Λόγοι που εξαλείφουν το αξιόποινο - Παραγραφή

Χρόνος παραγραφής των εγκλημάτων. Αρθρο 111. 1.Το αξιόποινο εξαλείφεται με την παραγραφή. 2. Τα κακουργήματα παραγράφονται: α) μετά είκοσι έτη, αν ο νόμος προβλέπει γι αυτά την ποινή του θανάτου ή της ισόβιας Κάθειρξης β) μετά δέκα πέντε έτη, σε κάθε άλλη περίπτωση. 3. Τα πλημμελήματα παραγράφονται μετά πέντε έτη. «4. Τα πταίσματα παραγράφονται μετά δύο έτη.» *** Η παράγραφος 4 αντικαταστάθηκε ως άνω με την παρ.2 άρθρου 24 Ν.4055/2012, ΦΕΚ Α 51/12.3.2012. Εναρξη ισχύος 2 Απριλίου 2012. 5. Οι ανωτέρω προθεσμίες υπολογίζονται κατά το ισχύον ημερολόγιο. 6. Αν ο νόμος ορίζει διαζευκτικά περισσότερες από μία ποινές, οι ανωτέρω προθεσμίες υπολογίζονται σύμφωνα με τη βαρύτερη απ` αυτές. *** ΠΡΟΣΟΧΗ: Βλ. άρθρ.31 Ν.3346/2005 σχ. με παραγραφή πταισμάτων και υφ`όρον πλημμελημάτων που έχουν τελεσθεί μέχρι τη δημοσίευση αυτού.

Εναρξη του χρόνου παραγραφής των εγκλημάτων. Αρθρο 112. Η προθεσμία της παραγραφής αρχίζει από την ημέρα που τελέστηκε η αξιόποινη πράξη "εκτός αν ορίζεται άλλως". ***Οι εντός λέξεις " " προστέθηκαν από την παρ.5 άρθρου 20 Ν.2331/1995, ΦΕΚ Α 173/24-8-1995 Εναρξη ισχύος,κατά το άρθρο 25, δέκα ημέρες μετά την δημοσίευση του νόμου στην Εφημ.της Κυβερν.

Αναστολή της παραγραφής των εγκλημάτων. Αρθρο 113. 1) Η προθεσμία της παραγραφής αναστέλλεται για όσο χρόνο σύμφωνα με διάταξη νόμου δεν μπορεί να αρχίσει ή να εξακολουθήσει η ποινική δίωξη. 2) Επίσης, η προθεσμία της παραγραφής αναστέλλεται για όσο χρονικό διάστημα διαρκεί η κύρια διαδικασία και έως ότου γίνει αμετάκλητη η καταδικαστική απόφαση. "3. Η κατά τις προηγούμενες παραγράφους αναστολή δεν μπορεί να διαρκέσει περισσότερο από πέντε χρόνια για τα κακουργήματα, τρία χρόνια για τα πλημμελήματα και έναν χρόνο για τα πταίσματα. Ο χρονικός περιορισμός της αναστολής δεν ισχύει οσάκις η αναβολή ή αναστολή της ποινικής δίωξης έλαβε χώρα κατ` εφαρμογή των άρθρων 30 παρ. 2 και 59 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας." *** Η παρ.3 αντικαταστάθηκε ως άνω με το άρθρο 25 Ν.3346/2005,ΦΕΚ Α 140/17.6.2005. 4) Αν για την ποινική δίωξη απαιτείται έγκληση, η έλλειψή της δεν αναστέλλει την παραγραφή. 5) Για εκκρεμείς υποθέσεις, ως προς τις οποίες συμπληρώνεται ο χρόνος της παραγραφής, κατ` εφαρμογή του παρόντος και των δύο προηγουμένων άρθρων, την παύση της ποινικής δίωξης μπορεί να τη διατάσσει με σύμφωνη γνώμη του εισαγγελέα εφετών ο αρμόδιος εισαγγελέα πλημμελειοδικών, θέτοντας τη δικογραφία στο αρχείο". "6. Η προθεσμία παραγραφής των εγκλημάτων που προβλέπονται στα άρθρα 323Α, 324, 336, 338, 339, 342, 343, 345, 346, 347, 348, 348Α, 349, 351, 351 Α, όταν αυτά στρέφονται κατά ανηλίκων, αναστέλλεται μέχρι την ενηλικίωση του θύματος και για ένα έτος μετά, εφόσον πρόκειται για πλημμέλημα, και για τρία έτη μετά, εφόσον πρόκειται για κακούργημα." *** Η παρ.6 προστέθηκε με την παρ.2 άρθρου δεύτερου Ν.3625/2007, ΦΕΚ Α 290/24.12.2007. *** Το άρθρο 113,που είχε τροποποιηθεί με την παρ.4 άρθρου 33 Ν.2172/1993, αντικαταστάθηκε ως άνω με την παρ.6 άρθρ.1 Ν.2408/1996 (Α 104).

Χρόνος παραγραφής των ποινών που επιβλήθηκαν. Αρθρο 114. Οι ποινές που επιβλήθηκεν αμετακλήτως, αν έμειναν ανεκτέλεστες, παραγράφονται: α) η ποινή του θανάτου και η ισόβια Κάθειρξη μετά τριάντα έτη β) ο περιορισμός σε ψυχιατρικό κατάστημα (άρθρο 38) και η Κάθειρξη μετά είκοσι έτη "γ) η Φυλάκιση, η χρηματική ποινή και ο περιορισμός σε ειδικό κατάστημα Κράτησης νέων (άρθρο 54) μετά δέκα έτη". και δ) κάθε άλλη μικρότερη ποινή μετά δύο έτη. *** Η περ. γ΄ αντικαταστάθηκε ως άνω με την παρ.5 άρθρ.2 Ν.3189/2003,ΦΕΚ Α 243/21.10.2003. ***ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ:Η θανατική ποινή Καταργήθηκε με το άρθρο 33 παρ.1 του ν. 2172/1993 (ΦΕΚ Α` 207) το οποίο ορίζει τα εξής: "Η ποινή του θανάτου καταργείται. Οπου στις κείμενες διατάξεις προβλέπεται για ορισμένη αξιόποινη πράξη αποκλειστικώς η ποινή του θανάτου, νοείται ότι απειλείται η ποινή της ισόβιας Κάθειρξης. Αν η ποινή του θανάτου προβλέπεται διαζευκτικώς με άλλη ποινή, νοείται ότι απειλείται μόνο η τελευταία."

Εναρξη του χρόνου παραγραφής των ποινών. Αρθρο 115. Η παραγραφή αρχίζει από την ημέρα που η απόφαση έγινε αμετάκλητη.

Αναστολή της παραγραφής των ποινών. Αρθρο 116. Η προθεσμία της παραγραφής αναστέλλεται: α) για τόσο χρόνο σύμφωνα με το νόμο, δεν μπορεί να αρχίσει ή να εξακολουθήσει την εκτέλεση της ποινής β) για όσο χρόνο, σύμφωνα με το άρθρο 99, έχει ανασταλεί η εκτέλεση ή έχει επιτραπεί η καταβολή με δόσεις της χρηματικής ποινής ή του προστίμου που επιβλήθηκε και γ) για όσο χρόνο διαρκεί η εκτέλεση κάποιου από τα μέτρα που προβλέπουν τα άρθρα 71 και 72.

Δημήτριος Χ. Καραγιάννης, δικηγόρος, Θεσσαλονίκη - Αθήνα