Αίτηση διορθώσεως της ληξιαρχικής πράξης γεννήσεως ως προς το κύριο όνομα (Μονομελές Πρωτοδικείο Χίου, αριθμός απόφασης 111/2010)
Περίληψη: Εκουσία δικαιοδοσία. Αίτηση διορθώσεως της ληξιαρχικής πράξης γεννήσεως ως προς το κύριο όνομα. Αρμόδιο Δικαστήριο. Εννομο συμφέρον. Περιστατικά. Μη νόμιμο το αίτημα προς τον ληξίαρχο να διορθώσει σχετικά την ληξιαρχική πράξη αφού αυτός μετά την έκδοση της δικαστικής αποφάσεως έχει υποχρέωση από το νόμο. Δεκτή η αίτηση.
[...] Από τις διατάξεις της νομοθεσίας που αφορούν το όνομα και ιδίως από το άρθρο 58 ΑΚ, με το οποίο προστατεύεται ο δικαιούμενος να φέρει ορισμένο όνομα κατά της παρανόμου χρήσεως, αυτού από άλλο πρόσωπο (ΕΑ 5019/1996 ΕλλΔνη 38. 1591) και το άρθρο 415 ΠΚ, με το οποίο τιμωρείται η αυθαίρετη μεταβολή του ονόματος, προκύπτει ότι ο νομοθέτης απέβλεψε στο όνομα ως χαρακτηριστικό στοιχείο της προσωπικότητας και θέλησε να διατηρείται αυτό σταθερό και αμετάβλητο χάριν της ίδιας της προσωπικότητας του ατόμου και συγχρόνως της ασφαλείας των συναλλαγών. Από το συνδυασμό όμως των ανωτέρω διατάξεων προς το άρθρο 13§1 του ν. 344/1976 "περί ληξιαρχικών πράξεων", με το οποίο ορίζεται ότι απαιτείται τελεσίδικη δικαστική απόφαση για τη διόρθωση οιασδήποτε ληξιαρχικής πράξεως, και συνεπώς και αυτής της γέννησης κάποιου προσώπου, της οποίας πράξης στοιχείο είναι και το κύριο όνομα αυτού κατά το άρθρο 22 παρ. 1 του προαναφερόμενου νομοθετήματος, προκύπτει ότι ο νομοθέτης δέχθηκε παρεκκλίσεις από την ανωτέρω αναφερόμενη αρχή του σταθερού και αμεταβλήτου ονόματος, οι οποίες επιβάλλονται πάλι χάριν του ιδίου του προσώπου. Ενόψει αυτών, αλλά και της συνταγματικής προστασίας που απολαμβάνει το προσωποπαγές δικαίωμα της προσωπικότητας του ανθρώπου με το άρθρο 5§1 του Συντάγματος, με το οποίο ορίζεται ότι "καθένας έχει δικαίωμα να αναπτύξει ελεύθερα την προσωπικότητα του", συνάγεται περαιτέρω ότι το πρόσωπο δικαιούται να ζητήσει δικαστικώς τη διόρθωση του κυρίου ονόματος του δόθηκε με τη βάπτιση του, υπό την προϋπόθεση ότι συντρέχει γι` αυτό κάποια εξαιρετική περίπτωση ή ιδιαίτερη ανάγκη ή το όνομα αυτό έχει δικαιολογημένα ανεπιθύμητες συνέπειες, πράγμα το οποίο συμβαίνει όταν δεν είναι εύηχο ή σχετίζεται με την ηθική προσωπικότητα του ατόμου, ή, τέλος, αποκτήθηκε από ενήλικο προσφάτως και του δημιουργεί προβλήματα στις σχέσεις του με τους άλλους, που τον γνώριζαν με το παλιό του όνομα (ΑΠ(Γ΄ΤΜΗΜΑ)573/1981 ΝοΒ 29, 901, ΑΠ(Γ΄ΤΜΗΜΑ)570/1981, ΕΕΝ1982, σελ. 323).
Ο αιτών, με την κρινόμενη αίτησή του, επικαλούμενος άμεσο έννομο συμφέρον, ζητεί, να διορθωθεί η, υπ` αριθμ. 15Τ.Β./Α/10-12-1936, ληξιαρχική πράξη γεννήσεως και βαπτίσεώς του, που συνέταξε ο Ληξίαρχος Χίου, ως προς το κύριο όνομα του, το οποίο έλαβε κατόπιν βαπτίσεώς του, κατά τα εκτιθέμενα λεπτομερώς στο δικόγραφο. Η αίτησή του, σύμφωνα με όσα εκτίθενται στη μείζονα σκέψη, αρμοδίως καθ` ύλην και κατά τόπον φέρεται για να δικαστεί από το Δικαστήριο, αυτό με την προκειμένη διαδικασία της εκουσίας δικαιοδοσίας των άρθρων 739 επ. ΚΠολΔ και είναι νόμιμη, στηριζόμενη στις προμνησθείσες διατάξεις, καθώς και σ` εκείνη του άρθρου 782§§3,1 ΚΠολΔ, πλην του αιτήματος να διαταχθεί το αρμόδιο ληξιαρχείο να καταχωρήσει την απόφαση που θα εκδοθεί στα οικεία βιβλία του, το οποίο πρέπει να απορριφθεί ως μη νόμιμο, καθόσον ο ληξίαρχος υποχρεούται από το νόμο (άρθρα 4 στοιχείο ", Β και 14 ν. 344/1965 "περί ληξιαρχικών πράξεων") να καταχωρεί στα τηρούμενα από αυτόν ληξιαρχικά βιβλία κάθε επερχόμενη μεταβολή στην κατάσταση του φυσικού προσώπου κατόπιν δήλωσης του προκαλέσαντος αυτήν και μόνο σε περίπτωση άρνησης του να προβεί στη ζητούμενη ενέργεια (περίπτωση που δεν υφίσταται στην προκείμενη περίπτωση, κατά τα εκτιθέμενα στην αίτηση) μπορεί να υποχρεωθεί σε αυτήν δικαστικώς σύμφωνα με το άρθρο 791 ΚΠολΔ (ΕφΑΘ 2404/2003 Δνη 2003.1667). Επομένως, πρέπει να ερευνηθεί περαιτέρω κατ` ουσίαν, δεδομένου ότι τηρήθηκε η προδικασία που προβλέπεται από τη διάταξη του άρθρου 748§2 ΚΠολΔ (βλ. την, υπ` αριθμ. 1008Δ/22-02-2010, έκθεση επιδόσεως του δικαστικού επιμελητή στο Πρωτοδικείο αυτό Παντελή Ι. Τουρνή, προς τον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Χίου, που προσκομίζει ο αιτών). Από την εκτίμηση της καταθέσεως του μάρτυρα (κατ` άρθρο 408ΚΠολΔ), που εξετάσθηκε στο ακροατήριο στα ταυτάριθμα με την απόφαση αυτή, πρακτικά της συνεδριάσεως, όλων των εγγράφων που νομίμως επίκαλείται και προσκομίζει ο αιτών, αποδεικνύεται ότι ο αιτών, που γεννήθηκε την 9-12-1936 στη Χίο και βαπτίσθηκε στον ιερό ναό της Παναγίας-Ερυθιανής του δ.δ. Βροντάδου Χίου, έλαβε το όνομα "Μαρής". Επειδή το όνομα "Μάριος", το οποίο επιθυμεί ο ίδιος να φέρει είναι το κύριο όνομα στο οποίο επί πολλά έτη, ακούει ο ίδιος και με το οποίο τον ονοματίζει το κοινωνικό του περιβάλλον. Επειδή επιπλέον, το βαπτιστικό όνομα "Μαρής" δημιουργεί σύγχυση γιατί είναι σύνηθες ως επώνυμο και όχι σαν όνομα στην Χίο, ενώ δεν είναι λίγες και οι φορές που η χρησιμοποίηση του προκαλεί ανεπιθύμητες συνέπειες επειδή δεν είναι εύηχο και οι άνθρωποι με τους οποίους συναλλάσσεται το συγχέουν με άλλα παρόμοια ομόηχα κύρια ονόματα όπως το "Άρης". Επειδή το έννομο συμφέρον του αιτούντος είναι για τους ανωτέρω λόγους πρόδηλο και η χρησιμοποίηση του κυρίου ονόματος "Μάριος" δεν αντίκειται στα χρηστά ήθη, η αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή ως ουσιαστικώς βάσιμη, κατά τα διαλαμβανόμενα στο διατακτικό.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ: ΔΕΧΕΤΑΙ εν μέρει την αίτηση. ΔΙΑΤΑΣΣΕΙ τη διόρθωση της υπ` αριθμ. 15Τ.Β./Α/10-12-1936 ληξιαρχικής πράξεως γεννήσεως και βαπτίσεως του αιτούντος, που συνέταξε ο Ληξίαρχος Χίου, ως προς το κύριο όνομά του από το όνομα "Μαρής", στο όνομα "Μάριος".
Δημήτριος Χ. Καραγιάννης, Δικηγόρος, Θεσσαλονίκη - Αθήνα