Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας - Διαδοχή και άδειες εκμετάλλευσης

Αρθρο 12. Μεταβίβαση - Διαδοχή - Συμβατική άδεια. 1. Το δικαίωμα για την χορήγηση διπλώματος ευρεσιτεχνίας και το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας μπορούν να μεταβιβαστούν με έγγραφη συμφωνία ή να κληρονομηθούν. Η μεταβίβαση συντελείται από την καταχώρηση της συμφωνίας ή του κληρονομητηρίου στο μητρώο διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και δημοσιεύεται στο Ειδικό Δελτίο Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας. 2. Οι από κοινού κάτοχοι διπλώματος ευρεσιτεχνίας μπορούν, ο καθένας ξεχωριστά να μεταβιβάζουν με έγγραφη συμφωνία το μερίδιό του στο δίπλωμα ευρεσιτεχνίας. Το ίδιο ισχύει για το από κοινού δικαίωμα χορήγησης διπλώματος ευρεσιτεχνίας. 3. Ο δικαιούχος διπλώματος ευρεσιτεχνίας μπορεί να παραχωρεί με έγγραφη συμφωνία άδεια εκμετάλλευσης του διπλώματος του σε τρίτους. Για την άδεια εκμετάλλευσης κοινού διπλώματος ευρεσιτεχνίας απαιτείται συμφωνία όλων των δικαιούχων. 4. Εκτός από αντίθετη συμφωνία, η άδεια εκμετάλλευσης δεν είναι αποκλειστική, δεν μεταβιβάζεται και δεν κληρονομείται. 5. Ο δικαιούχος του διπλώματος ευρεσιτεχνίας μπορεί να δηλώσει στο ΟΒΙ οποτεδήποτε ότι συναινεί στην παραχώρηση αδειών εκμετάλλευσης, με ή χωρίς αποκλειστικότητα, έναντι αποζημίωσης. Η δήλωση ισχύει για δύο έτη, καταχωρίζεται στο μητρώο διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, δημοσιεύεται στο Ειδικό Δελτίο Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας και σημειώνεται στο δίπλωμα ευρεσιτεχνίας. 6. Στην περίπτωση της παραγράφου 5, στον δικαιούχο του διπλώματος ευρεσιτεχνίας παρέχεται έκπτωση από το ποσό των οφειλόμενων ετήσιων τελών προστασίας του διπλώματος ευρεσιτεχνίας, το ύψος της οποίας καθορίζεται γενικά ή κατά κατηγορία περιπτώσεων από το διοικητικό συμβούλιο του ΟΒΙ και μόνο για το χρονικό διάστημα που ισχύει η δήλωση. ***ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ:Σύμφωνα με το άρθρο 15 του Π.Δ. 45/1991, ΦΕΚ Α 24: "Το δικαίωμα για καταχώρηση τοπογραφίας και τα δικαιώματα αποκλειστικότητας που απορρέουν από προστατευόμενη τοπογραφία μπορούν να μεταβιβαστούν με έγγραφη συμφωνία ή να κληρονομηθούν. Η μεταβίβαση συντελείται από την καταχώριση της συμφωνίας ή του κληρονομητηρίου στο Μητρώο τοπογραφιών και δημοσιεύεται στο Ειδικό Δελτίο Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας. Οι παράγραφοι 2, 3, 4, 5 και 6 του νόμου 1733/87, εφαρμόζονται ανάλογα. Τα άρθρα 12, 13 και 14 του Ν. 1733/1987 εφαρμόζονται ανάλογα και για το δικαίωμα επί της τοπογραφίας".

Αρθρο 13. Μη συμβατική άδεια εκμετάλλευσης. 1. Το κατά την παράγραφο 10 αυτού του άρθρου αρμόδιο δικαστήριο μπορεί να παρέχει σε τρίτους, χωρίς τη συναίνεση του δικαιούχου, άδεια εκμετάλλευσης διπλώματος ευρεσιτεχνίας, εφ` όσον συντρέχουν σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις: α. Εχει παρέλθει τριετία από τη χορήγηση του διπλώματος ή τετραετία από την κατάθεση της αίτησης για χορήγηση του διπλώματος. β. Η σχετική εφεύρεση δεν υπήρξε αντικείμενο παραγωγικής εκμετάλλευσης στην Ελλάδα ή, εφ` όσον υπήρξε, η παραγωγή των προϊόντων δεν αρκεί για την κάλυψη της εγχώριας ζήτησης. γ. Ο τρίτος μπορεί να εκμεταλλευτεί παραγωγικά την προστατευόμενη από το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας εφεύρεση. δ. Ο τρίτος γνωστοποίησε στο δικαιούχο του διπλώματος ευρεσιτεχνίας, ένα μήνα πριν από την έναρξη της δικαστικής διαδικασίας, την πρόθεσή του να ζητήσει μη συμβατική άδεια εκμετάλλευσης. "2. Η Μη συμβατική άδεια εκμετάλλευσης δεν παρέχεται στην περίπτωση που ο δικαιούχος του διπλώματος ευρεσιτεχνίας δικαιολογήσει τη μη εκμετάλλευση ή τη μη επαρκή εκμετάλλευση στη χώρα. Η εισαγωγή του προϊόντος δεν αποτελεί δικαιολογία επίκλησης και εφαρμογής της παρούσας διάταξης. "Η διάταξη του προηγούμενου εδαφίου δεν εφαρμόζεται για τις εισαγωγές προϊόντων από τα Κράτη - Μέλη της Ευρωπαϊκής `Ενωσης και τα Κράτη -Μέλη του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου". ***Το εντός " " τρίτο εδάφιο αντικαταστάθηκε ως άνω με την παρ.4 του άρθρου 9 του Ν.2359/1995 (Α 241).Εναρξη ισχύος την 1.1.1996 ***Η εντός " " παρ. 2 αντικαταστάθηκε ως άνω με το άρθρο 2 του Π.Δ. 54/1992 (Α` 171). 3. Η παροχή μη συμβατικής άδειας εκμετάλλευσης μπορεί να μη αποκλείει άλλες συμβατικές ή μη άδειες. Η μη συμβατική άδεια εκμετάλλευσης μπορεί να μεταβιβαστεί μόνον μαζί με το τμήμα της επιχείρησης το οποίο εκμεταλλεύεται την εφεύρεση. 4. Ο κάτοχος διπλώματος ευρεσιτεχνίας μπορεί να ζητήσει από το κατά την παράγραφο 10 αρμόδιο δικαστήριο την παροχή μη συμβατικής άδειας εκμετάλλευσης προγενέστερου διπλώματος ευρεσιτεχνίας, εφόσον η εφεύρεσή του σχετίζεται με την εφεύρεση του προγενεστέρου διπλώματος δεν είναι δυνατή η παραγωγική εκμετάλλευση αυτής της εφεύρεσης χωρίς να θιγούν τα δικαιώματα των κατόχων του προγενέστερου διπλώματος ευρεσιτεχνίας και η εφεύρεσή του αποτελεί σημαντική πρόοδο σε σχέση με την εφεύρεση του προγενέστερου διπλώματος. Οταν παραχωρηθεί η παραπάνω μη συμβατική άδεια εκμετάλλευσης, ο κάτοχος του προγενεστέρου διπλώματος μπορεί να ζητήσει την παροχή μη συμβατικής άδειας εκμετάλλευσης για τη μεταγενέστερη εφεύρεση. 5. Η μη συμβατική άδεια εκμετάλλευσης παρέχεται ύστερα από αίτηση του ενδιαφερομένου στο κατά την παράγραφο 10 αρμόδιο δικαστήριο. Στην αίτηση επισυνάπτεται γνωμοδότηση του ΟΒΙ για τη συνδρομή των προϋποθέσεων παροχής της μη συμβατικής άδειας εκμετάλλευσης σύμφωνα με τις προηγούμενες παραγράφους, για το ύψος και τους όρους αποζημίωσης του κατόχου του διπλώματος ευρεσιτεχνίας και για την αποκλειστικότητα ή μη της παραχωρούμενης εκμετάλλευσης. Ο ΟΒΙ γνωμοδοτεί ύστερα από αίτηση του ενδιαφερόμενου για την εκμετάλλευση του διπλώματος ευρεσιτεχνίας. Η γνωμοδότηση του ΟΒΙ χορηγείται μέσα σε ένα μήνα από την υποβολή του σχετικού αιτήματος και δεν είναι δεσμευτική για το αρμόδιο δικαστήριο. Αντίγραφο της αίτησης για χορήγηση μη συμβατικής άδειας εκμετάλλευσης μαζί με τη σχετική γνωμοδότηση του ΟΒΙ και τη σημείωση προσδιορισμού της δικασίμου κοινοποιείται στον κάτοχο του διπλώματος ευρεσιτεχνίας και στους δικαιούχους άλλων συμβατικών ή μη αδειών εκμετάλλευσης. 6. Αν η αίτηση γίνει αποδεκτή, το αρμόδιο δικαστήριο παρέχει μη συμβατική άδεια εκμετάλλευσης. Η άδεια περιέχει την έκταση του δικαιώματος εκμετάλλευσης της εφεύρεσης, τη διάρκεια ισχύος της, την προθεσμία έναρξης της παραγωγικής εκμετάλλευσης της εφεύρεσης στην Ελλάδα και το ύψος και τους όρους αποζημίωσης του δικαιούχου του διπλώματος ευρεσιτεχνίας από το δικαιούχο της άδειας. Το ύψος και οι όροι της αποζημίωσης καθορίζονται ανάλογα με την έκταση της βιομηχανικής εκμετάλλευσης της προστατευομένης εφεύρεσης. 7. Η κατά την παράγραφον 6 απόφαση του δικαστηρίου καταχωρίζεται στο μητρώο διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας του ΟΒΙ, δημοσιεύεται στο Ειδικό Δελτίο Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας και κοινοποιείται στα πρόσωπα της παραγράφου 5. 8. Υστερα από αίτηση του κατόχου του διπλώματος ή της μη συμβατικής άδειας, το κατά την παράγραφον 10 αρμόδιο δικαστήριο μπορεί να τροποποιεί τους όρους χορήγησης της άδειας, εφ` όσον υπάρχουν νέα στοιχεία που δικαιολογούν την τροποποίηση, ή να ανακαλεί τη μη συμβατική άδεια, εφόσον ο δικαιούχος της δεν εφαρμόζει τους όρους της άδειας ή εφ` όσον οι προϋποθέσεις για την παροχή της έπαυσαν να υπάρχουν. Αν η άμεση ανάκληση προκαλεί σημαντική βλάβη στο δικαούχο της μη συμβατικής άδειας, το δικαστήριο μπορεί να επιτρέπει τη συνέχιση της εκμετάλλευσης για εύλογο χρονικό διάστημα. 9. Η Μη συμβατική άδεια εκμετάλλευσης δεν παρέχει δικαίωμα εισαγωγής των προϊόντων τα οποία αφορά η εφεύρεση. 10. Αρμόδιο δικαστήριο για τη χορήγηση, μεταβίβαση, τροποποίηση ή ανάκληση μη συμβατικής άδειας εκμετάλλευσης είναι το πολυμελές πρωτοδικείο της κατοικίας του αιτούντος το οποίο δικάζει κατά τη διαδικασία των άρθρων 741 έως 781 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας. ***ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ:Σύμφωνα με το άρθρο 15 του Π.Δ. 45/1991, ΦΕΚ Α 24: "Το δικαίωμα για καταχώρηση τοπογραφίας και τα δικαιώματα αποκλειστικότητας που απορρέουν από προστατευόμενη τοπογραφία μπορούν να μεταβιβαστούν με έγγραφη συμφωνία ή να κληρονομηθούν. Η μεταβίβαση συντελείται από την καταχώριση της συμφωνίας ή του κληρονομητηρίου στο Μητρώο τοπογραφιών και δημοσιεύεται στο Ειδικό Δελτίο Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας. Οι παράγραφοι 2, 3, 4, 5 και 6 του νόμου 1733/87, εφαρμόζονται ανάλογα. Τα άρθρα 12, 13 και 14 του Ν. 1733/1987 εφαρμόζονται ανάλογα και για το δικαίωμα επί της τοπογραφίας".

Αρθρο 14. Αδεια εκμετάλλευσης στο Δημόσιο. 1. Για επιτακτικούς λόγους εξυπηρέτησης της δημόσιας υγείας και της εθνικής άμυνας της χώρας είναι δυνατό με αιτιολογημένη απόφαση του Υπουργού Βιομηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας και των κατά περίπτωση συναρμόδιων Υπουργών να παρέχεται άδεια εκμετάλλευσης μιας εφεύρεσης σε φορείς του δημόσιου τομέα που μπορούν να εκμεταλλευτούν την εφεύρεση στην Ελλάδα, εφ` όσον η σχετική εφεύρεση δεν υπήρξε αντικείμενο παραγωγικής εκμετάλλευσης στην Ελλάδα ή η παραγωγή των προϊόντων δεν αρκεί για την κάλυψη της εγχώριας ζήτησης. 2. Πριν από την έκδοση της σχετικής απόφασης καλείται ο κάτοχος του διπλώματος ευρεσιτεχνίας και κάθε άλλος, που είναι σε θέση να παράσχει χρήσιμες συμβουλές, να εκθέσει τις απόψεις του. 3. Με την ίδια απόφαση, ύστερα από γνώμη του ΟΒΙ, καθορίζεται το ύψος και οι όροι καταβολής αποζημίωσης στον κάτοχο του διπλώματος ευρεσιτεχνίας. Το ύψος της αποζημίωσης καθορίζεται ανάλογα με την έκταση της βιομηχανικής εκμετάλλευσης της εφεύρεσης. Σε περίπτωση διαφωνίας του δικαιούχου του διπλώματος ευρεσιτεχνίας για το ύψος της αποζηίωσης, η αποζημίωση καθορίζεται από το κατά τόπο μονομελές πρωτοδικείο, κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων. ***ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: Σύμφωνα με το άρθρο 15 του Π.Δ. 45/1991, ΦΕΚ Α 24: "Το δικαίωμα για καταχώρηση τοπογραφίας και τα δικαιώματα αποκλειστικότητας που απορρέουν από προστατευόμενη τοπογραφία μπορούν να μεταβιβαστούν με έγγραφη συμφωνία ή να κληρονομηθούν. Η μεταβίβαση συντελείται από την καταχώριση της συμφωνίας ή του κληρονομητηρίου στο Μητρώο τοπογραφιών και δημοσιεύεται στο Ειδικό Δελτίο Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας. Οι παράγραφοι 2, 3, 4, 5 και 6 του νόμου 1733/87, εφαρμόζονται ανάλογα. Τα άρθρα 12, 13 και 14 του Ν. 1733/1987 εφαρμόζονται ανάλογα και για το δικαίωμα επί της τοπογραφίας".

Δημήτριος Χ. Καραγιάννης, δικηγόρος, Θεσσαλονίκη - Αθήνα