41 % επί του συνόλου των απαιτήσεων, η αιτούσα θα είναι υποχρεωμένη να καταβάλει μηνιαίως, για χρονικό διάστημα τεσσάρων ετών, το ποσό των 130,57 ευρώ, 6) στην ΤΡΑΠΕΖΑ .......... της οποίας η απαίτηση ανέρχεται σε ποσοστό 4,65 % επί του συνόλου των απαιτήσεων, η αιτούσα θα είναι υποχρεωμένη να καταβάλει μηνιαίως, για χρονικό διάστημα τεσσάρων ετών, το ποσό των 34,88 ευρώ, 7) στην ........ ΤΡΑΠΕΖΑ Α.Ε. της οποίας η απαίτηση ανέρχεται σε ποσοστό 20,48 % επί του συνόλου των απαιτήσεων, η αιτούσα θα είναι υποχρεωμένη να καταβάλει μηνιαίως, για χρονικό διάστημα τεσσάρων ετών, το ποσό των 153,6 ευρώ 8) στην ............ ΤΡΑΠΕΖΑ Α.Ε. της οποίας η απαίτηση ανέρχεται σε ποσοστό 8,79 % επί του συνόλου των απαιτήσεων, η αιτούσα θα είναι υποχρεωμένη να καταβάλει μηνιαίως, για χρονικό διάστημα τεσσάρων ετών, το ποσό των 65,92 ευρώ. Κατ` ακολουθίαν των παραπάνω η αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή ως εν μέρει βάσιμη και κατ` ουσίαν και να ρυθμιστούν οι οφειλές της αιτούσας κατά το διατακτικό. Η απαλλαγή της από κάθε υφιστάμενο υπόλοιπο οφειλής έναντι των πιστωτριών της, θα επέλθει κατά το νόμο (άρθρο 11 παρ.1 ν. 3869/2010) υπό τον όρο της κανονικής εκτελέσεως των υποχρεώσεών της, οι οποίες προβλέπονται από τη ρύθμιση για μηνιαίες καταβολές επί μία τετραετία καθώς και με την επιφύλαξη της τυχόν τροποποίησης της παρούσας ρύθμισης. Δικαστική δαπάνη δεν επιδικάζεται κατά το άρθρο 8 παρ.6 του ν. 3869/2010. ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ ΔΙΚΑΖΕΙ ερήμην της τραπεζικής εταιρίας με την επωνυμία «.........ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε.» και αντιμωλία των υπόλοιπων διαδίκων. ΔΕΧΕΤΑΙ εν μέρει την αίτηση. ΚΑΘΟΡΙΖΕΙ τις επί τετραετία μηνιαίες καταβολές της αιτούσας προς τους πιστωτές της, στο συνολικό ποσό των επτακοσίων πενήντα (750) ευρώ, το οποίο θα διανέμεται συμμέτρως μεταξύ τους, κατά τα ποσά που αναφέρονται στο σκεπτικό και θα καταβάλλεται μέσα στο πρώτο τριήμερο κάθε μήνα, αρχής γενομένης από τον πρώτο μετά τη δημοσίευση της απόφασης μήνα.

πηγή: nomos

Δημήτριος Χ. Καραγιάννης, δικηγόρος, Θεσσαλονίκη - Αθήνα.