Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας - Εργατικές διαφορές
Εργατικές διαφορές - Εκδικαζόμενες διαφορές. Αρθρο 663. Κατά την ειδική διαδικασία των άρθρων 664 έως 676 δικάζονται 1) οι διαφορές από παροχή εξαρτημένης εργασίας ή και από οποιαδήποτε άλλη αιτία με αφορμή την παροχή της εργασίας αυτής μεταξύ των εργαζομένων ή των διαδόχων τους ή εκείνων που κατά νόμο έχουν δικαίωμα από την παροχή της εργασίας τους και των εργοδοτών ή των διαδόχων τους,2) οι διαφορές από την παροχή εξαρτημένης εργασίας ή και από οποιαδήποτε άλλη αιτία με αφορμή την παροχή της εργασίας αυτής μεταξύ εκείνων που εργάζονται μαζί στον ίδιο εργοδότη, 3) οι διαφορές από συλλογική σύμβαση εργασίας ή από διατάξεις που εξομοιώνονται προς διατάξεις συλλογικής σύμβασης μεταξύ εκείνων που υπάγονται στις διατάξεις αυτές ή μεταξύ αυτών και τρίτων, 4) οι διαφορές μεταξύ επαγγελματιών ή βιοτεχνών μεταξύ τους ή μεταξύ αυτών και των πελατών τους, από την παροχή εργασίας ή ειδών που αυτοί κατασκεύασαν, 5) οι διαφορές μεταξύ οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης και των ασφαλισμένων στους οργανισμούς αυτούς ή των διαδόχων τους ή εκείνων που κατά το νόμο έχουν δικαιώματα από την ασφαλιστική σχέση. "6) όλες οι διαφορές μεταξύ ιδιωτών από την παραβίαση της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών σε θέματα εργασίας και απασχόλησης, όπως αυτή κατοχυρώνεται στην κείμενη νομοθεσία που ενσωμάτωσε την οδηγία 2006/54/ΕΚ στην ελληνική έννομη τάξη." *** Η περ.6 προστέθηκε με το άρθρο 23 παρ.1 Ν.3896/2010, ΦΕΚ Α 207/8.12.2010. ***ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ:Το άρθρο 32 του Ν.1545/1985 (ΦΕΚ Α`91) ορίζει ότι: "1) Στις εργατικές διαφορές του άρθρου 663 περιπτ. 1, 2 και 3 του Κώδικα πολιτικής Δικονομίας, ορίζεται υποχρεωτικώς δικάσιμη που να μην απέχει περισσότερο από 15 ημέρες από την κατάθεση του δικογράφου στο δικαστηριο ή τη σύνταξη της έκθεσης, η δε απόφαση να δημοσιεύεται μέσα σε ένα μήνα από τη Συζήτηση της διαφοράς. 2) Η επίδοση της αγωγής ή της έκθεσης στον εναγόμενο γίνεται εντός πέντε (5) ημερών. 3) Οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονται ανάλογα και στην περίπτωση της έφεσης και της αναίρεσης."
Κατά τόπον Αρμοδιότητα. Αρθρο 664. Οι διαφορές που αναφέρονται στο άρθρο 663 μπορεί να εισαχθούν και στο δικαστήριο του τόπου όπου ο εργαζόμενος παρέχει ή, σε περίπτωση λύσης της σχέσης, παρείχε την εργασία του κατά τον αμέσως πριν από τη λήξη χρόνο.
Ικανότητα προς το δικολογείν - Δόση πληρεξουσιότητας. Αρθρο 665. 1. Οι διάδικοι μπορούν να παρίστανται στο μονομελές πρωτοδικείο και το ειρηνοδικείο αυτοπροσώπως ή με δικηγόρο ή να εκπροσωπούνται από πληρεξούσιο δικηγόρο ή οι εργαζόμενοι απο άλλον εργαζόμενον που ασκεί το ίδιο είδος επαγγέλματος και οι εργοδότες από υπάλληλό τους. 2. Η πληρεξουσιότητα μπορεί να δοθεί και με ιδιωτικό έγγραφο ή με σημείωμα, κάτω από το δικόγραφο της αγωγής που κοινοποιήθηκε ή κάτω από την κλήση για Συζήτηση. "Ο τύπος αυτός της πληρεξουσιότητας ισχύει και για το εφετείο." *** Η εντός " " φράση προστέθηκε με την παρ.7 άρθρου 3 Ν.1649/1986 (ΦΕΚ Α 149) «Κατά τη διαδικασία ενώπιον του Αρείου Πάγου η πληρεξουσιότητα μπορεί να δίνεται με ιδιωτικό έγγραφο, το οποίο φέρει βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής του διαδίκου από Κέντρο Εξυπηρέτησης Πολιτών ή οποιαδήποτε άλλη δημόσια, δημοτική ή κοινοτική αρχή.» *** Το τρίτο εδάφιο της παρ. 2 προστέθηκε με το άρθρο 15 παρ.6 Ν. 4055/2012, ΦΕΚ Α 51/12.3.2012.Εναρξη ισχύος από 2 Απριλίου 2012.
Διαδικασία - παραπομπή της διαφοράς στο Μονομελές Πρωτοδικείο. Αρθρο 666. 1. Κατά τη διαδικασία ενώπιον του μονομελούς πρωτοδικείου εφαρμόζονται οι διατάξεις που ρυθμίζουν τη διαδικασία ενώπιον των ειρηνοδικείων. 2. Ο ειρηνοδίκης, με αίτηση του εναγομένου, που υποβάλλεται κατά την πρώτη Συζήτηση στο ακροατήριο έχει δικαίωμα να παραπέμψει την εκδίκαση της διαφοράς στο μονομελές πρωτοδικείο της περιφέρειάς του, αν είναι εκκρεμής στο δικαστήριο αυτό αγωγή του εναγομένου κατά του ενάγοντος για απαίτηση από εκείνες που αναφέρονται στο άρθρο 663 και αυτή επιδέχεται συμψηφισμό με εκείνη που παραπέμπεται. «3. Στις διαφορές που αναφέρονται στο άρθρο 663 εφαρμόζεται και η διάταξη του άρθρου 643 παράγραφος 1, ενώ δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 466 έως 472.» *** Η παράγραφος 3 αντικαταστάθηκε ως άνω με το άρθρο 15 παρ.7 Ν. 4055/2012, ΦΕΚ Α 51/12.3.2012.Εναρξη ισχύος από 2 Απριλίου 2012.
Απόπειρα συμβιβασμού - συνέπειες από παράλειψή της. Αρθρο 667. Το δικαστήριο πρέπει να προσπαθήσει να συμβιβάσει τους διαδίκους κατά την πρώτη Συζήτηση στο ακροατήριο. Η παράλειψη της απόπειρας συμβιβασμού δεν επιφέρει απαράδεκτο ή ακυρότητα.
Ομοδικία - προϋποθέσεις. Αρθρο 668. Κατά τη διαδικασία των άρθρων 664 έως 676 μπορούν να εναγάγουν ή να εναχθούν μαζί περισσότεροι εργαζόμενοι και όταν τα δικαιώματα ή οι υποχρεώσεις τους προέρχονται μόνο από την ίδια νομική αιτία.
Νομιμοποίηση επαγγελματικών σωματείων. Αρθρο 669. Αναγνωρισμένα επαγγελματικά σωματεία εργαζομένων ή εργοδοτών, αναγνωρισμένες ενώσεις τους ή επιμελητήρια έχουν το δικαίωμα 1) να ασκούν υπέρ των μελών τους τα δικαιώματα που απορρέουν από συλλογική σύμβαση ή άλλες διατάξεις που εξομοιώνονται προς διατάξεις συλλογικής σύμβασης, εκτός αν τα μέλη έχουν ρητώς εκδηλώσει την αντίθεσή τους. Εχουν πάντως το δικαίωμα να παρέμβουν, 2) να παρέμβουν υπέρ διαδίκου, εφόσον είναι μέλος τους ή μέλος κάποιας από τις οργανώσεις που αποτελούν την ένωση, 3) να παρέμβουν σε κάθε δίκη που αφορά την ερμηνεία ή την εφαρμογή συλλογικής σύμβασης εργασίας στην οποία μετέχουν ή διάταξης που εξομοιώνεται προς τις διατάξεις τέτοιας συλλογικής σύμβασης, για την προστασία του συλλογικού συμφέροντος που παρουσιάζει η έκβαση της δίκης.
Προαπόδειξη - συζήτηση - διάρκεια. Αρθρο 670. Οι διάδικοι έως το τέλος της Συζήτησης στο ακροατήριο προσάγουν όλα τα αποδεικτικά τους μέσα. Απόφαση για διεξαγωγή Απόδειξης δεν εκδίδεται.( Η Συζήτηση στο ακροατήριο πρέπει, όσο είναι δυνατόν, να τελειώνει σε μία δικάσιμο). *** ΠΡΟΣΟΧΗ: Το εντός ( ) δεύτερο εδάφιο ΚΑΤΑΡΓΕΙΤΑΙ από 1.1.2002 με το άρθρ.20 παρ.6 Ν.2915/2001,ΦΕΚ Α 106 και `αρθρο 15 Ν.2943/2001
Αποδεικτικά μέσα. Αρθρο 671. 1. Το δικαστήριο λαμβάνει υπόψη και Αποδεικτικά μέσα που δεν πληρούν τους όρους του νόμου. Οι μάρτυρες εξετάζονται κατά τη δικάσιμο. Το δικαστήριο μπορεί να ορίσει κατά τη δικάσιμο, αν το κρίνει αναγκαίο, άλλη ημέρα και ώρα για την εξέταση των μαρτύρων ενώπιόν του, με προφορική ανακοίνωσή του που καταχωρίζεται στα Πρακτικά, χωρίς να απαιτείται και κλήση των διαδίκων και των μαρτύρων να εμφανιστούν κατά την εξέταση. Ενορκες βεβαιώσεις ενώπιον ειρηνοδίκη ή συμβολαιογράφου λαμβάνονται υπόψη μόνο αν έγιναν ύστερα από προηγούμενη κλήτευση του αντιδίκου πριν από είκοσι τέσσερις τουλάχιστον ώρες. 2. Αν υπάρχει ανάγκη να γίνει αυτοψία, το δικαστήριο ενεργεί την αυτοψία, ορίζοντας κατά τη Συζήτηση στο ακροατήριο, με προφορική ανακοίνωσή του που καταχωρίζεται στα Πρακτικά, τον τόπο και το χρόνο της διεξαγωγής της, χωρίς να απαιτείται και πρόσκληση των διαδίκων να εμφανιστούν κατά την αυτοψία. Το πόρισμα της αυτοψίας καταχωρίζεται στην απόφαση. 3. Αν υπάρχει ανάγκη να γίνει πραγματογνωμοσύνη το δικαστήριο ορίζει, κατά τη Συζήτηση στο ακροατήριο, με προφορική ανακοίνωσή του, που καταχωρίζεται στα Πρακτικά, τους πραγματογνώμονες, το θέμα, το χρόνο, καθώς και τον τρόπο της διεξαγωγής της. Ο χρόνος της διεξαγωγής δεν είναι ποτέ δυνατό να είναι μεγαλύτερος από οκτώ ημέρες. Οι πραγματογνώμονες μπορούν να εκθέσουν το πόρισμά τους και προφορικά στη γραμματεία του δικαστηρίου, οπότε συντάσσεται πρακτικό. Δεν απαιτείται πρόσκληση των διαδίκων να παραστούν κατά τη σύνταξη του πρακτικού ούτε ανάγνωσή του στους διαδίκους, αν παρίστανται. (4. Ορκος που έχει επαχθεί επιβάλλεται μόνο αν κατά την κρίση του δικαστηρίου είναι αναγκαία η επιβολή του για να σχηματίσει την πεποίθησή του. Αν αυτός που θα δώσει τον όρκο είναι παρών, ο όρκος δίνεται κατά την ίδια Συζήτηση στο ακροατήριο). *** ΠΡΟΣΟΧΗ: Η παρ.4 του παρόντος άρθρου ΚΑΤΑΡΓΕΙΤΑΙ από 1.1.2002 με το άρθρ.20 παρ.6 Ν.2915/2001,ΦΕΚ Α 106, και άρθρο 15 Ν.2943/2001.
Ερημοδικία. Αρθρο 672. Αν κατά τη Συζήτηση στο ακροατήριο δεν εμφανιστεί ή εμφανιστεί και δεν λάβει νόμιμα μέρος κάποιος από τους διαδίκους, η διαδικασία προχωρεί σαν να ήταν παρόντες όλοι οι διάδικοι.
Προθεσμία προσδιορισμού αγωγών για μισθούς υπερημερίας και καθυστερούμενους. Αρθρο 672Α. «Η συζήτηση των αγωγών και των τακτικών ενδίκων μέσων επί των διαφορών για άκυρη απόλυση, μισθούς υπερημερίας και για καθυστερούμενους μισθούς προσδιορίζεται υποχρεωτικά μέσα σε εξήντα (60) ημέρες από την κατάθεση τους. Αν αναβληθεί η συζήτηση αυτή προσδιορίζεται υποχρεωτικά μέσα σε εξήντα (60) ημέρες. Αν ασκηθεί αίτηση ασφαλιστικών μέτρων, αυτή κατατίθεται στη γραμματεία του δικαστηρίου της αγωγής και συζητείται υποχρεωτικά κατά την ορισθείσα δικάσιμο αυτής.» *** Το άρθρο 672Α ,το οποίο προστέθηκε με την παρ. 1 άρθρου 24 Ν.1941/1991 (Α 41) αντικαταστάθηκε ως άνω με το άρθρο 15 παρ.8 Ν. 4055/2012, ΦΕΚ Α 51/12.3.2012.Εναρξη ισχύος από 2 Απριλίου 2012.
Ανακοπή Ερημοδικίας. Αρθρο 673. 1. Ανακοπή Ερημοδικίας επιτρέπεται αν εκείνος που δικάστηκε ερήμην δεν κλητεύθηκε καθόλου ή δεν κλητεύθηκε νόμιμα ή εμπρόθεσμα "ή αν συντρέχει λόγος ανώτερης βίας" ***Η εντός " " φράση προστέθηκε με την παρ.7 του άρθρου 9 του Ν.2145/1993 (ΦΕΚ Α 88) 2. Αν η ανακοπή κριθεί παραδεκτή και βάσιμη, το δικαστήριο εξετάζει αμέσως την ουσία της υπόθεσης, εκδίδοντας μία απόφαση για την ανακοπή και την ουσία.
Εφεση - πρόσθετοι λόγοι - αντέφεση. Αρθρο 674. 1. Οι πρόσθετοι λόγοι της έφεσης και η αντέφεση ασκούνται και με τις προτάσεις. "2. Τα άρθρα 668 έως 671 και 673 εφαρμόζονται και στην κατ` έφεση δίκη. Σε περίπτωση Ερημοδικίας του εκκαλούντος η έφεση απορρίπτεται." *** Η παρ.2,όπως συμπληρώθηκε με την παράγραφο 8α του άρθρου 9 του ν. 2145/1993,αντικαταστάθηκε ως άνω από την παρ.2 άρθρ.3 του Ν.2298/1995 (Α 62),κατά την παρ.4 δε του ιδίου άρθρου εφαρμόζεται,όπως τροποποιείται από τον νόμο αυτό, σε εφέσεις που συζητούνται μετά την έναρξη της ισχύος του. "3. Επί εφέσεως κατά αποφάσεως που έκρινε για τη νομιμότητα απεργίας, ο Πρόεδρος Εφετών ή ο Πρόεδρος του Συμβουλίου Διεύθυνσης του Εφετείου, κατά περίπτωση, ορίζει κατ` εξαίρεση δικάσιμο, η οποία δεν πρέπει να απέχει πέραν των σαράντα οκτώ ωρών από την κατάθεση του δικογράφου αυτής στη Γραμματεία του Εφετείου, διατάσσει την εγγραφή της υποθέσεως στο Πινάκιο και την κλήτευση του εφεσίβλητου πριν από είκοσι τέσσερις ώρες από τη δικάσιμο και ορίζει τη σύνθεση του Δικαστηρίου που θα δικάσει την υπόθεση κατά την ορισθείσα ή σε οποιαδήποτε μετ` αναβολή δικάσιμο. Αναβολή της συζητήσεως επιτρέπεται μόνο εάν συντρέχει εξαιρετικά σπουδαίος λόγος και το πολύ μέχρι είκοσι τέσσερις ώρες από την ορισθείσα δικάσιμο. Το Δικαστήριο υποχρεούται να εκδώσει απόφαση επί της υποθέσεως μέσα σε τρεις ημέρες από τη Συζήτηση της." *** Η παρ.3 προστέθηκε με το άρθρο 16 παρ.2 Ν.3674/2008, ΦΕΚ Α 136/10.7.2008.΄Εναρξη ισχύος από 1-9-2008.
Αναψηλάφηση. Αρθρο 675. Τα άρθρα 668 έως 674 εφαρμόζονται και στην Αναψηλάφηση.
Εφαρμογή άρθρ.669 και στην αναίρεση. Αρθρο 675Α. Το άρθρο 669 εφαρμόζεται και στην αναίρεση." *** Το νέο ως άνω άρθρο 675α προστέθηκε (στη θέση του άρθρου 675Α,που είχε καταργηθεί με την παρ.3 του άρθρου 32 Ν.2172/1993) με την παρ.1 άρθρ.9 Ν.3189/2003,ΦΕΚ Α 243/21.10.2003.
Επαναφορά των πραγμάτων στην προηγούμενη κατάσταση. Αρθρο 676. Αν γίνει δεκτή αίτηση επαναφοράς των πραγμάτων στην προηγούμενη κατάσταση, το δικαστήριο προχωρεί στην έρευνα της ουσίας της υπόθεσης.
Δημήτριος Χ. Καραγιάννης, δικηγόρος, Θεσσαλονίκη - Αθήνα.