Σύμβαση πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων - Factoring (Εφετείο Πειραιά, αριθμός απόφασης 115/2012)

Η σύμβαση πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων είναι η σύμβαση που καταρτίζεται εγγράφως μεταξύ ενός πράκτορα επιχειρηματικών απαιτήσεων (πράκτορας ή Factor) που μπορεί να είναι είτε τράπεζα είτε ειδική ανώνυμη εταιρία και μίας επιχείρησης εμπορικής εταιρίας ή φυσικού προσώπου που ασχολείται κατ΄ επάγγελμα με την πώληση αγαθών ή την παροχή υπηρεσιών ή εκτέλεση έργων (προμηθευτής). Περιεχόμενο της σύμβασης είναι ότι η εταιρεία Factoring αναλαμβάνει να παρέχει στην επιχείρηση του πελάτη της, για το διάστημα που συμφωνείται, έναντι αμοιβής, υπηρεσίες σχετικές με την προεξόφληση, τη λογιστική και τη νομική παρακολούθηση, καθώς και την είπραξη των χρηματικών απαιτήσεων κατά των πελατών της. Πρόκειται για νέο χρηματοδοτικό μηχανισμό με τον οποίο επιδιώκεται σκοπός χρηματοδοτικός ή διαχειριστικός ή ασφαλιστικός (εγγυητικός), σωρευτικά ή διαζευκτικά, με αντίστοιχες λειτουργίες. Αν με τη σύμβαση επιδιώκεται και χρηματοδοτικός σκοπός, ο προμηθευτής μεταβιβάζει στον πράκτορα τις εκκρεμείς (ήδη γεννημένες ή μέλλουσες να γεννηθούν) απαιτήσεις του από τη διάθεση αγαθών ή την παροχή υπηρεσιών και ο πράκτορας καταβάλλει αμέσως το σύνολο ή μέρος των απαιτήσεων, αφού παρακρατήσει ένα ποσοστό που αντιστοιχεί στον προεξοφλητικό τόκο. Η κατά τα άνω μεταβίβαση συντελείται με συνεχείς εκχωρήσεις των απαιτήσεων του προμηθευτή προς τον πράκτορα και την πίστωση από τον τελευταίο του λογαριασμού του πρώτου με τα αντίστοιχα ποσά, η δε πρακτορεία επιχειρηματικών απαιτήσεων αναγγέλλεται εγγράφως από τον πράκτορα ή τον προμηθευτή (βλ. Α. Γεωργιάδη, Νέες μορφές της σύγχρονης οικονομίας, έκδ. 4η, σ. 115, 117, 133 επ., όπου και για τις διάφορες μορφές Factoring). Aπό την τελευταία αυτή διάταξη του άρθρου 2 του Ν 1905/1990 , σε συνδυασμό με τα άρθρα 455, 460 έως 462 του ΑΚ, προκύπτει ότι, μετά την αναγγελία από τον πράκτορα ή τον προμηθευτή της επιχείρησης στον εκχωρηθέντα οφειλέτη, αποκόπτεται κάθε δεσμός του τελευταίου προς τον εκχωρητή και η εκχωρηθείσα απαίτηση αποκτάται από τον πράκτορα-εκδοχέα, που δικαιούται έκτοτε μόνο αυτός να επιδιώξει δικαστικώς την είσπραξή της. Αν παρά ταύτα ο οφειλέτης, μετά την αναγγελία καταβάλει στον εκχωρητή, δεν ελευθερώνεται, ενώ με αναγγελία ισοδυναμεί και η από τον εκχωρηθέντα οφειλέτη αναγνώριση ή αποδοχή της εκχώρησης. Το δικαίωμα του εκδοχέα προς είσπραξη της απαίτησης δεν επηρεάζεται καθόλου από την τυχόν καταβολή της εκχωρηθείσας απαίτησης από τον οφειλέτη στον εκχωρητή ή τρίτον δανειστή αυτού, διότι μετά την αναγγελία δεν υφίσταται πλέον απαίτηση του εκχωρητή και αντίστοιχη οφειλή προς αυτόν του εκχωρηθέντα οφειλέτη. Ακολούθως, όπως κάθε διαρκής σύμβαση, έτσι και η σύμβαση αυτή λήγει με την πάροδο του συμφωνηθέντος χρόνου ή με καταγγελία.

Δημήτριος Χ. Καραγιάννης, Δικηγόρος, Θεσσαλονίκη - Αθήνα