Εκούσια δικαιοδοσία - Διόρθωση ληξιαρχικής πράξης - Βεβαίωση ημερομηνίας γεννήσεως με σκοπό τη σύνταξη σχετικής ληξιαρχικής πράξης (Μονομελές Πρωτοδικείο Ρόδου, αριθμός απόφασης 494/2009)
Περίληψη: Εκούσια δικαιοδοσία. Διόρθωση ληξιαρχικής πράξης. Τι νοείται ως ληξιαρχική πράξη και ποιό το αντικείμενο της δικαστικής απόφασης διόρθωσης. Δεν είναι νόμιμο αίτημα διόρθωσης οικογενειακής μερίδας από το γραφείο μητρώου δηματολογίου του Δήμου. Βεβαιώνεται ημερομηνία γεννήσεως με σκοπό τη σύνταξη σχετικής ληξιαρχικής πράξης.
[...]Το άρθρο 782 ΚΠολΔ προβλέπει τη διαδικασία και το αρμόδιο δικαστήριο για τη βεβαίωση γεγονότων που αφορούν στη γέννηση, την ονοματοδοσία, το γάμο ή το θάνατο φυσικού προσώπου, με σκοπό τη σύνταξη ή τη διόρθωση της συνταχθείσας δυνάμει του ν. 344/1976 ληξιαρχικής πράξης. Η αίτηση διορθώσεως μπορεί ειδικότερα να αναφέρεται: α) στη σύνταξη ληξιαρχικής πράξης ή στην ανασύνταξή της λόγω απωλείας ή καταστροφής της σχετικής πράξεως, β) στη διόρθωση της ληξιαρχικής πράξεως (αρθ. 13 ν. 344/1976) και ειδικότερα στη συμπλήρωση, αλλαγή ή διαγραφή στοιχείου ή στοιχείων του περιεχομένου της, εφόσον δεν ανταποκρίνονται προς την πραγματική κατάσταση κατά το χρόνο συντάξεώς της ή εφόσον επήλθε μεταγενέστερα οποιαδήποτε μεταβολή που καθιστά επιβεβλημένη τη διόρθωση. Η διόρθωση στις περιπτώσεις αυτές είναι δυνατή, ανεξάρτητα αν η εσφαλμένη αναγραφή οφείλεται σε αναληθή δήλωση των ενδιαφερομένων ή σε σφάλμα του ληξιάρχου. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις για την άσκηση της σχετικής αιτήσεως απαιτείται η αιτιολόγηση εννόμου συμφέροντος (βλ. Παρατηρήσεις του Π. Αρβανιτάκη επί της υπ` αριθ. 24.984/1998 ΜονΠρωτΘεσ, Αρμ. 1999. 248). Αντικείμενο της απόφασης που αφορά τη διόρθωση ή συμπλήρωση ληξιαρχικής πράξης δεν είναι η έκδοση διαταγής προς το ληξίαρχο, αλλά η διαπίστωση των ακριβών στοιχείων της πράξης (βλ. ΕφΑθ 3707/72 ΝοΒ 21. 357, ΜΠρΚοζ 526/79 ΑρχΝ 32. 89). Για το λόγο αυτό η εκδιδόμενη δικαστική απόφαση, αδιάκριτα από το αν πρόκειται να χρησιμοποιηθεί για τη σύνταξη ή για τη διόρθωση υπάρχουσας ληξιαρχικής πράξης, είναι, αναφορικά με τη ρυθμιστική της ενέργεια, διαπιστωτική ατομική πράξη (βλ. σχετ. Στασινόπουλο, «Δίκαιον των διοικητικών πράξεων» §13 ΙΙΑ, σελ.136 επ.). Αυτό σημαίνει περαιτέρω ότι η σχετική δικαστική απόφαση, δεν περιέχει ούτε επιτρέπεται να περιέχει διαταγή προς το ληξίαρχο να συντάξει ή να διορθώσει τη σχετική ληξιαρχική πράξη (βλ. Μπέη, «Πολιτική Δικονομία, εκούσια δικαιοδοσία» έκδ. 1992, τόμο 18 άρθρο 782 σελ. 477, Μπρακατσούλα, «Εκούσια δικαιοδοσία» έκδ. 1998, σελ. 227 και ΜΠρΦλωρ 32/69 Αρμ. 23. 313).
Ο ληξίαρχος θα υποχρεωθεί στην καταχώρηση μόνο με τον εξαναγκασικό μηχανισμό της διοίκησης. Τέλος, σύμφωνα με το άρθρο 8 του νόμου 344/1976 «περί ληξιαρχικών πραξεων», «1) Προς βεβαίωση της αστικής κατάστασης του φυσικού προσώπου τηρούνται εις έκαστον ληξιαρχείο βιβλία γεννήσεων, γάμων θανάτων, και εκθέσεων. 2) Τα ληξιαρχικά βιβλία είναι δημόσια, 3) Εις τα ληξιαρχικά βιβλία καταχωρίζονται αι πράξεις αι έχουσαι αντικείμενον την βεβαίωση γεννήσεως, γάμου η θανάτου του φυσικού προσώπου, την μεταβολήν του περιεχομένου ή την διόρθωση τοιαύτης ληξιαρχικής πράξεως ...». Δηλαδή τα ληξιαρχικά βιβλία ορίζονται περιοριστικά από το νόμο και είναι μόνο τα βιβλία γεννήσεων γάμου, θανάτων, και εκθέσεων, ληξιαρχικές δε πραξεις είναι μόνο όσες έχουν ως αντικείμενο τη βεβαίωση γεννήσεως, γάμου η θανάτου φυσικού προσώπου ή τη διόρθωση προηγούμενης ληξιαρχικής πράξης. Επομένως, τα βιβλία οικογενειακών μερίδων που τηρούν οι Δήμοι ή Κοινότητες δεν είναι ληξιαρχικά βιβλία ούτε οι εγγραφές σε αυτά φέρουν χαρακτήρα ληξιαρχικών πράξεων (για το λόγο τούτο, τα σχετικά πιστοποιητικά που εκδίδονται επί τη βάσει των εγγραφών στα βιβλία Οικογενειακών Μερίδων δεν υπογράφονται από τον αρμόδιο Ληξίαρχο αλλά από το Δήμαρχο η από το Πρόεδρο Κοινότητας). Περαιτέρω, για τους ανωτέρω λόγους, δεν είναι ληξιαρχικά βιβλία τα μητρώα αρρένων, οι επαγγελματικός άδειες και οι αστυνομικές ταυτότητας και ούτε οι εγγραφές σε αυτά φέρουν το χαρακτήρα ληξιαρχικών πράξεων. Συνακόλουθα, είναι μη νόμιμη η αίτηση περί διορθώσεως εγγραφής στα βιβλία οικογενειακών μερίδων καθώς και σε κάθε άλλο δημόσιο έγγραφο που δεν φέρει το χαρακτήρα ληξιαρχικής πραξης, κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας, εφόσον, κατ` αρθρο 782 παρ 1 και 3 του ΚΠολΔ, η διαδικασία αυτή εφαρμόζεται μόνο περί διορθώσεως ληξιαρχικής πράξης (βλ. ΜονΠρΒερ 18/1996, Αρμ 50.1034, με σύμφωνες παρατηρήσεις Π. Αρβανιτάπη).
Στην προκειμένη περίπτωση, ο αιτών, επικαλούμενος άμεσο έννομο συμφέρον, ζητά με την κρινόμενη αίτηση του, κατ` εκτίμηση του συνόλου του περιεχομένου και των αιτημάτων αυτής, να βεβαιωθεί, ελλείψει ληξιαρχικής πράξης γεννήσεως, διότι ληξιαρχικά βιβλία τηρούνται στο Δήμο Καρπάθου και δη στο ΔΔ Απερίου από το έτος 1950 και εφεξής, ότι η ημερομηνία γεννήσεως του ήταν η 16-6-1939 καθώς επίσης και να διορθωθεί η οικογενειακή μερίδα του που τηρείται από τον ως άνω Δήμο, διότι εσφαλμένα και εκ παραδρομής καταχωρήθηκε σε αυτή ως έτος γεννήσεως αυτού το 1938, αντί του ορθού έτους που είναι 1939. Η αίτησή αρμοδίως και παραδεκτώς, εισάγεται για να συζητηθεί ενώπιον του Δικαοτηρίου αυτού, κατά την προκειμένη διαδικασία της εκουσίας δικαιοδοσίας (άρθρο 739 επ. σε συνδυασμό με άρθρο 782 παρ.1 ΚΠολΔ), Είναι δε νόμιμη, στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 15 και 43 του ν. 344/1976, "Περί ληξιαρχικών πράξεων", σε συνδυασμό και με τη διάταξη του άρθρου 782 ΚΠολΔ, πλην του αιτήματός, σύμφωνα και με τα διαλαμβανόμενα στη μείζονα πρόταση, περί της διόρθωσης της οικογενειακής του μερίδας από το Γραφείο Μητρώου Δηματολογίου του Δήμου Καρπάθου, Επομένως, πρέπει να ερευνηθεί περαιτέρω κατ` ουσίαν, δεδομένου ότι τηρήθηκε η προδικασία που προβλέπεται από τη διάταξη του άρθρου 748 § 2 ΚΠολΔ δεδομένου ότι τηρήθηκε η προδικασία που προβλέπεται από τη διάταξη του άρθρου 748 παρ. 2 ΚΠολΔ, με την επίδοση αντίγραφου της αίτησης στον αρμόδιο Εισαγγελέα Πρωτοδικών Ρόδου (βλ. την προσκομιζόμενη με ·αριθ. 3716Ε/2009 έκθεση επίδοσης του Δικαστικού Επιμελητή της περιφέρειας του Πρωτοδικείου Ρόδου Ν. Χ.).
Από την ένορκη κατάθεση του μάρτυρα του αιτούντος, που περιέχεται στα ταυτάριθμα με την παρούσα πρακτικά δημόσιας συνεδρίασης του Δικαστηρίου αυτού, από όλα ανεξαιρέτως τα έγγραφα που προσκομίζει ο αιτών, και από τη με αριθμό 2018/19-3-2009 ένορκη βεβαίωση της ουμβολαιογράφου Κάρπαθου Ζ. Ρ., αποδεικνύονται τα ακόλουθα: Ο αιτών γεννήθηκε στο Απέρι Καρπάθου την 16.6.1939 (βλ. την ως άνω αναφερθείσα ένορκη βεβαίωση της μάρτυρος Θ. χήρας Ν. Χ.). Η ως άνω γέννηση όμως δεν καταχωρήθηκε στα μητρώα καταχωρήσεως γεννήσεων και βαπτίσεων που τηρούνται από τη Ιερά Μητρόπολη Καρπάθου και Κάσου διότι, λόγω της ιταλικής και ακολούθως της γερμανικής κατοχής των ως άνω νήσων, δεν τηρούνταν τα αντίστοιχα βιβλία κατά τη χρονική περίοδο από 1937 έως και 1950 (βλ. για τα ανωτέρω, την από 16-2-2009 βεβαίωση της Ιεράς Μητρόπολης Καρπάθου και Κάσου καθώς και τη σχετική παρατήρηση επί του αρ.πρωτ.1395/26-2-2008 πιστοποιητικό γέννησης του αιτούντος που εκδόθηκε από τον ως άνω Δήμο Καρπάθου). Περαιτέρω δε αποδείχθηκε ότι η ως άνω γέννηση καταχωρήθηκε στην οικογενειακή μερίδα του αιτούντος που τηρείται από το Δήμο Καρπάθου (βλ. το με αρ. πρωτ. 1395/26-2-2008 πιστοποιητικό γέννησης του αιτούντος), εσφαλμένα και εκ παραδρομής με ημερομηνία την 16-6-1938, αντί του ορθού 16-6-1939. Συνεπώς και δεδομένου του προφανούς εννόμου συμφέροντος του αιτούντος, η αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή ως βάσιμη εν μέρει και από ουσιαστική άποψη, κατά τα διαλαμβανόμενα στο διατακτικό.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ:
ΔΕΧΕΤΑΙ εν μερει την αίτηση.
ΒΕΒΑΙΩΝΕΙ, με σκοπό τη σύνταξη της οικείας ληξιαρχικής πράξεως γεννήσεως από το ληξίαρχο του Δήμου Κάρπαθου ότι η ημερομηνία γεννήσεως του αιτούντος είναι η 16-6-1939.
Δημήτριος Χ. Καραγιάννης και Συνεργάτες, Δικηγορικό Γραφείο, Θεσσαλονίκη - Αθήνα