Δεκτή η αίτηση των γονέων ανηλίκου τέκνου με την οποία ζητούν τη συμπλήρωση ληξιαρχικής πράξης γέννησης αυτού με την προσθήκη πριν από το κύριο όνομα του ανηλίκου τέκνου τους κι άλλου κυρίου ονόματος (Ειρηνοδικείο Ακρατας, αριθμός απόφασης 64/2013)
Περίληψη: Διόρθωση ληξιαρχικής πράξης. Προσθήκη άλλου κυρίου ονόματος. Εκούσια δικαιοδοσία. Έννομο συμφέρον. Τοπική αρμοδιότητα. Δεκτή η αίτηση των γονέων ανηλίκου τέκνου με την οποία ζητούν τη συμπλήρωση ληξιαρχικής πράξης γέννησης αυτού, και συγκεκριμένα την προσθήκη πριν από το κύριο όνομα του ανηλίκου τέκνου τους, που αυτό έλαβε από ονοματοδοσία, άλλου κυρίου ονόματος που έλαβε αργότερα από βάπτιση. Έννομο συμφέρον των αιτούντων για τη συμπλήρωση της ληξιαρχικής πράξης, καθώς το όνομα που το τέκνο τους είχε λάβει από ονοματοδοσία δημιουργεί και θα δημιουργήσει προβλήματα στην προσωπική και ψυχολογική κατάστασή του, καθώς και στην κοινωνική του ένταξη. Η ρύθμιση της τοπικής αρμοδιότητας στη διάταξη του άρθρου 782 παρ. 1 ΚΠολΔ δεν έχει δεσμευτικό αλλά καθοδηγητικό χαρακτήρα, με συνέπεια να μην αποκλείεται η υποβολή της αίτησης και στο δικαστήριο της κατοικίας του αιτούντος.
[...] Με το αρθρ. 25 ν. 344/76 (βλ. αρθρ. 22 § 1 εδ. δ και άρθρ. 14 και 15 ν. 1438/1984) ρητά ορίζεται ότι οι γονείς, και σε περίπτωση κωλύματος ή αδυναμίας του άλλου γονέα ο πατέρας ή και μόνη η μητέρα ή και ο ανήλικος (ΑΠ 513/81 ΝοΒ 30.422), δικαιούται να επιδιώξει τη διόρθωση της ληξιαρχικής πράξεως και του κυρίου ονόματος του τέκνου του (βλ. επίσης και ολΑΠ 240/75; ΝοΒ 23.665, ΕΑ 4242/76 Αρμ 31.122 και ΜΠΙωαν 296/75 Αρμ 30.50 – Β. Μπρακατούλας Εκούσια Δικαιοδοσία, Θεωρία - Νομολογία – Πράξη, Εβδομη Έκδοση, 2002, σελ. 206). Περαιτέρω, από τον συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 58 ΑΚ και 415 ΠΚ προκύπτει ότι ο νομοθέτης προσέβλεψε στο κύριο όνομα ως χαρακτηριστικό στοιχείο της προσωπικότητας και θέλησε να διατηρείται αυτό σταθερό και αμεταβλητο χάριν της ίδιας προσωπικότητας, αλλά παράλληλα και της ασφάλειας των συναλλαγών. Εξάλλου, από τον συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 25 § 2 του ν.δ. 610/1970, με το οποίο είναι επιτρεπτή η προσθήκη και άλλου κύριου ονόματος και 13 § 1 ν.344/1976, με το οποίο απαιτείται δικαστική απόφαση για διόρθωση οποιασδήποτε ληξιαρχικής πράξης και συνεπώς και γι' αυτήν της γέννησης κάποιου προσώπου της οποίας πράξης στοιχείο είναι το κύριο όνομα αυτού κατά το άρθρο 22 § 1 του ίδιου ως άνω ν.δ/τος, προκύπτει ότι ο νομοθέτης από την άνω αρχή για το σταθερό και αμετάβλητο του ονόματος δέχτηκε παρεκκλίσεις που επιβάλλονται στις άνω περιπτώσεις χάριν πάλιν του ίδιου του προσώπου. Επίσης, με το άρθρ. 5 § 1 του Συντάγματος το διαγορεύεται στον καθένα το δικαίωμα της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητάς του προς όλες τις εκφάνσεις της που συνθέτουν αυτή, συνάγεται περαιτέρω ότι το πρόσωπο δικαιούται να ζητήσει δικαστικώς την διόρθωση του κύριου ονόματος, που δόθηκε σ’ αυτό εφόσον τούτο έχει δικαιολογημένα, μη επιθυμητές συνέπειες, όπως συμβαίνει όταν δεν είναι εύηχο (ΟλΑΠ 09/85 ΝοΒ 33.1178, ΑΠ 573/1961 ΝοΒ 30.422 και ΕφΑθ 2064/2005 ΕλλΔ/νη 2005.1547).
Περαιτέρω, από τη διάταξη της παρ. 4 του ίδιου ως άνω άρθου 25 Ν. 344/1976 «Περί ληξιαρχικών πράξεων, όπως το άρθρο αυτό ισχύει μετά την αντικατάσταση του με το άρθρο 15 του ν. 1438/1984, που ορίζει ότι η γενομένη σύμφωνα με τα ανωτέρω δήλωση ονοματοδοσίας δεν ανακαλείται, σαφώς προκύπτει ότι επιτρέπεται μόνο η ανάκληση της δήλωσης των γονέων ή του γονέα ως προς την ονοματοδοσία των τέκνων τους ή τέκνου του, όχι όμως και η για οποιοδήποτε θεμιτό και μη αντιβαίνοντα σε κανόνα δημόσιας τάξης λόγο συμπλήρωση αυτής με την προσθήκη και ετέρου ονόματος·σε αυτό που έχει αρχικά δηλωθεί και δεν προκαλεί κάποια αμφισβήτηση ως προς τα πρόσωπα αυτά (βλ. ΕφΑθ 3718/2008 ΕλλΔνη 2009.249, ΕφΑθ 1905/2003 ΕλλΔνη 2004, 247 - Α' Δημοσίευση Νόμος). Στην προκείμενη περίπτωση με την υπό κρίση αίτηση, κατ’ ορθή εκτίμηση του δικογράφου και του αιτήματος τους οι αιτούντες, ως ασκούντες από κοινού τη γονική μέριμνα του ανήλικου υιού τους … και επικαλούμενοι έννομο συμφέρον, ζητούν να συμπληρωθεί η υπ’ αρ. …/2002 ληξιαρχική πράξη γέννησης που καταχωρήθηκε στον τόμο .. του Ληξιαρχείου του πρώην Δήμου και ήδη Δημοτικής Ενότητας Ρίου του Δήμου Πατρέων, με το όνομα Κ. προ του ονόματος Χ. Η αίτηση αρμοδίως εισάγεται για να συζητηθεί ενώπιον του Δικαστηρίου αυτού κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας (άρθρα 22, 739, 740 παρ. 1 και 782 παρ. 3 ΚΠολΔ) παρά το ότι ζητείται η διόρθωση ληξιαρχικής πράξης που συντάχθηκε από τη ληξίαρχο της δημοτικής ενότητας Ρίου του δήμου Πατρέων (και ως εκ τούτου κατά τόπο αρμόδιο θα έπρεπε να είναι το Ειρηνοδικείο Πατρών, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 782 παρ. 1 ΚΠολΔ), επειδή στην περιφέρεια αυτού του δικαστηρίου βρίσκεται ο τόπος κατοικίας των αιτούντων και γίνεται δεκτό ότι η ρύθμιση της τοπικής αρμοδιότητας στη διάταξη του άρθρου 782 παρ. 1 ΚΠολΔ δεν έχει δεσμευτικό αλλά καθοδηγητικό χαρακτήρα με συνέπεια να μην αποκλείεται η υποβολή της αίτησης και στο δικαστήριο της κατοικίας του αιτούντος, εφόσον λόγω των τοπικών συνθηκών του είναι σε θέση να παράσχει ταχύτερη, αποτελεσματικότερη και ασφαλέστερη έννομη προστασία στον αιτούντα στα πλαίσια και της ελαστικότητας που διακρίνει τη διαδικασία της εκουσίας δικαιοδοσίας (βλ. ΜΠρΒερ 63/2007 αδημ., ΜΠρΒερ 180/2006 αδημ., ΜΠρΒερ 64/96 Αρμ. 51,397, ΜΠρΘεσ 1323/87 Αρμ 42.467, Β. Βαθρακοκοίλη:"Κώδικας Πολτικής Δικονομίας Ερμηνευτική Νομολογιακή Ανάλυση", ερμηνεία άρθρου 782, τόμ. Δ’ σέλ. 504). Είναι δε νόμιμη, στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 782 παρ. 1, 3 ΚΠολΔ και 9, 13 παρ. 1, 14, 15, 22, 25 του Ν. 344/1976 «Περί ληξιαρχικών πράξεων» όπως ισχύει. Πρέπει, επομένως, να ερευνηθεί κατ' ουσίαν, δεδομένου ότι έχει τηρηθεί η προδικασία που προβλέπει η διάταξη του άρθρου 748 παρ. 2 ΚΠολΔ (βλ. την υπ’ αριθ. 4738/13-11-2013 έκθεση επιδόσεως της δικαστικής επιμελήτριας στο Πρωτοδικείο Καλαβρύτων …, προς τον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Καλαβρύτων, που προσκομίζει).
Από την εκτίμηση της ένορκης καταθέσεως της μάρτυρος αποδείξεως που εξετάστηκε στο ακροατήριο και περιέχεται στα ταυτάριθμα με την παρούσα πρακτικά δημόσιας συνεδρίασης και από τα έγγραφα που προσκομίζουν και επικαλούνται οι αιτούντες αποδείχθηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Το ανήλικο τέκνο των αιτούντων Χ. γεννήθηκε στο Ρίο Πατρών την 30 Σεπτεμβρίου 2002 και συντάχθηκε η υπ’ αριθ. 34/2002 ληξιαρχική πράξη γέννησης που καταχωρήθηκε στον τόμο … του Ληξιαρχείου του πρώην Δήμου Δημοτικής Ενότητας Ρίου του Δήμου Πατρέων. Ωστόσο στην προαναφερθείσα ληξιαρχική πράξη γέννησης αναγράφηκε ως κύριο όνομα του ανωτέρω ανηλίκου το όνομα "Χ", το οποίο αποτελεί το όνομα που έλαβε από ονοματοδοσία. Πλην όμως, αποδείχθηκε ότι την 29-7-2007 τελέσθηκε η βάπτιση του εν λόγω τέκνου των αιτούντων, στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου της τ.κ. Συνεβρού του Δήμου Αιγιαλείας και κατά τη βάπτιση του έλαβε το όνομα Κ., συνταγείσης της με αριθ. … σχετικής δηλώσεως βαπτίσεως (βλ. προσκομιζόμενο αντίγραφο της εν λόγω δηλώσεως βαπτίσεως και ένορκη κατάθεση μάρτυρος αποδείξεως στο ακροατήριο του παρόντος Δικαστηρίου στα ταυτάριθμα με την παρούσα πρακτικά δημόσιας συνεδρίασης. Το άνομα Χ., σύμφωνα με τους περιεχόμενους στην κρινόμενη αίτηση ισχυρισμούς των αιτούντων, δημιουργεί και θα δημιουργήσει προβλήματα στην προσωπική και ψυχολογική κατάσταση του τέκνου τους και στην κοινωνική του ένταξη και ως εκ τούτου είναι προφανές το έννομο συμφέρον των αιτούντων για τη συμπλήρωση της προαναφερθείσας ληξιαρχικής πράξης γέννησης κατά το παραπάνω στοιχείο της. Επομένως, ενόψει των ανωτέρω και σύμφωνα με όσα προελέχθησαν στη μείζονα σκέψη της παρούσας και δεδομένου ότι μεταξύ των σκοπών σύνταξης της ληξιαρχικής πράξης περιλαμβάνεται και ο ακριβής προσδιορισμός της ταυτότητας ενός φυσικού προσώπου σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η προσθήκη και έτερου κύριου ονόματος σε αυτό που αρχικά δηλώθηκε δεν αντίκειται στη δημόσια τάξη, εφόσον δεν προκαλείται αμφισβήτηση σε σχέση με την ταυτότητα του προσώπου, η κρινόμενη αίτηση θα πρέπει να γίνει δεκτή και ως κατ ουσίαν βάσιμη και να διαταχθεί η συμπλήρωση της υπ’ αριθ. …/2002 ληξιαρχικής πράξης γέννησης που καταχωρήθηκε στον τόμο … του Ληξιαρχείου του πρώην Δήμου και ήδη Δημοτικής Ενότητας Ρίου του Δήμου Πατρέων με την προσθήκη στο κύριο όνομα του ανήλικου υιού των αιτούντων και του ονόματος «Κ» προ του ονόματος «Χ» με το οποίο αναγράφεται αυτός στην ανωτέρω ληξιαρχική πράξη γένεσης.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ: ΔΕΧΕΤΑΙ την αίτηση. ΔΙΑΤΑΣΣΕΙ τη συμπλήρωση της υπ αριθ. …/2002 ληξιαρχικής πράξης γέννησης του ανήλικου υιού των αιτούντων Χ Φ, που καταχωρήθηκε στον τόμο … του Ληξιαρχείου του πρώην Δήμου και ήδη Δημοτικής Ενότητας Ρίου του Δήμου Πατρέων, με την προσθήκη του ονόματος «Κ», προ του ανωτέρω κύριου ονόματος του ως άνω ανήλικου.
Καραγιάννης και Συνεργάτες, Δικηγορικό Γραφείο, Θεσσαλονίκη - Αθήνα
Δημήτριος Χ. Καραγιάννης, Δικηγόρος, Θεσσαλονίκη - Αθήνα