Ανάκληση φορολογικών δηλώσεων (Συμβούλιο της Επικρατείας - Αριθμός απόφασης 593/2011)

Περίληψη: Ειδικός φόρος καταναλώσεως μπανάνας και επιβολή ΦΠΑ επ` αυτού. Ανάκληση φορολογικής δηλώσεως λόγω νομικής πλάνης, περί την ύπαρξη ή την έκταση της φορολογικής υποχρεώσεως. Η ανάκληση μπορεί να γίνει και ευθέως με αυτοτελή προσφυγή ενώπιον του διοικητικού δικαστηρίου, χωρίς να απαιτείται τήρηση προηγούμενης διοικητικής διαδικασίας ή πανηγυρική διατύπωση αιτήματος ανακλήσεως. Απορρίπτεται η αναίρεση (επικυρώνει την υπ΄ αριθμ. 1956/2001 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Πειραιά).

[...] 1. Επειδή, γιά την άσκηση τής κρινομένης αιτήσεως δεν απαιτείται η καταβολή παραβόλου. 2. Επειδή με την αίτηση αυτή ζητείται η αναίρεση τής 1956/2001 αποφάσεως τού Διοικητικού Εφετείου Πειραιώς. Με την απόφαση αυτή, απορρίφθηκε έφεση τού Ελληνικού Δημοσίου κατά τής 880/1999 αποφάσεως τού Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιώς, με την οποία, κατ` αποδοχήν προσφυγής τής αναιρεσίβλητης εταιρείας, είχε ακυρωθεί η από 16.10.1996 πράξη βεβαίωσης και είσπραξης Φόρου Προστιθεμένης Αξίας (ΦΠΑ) τού Προϊσταμένου ΔΟΥ Γ΄ Πειραιώς, ποσού 2.216.800 δραχμών, επί τού ειδικού φόρου καταναλώσεως μπανάνας, που είχε επιβληθεί εις βάρος τής αναιρεσίβλητης με την οικεία πράξη χρεώσεως που είχε συνταχθεί επί τής 98465/10.10.1996 διασαφήσεως εισαγωγής τού Α΄ Τελωνείου Πειραιώς. 3. Επειδή, νομίμως φέρεται προς ανασυζήτηση η υπόθεση, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 34 παρ. 7 του π.δ.18/1989 (Α΄8), δεδομένου ότι μετά την πρώτη συζήτησή της ενώπιον του Τμήματος (18.3.2009) και πριν από τη λήψη αποφάσεως απεβίωσε ο Σύμβουλος ............, ο οποίος είχε προεδρεύσει της πρώτης συνθέσεως. 4. Επειδή, σύμφωνα με τις αρχές που διέπουν την ανάκληση των φορολογικών δηλώσεων, όπως αυτές διαμορφώθηκαν από την πάγια νομολογία του Τμήματος, ο φορολογούμενος δεσμεύεται μεν κατ` αρχήν από τη φορολογική του δήλωση, μπορεί όμως να την αμφισβητήσει και να την ανακαλέσει, ολικά ή μερικά, μεταξύ άλλων λόγω νομικής πλάνης, περί την ύπαρξη ή την έκταση τής φορολογικής του υποχρεώσεως. Στην περίπτωση δε αυτή, η ανάκληση μπορεί να γίνει και ευθέως με αυτοτελή προσφυγή ενώπιον του αρμόδιου διοικητικού δικαστηρίου, χωρίς να απαιτείται ούτε τήρηση προηγούμενης διοικητικής διαδικασίας, ούτε πανηγυρική διατύπωση αιτήματος ανακλήσεως, διότι η αμφισβήτηση γιά νομικούς λόγους τής ύπαρξης ή έκτασης τής φορολογικής υποχρέωσης ενέχει, αναγκαίως, και ανάκληση τής φορολογικής δήλωσης, λόγω νομικής πλάνης (πρβλ ΣΕ 2941/2000 Ολομ., 111/2003). 5. Επειδή, εν προκειμένω, κατά τα εκτιθέμενα στην προσβαλλομένη απόφαση, η αναιρεσίβλητη, με την 9848/10.10.1996 διασάφηση, ζήτησε τον τελωνισμό και την παραλαβή 277.066 χιλιογράμμων μπανάνας, προελεύσεως Ιταλίας, συνολικής αξίας 60.551.355 δραχμών. Επί τής διασαφήσεως χρεώθηκε από την τελωνειακή αρχή φόρος καταναλώσεως τού άρθρου 7 ν. 1798/1988, ποσού 27.707.600 δραχμών και, ακολούθως, στις 16.10.1996 καταβλήθηκε στην Γ΄ ΔΟΥ Πειραιώς ο επ` αυτού αναλογών φόρος προστιθεμένης αξίας. Με την από 24.10.1996 προσφυγή της, η αιτούσα ζήτησε την ακύρωση «τής βεβαιώσεως και εισπράξεως την 16.10.96 ΦΠΑ 8% από την Γ΄ ΔΟΥ Πειραιώς επί τού διά τής διασαφήσεως υπ` αριθ. 9848/10.10.1996 τού Α΄ Τελωνείου Πειραιώς καταβληθέντος ειδικού φόρου καταναλώσεως», προβάλλοντας ότι «η βεβαίωση και είσπραξη τού ήδη προσβληθέντος διά … προσφυγής μας … ειδικού φόρου καταναλώσεως δεν είναι νόμιμη. Κατά συνέπεια δεν είναι νόμιμη και η βεβαίωση και είσπραξη ΦΠΑ 8% … επί τού ποσού τού καταβληθέντος ειδικού φόρου καταναλώσεως … αφού η καταβολή τού επίδικου ποσού ΦΠΑ έχει ως προϋπόθεση την καταβολή τού μη νομίμου ειδικού φόρου καταναλώσεως». Το διοικητικό πρωτοδικείο, λαμβάνοντας υπ` όψιν, ότι με την 876/1999 απόφασή του είχε ακυρωθεί η πράξη χρεώσεως ειδικού φόρου καταναλώσεως, η οποία αποτελούσε την βάση υπολογισμού τού επίμαχου φόρου προστιθεμένης αξίας, έκανε δεκτή την προσφυγή και ακύρωσε την εν λόγω πράξη βεβαιώσεως. Κατά τής πρωτοδίκου αποφάσεως, το Δημόσιο, με την έφεσή του, προέβαλε, μεταξύ άλλων, ότι η προσφυγή τής αναιρεσίβλητης έπρεπε να είχε απορριφθεί, διότι η τελευταία δεν είχε τηρήσει την διαδικασία ανάκλησης που προβλέπεται από την στην παράγραφο 4 του άρθρου 11 του ν.δ. 3323/1955, (όπως το άρθρο αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο 12 παρ. 1 του ν. 1828/1989). Το διοικητικό εφετείο απέρριψε τον ανωτέρω λόγο εφέσεως, με την αιτιολογία ότι για την ανάκληση δηλώσεως, λόγω νομικής πλάνης, δεν απαιτείται η τήρηση τής διαδικασίας αυτής, εν προκειμένω δε, κατ` ορθή ερμηνεία τού δικογράφου τής προσφυγής, η αναιρεσίβλητη, με την προσφυγή της προέβη σε ανάκληση, λόγω νομικής πλάνης, τής από 16.10.1996 έκτακτης προσωρινής δήλωσης της αποδόσεως φόρου προστιθεμένης αξίας επί τού ειδικού φόρου καταναλώσεως μπανάνας. Κατά τα λοιπά δε, απέρριψε την έφεση τού Δημοσίου, λαμβάνοντας υπ` όψιν ότι, με την 1322/2001 απόφασή του, είχε κριθεί τελεσίδικα άκυρη η πράξη χρεώσεως ειδικού φόρου καταναλώσεως μπανάνας επί τής 9848/1996 διασαφήσεως εισαγωγής. 6. Επειδή, με την κρινόμενη αίτηση προβάλλεται ότι “ανεξαρτήτως [...] τής ακολουθητέας [...] διαδικασίας υποβολής αιτήσεως ανακλήσεως [...] η υποβολή τού σχετικού αιτήματος αποτελεί την αναγκαία προϋπόθεση προκειμένου το δικαστήριο τής ουσίας να προβεί στην εξέταση τής ουσιαστικής βασιμότητας τής προσφυγής”. Όμως, εν προκειμένω, η αναιρεσίβλητη με την προσφυγή της (όπως προκύπτει από το περιεχόμενό της, που έχει παρατεθεί στην προηγούμενη σκέψη) αμφισβήτησε την ύπαρξη φορολογικής υποχρεώσεως γιά λόγους νομικούς, σύμφωνα δε με όσα έχουν εκτεθεί ανωτέρω, στην σκέψη 4, εν όψει τούτου, δεν απητείτο πανηγυρική διατύπωση αιτήματος ανακλήσεως τής φορολογικής δηλώσεως, διότι οι λόγοι τής αμφισβήτησης εμπεριέχουν το αίτημα αυτό, όπως ορθά δέχθηκε και το διοικητικό εφετείο. Πρέπει συνεπώς να απορριφθεί ο ανωτέρω λόγος αναιρέσεως. 7. Επειδή, εξ άλλου, το Δημόσιο προβάλλει, περαιτέρω ότι, εφ` όσον γίνει δεκτή αίτησή του, περί αναιρέσεως τής 1322/2001 αποφάσεως τού Διοικητικού Εφετείου Πειραιώς, στην οποία στηρίχθηκε η προσβαλλομένη απόφαση, θα πρέπει και η τελευταία αυτή απόφαση να αναιρεθεί. Όμως, όπως προκύπτει από το 1213/2008 Πρακτικό, το Δημόσιο έχει παραιτηθεί από την αίτηση αναιρέσεως κατά τής αποφάσεως αυτής. 8. Επειδή, εν όψει τών ανωτέρω, πρέπει να απορριφθεί η κρινόμενη αίτηση. Διά ταύτα Απορρίπτει την αίτηση. Επιβάλλει στο Δημόσιο την δαπάνη τής αναιρεσίβλητης εταιρείας που ανέρχεται σε τετρακόσια εξήντα (460) ευρώ.

πηγή:NOMOS

Δημήτριος Χ. Καραγιάννης, δικηγόρος, Θεσσαλονίκη - Αθήνα