Στρατιωτικό Ποινικό - Δικαιοδοσία και αρμοδιότητα

Αρθρο 193. Δικαιοδοσία των στρατιωτικών ποινικών δικαστηρίων. 1. Στη δικαιοδοσία των στρατιωτικών ποινικών δικαστηρίων υπάγονται όσοι είναι στρατιωτικοί κατά το χρόνο τέλεσης της πράξης, καθώς και οι αιχμάλωτοι πολέμου. 2. Οι στρατιωτικοί δεν υπάγονται στα στρατιωτικά, αλλά στα κοινά ποινικά δικαστήρια για: α) μη στρατιωτικά εγκλήματα, που διαπράττουν κατά τη διάρκεια της άδειας, αργίας ή διαθεσιμότητας, όταν αυτές υπερβαίνουν τους τρεις μήνες ή κατά τη διάρκεια της λιποταξίας, β) πλημμελήματα και πταίσματα που διαπράττουν στο ακροατήριο οποιουδήποτε κοινού ποινικού δικαστηρίου, αν αυτά δικασθούν αμέσως σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Π.Δ., γ) παραβάσεις των νόμων για τη διεξαγωγή των δημόσιων εκλογών ή δημοψηφίσματος, δ) τα εγκλήματα της ναυταπάτης, πειρατείας και μονομαχίας, καθώς και τα εγκλήματα που τελούνται κατά τη διάρκεια της μονομαχίας, ε) παραβάσεις του τελωνειακού και δασικού κώδικα και των νόμων περί θήρας και αλιείας, στ) παραβάσεις των φορολογικών νάμων και του αγορανομικού κώδικα, με εξαίρεση τις πράξεις του αρθρου 154 του Κώδικα αυτού, ζ) κακουργήματα και πλημμελήματα που με ειδικούς νόμους υπάγονται στα εφετεία, η) εγκλήματα που διαπράττουν σε βάρος οργάνων της Ελληνικής Αστυνομίας, όταν τα όργανα αυτά εκτελούν τα κοθήκοντά τους ή για λόγους που έχουν σχέση με αυτό.

Αρθρο 194. Αρμοδιότητα των στρατοδικείων. 1. Οι στρατιωτικοί υπάγονται: α) του στρατού ξηράς, στην αρμοδιότητα του στρατοδικείου, β) του πολεμικού ναυτικού και του λιμενικού σώματος, στην ορμοδιότητα του ναυτοδικείου, γ) της πολεμικής αεροπορίας, στην αρμοδιότητα του αεροδικείου. 2. Οι στρατιωτικοί, που ανήκουν στα κοινά σώματα των ενόπλων δυνάμεων, υπάγονται στην αρμοδιότητα του στρατοδικείου του κλάδον των ενόπλων δυνάμεων στον οποίο υπηρετούσαν κατά το χρόνο τέλεσης της πράξης. `Οσοι από αυτούς υπηρετούν στο Γενικό Επιτελείο Εθνικής `Αμυνας ή σε υπηρεσίες υπαγόμενες σε αυτό υπάγονται στην αρμοδιότητα του στρατοδικείου, 3. Οι αιχμάλωτοι πολέμου υπάγονται στο στρατοδικείο του κλάδου των ενόπλων δυνάμεων που έχει την ευθύνη της φύλαξής τους κατά το χρόνο τέλεσης της πράξης.

Αρθρο 195. Συμμετοχή στρατιωτικών και ιδιωτών. Αν στο έγκλημα συμμετέχουν στρατιωτικοί και ιδιώτες, αρμόδια είναι: α) τα κοινά ποινικά δικάστηρια, αν το έγκλημα είναι του κοινού ποινικού δικαίου. β) τα στρατοδικεια για τους στρατιωτικούς και τα κοινά ποινικά δικαστήρια για τους ιδιώτες, αν το έγκλημα είναι στρατιωτικό.

Αρθρο 196. Συμμετοχή στρατιωτικών διαφορετικών κλάδων. 1. Αν οι συμμέτοχοι σε έγκλημα υπάγονται σε στρατοδικεία διαφορετικών κλάδων, αρμόδιο για όλους είναι εκείνο στο οποίο υπάγεται ο συμμέτοχος του οποίου η πράξη επισύρει τη βαρύτερη ποινή και αν δεν μπορεί να γίνει διάκριση με βάση τη βαρύτητα της ποινής, το στρατοδικείο του οποίου ο εισαγγελέας άσκησε πρώτα την ποινική δίωξη και σε περίπτωση ταυτόχρονης άσκησης, κατά σειρά το στρατοδικείο, ναυτοδικείο και αεροδικείο. 2. Αν το έγκλημα τελέσθηκε σε τόπο που βρίσκεται σε θέση που πολιορκείται, όλοι οι συμμέτοχοι υπάγονται στο στρατοδικείο του κλάδου στον οποίο ανήκει αυτός που ασκεί τη διοίκηση.

Αρθρο 197. Αρμοδιότητα επί συναφών, κατ`εξακολούθηση και διαρκών εγκλημάτων. 1. Αν συρρέουν εγκλήματα που υπάγονται άλλα σε στρατιωτικά δικαστήρια και άλλα στα κοινά ποινικά δικαστήρια, δικάζονται από το δικαστήριο που έχει δικαιοδοσία για το βαρύτερο έγκλημα. Κατ` εξαίρεση, η λιποταξία δικάζεται πάντο από τα στρατιωτικά δικαστήρια. 2. Αν από τις μερικότερες πράξεις ενός κατ` εξακολούθηση εγκλήματος, άλλες τελέσθηκαν σε χρόνο που ο δράστης ήταν στρατιωτικός και άλλες σε χρόνο που ήταν ιδιώτης, δικάζουν για όλες τα κοινά ποινικά δικαστήρια. Η διάταξη αυτή εφαρμόζεται ανάλογα και στα διαρκή εγκλήματα.

Αρθρο 198. Αρμοδιότητα καθ` ύλη. "1. Στην αρμοδιότητα του τριμελούς στρατοδικείου υπάγονται τα πταίσματα, καθώς και τα πλημμελήματα, τα οποία κατά τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας και άλλους ειδικούς ποινικούς νόμους υπάγονται στην αρμοδιότητα του μονομελούς πλημμελειοδικείου. Τα λοιπά εγκλήματα υπάγονται στην αρμοδιότητα του πενταμελούς στρατοδικείου." *** Η παρ.1 αντικαταστάθηκε ως άνω με το άρθρο 74 παρ.2 Ν.3421/2005, ΦΕΚ Α 302/13.12.2005 2. Το Αναθεωρητικό Δικαστήριο δικάζει: α) εφέσεις: (1) με τριμελή σύνθεση, κατ` αποφάσεων των τριμελών στρατοδικείων, (2) με πενταμελή σύνθεση, κατ` αποφάσεων των πενταμελών στρατοδικείων, β) αναθεωρήσεις, με πενταμελή σύνθεση.

Αρθρο 199. Τοπική αρμοδιότητα. 1. Αρμόδιο κατά τόπο στρατοδικείο είναι κατά σειρά εκείνο στην περιφέρεια του οποίου τελέσθηκε η πράξη, του οποίου όπου υπηρετεί ή κατοικεί ή διαμένει ο κατηγορούμενος κατά το χρόνο άσκησης της ποινικής δίωξης ή του τόπου όπου συνελήφθη. 2. Για τις πράξεις που τελούνται στην αλλοδαπή αρμόδια είναι τα στρατοδικεία που εδρεύουν στην Αθήνα και στον Πειραιά.

Δημήτριος Χ. Καραγιάννης, δικηγόρος, Θεσσαλονίκη - Αθήνα