Κώδικας Ποινικής Δικονομίας - Κύρια ανάκριση
Ποιός ενεργεί την κύρια ανάκριση. Αρθρο 246. 1. Την κύρια ανάκριση την ενεργεί μόνο ο ανα- κριτής, μετά γραπτή παραγγελία του εισαγγελέα, η οποία καθορίζει και εξειδικεύει την αξιόποινη πράξη και την ποινική διάταξη που την προβλέπει. "2. Ο εισαγγελέας μπορεί να δώσει την παραγγελία προς τον ανακριτή, σε οοποιοδήποτε στΑδιο της προανΑκρισης και αμέσως μετΑ την κίνηση της ποινικής δίωξης." *** Η παρ.2 αντικαταστάθηκε ως άνω με το άρθρο 13 Ν.3160/2003, ΦΕΚ Α 165/30.6.2003. "3. Τέτοια παραγγελία δίνει ο εισαγγελέας: α) σε κακουργήματα, β) σε πλημμελήματα στα οποία κατΑ την κρίση του συντρέχει περίπτωση να επιβληθούν περιοριστικοί όροι στον κατηγορούμενο κατΑ τα οριζόμενα στο Αρθρο 282." *** Η παρ.3 αντικαταστάθηκε ως άνω με το άρθρο 13 Ν.3160/2003, ΦΕΚ Α 165/30.6.2003.
Διαφωνία του ανακριτή. Αρθρο 247. 1. Ο ανακριτής έχει το δικαίωμα να μην εκτελέ- σει την παραγγελία του εισαγγελέα για την ενέργεια κύριας ανάκρισης, μόνο αν θεωρεί τον εαυτό του αναρμόδιο ή αν η πράξη δεν έχει αξιόποινο χαρακτήρα ή αν παραγράφηκε το αξιόποινο ή αν υπάρχουν λόγοι που εμποδίζουν ή αναστέλλουν την ποινική δίωξη. 2. Στις περιπτώσεις αυτές, για τη διαφωνία αποφασίζει το δικαστικό συμβούλιο.
Ενέργειες του ανακριτή. Αρθρο 248. «1. Μόλις ο ανακριτής λάβει την παραγγελία του εισαγγελέα, ενεργεί όλες τις ανακριτικές πράξεις που θεωρεί κατά την κρίση του αναγκαίες για να εξακριβωθούν το έγκλημα και οι υπαίτιοι. Σε υποθέσεις το αντικείμενο των οποίων απαιτεί ειδικές γνώσεις, ο ανακριτής μπορεί να ζητήσει από τον εισαγγελέα εφετών, που έχει την ανώτατη διεύθυνση της ανάκρισης, να ορίσει με πράξη του ειδικούς επιστήμονες για την υποβοήθηση του έργου της ανάκρισης. Ο ορισμός των προσώπων αυτών γίνεται μεταξύ αυτών που υπηρετούν στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και εφαρμόζονται αναλόγως, ως προς αυτούς, οι διατάξεις των άρθρων 188 έως 193.» *** Η παράγραφος 1 αντικαταστάθηκε ως άνω με το άρθρο 30 παρ.3 Ν.4055/2012, ΦΕΚ Α 51/12.3.2012. `Εναρξη ισχύος ΑΠΟ 2 Απριλίου 2012 2. Ο ανακριτής οφείλει επίσης να βεβαιώσει τη ζημία που προ- κλήθηκε από το έγκλημα, αν αυτό είναι αναγκαίο για τη δικαστική κρίση σχετικά με το έγκλημα ή κάποια από τις περιστάσεις του ή αν παρίσταται ως πολιτικώς ενάγων εκείνος που αδικήθηκε. «3. Αν προηγήθηκε προανάκριση ή προκαταρκτική εξέταση, ο ανακριτής δεν επαναλαμβάνει τις ανακριτικές πράξεις που έχουν γίνει στο πλαίσιο τους. Μόνο όταν κρίνει ότι οι πράξεις δεν έγιναν νομότυπα ή όταν, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, χρειάζονται ειδική συμπλήρωση, επαναλαμβάνει αυτές.» *** Η παράγραφος 3 αντικαταστάθηκε ως άνω με το άρθρο 30 παρ. 4 Ν.4055/2012, ΦΕΚ Α 51/12.3.2012. `Εναρξη ισχύος ΑΠΟ 2 Απριλίου 2012 "4. Ο ανακριτής οφείλει να περατώσει την κύρια ανάκριση μέσα σε οκτώ μήνες και τη διατασσόμενη από το συμβούλιο συμπληρωματική ανάκριση μέσα σε δύο μήνες, αφότου η δικογραφία περιέλθει σε αυτόν. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, οι προθεσμίες αυτές μπορούν να παραταθούν εφάπαξ μέχρι δύο μήνες με αιτιολογημένο σε κάθε περίπτωση βούλευμα του δικαστικού συμβουλίου, στο οποίο ο ανακριτής απευθύνεται πριν από τη συμπλήρωση των πιο πάνω προθεσμιών. Εάν η φύση της υπόθεσης ή της πράξης που πρέπει να διενεργηθεί το επιβάλλει, η κατά τα ως άνω παράταση μπορεί να διαρκέσει για εύλογο χρονικό διάστημα.". *** Η παρ.4 προστέθηκε με το άρθρο 18 παρ.4 Ν.2721/1999 ΦΕΚ Α 112 και αντικαταστάθηκε ως άνω με το άρθρο 12 παρ.2 Ν.3904/2010,ΦΕΚ Α 218/23.12.2010.
Επιτόπια μετάβαση του ανακριτή. Αρθρο 249. 1. Ο ανακριτής μπορεί να μεταβαίνει, για να διε- νεργήσει ανάκριση, έξω από την έδρα του με σύμφωνη γνώμη του εισαγγελέα πλημμελειοδικείου, ή και σε άλλη δικαστική περιφέρεια, αν το εγκρίνει ο εισαγγελέας του εφετείου. Στην τελευταία περίπτωση ειδοποιείται ο εισαγγελέας εφετών της περιφέρειας όπου πρόκειται να γίνει η ανάκριση, ο οποίος και ασκεί από το χρόνο της ειδοποίησης την εποπτεία που αναφέρει το άρθρο 35. 2. Ο ανακριτής μπορεί να αναθέσει σε άλλον ανακριτικό υπάλ- ληλο τις πράξεις που πρόκειται να διενεργηθούν έξω από την έδρα του, μέσα όμως στη δική του δικαστική περιφέρεια. Επίσης αναθέτει στον αρμόδιο ανακριτή ή ανακριτικό υπάλληλο εκείνες που πρόκειται να γίνουν έξω από την περιφέρειά του, ειδοποιώντας συγχρόνως τον οικείο εισαγγελέα. 3. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις ο ανακριτής μπορεί να αναθέσει τη διενέργεια ορισμένων πράξεων σε άλλον ανακριτή ή σε οποιονδήποτε προανακριτικό υπάλληλο της έδρας του, ειδοποιώντας συγχρόνως τον οικείο εισαγγελέα εφετών.
Εξουσία του ανακριτή. Αρθρο 250. «1.Ο ανακριτής έχει το δικαίωμα και οφείλει να επεκτείνει τη δίωξη σε όλους όσους συμμετείχαν στην ίδια πράξη. Δεν μπορεί όμως να επεκτείνει την ποινική δίωξη και σε άλλη πράξη, έστω και αν είναι συναφής, ούτε έχει δικαίωμα συρρίκνωσης ή διεύρυνσης της ασκηθείσας ποινικής δίωξης.» *** Η παράγραφος 1 αντικαταστάθηκε ως άνω με το άρθρο 30 παρ. 5 Ν.4055/2012, ΦΕΚ Α 51/12.3.2012. `Εναρξη ισχύος ΑΠΟ 2 Απριλίου 2012 2. Αν κατά την πορεία της ανάκρισης ανακαλυφθούν και άλλες αξιόποινες πράξεις που διώκονται αυτεπαγγέλτως, ο ανακριτής τις ανακοινώνει στον εισαγγελέα, χωρίς εν τω μεταξύ να εμποδίζεται να ενεργεί τις κατεπείγουσες ανακριτικές πράξεις για τη βεβαίωσή τους. Στην περίπτωση αυτή ο εισαγγελέας ενεργεί σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρ. 43 του κώδικα.
Δημήτριος Χ. Καραγιάννης, δικηγόρος, Θεσσαλονίκη - Αθήνα