Ανώνυμη εταιρεία (Α.Ε. νόμος 2190/1920) - Διανομή κερδών - Έννοια - Σειρά διανομής
Αρθρο 44α. 1. Με την επιφύλαξη των διατάξεων για τη μείωση του μετοχικού κεφαλαίου δεν μπορεί να γίνει οποιαδήποτε διανομή στους μετόχους εφόσον, κατά την ημερομηνία λήξης της τελευταίας χρήσης, το σύνολο των ίδιων κεφαλαίων της εταιρείας, όπως προσδιορίζονται στο υπόδειγμα, ισολογισμού που προβλέπεται απο το άρθρο 42γ είναι η μετά από τη διανομή αυτή θα γίνει κατώτερο απο το ποσό του μετοχικού κεφαλαίου, προσαυξημένου με τα Αποθεματικά για τα οποία η διανομή τους απαγορεύεται από το νόμο ή το καταστατικό. Το ποσό αυτού του μετοχικού κεφαλαίου μειώνεται κατά το ποσό που δεν έχει ακόμη κληθεί να καταβληθεί. 2. Το ποσό που διανέμεται στους μετόχους δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των αποτελεσμάτων της τελευταίας χρήσης που έχει λήξει προσαυξημένο με τα κέρδη που προέρχονται από προηγούμενες χρήσεις και τα Αποθεματικά για τα οποία επιτρέπεται και αποφασίστηκε από τη Γενική Συνέλευση η διανομή τους και μειωμένο κατά το ποσό των ζημιών προηγούμενων χρήσεων και τα ποσά που επιβάλλεται να διατεθούν για το σχηματισμό Αποθεματικών σύμφωνα με το νόμο και το καταστατικό. Το προς διανομή ποσό καταβάλλεται στους μετόχους μέσα σε δυο μήνες από την απόφαση της τακτικής Γενικής Συνέλευσης που ενέκρινε τις Ετήσιες οικονομικές καταστάσεις. *** ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: Κατά το άρθρο 12 παρ.1 Ν.3453/2006,ΦΕΚ Α 74/7.4.2006: "1. Για την εφαρμογή της παραγράφου 2 του άρθρου 44α του Κ.ν. 2190/1920 δεν λαμβάνεται υπόψη το ποσό των ζημιών προηγούμενων χρήσεων, που προέρχονται από την πρώτη εφαρμογή των Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης (Δ.Π.Χ.Π.)". 3. Η έννοια της διανομής των προηγούμενων παρ. 1 και 2 περιλαμβάνει ιδίως την καταβολή των μερισμάτων και των τόκων απο μετοχές". ***Το άρθρο 44α προστέθηκε με το άρθρο 37 του ΠΔ 409/1986 (Α 191). *** ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ:Με την παρ. 1 άρθρ.30 Ν.2579/1998 Α 31/17.2.1998 " Με την επιφύλαξη των διατάξεων των άρθρων 43 και 44α του κ.ν.2190/1920 περί ανωνύμων εταιριών, οι επιχειρήσεις και οργανισμοί των οποίων αποκλειστικός μέτοχος ή με πλειοψηφία μετοχών άνω του εξήντα τοις εκατό (60%) είναι το Δημόσιο, ευθέως ή μέσω άλλης επιχείρησης ή οργανισμού του οποίου αποκλειστικός ή πλειοψηφών μέτοχος είναι το Δημόσιο και λειτουργούν με τη μορφή Α.Ε., υποχρεούνται να διαθέτουν από την Εταιρική χρήση 1997 και εφεξής ολόκληρο το προβλεπόμενο από το καταστατικά τους ή από διατάξεις νόμων μέρισμα στο μέτοχο".
Αρθρο 45. 1.Καθαρά κέρδη της εταιρείας είναι τα προκύπτοντα μετά την αφαίρεσιν εκ των πραγματοποιηθέντων ακαθαρίστων κερδών παντός εξόδου, πάσης ζημίας, το κατά το νόμον αποσβέσεων και παντός άλλου εταιρικού βάρους. 2.Τα καθαρά κέρδη διανέμονται κατά την εξής σειρά: α) αφαιρείται η κατά τον παρόντα νόμον ή το καταστατικό κράτησις δια τακτικόν Αποθεματικόν, "β) κρατείται το απαιτούμενο ποσό για την καταβολή του μερίσματος, που προβλέπεται από το άρθρο 3 του α.ν. 148/1967 (ΦΕΚ 173 Α`)." *** Η περ.β΄ αντικαταστάθηκε ως άνω με το άρθρο 54 Ν.3604/2007, ΦΕΚ Α 189/8.8.2007. γ) το υπόλοιπον διατίθεται κατά τους ορισμούς του καταστατικού. *** ΠΡΟΣΟΧΗ Με το άρθρο 79 παρ.8 Ν.3604/2007, ΦΕΚ Α 189/8.8.2007,ορίζεται ότι: " 8. Οι διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 45 του κ.ν. 2190/1920, όπως τροποποιούνται με τον παρόντα νόμο, εφαρμόζονται στα διανεμόμενα κέρδη, που προέρχονται από ισολογισμούς που εγκρίνονται από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου και εφεξής". "3"."Αποφάσει της Γενικής Συνελεύσεως λαμβανομένη κατά τας διατάξεις των άρθρων 29 παράγραφος 3 και 31 παράγραφος 2 δύνανται τα μετά την διανομήν του πρώτου μερίσματος διανεμητέα κατά το Καταστατικόν εις τους μετόχους κέρδη, να διατεθούν προς αύξησιν του εταιρικού κεφαλαίου δι` εκδόσεως νέων μετοχών παρεχομένων εις τους μετόχους άνευ πληρωμής, αντί προσθέτου μερίσματος. Εν τη περιπτώσει ταύτη εφαρμόζονται τα υπό της παραγράφου 3 του άρθρου 3α οριζόμενα". ***Η ανωτέρω παράγραφος 3 προσετέθη διά του άρθρου 26 παρ.2 του ΝΔ 4237/1962 (Α 123).
Δημήτριος Χ. Καραγιάννης, δικηγόρος, Θεσσαλονίκη - Αθήνα