Πτώχευση - Διαδικασία εξυγίανσης (Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών, αριθμός απόφασης 1288/2012)

Διατάξεις: άρθρα 99 επ. Ν 3588/2007 (ΠτΚ)

Περίληψη: ΠΤΩΧΕΥΣΗ. Προπτωχευτική διαδικασία εξυγίανσης. Διαχρονικό δίκαιο. Εξέλιξη διαδικασίας συνδιαλλαγής που άνοιξε και εκκρεμεί κατά τη θέση σε ισχύ των Ν 4013/2011 και 4072/2012. Επικύρωση συμφωνίας εξυγίανσης.

[...] Σύμφωνα με το άρθρο 99 του N 3588/2007, όπως ισχύει μετά την αντικατάστασή του με το Ν 4013/2011 και το Ν 4072/2012 : «... Η διαδικασία εξυγίανσης αποτελεί συλλογική προπτωχευτική διαδικασία που αποσκοπεί στη διατήρηση, αξιοποίηση, αναδιάρθρωση και ανόρθωση της επιχείρησης με τη συμφωνία που προβλέπεται στο παρόν κεφάλαιο, χωρίς να παραβλέπεται η συλλογική ικανοποίηση των πιστωτών. Η συλλογική ικανοποίηση των πιστωτών παραβλάπτεται, αν προβλέπει ότι οι μη συμβαλλόμενοι στη συμφωνία πιστωτών θα βρεθούν σε χειρότερη οικονομική θέση από αυτήν στην οποία θα βρίσκονταν με βάση αναγκαστική εκτέλεση ή, σε περίπτωση που ο οφειλέτης έχει περιέλθει σε παύση πληρωμών, με βάση το όγδοο κεφάλαιο του παρόντος Κώδικα. Για την εκτίμηση της οικονομικής θέσης των πιστωτών λαμβάνονται υπόψη τα ποσά και τυχόν άλλα ανταλλάγματα που θα λάβουν και οι όροι αποπληρωμής των ποσών αυτών». Εξάλλου, σύμφωνα με το άρθρο 106στ «... 2. Η αίτηση (επικύρωσης της συμφωνίας εξυγίανσης από το πτωχευτικό δικαστήριο) συνοδεύεται από την υπογεγραμμένη συμφωνία εξυγίανσης και από έκθεση εμπειρογνώμονα που πληροί τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στο άρθρο 100 παρ. 4. Δεν αποκλείεται εμπειρογνώμονας να είναι ο εμπειρογνώμονας του άρθρου 100 παρ. 3. Στην έκθεση πρέπει να εκτίθεται η γνώμη του εμπειρογνώμονα σε σχέση με τη συνδρομή των προϋποθέσεων επικύρωσης της συμφωνίας εξυγίανσης σύμφωνα με το άρθρο 106ζ παρ. 1 έως και 3. ... 5. Η παρ. 6 του άρθρου 100 εφαρμόζεται και στην περίπτωση του παρόντος άρθρου». Σύμφωνα δε με το άρθρο 106ζ του ίδιου νόμου «... 2. Το πτωχευτικό δικαστήριο δεν επικυρώνει τη συμφωνία εξυγίανσης: α. Αν δεν πιθανολογείται ότι κατόπιν της επικύρωσης της συμφωνίας εξυγίανσης η επιχείρηση του οφειλέτη θα καταστεί βιώσιμη, β. Αν πιθανολογείται ότι η συλλογική ικανοποίηση των πιστωτών παραβλάπτεται κατά την έννοια του άρθρου 99 παρ. 2. γ. Αν η συμφωνία εξυγίανσης είναι αποτέλεσμα δόλου ή άλλης αθέμιτης πράξης ή κακόπιστης συμπεριφοράς του οφειλέτη, πιστωτή ή τρίτου, ή παραβιάζει διατάξεις αναγκαστικού δικαίου, ιδίως του δικαίου του ανταγωνισμού, δ. Αν η συμφωνία εξυγίανσης δεν αντιμετωπίζει με βάση την αρχή της ισότιμης μεταχείρισης τους πιστωτές, που βρίσκονται στην ίδια θέση. Αποκλίσεις από την αρχή της ίσης μεταχείρισης μεταξύ των πιστωτών επιτρέπονται για σπουδαίο επιχειρηματικό ή κοινωνικό λόγο που εκτίθεται ειδικά στην απόφαση του πτωχευτικού δικαστηρίου ή αν ο θιγόμενος πιστωτής συναινεί στην απόκλιση. Ενδεικτικά δύνανται να τύχουν ευνοϊκής μεταχείρισης απαιτήσεις πελατών της επιχείρησης του οφειλέτη, η μη ικανοποίηση των οποίων βλάπτει ουσιωδώς τη φήμη της ή τη συνέχισή της, απαιτήσεις, η εξόφληση των οποίων είναι αναγκαία για τη διατροφή του πιστωτή και της οικογένειας του, καθώς και εργατικές απαιτήσεις». Τέλος, σύμφωνα με το άρθρο 14 του Ν 4013/2011 «Σε περίπτωση διαδικασιών συνδιαλλαγής που έχουν ήδη ανοίξει και εκκρεμούν κατά τη θέση σε ισχύ του παρόντος νόμου, τα μέρη δύνανται κατά την επιλογή τους να συνάψουν είτε συμφωνία συνδιαλλαγής που επικυρώνεται σύμφωνα με τις διατάξεις που αντικαθίστανται με τον παρόντα νόμο και έχει τις έννομες συνέπειες που προβλέπονται με αυτές, είτε συμφωνία εξυγίανσης κατά τις διατάξεις που εισάγονται με τον παρόντα νόμο».

Στην προκειμένη περίπτωση, οι αιτούσες, με την κρινόμενη αίτηση, εκθέτουν ότι με την υπ' αριθμ. 555/2011 απόφαση του παρόντος Δικαστηρίου ανοίχθηκε η διαδικασία συνδιαλλαγής μεταξύ της πρώτης αιτούσας ανώνυμης εταιρίας και των δανειστών της, σύμφωνα με το άρθρο 99 του Πτωχευτικού Κώδικα, όπως αυτό ίσχυε τότε. Ότι η διαδικασία αυτή στέφθηκε με επιτυχία, με τη σύναψη συμφωνιών με πιστωτές που εκπροσωπούν το 73,06% όλων των απαιτήσεων και το 88,51% των εμπραγμάτως ασφαλισμένων απαιτήσεων, με το ειδικώς αναφερόμενο στην αίτηση περιεχόμενο. Ότι οι συμφωνίες πληρούν τους όρους να θεωρηθούν ως συμφωνίες εξυγίανσης, σύμφωνα με τους ορισμούς του Ν 4013/2011 , όπως τροποποιήθηκε με το Ν 4072/2012 , δεδομένου ότι πληρούνται όλες οι προϋποθέσεις που θέτει ο νόμος αυτός για επικύρωση των σχετικών συμφωνιών, δεν συντρέχει κάποια περίπτωση που να εμποδίζει την επικύρωση αυτή και ότι η πρώτη αιτούσα δεν έχει περιέλθει σε παύση πληρωμών. Με βάση το ιστορικό αυτό, ζητούν να επικυρωθούν απ’ το Δικαστήριο οι συμφωνίες εξυγίανσης, που έχουν συναφθεί από την εταιρία με τους πιστωτές της και να διαταχθεί η απόδοση του υπ' αριθμ. 636534/14.12.2010 Γραμματίου στη μεσολαβήτρια Σ.Κ. Με αυτό το περιεχόμενο και αιτήματα, κρινόμενη αίτηση αρμοδίως εισάγεται ενώπιον αυτού του Δικαστηρίου, για να συζητηθεί κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας (άρθρα 4 παρ. 1, 2 και 3 εδ. α΄ και 106ζ παρ. 1 του Ν 3588/2007 - πτωχευτικού κώδικα και 741 επ. ΚΠολΔ). Εξάλλου, οι αιτούσες νόμιμα, σύμφωνα με το ανωτέρω άρθρο 14 παρ. 2 του Ν 4013/2011 , το οποίο εφαρμόζεται στην κρινόμενη περίπτωση, δεδομένου ότι δεν πρόκειται για συμφωνίες συνδιαλλαγής, που είχαν συναφθεί πριν τη θέση σε ισχύ του Ν 4013/2011 (ο νόμος τέθηκε σε ισχύ στις 14.9.2011 και οι επίδικες συμφωνίες καταρτίσθηκαν στις 16.7.2012 και στις 26.7.2012), οπότε θα εφαρμοζόταν το άρθρο 14 παρ. 1 του Ν 4013/2011 , αιτούνται την επικύρωση των συμφωνιών μεταξύ της πρώτης αιτούσας και των πιστωτών της ως συμφωνίες εξυγίανσης, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν 4013/2011 , έστω και αν η σχετική διαδικασία είχε ανοίξει σύμφωνα με τις προϊσχύσασες διατάξεις ως διαδικασία συνδιαλλαγής, οπότε, όμως, εφαρμόζονται οι ρυθμίσεις του Ν 4013/2011 για την αιτούμενη επικύρωση (παραδεκτό της αίτησης, νόμιμο και προϋποθέσεις επικύρωσης). Εξάλλου, οι αιτούσες επέδωσαν την κρινόμενη αίτησή τους στο Ελληνικό Δημόσιο, αλλά και στον ασφαλιστικό οργανισμό (ΙΚΑ-ΕΤΑΜ), (βλ. τις υπ' αριθμ. .../3.7.2012 και .../3.7.2012 εκθέσεις επιδόσεως της δικαστικής επιμελήτριας του Πρωτοδικείου Αθηνών Χ. Κ.), όπως επιτάσσει πλέον το άρθρο 106 στ παρ. 5 σε συνδυασμό με το άρθρο 100 παρ. 6, τελ. εδ. του Ν 3588/2007 , όπως ισχύει μετά το Ν 4013/2011 και το Ν 4072/2012 , δεδομένου ότι υπάρχουν χρέη της αιτούσας τόσο προς το Δημόσιο όσο και προς τον ως άνω ασφαλιστικό οργανισμό (ΙΚΑ-ΕΤΑΜ). Επιπλέον, οι αιτούντες επέδωσαν την κρινόμενη αίτηση και στα λοιπά μέλη του ΔΣ (βλ τις υπ' αριθμ. 2841Δ΄, 2842Δ΄, 2843Δ΄ και 2844Δ΄ εκθέσεις επιδόσεως της ιδίας ως άνω δικαστικής επιμελήτριας). Περαιτέρω, η αίτηση είναι νόμιμη στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 106α, 106ε, 106στ και 106ζ, 106η, 106ι του Ν 3588/2007 , όπως ισχύουν μετά το Ν 4013/2011 και το Ν 4072/2012 και πρέπει να εξεταστεί περαιτέρω και ως προς την ουσιαστική της βασιμότητα.

Από την εκτίμηση της ένορκης κατάθεσης της διορισθείσας με την υπ' αριθμ. 555/2011 απόφαση του παρόντος Δικαστηρίου μεσολαβήτριας Σοφίας Κερκέογλου, η οποία περιέχεται στα ταυτάριθμα με την παρούσα πρακτικά δημόσιας συνεδρίασης και την εκτίμηση των εγγράφων, που οι αιτούσες επικαλούνται και προσκομίζουν, μεταξύ των οποίων και η γνωμοδότηση της παραπάνω μεσολαβήτριας και ή από 9.7.2012 έκθεση του εμπειρογνώμονα (ορκωτού ελεγκτή) Τριαντάφυλλου Κωτσαλά, αποδεικνύονται τα κάτωθι πραγματικά περιστατικά: Με την υπ' αριθμ. 555/2011 απόφαση του παρόντος Δικαστηρίου (διαδικασία εκούσιας δικαιοδοσίας), διατάχθηκε το άνοιγμα της προβλεπόμενης από τα άρθρα 99 επ. του ΠτωχΚ διαδικασίας συνδιαλλαγής, αναφορικά με την πρώτη αιτούσα εταιρία, της οποίας ο σκοπός συνίσταται στην ανάληψη και εκτέλεση κάθε έργου κατασκευής δρόμων, λιμανιών, αεροδρομίων και οικοδομημάτων γενικώς, εντός και εκτός της ελληνικής επικράτειας και γενικότερα κάθε τεχνικού κατασκευαστικού έργου, στη συμμετοχή σε διαγωνισμούς και δημοπρασίες για την ανάληψη και εκτέλεση απευθείας είτε διά ανάθεσης σε τρίτους, είτε σε συνεργασία με άλλους οποιουδήποτε δημοσίου, δημοτικού, κοινοτικού έργου ή ιδιωτικού κατασκευαστικού έργου, στην αγορά ακινήτων για την ανέγερση και εκμετάλλευση ξενοδοχείων, πολυκατοικιών επί ή μη αντιπαροχή, καταστημάτων, βιλλών, διαμερισμάτων, αποθηκών γκαράζ και ακινήτων πάσης φύσεως και στην αγορά συσκευασία, μεταποίηση, εμπορία και πώληση κατά κύριο λόγο χονδρικώς οικοδομικών πρώτων υλών και υλικών καθώς και μηχανημάτων τεχνικών έργων. Με την ίδια ως άνω απόφαση διορίσθηκε ως μεσολαβήτρια η Σ. Κ. Η τελευταία ανέλαβε το έργο της στις 21.9.2011, μη δυνηθείσα όμως να το περατώσει εντός της ορισθείσας με την προαναφερόμενη απόφαση τετράμηνης προθεσμίας, υπέβαλε αίτημα παράτασης της προθεσμίας, η οποία πράγματι χορηγήθηκε με την υπ' αριθμ. 797/2012 απόφαση του παρόντος Δικαστηρίου, η οποία δημοσιεύτηκε στο Δελτίο Δικαστικών Δημοσιεύσεων στις 16.7.2012, οπότε άρχισε η νέα μηνιαία προθεσμία για την περάτωση του έργου της μεσολαβήτριας, η οποία ολοκλήρωσε το έργο της στις 11.7.2012. Από την έγγραφη γνωμοδότηση, που η προαναφερόμενη μεσολαβήτρια συνέταξε και η οποία κατατέθηκε στο Δικαστήριο τούτο στις 11.7.2012, προκύπτει ότι στις 30.4.2012 οι οικονομικές υποχρεώσεις της πρώτης αιτούσας προς τρίτους ανέρχονταν στο ποσό των 19.357.113,43 ευρώ, ειδικότερα η αιτούσα οφείλει [...]. Περαιτέρω, αποδεικνύεται ότι επιτεύχθηκε η σύναψη συμφωνιών εξυγίανσης, όπως προβλέπεται από το άρθρο 106α του Ν 3588/2007 και τροποποιήθηκε με το Ν 4013/2011 και το Ν 4072/2012 , μεταξύ της αιτούσας και των πιστωτών της, των οποίων οι απαιτήσεις ανέρχονται συνολικά στο ποσό των 14.145.057,20 ευρώ, δηλαδή σε ποσοστό 73,06% του συνόλου των απαιτήσεων κατ’ αυτής και 88,51% των εμπραγμάτως ασφαλισμένων. Ειδικότερα: [...] Επομένως, αποδεικνύεται ότι επιτεύχθηκε συμφωνία μεταξύ της πρώτης αιτούσας και των πιστωτών της που εκπροσωπούν την πλειοψηφία των απαιτήσεων κατ’ αυτής. Περαιτέρω, η ως άνω μεσολαβήτρια βεβαιώνει το γεγονός ότι η διαφορετική μεταχείριση που προβλέπεται για τη συναινούσα πιστώτρια Παγκρήτια Τράπεζα δικαιολογείται από το γεγονός ότι οι οφειλές της εταιρίας προς την ανωτέρω τράπεζα αντιστοιχούν στο 68,20% των συνολικών οφειλών της εταιρίας και στο 88,51% των οφειλών προς τους ενέγγυους πιστωτές και σε περίπτωση μη συμφωνίας μεταξύ της πρώτης αιτούσας και της ως άνω τράπεζας η εταιρία δεν θα μπορούσε να προχωρήσει στην αναδιάρθρωση και την υλοποίηση του σχετικού σχεδίου εξυγίανσης. Εξάλλου, η πρώτη αιτούσα προσβλέπει στην εξέλιξη της συνεργασίας με την ως άνω πιστώτρια τράπεζα, μετά την επικύρωση της συμφωνίας εξυγίανσης, με την παροχή νέας χρηματοδοτικής γραμμής και την παροχή δυνατότητας έκδοσης εγγυητικών επιστολών, η οποία θα συμβάλλει καθοριστικά στη διευκόλυνση των συναλλαγών αυτής, τις οποίες θα χρησιμοποιεί η εταιρία στην παραγωγική της δραστηριότητα.

[...] Αποδεικνύεται ότι η αιτούσα, κατά τη σύναψη των ως συμφωνιών, δεν βρίσκονταν σε κατάσταση παύσης των πληρωμών, καθόσον, όπως προκύπτει από τις προσκομιζόμενα αντίγραφα των βιβλίων της εταιρίας το χρονικό διάστημα από 1.1.2012 έως 30.4.2012 έχει προβεί σε μείωση των υποχρεώσεων προς τους προνομιούχους πιστωτές κατά 592.525,94 ευρώ, ενώ από την προσκομιζόμενη κατάσταση εξόφλησης εργαζομένων σε συνδυασμό με τα αποδεικτικά καταβολής της μισθοδοσίας τους, αποδεικνύεται ότι εξακολουθεί να καταβάλει τους δεδουλευμένους μισθούς των εργαζομένων. Προς επίρρωση των ανωτέρω προσκομίζονται πιστοποιητικά φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας, από τα οποία συνάγεται ότι η αιτούσα εξακολουθεί να καταβάλλει τα χρέη της προς το Δημόσιο. Τέλος αποδείχτηκε, κατά την κρίση του παρόντος Δικαστηρίου, ότι αφενός μεν με την ανωτέρω προς επικύρωση συμφωνία, εξασφαλίζεται η διάρκεια της επιχειρηματικής δραστηριότητας της αιτούσας (βλ. προσκομισθέντες πίνακες τζίρων της αιτούσας για τα έτη 2010 και 2011) και αφετέρου ότι από την τήρηση της επίδικης συμφωνίας θα εξυπηρετηθούν τα συμφέροντα και των μη συναινούντων πιστωτών, αφού όπως προκύπτει από την έκθεση της μεσολαβήτριας και την έκθεση του εμπειρογνώμονα, η επικύρωση της συμφωνίας δίνει τη δυνατότητα αποπληρωμής πολύ μεγαλύτερου ποσοστού των ανεξόφλητων υποχρεώσεων της εταιρίας στις 30.4.2012 σε σχέση με το σενάριο της βίαιης εκποίησης των περιουσιακών της στοιχείων με βάση το οποίο αναμένεται να ικανοποιηθεί μόνο το 32,52% των υποχρεώσεων της εταιρίας στους πιστωτές της, ήτοι ποσό 6,3 εκατομμύρια ευρώ και ποσό 13,1 εκατομμυρίων ευρώ θα παραμείνει ανεξόφλητο, ενώ με βάση το σενάριο της εξυγίανσης υπολογίστηκε ότι η εταιρία θα μπορέσει να πληρώσει στους πιστωτές της ποσό 15,9 εκατομμυρίων επί συνόλου 19,36 εκατομμυρίων, ήτοι ποσοστό 82,17%. Περαιτέρω, με βάση το επιχειρηματικό σχέδιο, τα επόμενα έτη η προβλεπόμενη αύξηση των εσόδων της εταιρίας συνδέεται με την κατασκευή και πώληση ιδιωτικών 66 εξοχικών κατοικιών στην ιδιόκτητη έκταση, που διαθέτει στο Λιμένι Οίτυλου Ν. Λακωνίας, από την οποία μπορεί να αποκομίσει από το 2014 και εντεύθεν κέρδη που εκτιμώνται σε 15,3 εκατομμύρια ευρώ, με τη δικαστική επιδίωξη των απαιτήσεών της σε βάρος του Ελληνικού Δημοσίου, την εκτέλεση δημοσίων έργων, η αξία των οποίων θα ανέρχεται στο ποσό των 1-2 εκατομμύρια ετησίως τα δύο πρώτα έτη, την εξέλιξη της συνεργασίας της με την Παγκρήτια Τράπεζα, με τη χορήγηση μπλοκ επιταγών, η οποία θα συμβάλλει στη διευκόλυνση των συναλλαγών της εταιρίας και στη δυνατότητα έκδοσης εγγυητικών επιστολών, τις οποίες θα χρησιμοποιήσει η εταιρία στην παραγωγική δραστηριότητά της, ενώ αναμένεται μείωση των εξόδων, τα οποία δε θα ξεπερνούν το ποσό των 250.000 ευρώ ετησίως. Περαιτέρω, ο εμπειρογνώμονας νόμιμος ελεγκτής στην από 9.7.2012 έκθεσή του επιβεβαιώνει τα οικονομικά στοιχεία που έχουν παρατεθεί στο επιχειρηματικό σχέδιο και στη γνωμοδότηση που συνέταξε η μεσολαβήτρια, καθώς και τη βιωσιμότητα της επιχείρησης μέσω του προτεινόμενου σχεδίου και το γεγονός ότι δεν παραβλάπτεται η συλλογική ικανοποίηση των πιστωτών της εταιρίας. Κατ’ ακολουθίαν και εφόσον δεν αποδείχθηκε η συνδρομή των προβλεπόμενων από το άρθρο 106ζ παρ. 2 περ. β΄, γ΄ και δ΄ ΠτωχΚ αρνητικών προϋποθέσεων, οι οποίες αναφέρθηκαν παραπάνω, δηλ. ότι δεν πιθανολογείται ότι μετά την επικύρωση της συμφωνίας εξυγίανσης η επιχείρηση θα καταστεί βιώσιμη ή ότι πιθανολογείται ότι η συλλογική ικανοποίηση των πιστωτών παραβλάπτεται κατά την έννοια του άρθρου 99 παρ. 2 ή ότι η συμφωνία εξυγίανσης είναι αποτέλεσμα δόλου ή άλλης αθέμιτης πράξης ή κακόπιστης συμπεριφοράς της αιτούσας ή τρίτου ή παραβιάζει διατάξεις αναγκαστικού δικαίου ή η συμφωνία εξυγίανσης δεν αντιμετωπίζει, με βάση την αρχή της ισότιμης μεταχείρισης, τους πιστωτές που βρίσκονται στην ίδια θέση, πρέπει η κρινόμενη αίτηση να γίνει δεκτή ως και κατ’ ουσίαν βάσιμη και να επικυρωθούν οι παραπάνω συμφωνίες εξυγίανσης, που συνήφθησαν μεταξύ της πρώτης αιτούσας και της πλειοψηφίας των πιστωτών της, χωρίς να κρίνεται σκόπιμο να ακουστούν, οι υπογράψαντες την συμφωνία δανειστές, αφού προσκομίζονται οι συμφωνίες που κατήρτισαν με την πρώτη αιτούσα και ο εκπρόσωπος των εργαζομένων της επιχείρησης, αφού η εταιρία εξακολουθεί να καταβάλει τους δεδουλευμένους μισθούς τους. (Δέχεται την αίτηση.)

πηγή: nbonline.gr

Δημήτριος Χ. Καραγιάννης, δικηγόρος, Θεσσαλονίκη - Αθήνα