Υπερχρεωμένα Νοικοκυριά (νόμος Κατσέλη) - Ρυθμίσεις οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων (Ειρηνοδικείο Θεσσαλονίκης, αριθμός απόφασης 5182/2011)

Περίληψη: Ρυθμίσεις οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων. Προϋποθέσεις. Ο πρώτος των αιτούντων άνεργος με εισόδημα το επίδομα ανεργίας και οφειλές σε τράπεζες 91 χιλ ευρώ . Η σύζυγός του λαμβάνει μισθό 1700 ευρώ μηνιαίως και έχει οφειλές σε τράπεζες 56 χιλ ευρώ. Απορρίπτει ισχυρισμό δανειστριών τραπεζών ότι από δόλο περιέπεσαν σε αδυναμία πληρωμής. Δυνατότητα των δανειστριών να ελέγξουν τα χρέη μέσω Τειρεσία. Ανήλικα τέκνα. Εξαίρεση πρώτης κατοικίας. Αυτοκίνητο με παρακράτηση κυριότητας. Δεκτή η αίτηση. Υποχρεώνει σε καταβολή μηνιαίων δόσεων για τέσσερα έτη ποσού 100 ευρώ για τον πρώτο και 400 ευρώ για την δεύτερη που επιμερίζει στις πιστώτριες. Υποχρεώνει τον αιτούντα στην καταβολή του 85% της αντικειμενικής αξίας της κύριας κατοικίας με την καταβολή 207 δόσεων (17 έτη ). Εναρξη μετά τα τέσσερα έτη από την δημοσίευση της απόφασης. Απαλλαγή ως προς τις λοιπές απαιτήσεις που δεν καλύπτονται από τις άνω καταβολές. Δεν προβλέπεται άσκηση ανακοπής ερημοδικίας. Δεν ορίζεται παράβολο για την τράπεζα που δικάστηκε ερήμην.

[...] Όπως προκύπτει από την υπ΄ αριθμ. 6.147Β/21-2-2011 έκθεση επιδόσεως της δικαστικής επιμελήτριας του Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης............που προσκομίζουν οι αιτούντες, αντίγραφο της αίτησης τους, στην οποία εμπεριέχονται και η κατάσταση η προβλεπόμενη στο άρθρο 5 παρ.1 περ.β΄ του νόμου 3869/2010 και προτεινόμενο σχέδιο διευθέτησης των οφειλών τους με την αναφερομένη στο ίδιο άρθρο υπό στοιχείο γ΄ πρόσκληση, με πράξη ορισμού δικασίμου και κλήση προς συζήτηση, επιδόθηκε νόμιμα και εμπρόθεσμα (εντός μηνός από την υποβολή της αίτησης) στην περιλαμβανόμενη στην υποβληθείσα από αυτούς κατάσταση πιστωτών τους ΤΡΑΠΕΖΑ. ............ Επομένως, εφόσον αυτή δεν εμφανίστηκε κατά την παραπάνω δικάσιμο, όταν η υπόθεση εκφωνήθηκε με τη σειρά της από το πινάκιο, πρέπει να δικαστεί ερήμην, να προχωρήσει δε η συζήτηση της υπόθεσης σαν να είχε εμφανιστεί (άρθρο 754 παρ.2 Κ.Πολ.Δ.) Οι αιτούντες, επικαλούμενοι με την αίτησή τους ότι έχουν περιέλθει σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής ληξιπρόθεσμων χρηματικών οφειλών τους, ζητούν τη διευθέτησή τους από το δικαστήριο κατά το προτεινόμενο από αυτούς σχέδιο, ώστε να επέλθει η μερική απαλλαγή τους από κάθε τυχόν υφιστάμενο υπόλοιπο χρεών τους έναντι των πιστωτών τους που περιλαμβάνονται στην υποβληθείσα από αυτούς κατάσταση. Η αίτηση εισάγεται αρμοδίως και παραδεκτώς ενώπιον αυτού του δικαστηρίου της περιφέρειας της κατοικίας των αιτούντων κατά τη διαδικασία της εκουσίας δικαιοδοσίας (άρθρο 3 ν.3869/2010). Για το παραδεκτό της έχει προσκομισθεί νομίμως η βεβαίωση η προβλεπόμενη από το άρθρο 2 παρ.2 του νόμου 3869/2010 περί αποτυχίας της απόπειρας εξώδικου συμβιβασμού (βλ. την από 19/1/2011 βεβαίωση του Κέντρου Προστασίας Καταναλωτών ΚΕ.Π.ΚΑ.) και υπεύθυνη δήλωση των αιτούντων για την ορθότητα και πληρότητα των καταστάσεων: α) της περιουσίας τους και των εισοδημάτων τους (πρόκειται για συζύγους), β) των πιστωτών τους και των απαιτήσεων τους κατά κεφάλαιο, τόκους και έξοδα καθώς και για τις μεταβιβάσεις εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί ακινήτων τους κατά την τελευταία τριετία. Περαιτέρω, από την αυτεπάγγελτη έρευνα του δικαστηρίου στα τηρούμενα αρχεία, προέκυψε ότι δεν εκκρεμεί άλλη σχετική αίτηση των αιτούντων, ούτε έχει εκδοθεί προγενέστερη απόφαση για τη διευθέτηση των οφειλών τους με απαλλαγή τους από υπόλοιπα χρεών (άρθρ.13 παρ.2 ν.3869/2010). Η αίτηση, στην οποία περιλαμβάνονται και τα στοιχεία του άρθρου 4 παρ.1 ν.3869/2010, είναι ορισμένη και νόμιμη στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 1, 8, 9 και 11 του ιδίου νόμου. Εφόσον δε δεν επιτεύχθηκε δικαστικός συμβιβασμός μεταξύ των αιτούντων και των πιστωτών τους, πρέπει η αίτηση να ερευνηθεί και κατ` ουσίαν. Από την ένορκη κατάθεση του μάρτυρα των αιτούντων (οι αντίδικοι τους δεν εξέτασαν μάρτυρα) στο ακροατήριο του δικαστηρίου, η οποία περιέχεται στα ταυτάριθμα πρακτικά και από όλα τα έγγραφα που προσκομίζουν οι διάδικοι, αποδείχθηκαν τα ακόλουθα: Ο πρώτος των αιτούντων ………………….., κάτοικος Θεσσαλονίκης, εργαζόταν μέχρι τον Ιανουάριο του 2011 σε εργοστάσιο κατασκευής ελαστικών, οπότε απολύθηκε και επιδοτείται για το χρονικό διάστημα από 7/2/2011 έως 6/10/2011 από τον ΟΑΕΔ με μηνιαίο επίδομα 545 ευρώ, έχει περιέλθει σε μόνιμη και διαρκή αδυναμία να πληρώσει τις ληξιπρόθεσμες χρηματικές οφειλές του. Πιστωτές του είναι οι παρακάτω προς τους οποίους αυτός έχει τις εξής αντίστοιχα οφειλές: 1) ΤΡΑΠΕΖΑ........... από την με αριθμό................. σύμβαση καταναλωτικού δανείου 21.865,76 ευρώ και από την ............. πιστωτική κάρτα 2.994,70 ευρώ και συνολικά 24.860,46 ευρώ, 2)........... ΤΡΑΠΕΖΑ ............ από την με αριθμό ..........σύμβαση στεγαστικού δανείου 27.427,12 ευρώ, από την με αριθμό ..........σύμβαση καταναλωτικού δανείου 26.400 ευρώ, από την με αριθμό ..........σύμβαση καταναλωτικού δανείου 12603,71 ευρώ και συνολικά 66.668,3 ευρώ, δηλαδή το σύνολο των οφειλών του πρώτου από τους αιτούντες προς τους πιστωτές του ανέρχεται σε 91.528,76 ευρώ. Οι απαιτήσεις της τράπεζας αυτής (...........) είναι εξοπλισμένες με εμπράγματη ασφάλεια και συγκεκριμένα με προσημείωση υποθήκης στην κύρια κατοικία του (διαμέρισμα του 4ου ορόφου, σε πολυκατοικία επί της οδού ........ 40, στη ........). Η δεύτερη των αιτούντων ………………., κάτοικος Θεσσαλονίκης, σύζυγος του πρώτου των αιτούντων υπάλληλος του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Θεσσαλονίκης με μηνιαίες αποδοχές 1709 ευρώ, έχει περιέλθει επίσης σε μόνιμη αδυναμία να πληρώσει τις ληξιπρόθεσμες χρηματικές οφειλές της. Πιστωτές της είναι οι παρακάτω προς τους οποίους αυτή έχει τις εξής αντίστοιχα οφειλές μαζί με τους τόκους μέχρι την υποβολή της αίτησης 1) .......... ΜΠΑΝΚ από την με αριθμό ............... σύμβαση καταναλωτικού δανείου 21.672,33 ευρώ,2) ΤΡΑΠΕΖΑ ..........από την υπ΄ αριθμ................... σύμβαση καταναλωτικού δανείου 17.680,64 ευρώ, 3) .............. EUROBANK από την με αριθμό .................. σύμβαση καταναλωτικού δανείου 8.713,51 ευρώ,4) ΤΡΑΠΕΖΑ ......... από την με αριθμό ...... σύμβαση καταναλωτικού δανείου 3.852 ευρώ, 5) ........ ΤΡΑΠΕΖΑ από την με αριθμό .......... σύμβαση καταναλωτικού δανείου 4.395,50 ευρώ, δηλαδή το σύνολο των οφειλών της δεύτερης από τους αιτούντες προς τους πιστωτές της ανέρχεται σε 56.313,98 ευρώ. Ο ισχυρισμός μιας πιστώτριας ότι οι αιτούντες από δόλο περιήλθαν σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής διότι ελάμβαναν δάνεια η αποπληρωμή των οποίων ήταν προδήλως αδύνατη με βάση τα εισοδήματά και την εν γένει οικονομική τους δυνατότητα σε συνδυασμό με τις αυξημένες οικογενειακές υποχρεώσεις τους (δύο ανήλικα παιδιά από το οποίο το ένα αντιμετώπιζε προβλήματα) είναι απορριπτέος ως αόριστος. Τούτο διότι δεν νοείται δολιότητα του δανειολήπτη με μόνη την ανάληψη δανειακής υποχρεώσεως, της οποίας η εξυπηρέτηση είναι επισφαλής, αλλά απαιτείται και η από τον δανειολήπτη πρόκληση άγνοιας της επισφάλειας στους πιστωτές. Δεν εξειδικεύονται όμως στην αίτηση οι συγκεκριμένες ενέργειες με τις οποίες οι αιτούντες απέκρυψαν από την πιστώτρια Τράπεζα την οικονομική τους 4ο φύλλο της υπ΄ αριθμ. 5182/2011 απόφασης κατάσταση ή υποχρεώσεις που για τον οποιονδήποτε λόγο δεν είχαν καταχωρηθεί στις βάσεις δεδομένων που αξιοποιούν οι Τράπεζες για την οικονομική συμπεριφορά των υποψηφίων πελατών τους (βλ. Δ. Μακρή: κατ΄άρθρο ερμηνεία του Ν.3869/2010 παρ.17). Οι αιτούντες έχουν δύο παιδιά την ........που τελείωσε το Λύκειο και έδωσε εξετάσεις για σχολή της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και τον ......12 ετών που παρουσιάζει ειδικές δυσκολίες στη μάθηση (δυσλεξία), αγχώδη διαταραχή, τραυλισμό και έχει ανάγκη από λογοθεραπεία και ψυχοθεραπεία. Ο πρώτος από αυτούς (αιτούντες) έχει στην κυριότητά του ένα διαμέρισμα 84 τ.μ. που βρίσκεται στον τέταρτο όροφο της οικοδομής επί της οδού ……… αρ,. ….στη Σταυρούπολη Θεσσαλονίκης και χρησιμεύει ως κύρια κατοικία αυτού και της οικογένειάς του. Η εμπορική αξία του ακινήτου αυτού ανέρχεται σε 70.000 ευρώ και ο αιτών με την αίτησή του ζήτησε να εξαιρεθεί από την εκποίηση. Ο τελευταίος, ……………… ………………….., εκτός του παραπάνω ακινήτου δεν διαθέτει άλλα περιουσιακά στοιχεία (ακίνητα ή καταθέσεις) ενώ η δεύτερη των αιτούντων ………………………… δεν διαθέτει κανένα περιουσιακό στοιχείο. Το αυτοκίνητο μάρκας FORD τύπου MONDEO που έχουν αγοράσει κατά 30% ο πρώτος και 70% η δεύτερη και έχει αριθμό κυκλοφορίας ....... δεν τους ανήκει κατά κυριότητα (βλ. προσκομιζόμενη άδεια κυκλοφορίας από την οποία προκύπτει παρακράτηση κυριότητας υπέρ της πωλήτριας και επομένως δεν μπορεί να εκποιηθεί. Επειδή οι αιτούντες αδυνατούν ανυπαίτια να εξυπηρετήσουν τις παραπάνω οφειλές τους, το δε προτεινόμενο από αυτούς σχέδιο ρύθμισης αυτών (οφειλών) δεν έγινε δεκτό από τις πιστώτριες Τράπεζες πρέπει το Δικαστήριο να προβεί σε ρύθμιση μηνιαίων καταβολών από τα εισοδήματά τους για χρονικό διάστημα τεσσάρων ετών προς μερική εξόφληση των οφειλών τους. Αφού ληφθούν υπόψη όλα τα παραπάνω στοιχεία η κάθε μηνιαία καταβολή του πρώτου από αυτούς πρέπει να οριστεί σε 100 ευρώ, συμμέτρως διανεμόμενο μεταξύ των πιστωτών του και της δεύτερης από αυτούς σε 400 ευρώ συμμέτρως διανεμόμενο μεταξύ των πιστωτών της. Ειδικότερα ο πρώτος των αιτούντων …………………….: 1) στην ΤΡΑΠΕΖΑ. ........ της οποίας η απαίτηση ανέρχεται σε ποσοστό 27,16% επί του συνόλου των απαιτήσεων θα είναι υποχρεωμένος να καταβάλει μηνιαίως για χρονικό διάστημα τεσσάρων ετών το ποσό των 27,16 ευρώ, 2) στην ...........ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. της οποίας η απαίτηση ανέρχεται σε ποσοστό 72,84% επί του συνόλου των απαιτήσεων ο αιτών θα καταβάλει μηνιαίως για χρονικό διάστημα τεσσάρων ετών το ποσό των 72,84 ευρώ. Η δεύτερη των αιτούντων ....... ..........: 1) στην .......... BANK,της οποίας η απαίτηση ανέρχεται σε ποσοστό 38,48% επί του συνόλου των απαιτήσεων θα είναι υποχρεωμένη να καταβάλει μηνιαίως για χρονικό διάστημα τεσσάρων ετών το ποσό των 153,92 ευρώ, 2) στην ΤΡΑΠΕΖΑ........... της οποίας η απαίτηση ανέρχεται σε ποσοστό 31,40% επί του συνόλου των απαιτήσεων θα είναι υποχρεωμένη να καταβάλει μηνιαίως για χρονικό διάστημα τεσσάρων ετών το ποσό των 125,60 ευρώ, 3)στην ΤΡΑΠΕΖΑ ............ της οποίας η απαίτηση ανέρχεται σε ποσοστό 15,47% επί του συνόλου των απαιτήσεων θα είναι υποχρεωμένη να καταβάλει μηνιαίως για χρονικό διάστημα τεσσάρων ετών το ποσό των 61,88 ευρώ, 4) στην ΤΡΑΠΕΖΑ ..........της οποίας η απαίτηση ανέρχεται σε ποσοστό 6,84% επί του συνόλου των απαιτήσεων θα είναι υποχρεωμένη να καταβάλει μηνιαίως για χρονικό διάστημα τεσσάρων ετών το ποσό των 27,36 ευρώ και 5) στην ..........ΤΡΑΠΕΖΑ της οποίας η απαίτηση ανέρχεται σε ποσοστό 7,81% επί του συνόλου των απαιτήσεων θα είναι υποχρεωμένη να καταβάλει μηνιαίως για χρονικό διάστημα τεσσάρων ετών το ποσό των 31,24 ευρώ. Το διαμέρισμα ιδιοκτησίας του πρώτου των αιτούντων που χρησιμεύει ως κύρια κατοικία των, δεν υπερβαίνει το προβλεπόμενο από τις ισχύουσες διατάξεις όριο αφορολόγητης απόκτησης πρώτης κατοικίας, προσαυξημένο κατά 50% και αυτό πρέπει να εξαιρεθεί από την εκποίηση. Το συγκεκριμένο ακίνητο είναι βεβαρημένο με εμπράγματη ασφάλεια υπέρ της ...... ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΑΕ και συγκεκριμένα με προσημείωση υποθήκης για τα τρία δάνεια που αναφέρονται στην αίτηση και από τα οποία ο αιτών οφείλει το συνολικό ποσό των 66.668,3 ευρώ. Το υπόλοιπο των απαιτήσεων της ανωτέρω πιστώτριας (........ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ) που είναι ασφαλισμένες με εμπράγματη ασφάλεια στην κατοικία μετά τις καταβολές επί 4ετία ανέρχεται σε 63.171,98 ευρώ (66.668,3 - 3.496,32). Η προνομιακή ικανοποίηση της πιστώτριας αυτής, θα γίνει μέχρι το ποσό των 59.500 ευρώ, του 85% της εμπορικής αξίας της κατοικίας του αιτούντος απαλλασσομένου του υπολοίπου των χρεών του με την τήρηση και αυτής της ρύθμισης με μηνιαίες καταβολές επί 17 έτη, ποσού 291,67 ευρώ που θα αρχίσουν την πρώτη Σεπτεμβρίου του έτους 2015, δηλαδή μετά την παρέλευση τεσσάρων ετών από τη δημοσίευση της παρούσας, καθόσον κρίνεται ότι στον αιτούντα πρέπει να παρασχεθεί περίοδος χάριτος διάρκειας τεσσάρων ετών. Η καταβολή των δόσεων αυτών θα γίνει χωρίς ανατοκισμό με το μέσο επιτόκιο στεγαστικού δανείου με κυμαινόμενο επιτόκιο που θα ισχύει κατά τον χρόνο της αποπληρωμής, σύμφωνα με το στατιστικό δελτίο της Τράπεζας της Ελλάδος. Ως προς τις υπόλοιπες απαιτήσεις των πιστωτριών κατά το μέρος που δεν καλύφθηκαν από τις 4ετείς καταβολές μετά την εξάντληση του ποσού των 59.500 ευρώ του 85% της εμπορικής αξίας της κατοικίας για την προνομιακή ικανοποίηση των εμπραγμάτως ασφαλισμένων απαιτήσεων της .......... ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ δεν μπορεί να ικανοποιηθούν και απαλλάσσεται ο αιτών. Σύμφωνα με όλα αυτά η αίτηση πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή ως βάσιμη και κατ΄ ουσίαν και να ρυθμιστούν οι οφειλές των αιτούντων κατά το διατακτικό. Η απαλλαγή τους από κάθε υφιστάμενο υπόλοιπο χρεών τους έναντι των δανειστών που περιλαμβάνονται στην εμπεριεχόμενη στην αίτησή τους κατάσταση, θα επέλθει κατά νόμο (άρθρο 11 παρ.1 ν.3869/2010) μετά την εκτέλεση των υποχρεώσεων, που τους επιβάλλονται με την απόφαση αυτή και με την επιφύλαξη της τυχόν τροποποίησης της παρούσας ρύθμισης. Δικαστική δαπάνη δεν επιδικάζεται σύμφωνα με το άρθρο 8 παρ.6 του ν. 3869/2010. Επίσης δεν ορίζεται παράβολο για την περίπτωση άσκησης ανακοπής ερημοδικίας εκ μέρους της απολειπομένης πιστώτριας, διότι δυνατότητα άσκησης 6ο φύλλο της υπ΄ αριθμ. 5182/2011 απόφασης τέτοιας ανακοπής δεν παρέχεται από το νόμο 9 βλ. άρθρο 14 ν. 3869/2010). ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ ΔΙΚΑΖΕΙ ερήμην της τραπεζικής εταιρίας με την επωνυμία ............Α.Ε. και αντιμωλία των υπολοίπων διαδίκων. ΔΕΧΕΤΑΙ εν μέρει την αίτηση. ΚΑΘΟΡΙΖΕΙ τις μηνιαίες επί μία τετραετία καταβολές του πρώτου των αιτούντων ………………….. προς τις πιστώτριες του σε εκατό (100) ευρώ συνολικώς και της δεύτερης των αιτούντων ……………………… προς τις πιστώτριες της σε τετρακόσια (400) ευρώ συνολικώς, διανεμόμενες μεταξύ τους όπως ειδικότερα προσδιορίζεται στο σκεπτικό, οι οποίες θα καταβάλλονται μέσα στο πρώτο τριήμερο κάθε μήνα, αρχής γενομένης από τον πρώτο μετά τη δημοσίευση της απόφασης μήνα. ΕΞΑΙΡΕΙ της εκποίησης το ευρισκόμενο στον τέταρτο όροφο της οικοδομής επί της οδού ………… αρ. … στη ........... Θεσσαλονίκης, διαμέρισμα, εμβαδού 84 τ.μ., ιδιοκτησίας του πρώτου των αιτούντων ……………………. που χρησιμεύει ως κύρια κατοικία του. ΕΠΙΒΑΛΛΕΙ στον πρώτο αιτούντα την υποχρέωση να καταβάλει για τη διάσωση της κατοικίας του στην ........ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. το ποσό των διακοσίων ενενήντα ενός ευρώ και εξήντα επτά λεπτών (291,67) μηνιαίως και επί 17 έτη (204 μήνες). Η καταβολή των δόσεων αυτών θα αρχίσει από την 1/9/2015 και θα γίνει χωρίς ανατοκισμό με το μέσο επιτόκιο στεγαστικού δανείου με κυμαινόμενο επιτόκιο που θα ισχύει κατά τον χρόνο της αποπληρωμής σύμφωνα με το στατιστικό δελτίο της Τράπεζας της Ελλάδος.

πηγή: nomos

Δημήτριος Χ. Καραγιάννης, δικηγόρος, Θεσσαλονίκη - Αθήνα.